Eğitimde Kalite

Kalite yönetimi felsefesinin kurucularından Dr. Deming eğitimin temel amacını; “Pozitifleri arttırmak, negatifleri ise azaltmak, böylece öğrencilerin öğrenme heyecan ve isteklerini korumak” olarak tanımlamaktadır. Ülkemizde eğitim sisteminden beklenti; iyi üniversiteler için başarılı öğrenciler yetiştirmek ve sonrasında da iş dünyası için nitelikli işgücü yaratabilmektir. KalDer vizyonunda “Yaşam Kalitesinin Arttırılması”nı hedeflemektedir. Bu amaç temelde insanımızın eğitimi ile başlayan zorlu ama zorunlu bir süreçtir. Eğitimde Kalite Hareketi ülkemizde 25 Kasım 1999 tarihinde Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) ile KalDer arasında imzalanan Ulusal Kalite Hareketi (UKH)  iyi niyet protokolünün imzalanması ile başlamıştır. MEB’inde 41 teşkilat birimi Ulusal Kalite Hareketi’ne katılmıştır. 2.177 personel Toplam Kalite Yönetimi, 996 personel EFQM Mükemmellik Modeli eğitimi almıştır. Eğitim kurumlarında, çalışanların, öğrencilerin, paydaşların, toplumun memnuniyet oranının artacağı, yenilikçi düşüncelere açık, eğitim sürecinin performansları ile yalnız ülke değil, dünya için değer ve anlam yaratacak bir yönetim modeli planlanmıştır. Bugüne kadar 90 eğitim kurumunda Öz Değerlendirme süreci başlatılmıştır. Anaokullarından, üniversitelere kadar pek çok kurum sürece katılmıştır. 12 eğitim kurumu, Türkiye Mükemmellik Ödülü kazanmıştır. 36 eğitim kurumu EFQM Yetkinlik Belgesi, 13 eğitim kurumu EFQM Kararlılık Belgesi almıştır. Üniversitelerimizin son yıllarda EFQM Modeli’ne duydukları ilgi giderek artmaktadır. Sakarya Üniversitesi aldığı ödüller ile rol model olmuştur.Sistem, KalDer tarafından EFQM Mükemmellik Modeli’nin kriterleri olan: “Liderlik; Müşteriler (öğrenciler, veliler); Çalışanlar; Politika ve Stratejiler; İşbirlikleri ve Kaynaklar; Süreçler Ürünler ve Hizmetler” girdilerini en etkin şekilde kullanarak çalışanlarla, öğrencilerle, velilerle ve toplumla ilgili sonuçlarda ve temel performans göstergelerinde mükemmel değerleri yakalamak üzerine inşa edilmiştir. Gösterilen çabaların sonunda MEB tamamen EFQM Mükemmellik Modeli kriterlerini esas alarak işleyen modeli ve Ödül süreçlerini tanımlamış, Kasım 1999’da, Eğitimde Kalite Yönetimi Sistemi Yönergesi yayınlanmış, 2005 yılında modeli yenilemiştir. Bu Yönergeler’de açık ve net olarak, Okullarda Toplam Kalite Yönetimi (TKY) uygulanacağı ve Model olarak Avrupa Kalite Yönetimi Vakfı’nın EFQM Mükemmellik Modeli kriterlerinin kullanılacağı belirtilmiştir. Ocak 2014’te “Eğitimde Kalite Yönetimi Sistemi Rapor Hazırlama Kılavuzu” yayınlanmıştır. Bu çerçevede her yıl MEB tarafından ödül süreci yürütülmektedir.
Türkiye Dünya Ekonomik Forumu (WEF) uluslararası rekabet sıralaması endekslerinde 2013 yılında 44. sıradadır. Uluslararası eğitimde öğrencilerin başarı sıralamasını her yıl değerlendiren Pisa 2013 yılı sonuçlarına göre ise Türkiye 44. sırada yeralmaktadır. Bu bir tesadüf olamaz. Uluslararası veriler Rekabet/Başarı karşılaştırmasında sürdürülebilir kalkınma ve ilerleme anahtarında kilit süreç olarak “Eğitim”i göstermektedir. WEF’in 12 kriterden oluşan rekabet endeksinde eğitim en önemli kriter olup genel sonucu büyük oranda etkilemektedir. Eğitim bu boyutu ile her zaman Kalkınma ve Rekabet hedefinin temelinde yeralacaktır. Temel eğitim kadar “Hayat Boyu Öğrenme” de ulusal ve uluslararası yeterlikler açısından en önemli başlıklardan biridir. KalDer bu konuda da bir açılım yaparak “Hayat Boyu Öğrenme Sürecinde Yönetim ve Yönetişimin Kalitesi”* konulu çalıştayı düzenlemiş ve ulusal paydaşları biraraya getirerek konuyu tartışmıştır. Anaokulundan yükseköğrenime ve okul dışı eğitime kadar tüm süreçlerde kaliteli öğrenmenin önündeki engeller ve çözüm önerilerini ortaya koymuştur.

KalDer Mükemmellik Akademisi kapsamında “Eğitim kurumlarında Kalite Profesyonelliği Uzmanlık Programı” üniversitelerimizle işbirliği içinde sürmektedir. Boğaziçi Üniversitesi ve Okan Üniversitesi’nde programlar büyük ilgi görmüştür. Sabancı Üniversitesi ve İTÜ ile benzer işbirliği çalışmalarımız sürüyor. Şubelerimizde de yerel üniversiteler ile (Uludağ Üniversitesi) çalışmalar yapılıyor.

KalDer, çalışmaları, uygulamaları ile eğitim adına önemli ilkleri gerçekleştiren, farkındalık yaratan başlangıçları yapmıştır. Yayınladığı kitaplar, raporlar ve oluşturduğu uzmanlık grupları, çalıştaylar ve kongreler ile süreci beslemekte ve yaygınlaştırmada önemli bir rol oynamaktadır. Ödül sistemi ile katılımı heveslendirmektedir. Milli Eğitim ile işbirliği ilerledikçe çabalar daha büyük boyutlara taşınacaktır.

*EFQM: Avrupa Kalite Yönetimi Vakfı
*KalDer Hayat Boyu Öğrenme Sürecinde Yönetim ve Yönetişim Kalitesi Raporu
*KalDer Sürdürülebilir Toplum ve Türkiye Raporu
*PİSA (Program for International Student Assesment)