Page 66 - KobiEfor Temmuz 2022

HABER

ile döviz kurları ve enflasyondaki hareketlenme et- göre yaratılan katmadeğer dağılımına göre, en yük-
kili oldu. Geçmiş dönemlerle kıyaslandığında, İSO sek payı yüzde 33.3 ile düşük teknoloji yoğunluklu
500’ün üretimden satışlarında bundan daha yüksek sanayiler almaya devam etti. Bununla birlikte orta-
oranlı artışların son olarak 1992-1997 dönemindeki düşük ve orta-yüksek teknolojilerin payının yüzde
yüksek enflasyon ortamında gerçekleştiği görüldü. 53’lerden yüzde 60’lara yükselmesi de teknolojik
Söz konusu dönemde İSO 500’ün üretimden satış- dönüşüm açısından umut verici oldu. Diğer yandan
larının yıllık artış oranları o yıllarda da yüzde 78 ile yüksek teknoloji yoğunluklu sanayilerin payı yüzde
yüzde 112 aralığında seyretmişti. İSO 500’ün ihraca- 6.4’ten yüzde 6.1’e geriledi.
tı da yüzde 33.9’luk artışla 85.8 milyar dolara ulaştı.
İSO 500’ün ihracat artışı, Türkiye genelinin 1.1 puan Ar-Ge yapan kuruluş sayısı 265,
üzerinde gerçekleşti. Böylece hem Türkiye hem de istihdam artışı ise yüzde 5.6 oldu
İSO 500 ihracatı tarihsel rekor kırdı. İSO 500’de Ar-Ge harcaması yapan kuruluş sayısı
2021’de 265 olurken, Ar-Ge harcamaları anket ve-
Faaliyet karı yüzde 139 arttı rileri ile yaklaşık 9 milyar TL düzeyinde gerçekleşti.
Araştırmaya göre İSO 500’ün 2021’de faaliyet karı Bu durum 2020’ye göre yaklaşık yüzde 44’lük artı-
yüzde 139 artarak 143 milyar liradan 342 milyar li- şa işaret etti. İSO 500’ün istihdamı da 2021 yılında
raya çıktı. Böylece faaliyet karlılığı 4 puan artışla yüzde 5.6 artarak 757 bin 24 kişiye yükseldi. Aynı
yüzde 14.8’e yükseldi. Benzer şekilde faiz, amortis- yılda ödenen maaş ve ücretlerdeki artış ise yüzde
man ve vergi öncesi kar da yüzde 120’ye yakın bir
33 oldu. Yine İSO 500 içinde yabancı sermaye paylı
artışla 185 milyar liradan 405 milyar liraya sıçradı.
kuruluşların sayısı 1 adet daha azalarak 109’a indi.
Bunun sonucunda FAVÖK karlılığı 3.6 puan artışla
Ayrıca İSO 500’de yer alan kuruluşların bağlı ol-
yüzde 17.5’e çıktı. Vergi öncesi kar ve zarar toplamı
duğu oda bilgilerine göre sıralanması sonucu sana-
ise yüzde 137 artarak 92.5 milyar liradan 219 milyar yideki ağırlığın Anadolu lehine geliştiği görüldü. Son
liraya yükseldi. Bu gelişme satış karlılığını 2.5 puan
yıllarda sayısal olarak düşüş eğiliminde olmasına
artışla yüzde 9.5’e taşıdı.
karşın en büyük pay 158 firma ile halen İstanbul Sa-
nayi Odası’na ait olurken, İstanbul’u 41 kuruluş ile
Finansman giderleri yüzde 135 arttı
Kocaeli Sanayi Odası ve 40 kuruluş ile Ege Bölgesi
İSO 500’ün finansman giderleri Türk lirasındaki Sanayi Odası izledi. Bu odaları da 33’er kuruluş ile
değer kaybı, enflasyondaki artış ve faiz oranlarında-
Ankara Sanayi Odası ve Gaziantep Sanayi Odası, 18
ki yükselişin etkisiyle yüzde 135 artarak 89 milyar
kuruluş ile Kayseri Sanayi Odası ve 16 kuruluş ile de
liradan 209 milyar liraya yükseldi. Aynı yılda faaliyet
Bursa Ticaret ve Sanayi Odası takip etti.
karındaki artış yüzde 139 ile daha yüksek gerçek-
leşti. Böylece finansman giderlerinin faaliyet karına
oranı hafif düşüşe rağmen son yıllarda olduğu gibi İSO 500’e OSB’ler damga vurdu
yüzde 60’ın üzerinde kaldı.
Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu
Toplam borçlar yüzde 71 Araştırması’na Organize Sanayi Bölgeleri’nde
büyüdü (OSB’ler) yer alan sanayi işletmeleri damgası-
nı vurdu. Organize Sanayi
İSO 500’ün ana bilanço göstergesine göre, 2021
Bölgeleri Üst Kuruluşu
yılında İSO 500’ün aktif toplamı yüzde 65.4 artarak
(OSBÜK) Başkanı Memiş
1.3 trilyon liradan 2.1 trilyon liraya yükseldi. Aktif-
Kütükcü, “İSO 500’ün 2
ler içerisinde ana kalemlerde dönen varlıklar yüzde
trilyon lirayı aşan üretim-
74 artışla 821 milyar liradan 1.4 trilyon liraya ula-
den satış rakamlarının, 1
şırken, duran varlıklar yüzde 51 artışla 467 milyar
trilyon 16 milyar 884 mil-
liradan 706 milyar liraya yükseldi. Özkaynaklar 407 Memiş
yon lirasını, yani yüzde
milyar liradan 624 milyar liraya yükselerek yüzde 53 Kütükcü
49.65’ini Organize Sanayi
artarken, toplam borçlar 881 milyar liradan 1.5 tril-
Bölgeleri’mizdeki 286 firmamız gerçekleştirdi”
yon liraya çıkarak yüzde 71 büyüdü.
dedi.
81 ilde sayıları 369’a ulaşan Organize Sanayi
KDV yükü yüzde 91 arttı
Bölgeleri’nin Türkiye’nin planlı sanayileşmesin-
İSO 500’ün üzerindeki devreden KDV yükü yüzde
de, üretim, istihdam ve ihracatında kritik önem-
91 gibi büyük bir artışla 24 milyar liraya yaklaştı.
de olduğunun altını çizen Kütükcü, OSB’lerdeki
Kar eden kuruluş sayısı 405 olurken, faiz, amortis-
işletme sayısının 67 bine, istihdamın ise 2 mil-
man ve vergi öncesi kar elde eden firma sayısı ise
yon 325 bine ulaştığını da sözlerine ekledi.
489 oldu. Yine İSO 500’de teknoloji yoğunluğuna
66 KobiEfor Temmuz 2022