Page 83 - KobiEfor Mayıs 2024

UZMAN

İnsanın Savaşları

ünümüz insanı evrimleşirken sahip olması ve öğrenmesi gerektiği-
sürekli bir şeylerle savaşmış. ni söylemektedir. Buna ahlak da de-
G Doğayla savaşmış barınmak nilebilir. İş ahlakı gelişmemiş bir kişi
için, yiyecek bulmak için hayvanlarla mesleği ne olursa olsun yarımdır. Ve
savaşmış, medeniyet kurmak ve fe- hatta bazı mesleklerde tehlikelidir
tihler yapmak için başka insanlarla ve bile. İyi bir meslek sahibi bir kişi ama
kavimlerle savaşmış, kendini korumak bazı ahlaki zayıflıkları ve zaafları var-
Prof.Dr.Turgay Biçer
için düşmanları ile savaşmış ve bugün sa bu kişi kendisiyle olan savaşı ka-
turgay@marmara.edu.tr de bu savaşların bir kısmı hala devam zanmış sayılabilir mi? Böyle bir kişi
ederken en önemli savaşı; “kendi ken- toplumda yeterli saygıyı görebilir mi?
disiyle savaşı” haline gelmiş. Tabii ki hayır.
İnsan, insân-ı Cehaletin en büyük insanlık ayıbı ol- O halde toplumsallığın ve sosyokültü-
duğu hep söylenir. Bununla birlikte rel unsurların en önemli değeri; önce
kâmil olma
gerçekten “cahilliğin ne olduğu?” ise insanı geliştirmek ve değiştirmekten
(birçok insanlık
hala tartışma konusudur. Gerçi İlber geçer. “Peki, bunun için de neyi temel
meziyetinde Ortaylı Hoca, ne kadar cahil olduğu- almalıyız?” sorusu gelir ki burada fel-
arif ve ergin muza hep dem vurur ve bizleri ken- sefeyi, bilimi; dolayısıyla “aklı” hayatın
olma) sürecinde dimize getirmeye çalışırken bunun merkezine koymak gerekir.
kendisiyle savaşı yanında cehaletin hala var olması ve Akıl toplumu olmadan bilimde sanat-
bir şekilde cehaletin insanlığın büyük ta, felsefede, sporda gelişmişlik yaşa-
üst düzeye
sorunlarından birisi olarak devam namaz. Akıl sorgulamayı gerektirir o
çıkarmak
etmesi belki de bir insanlık ayıbı ola- halde Sokrates’e atfedilen “Sorgulan-
zorundadır. rak kendisini var edecektir. mamış hayat yaşamaya değmez” il-
Yaşadığımız Gelecek Bilimci Alvin Toffler’e at- kesinden yola çıkarsak sorgulamalar
çağ da bunu fedilen bir söz var. “Dünün cahilleri yani insanın kendisiyle olan savaşının
gerektirmektedir okuma yazma bilmeyenlerdi ama bu- sürmesinin uygarlığın temel dinamiği
günün cahilleri okuma yazma bildik- olduğu kaçınılmaz olacaktır.
ve birçok disiplin
leri halde öğrenmeye direnenlerdir” Kendimizle savaşmak cehaletle savaş
artık insanın
der. Öğrenmeye direnme çok şekilde demektir. Kendimizle savaş aydınlan-
kendisiyle olan kendisini var etmektedir. Üniversite ma ve aydınlatma yolunda sorumluluk
savaşını vurgular okuyan ama kitap okumayan, mes- demektir. Başkalarını değiştirmeye ça-
ve insanın lek sahibi ama sanattan, spordan, lışan, hayatındaki mutsuzluk ve başa-
gelişmişlik kültürden, edebiyattan, felsefeden, rısızlıkların nedenini başkalarında veya
bilimden uzak insanların oluştur- çevrede arayan; sürekli şikâyet eden
seviyesine
duğu bir toplum ne kadar gelişmiş insanlar bilmelidir ki; kendisiyle savaşı
ulaşabilmesi için
olabilir? İnsan her konuya hâkim ol- kazanamayan başkaları ile savaşı ka-
bazı erdemlere malı demiyorum ama çağdaş insan zanmakta mahir olamaz. İnsan kendi
her şeyden önce derken bazı normları da barındırma- içindeki savaşı kazandığında; ki bu sa-
sahip olması sı gerekir demeye çalışıyorum. Tek vaş sürekli olacaktır, en azından bazı
ve öğrenmesi alanda uzmanlaşmak mesleki alan- yaşamsal becerileri kazandığında çev-
da gelişmişlik olabilir ama insanlık resine verdiği ışık daha çok olacağı gibi
gerektiğini
açısından değildir. iç huzur da aynı oranda artacaktır.
söylemektedir.
İnsan, insân-ı kâmil olma (birçok in- Plato, “Kendini yöneten dünyayı yö-
Buna ahlak da sanlık meziyetinde arif ve ergin olma) netir” derken ben hep bunu anla-
denilebilir. sürecinde kendisiyle savaşı üst düze- dım… Ve başkaları, doğa, insanlar-
ye çıkarmak zorundadır. Yaşadığımız la savaş yerine kendisiyle ve kendi
çağ da bunu gerektirmektedir ve cehaletiyle savaş belki de ilerleyen
birçok disiplin artık insanın kendisiy- yüzyıllarda artan şiddetiyle devam
le olan savaşını vurgular ve insanın edecektir kanısındayım… Ve umarım
gelişmişlik seviyesine ulaşabilmesi bu savaş bir gün mutlaka insanlıktan
için bazı erdemlere her şeyden önce yana eğilim gösterir…
0D\ÜV KobiEfor 83