Page 100 - KobiEfor_Haziran_2010

Sa¤l›k

DER‹ KANSER‹

Dr. Ayfer Ayd›n Sa¤l›k Dan›flman›m›z ve
Yazar›m›z Gülsemin
Gülo¤lu, Vehbi Koç Vakf›
Amerikan Hastanesi
Dermatoloji Klini¤i’nden
Dr. Ayfer Ayd›n ile deri Dr. Gülsemin Gülo¤lu
kanseri üzerine konufltu. guloglu_g@yahoo.com

Deri kanseri erken tan›s› hayat kurtar›r mazsa ;h›zla bölgesel lenf dü¤ümlerine, ard›ndan tüm vü-
Deri kanseri tüm kanserler içinde en s›k görülenidir. cuda yay›labilir ve tedavi flans› önemli ölçüde ortadan
Her on y›lda bir deri kanseri görülme s›kl›¤› yüzde 2 ora- kalkar. Malign melanom deri kanserleri içinde en kötü
n›nda artmaktad›r. Günümüzde deri kanserini bilimsel ola- huylu olan›d›r ve birinci derecede çocukluk ça¤›nda günefl
rak art›rd›¤› bilinen en önemli etken ise günefltir. Di¤er yan›¤› geçirmek sorumlu tutulmaktad›r.
faktörler kronik yaralar, deri tüberkülozu, yara izleri, arse-
nik gibi baz› kanserojen maddeler, kseroderma pigmento- Malign melanomdan korunma
zum gibi baz› kal›tsal hastal›klar cilt kanserlerine zemin Melanom için en önemli tetikleyici faktör günefltir. Ha-
haz›rlayabilir. Üç tip deri kanseri vard›r. yat boyunca maruz kald›¤›m›z ultraviyole dozunun yüzde
80’nini ise yaflam›m›z›n ilk 18 y›l› içinde al›r›z. Bu neden-
Bazal hücreli karsinom le özellikle bebek, çocuk ve gençlerin güneflten korunma-
Tüm kanserler ve deri kanser türleri içinde en iyi huy- s› cilt kanseri aç›s›ndan hayati önem tafl›r.
lu olan›d›r. En s›k görülen deri kanseri türüdür. Yüzde 85
bafl, boyun bölgesinde görülür. En çok aç›k tenli, mavi Özellikle yaz mevsimiyle birlikte tatillerde;
gözlü, sar›fl›n ve günefl yan›¤› geliflme riski yüksek olan in- l Güneflin çok dik geldi¤i 10.00 - 16.00 saatleri
sanlarda görülür. 1-2 cm boyutuna ulaflmalar› için aylar y›l- aras›nda günefl temas›ndan kaç›n›lmal›,
lar gereken çok yavafl ilerleyen tümörlerdir. Bu kanser ti- l En az 50 faktör günefl koruyucu kullanmal›,
pi neredeyse hiç metastaz (di¤er organlara s›çrama) yap- l Siperlikli flapkalar tak›l›p, beyaz renkli günefli
mad›¤› için baz› otörlerce kanser olarak kabul edilmez. An- tutmayan yazl›k k›yafetler giyinmeli,
cak uzun süre tedavi edilmezse derinin alt›ndaki kemi¤e l 6 aydan küçük çocuklar direkt günefle maruz
kadar ilerleyebilir. Tedavisi cerrahi olarak ç›kar›lmas› ve- b›rak›lmamal›,
ya radyoterapidir. l Çocuklar›n oyun alanlar›n›n gölgede olmas›na
özen gösterilmeli,
Squamöz hücreli karsinom l UV ›fl›nlar›na karfl› korumal› günefl gözlükleri
Bu deri kanseri deri de kabar›kl›klar veya k›rm›z› ka- kullanmal›d›r.
buklu yaralar fleklinde ortaya ç›kabilir. En s›k kulak, yüz,
dudak ve a¤›zda görülür. Bazal hücreli karsinoman›n ter- Erken tan› nas›l konulur?
sine di¤er organlara yay›labilir. Erken yakaland›¤›nda te- Risk grubundaki her bireyin aral›klarla kendi benleri-
davi oran› yüksektir. Bazal hücreli karsinoma ve Squamöz ni ve tüm derisini gözlemlemesi önerilir. Bu rutin gözlem
hücreli karsinomada tedavi baflar›s› yüzde 95’tir. s›ras›nda var olan benlerde saptanan flekil ve renk de¤i-
fliklikleri özellikle bendeki belirgin büyüme, iltihab› reaksi-
Malign melanoma yon, kanama, kabuklanma ve kafl›nma cilt kanserine ifla-
Malign melanom melanositlerin (derimize rengini ve- ret edebilir.
ren pigment hücreleri) yap›lar›n›n bozularak kontrolsüz Bununla birlikte unutulmamal›d›r ki malign melanom
ço¤almas›yla geliflir. Lezyonlar›n bir k›sm› var olan bir ben lezyonlar›n›n büyük bir k›sm› normal cilt zemininde; saç-
üzerinde geliflirken; bir k›sm› da normal bir cilt zeminin- l› deride, t›rnak yata¤›nda da geliflebilir. Bu nedenle tüm
den (saçl› deri, t›rnak yata¤›,ayak taban› gibi alanlar üze- deri de ortaya ç›kan de¤ifliklikler izlenmelidir. Yeni geliflen
rinden) geliflir. Erken evrede tan› konuldu¤unda etkin bir de¤iflik görünümlü, h›zl› büyüyen bir lezyonun saptanma-
flekilde tedavi edilebilir. Ancak bu dönemde tan› konula- s› durumunda da acilen bir dermatolo¤a bafl vurulmal›d›r.

100 KobiEfor Haziran 2010