Page 84 - KobiEfor Ekim 2023 Sayı 289

HABER

milyar liraya yaklaştı. Biz bu döngüyü, sık sık vurguladığı-
mız gibi, sanayi kuruluşlarımızın, yüksek kaynak ihtiyacı-
na karşın, devlete sıfır faiz ve sonsuz vadeyle borç verme-
si olarak tanımlıyoruz. Ne yazık ki bu döngü 2022’de de
azalmak yerine artarak devam etmiş. Çeşitli platformlar-
da pek çok defa gündeme getirdiğimiz üzere bu konuda
sanayiciyi en çok rahatlatacak çözüm, devreden KDV ala-
caklarının banka teminatı haline getirilmesidir. Özellikle
Eximbank kredilerine dönük bir teminat aracına dönüş-
türülmesi, bu sorunun en rasyonel çözümü olacaktır.” İrfan Erdal Cemal
“Enflasyonun arttığı, faizlerin yükseldiği bir yıldı”: Özhamaratlı Bahçıvan Keleş
2022 araştırmasının Cumhuriyetin 100. yılında kamuo-
yuyla paylaşıldığını kaydeden Erdal Bahçıvan, araştırma- doğrultuda atılan adımlar kaçınılmaz olarak büyümede
nın arka planına da çok kısa bir göz atılması gerektiğini bir ivme kaybına yol açacak. İSO Türkiye İmalat PMI’ın yılın
vurguladı: “Her şeyden önce küresel ekonomide enflas- ikinci yarısıyla birlikte daralma bölgesine düşmüş olması
yonun geri dönüşünü yaşadık. Rusya-Ukrayna savaşının da bunu teyit ediyor. Özellikle yeni siparişler ve yeni ihracat
başta enerji ve gıda sektörlerinde yol açtığı ek fiyat şok- siparişleri gibi alt kalemlerde yaşanan sert düşüşler önü-
larını gördük. Artan enflasyon karşısında merkez banka- müzdeki aylara ilişkin iyimserliği sınırlıyor.”
larının faiz artırımlarını hızlandırdığı, belirsizlik ikliminin “Finansman maliyetlerinde belirgin artış olacak”:
yoğunlaştığı zor bir yılı geride bıraktık. Ekonomimiz bu Erdal Bahçıvan, Merkez Bankası’nın, Haziran’dan iti-
gelişmelerden etkilendi. Fakat ilk yarıda güçlü ihracat ve baren başlattığı sıkılaştırma sürecine bağlı olarak
yıl genelinde iç talebin canlılığı sayesinde 2022’de eko- piyasa faizlerinde sert yükselişlerin söz konusu oldu-
nomimiz %5.5 büyüyerek dünyadaki bu negatif süreçten ğunun altını çizdi: “Bu sürecin aynı zamanda özellikle
ayrışmayı başarabildi. Ancak bu büyümenin hiç kuşku- güçlü tüketim eğiliminin körüklediği ithalatı azaltma-
suz yüksek enflasyon ve cari açık gibi ciddi maliyetleri de sı bekleniyor. Dolayısıyla; ihracatın geriye çekildiği bir
oldu. Finansal istikrara verdiği katkı ve sürdürülebilirliği dönemde, sanayi üretimini destekleyen güçlü iç talebin
tartışılan, rasyonel ekonomi politikalarından uzak ‘Yeni de bir miktar zayıflaması kaçınılmaz. Faiz artırım süre-
Ekonomi Modeli’ çerçevesinde, kur ve faizleri düşük tu- cinin bir başka çıktısı ise etkilerini bir süredir görmeye
tan ve kredi akışını kısıtlayan çok sayıda düzenleme, yıl başladığımız üzere, sanayicimizin finansman maliyet-
genelinde reel sektörün finansman koşullarını belirledi.” lerindeki belirgin artış olacak. Tüm bu unsurların 2023
İSO 500 araştırma sonuçlarında satış performansı, fi-
