Page 97 - KobiEfor_Mart_2010

olmad›. Türkiye bir abluka alt›na al›nm›flt›, Türki-
ye’yi yöneten bir liderin herkesten daha çok ayak- IMF ANLAfiMASI OLMAYACAK
ta durmas› ve vizyon çizmesi gerekiyor. IMF’ye git- IMF anlaflmas›na ihtiyaç olmad›¤›na inanan
meden kriz te¤et geçti. Bankac›l›k sektörü tarihi ‹brahim Öztürk, Türkiye’nin erken davrand›¤›n›,
karlar aç›klad›. Hatta 2010’a bankac›l›k sektörünün siyasi risk alarak, “Ben deste¤i verdim. Yang›n›
biraz cepten yemesinin de mahsuru olmaz.” .
söndürdüm. Sorun yok mu var. Ama dünyan›n
hiçbir yerinde hükümetler sorunlar› sonuna ka-
Kriz reel sektörü vurdu
Finans sektörü ayakta kalan Türkiye, ihracat ka- dar çözemezler. Hükümet Orta Vadeli Program›,
bütçesini aç›klad›. Bütçenin somut göstergesi
y›tlar›ndaki küçülme oranlar›, istihdam sorunu, dü- olan 2010 borçlanma takvimini somutlaflt›rd›.
flük kapasite kullan›m oranlar›yla dünyadaki en kö- fiimdi Mali Kural›, IMF anlaflmas› olsa da olma-
tü ülkelerden biri oldu. Öztürk, bankac›l›k sektörü- sa da aç›klayacaklar” diyor.
nün dimdik ayakta kald›¤› bir dönemde bu kadar Öztürk, dünyadaki 4 derecelendirme kurulu-
küçülmenin iyi analiz edilmesi gerekti¤ini söylüyor. flunun 3’nün puan art›rd›¤›, di¤er kuruluflun da
Öztürk, flöyle konufluyor: “Bu sorunu anlamak için benzer bir haber vermesinin yads›namayaca¤›n›
paydafllar analizi yap›lmal›d›r. Türkiye’nin bu kadar söylüyor. Öztürk, Türkiye’nin kendi ç›k›fl›n› bafl-
küçülmesinin nedeni o tarihte yay›lan korkunç pa- kas›na muhtaç olmadan ortaya koydu¤unu akta-
nik ortam›d›r. Bu panik bilinçli ve bilinçsiz olarak r›yor: “Tayyip Erdo¤an’› kim bu kadar saf zan-
iki flekilde yay›ld›. ‹lki ideolojiye dayanan panik ha- nediyor? Erdo¤an analizime güvenmem gereki-
vas›yd›. Zira bir kesim 10 y›l kar üstüne kar aç›kla- yorsa böyle bir anlaflma olmayacak, biraz daha
sa da ‘AK Parti gitmeli. Bunlardan kurtulmal›y›z’ de- bekleyecek. Mali Kural› aç›k-
di. Bu ekipler siyasi angajman içinde oldu. ‘küresel lamas› Türkiye’ye IMF iliflkile-
kriz Ak Parti’nin gitmesi için f›rsatt›r, flimdi bu krizi rini sallama imkan› verecek.
siyasi bir krize birlefltirelim, seçimlere do¤ru gidiyo- Nereye kadar? I. çeyrekte bü-
ruz, Ak Parti hat›r› say›l›r bir oy kayb›na u¤rarsa; Er- yümenin kokusunu alana ka-
genekon da durur. Demokratik aç›l›m da durur’ de- dar. E¤er o büyüme, istenilen
diler. Bu olmad› ama bu ortam ekonomiyi sarst›. oranda oluyorsa, 2-3 ay geç-
Özel nihaiyi tüketim b›çak gibi kesildi. Oysa Türk mifl ve AB çöküntü haberleri
halk› kolay pes etmez. Türkiye’de aile, cemaat da- etkisini yitirmiflse kimse IMF
yan›flmas› var. Yeflil kart da¤›tan devlet, kömür da- anlaflmas›n› beklemesin.”
¤›tan hükümet var. Buna ra¤men reel ekonomi cid-
di sorun yaflad›.”
nin bu krizde görüldü¤ünü savunuyor. Öztürk, “Bu
Finans sektörü sorumsuz davran›yor krizde ucuz ülkeler ön plana ç›kt›. Endonezya, Hin-
Kriz ortam›nda bankalar›n tavr›n›n sorgulanmas› distan ve Çin gibi ülkeler krizde büyüdü. Avrupa’da
gerekti¤ini aktaran Öztürk, sorumsuzlu¤un herkes Polonya kazand›. Bu ülkeler aras›na Türkiye gire-
taraf›ndan bilindi¤ini aç›kl›yor. Öztürk, bankac›l›k medi” diye konufluyor.
sektörünün krizdeki tutumundan ders almak gerek- Hükümetin sendelemesini hakl› gördü¤ünü an-
ti¤ini yenileyerek, flu ifadeleri kullan›yor: “Devletin cak bu sendeleme nedeniyle aç›klanan, al›nan ted-
elindeki kamu bankalar›n› özellefltirip her fleyi özel birlerin zamanlamas›n›n ve büyüklü¤ünün tart›fl›la-
sektöre b›rakt›¤›n›zda piyasadaki regülatör görevi- bilece¤ini savunuyor. Öztürk, görüfllerini flöyle aç›k-
ni, disiplin görevini kim üstlenecek. Piyasa yap›c›l›- l›yor: “Reel ekonomi önlemlerle kurtulamaz m›yd›?
¤› görevi bunlara m› b›rak›lacak. Bu krizden müthifl Bunu tart›flmak laz›m. O dönem hükümetin önüne
ders ç›kard›k. Kamu bankalar›n›n özellefltirilmesine konulan çözüm flekilleri inan›lmaz rahats›z ediciydi.
karfl› ç›k›yorum. Fakat büyüklükleri nedeniyle kamu IMF anlaflmas› flartt›. IMF’den sa¤lanacak kayna¤›n
bankalar›n›n özel sektörle rekabeti de yanl›fl.” ‹ki bankalara verilmesi dile getirildi. Hükümet buna di-
kamu bankas›n›n halka arz edilmesinin do¤ru bir rendi. Hangisi daha do¤ru düflüncesi içinde gard›n›
yöntem olaca¤›n› savunan Öztürk, bir bankan›n da alt› ve korktu. Bu dönem de hükümet önlem alma-
bu flekilde kalmas›n›n daha do¤ru olaca¤›n› vurgu- da zaman kaybetti.”
luyor. ÖTV ve KDV teflviklerinin de lobi etkisiyle haya-
ta geçti¤ini dile getiren Öztürk, desteklerde istidam
Hükümet önlem almada geç kald› deposu sektörlerden ziyade lobi gücü olan sektör-
‹fladam›, bankac›, muhalefet, ideolojik durufl ne- lerin yararland›¤›n› anlat›yor: “‹flçilerin iflten at›lma-
deniyle krizde hükümetin sendeledi¤ini belirten Öz- s›n› engelleyici k›sa çal›flma ödene¤i hem yetersiz
türk, “Sendelememek de mümkün de¤il” diyor. Kri- hem geç oldu. Esas desteklenmesi gereken, cari
zin Türkiye’nin küresel entegrasyon döneminin ye- a盤a neden olmayan, girdileri yerli olan tekstil, g›-
niden tart›fl›lmas›na vesile oldu¤unu dile getiren da, inflaat ve makine sektörleri yerine farkl› sektör-
Öztürk, üretimde, finansta ve ticarette küresel dü- ler desteklendi. O dönem bir taflla iki kufl vurmak
zene eklenmenin ülkeyi nas›l k›r›lgan hale getirdi¤i- mümkünken bu baflar›lamad›.”
Mart 2010 KobiEfor 97