“Sanayiciyi daha zorlu koşullar bekliyor” nansman maliyetleri, ihracat ve kaynak yapısı gibi gös-
Bahçıvan, ‘2022’ye ait İSO 500 sonuçlarını; sanayicinin tergelere olumsuz yansıması şaşırtmayacak.”
zorlu bir yılı güçlü bir performansla tamamladığının kanıtı’ “OVP’nin başarısı dış kaynak akışını sağlayacaktır”:
diye niteledi: “Sanayi devlerimizin birçok temel gösterge- Bahçıvan, Türk sanayicisinin, özellikle Pandemi ile baş-
de azımsanmayacak iyileşmelere imza attığı görülüyor. layan dış pazarlardaki dalgalanmalara ve kırılmalara,
Öte yandan gerek küresel ve yerel ölçekteki birçok makro Rusya-Ukrayna savaşının yarattığı tedarik sorunlarına
gösterge ve gelişme, 2023’ün sanayicilere çok daha zorlu ve içerdeki finansman sıkıntılarına karşın, her zaman
koşullar sunduğunu bize gösteriyor. Bu sürecin etkilerini olduğu gibi 2022’de de Türkiye’nin büyüme ve kalkın-
önümüzdeki yıl açıklayacağımız 2023 yılı İSO 500 sonuç- ması mücadelesinde en ön saflarda yer almaya devam
larında görmemiz şaşırtıcı olmayacaktır. Çünkü küresel ettiğini ifade etti: “Paylaştığımız İSO 500 verilerini, sa-
ekonomide sıkılaşan para politikalarının etkilerini ge- nayicilerimizin ülkemizin geleceğine olan inancının bir
cikmeli olarak görmeye başladık. Nitekim gerek dünya göstergesi olarak da kabul etmeliyiz. Bu inancın ve az-
üretiminin seyri gerekse Euro Bölgesi, ABD ve İngiltere min azalmadan devam edebilmesi için sanayicimizin,
gibi ana ihracat pazarlarımıza ilişkin beklentiler, 2023’te üretim hayatının en büyük ihtiyacı finansal istikrardır.
2022’ye göre daha düşük büyüme temposuna işaret edi- Sürdürülebilir ve nitelikli büyüme için gerekli olan fi-
yor. Her ay açıkladığımız İhracat İklimi Endeksi verileri de nansal istikrarın yeniden tesisi doğrultusunda ekonomi
bu değerlendirmemizi doğruluyor. İhracatın büyümeye yönetimi tarafından atılan adımları önemli buluyoruz.
katkısının yüksek seyrettiği 2021 genelinde ve 2022’nin ilk Bu nedenle hepimizin beklediği ve Oda olarak da destek
yarısında güçlü seyreden bu endeks, 2022 ikinci yarısından verdiğimiz, üzerinde özenli bir çalışma yapılarak kısa
itibaren zayıflamaya başladı. 2023 Ağustos itibarıyla da 50 süre önce açıklanan ‘Orta Vadeli Programı (OVP)’ çok
eşik değerinin altına düşerek daralma bölgesinde yer aldı. önemsiyoruz. Kararlılıkla uygulanmasını beklediğimiz
Küresel görünümün ihracat açısından belirgin bir iyimser- OVP’nin başarısının, ülkemizin uzun süredir ihtiyaç duy-
lik sunduğunu söylemek oldukça zor. Yurt içi gelişmelere duğu dış kaynak akışını da sağlayacağına inanıyorum.
bakacak olursak, özellikle bu yılın ikinci yarısından itiba- Bu kaynak akışının; uzun süredir ihtiyaç duyduğumuz
ren, enflasyon ve cari açık gibi temel makro kırılganlıkla- teknolojiye dayalı, nitelikli yeni sanayi yatırımlarıyla bu-
rımıza karşı bir mücadele döneminin başlangıcındayız. Bu luşturulması en büyük dileğimiz.”

82 KobiEfor Ekim 2023