Page 57 - KobiEfor_Eylul_2020
P. 57
baktığımızda bugün ülkedeki oranın yüzde 30’a “Sektörlere özel düzenleme gerekli “
yaklaştığını söylemek mümkün. Ücretsiz izne çı-
karılanlar, iş aramayan ama olsa çalışmaya hazır İçinde bulunulan dönemi fırsata çevirmek için
olanlar, kısa çalışma ödeneği kapsamına alındığı pek çok önemli konuda düzenleme yapma fırsa-
için kısmı olarak çalışanlar da dikkate alındığında, tına sahip olunduğunu savunan Karatepe, sal-
bugün üretim sürecinde yer alamayan, ya da fiili gın ile birlikte farklı ülkelerin aldıkları kararlar
işsiz olarak adlandırabileceğimiz oranın tarihi zir-
da dikkate alındığında bazı sektörlere yönelik
velerde dolaştığını söylemek mümkün.”
özel planlama ve düzenlemelerin devlet desteği
Covid-19’a karşı uygulanan destek programla- ile yapılmasının şart olduğunu açıkladı. Bunları
rını eleştiren ve doğrudan destek olarak toplam 5 şöyle sıraladı:
milyon aileye bir defaya mahsus bin liralık desteğin • Bütçe harcamalarının kamusal çıkarlar gö-
yetersiz olduğunu söyleyen Karatepe, milyonlarca zetilerek planlanması gerekir. Bütçe açığı soru-
işsizin doğrudan gelir desteğine ihtiyaç duyduğunu nunun temel nedeni yanlış harcamalardır. Bunlar
açıkladı: “Ücretsiz izine çıkarma ve kısa çalışma göz ardı edilerek sadece bütçe dengesi üzerin-
ödenekleri de yetersiz olmuştur. Personelin işten den analiz yapılması eksik kalır, yanlış sonuçlar
çıkarılmasını yasaklayan ancak onların ücretsiz verir. Harcamalarda kamusal yarar gözetilmesi
izine gönderilmesine izin veren düzenleme kap- öncelik olmalıdır. Bu dikkate alınmadan sade-
samında sağlanan aylık 1.177 liralık destek çok ce dolaylı vergilere yüklenerek bütçe dengesini
yetersizidir. Asgari ücret ile bile geçinmenin müm- sağlamaya çalışmak hem gelir dağılımını bozucu
kün olmadığı bir dönemde bunun yarısı kadar bir hem de enflasyonist sonuçlar doğurmaktadır. Bu
gelir ile bir ailenin hayatını idame ettirmesi müm- nedenle adaletsiz olan dolaylı vergilerin OECD
kün değildir. Burada sağlanan destekler de İşsiz- ortalamasına indirilmesi gerekmektedir.
lik Fonu’ndan karşılanmaktadır. Devlete ek bir yük • Vergi sisteminin adil ve etkin bir biçimde
getirmemektedir. İşsizlik fonunda da yeterli kaynak çalışması için yeniden düzenlenmesi gerekir.
vardır. Bu nedenle ücretsiz izine çıkarılanlara asga- Herkesin gücü oranında vergi ödemesi ve vergi
ri ücret düzeyinde bir destek sağlanmalıdır.” tahsilatının etkinliğinin artırılması sağlanmalı-
Açıklanan diğer destek paketlerinin ağırlıklı kre- dır. Yüksek gelir gruplarının yüksek oranda ver-
di kullanımı konusunda kolaylık sağladığını dile gilendirilmesi sağlanmalıdır.
getiren Karatepe, işleri duran küçük esnafa kira • Sağlık ürünleri üretimi stratejik sınıflaması-
yardımı, faizsiz ve uzun vadeli kredi ve doğrudan na alınmalı, bu alanda üretim yapan tüm şirket-
gelir desteği sağlanmasını istedi. Türkiye’de işlet- lerin desteklenmesi gerekir.
melerin ağırlıklı KOBİ olduğunu hatırlatan Karate- • Finansal sistemin sağlıklı çalışması önem-
pe, “KOBİ’lerin finansal ihtiyaçlarının karşılanması lidir. Bu kapsamda kredi mekanizmalarının işle-
için faizsiz çalışma sermayesi desteği ve elektrik, yebilmesi ve likiditenin sürekliliğinin sağlanması
doğalgaz, kira gibi giderlerin desteklemesi gerekir. için düzenlemelerin yapılması gerekir.
Ekonominin 2020 yılında ciddi derece küçüleceği, • KOBİ’lerin sermaye yapılarının uzun dönem-
2021 yılında ise çok düşük seviyede bir büyümenin de güçlendirilmesi için vergisel desteklerin artı-
olacağı beklentisi tüm analizlerde görülüyor. Bugün rılması gerekir.
borçları artan işyerlerinin yarın ciddi bir kredi so- • Salgında dünya tedarik zincirinin olumsuz
runu ile karşı karşıya kalmaları riski maalesef art- etkilendiği görülmüştür. Bu nedenle ara malı
mıştır” diye konuştu. ve diğer üretim girdilerinin ulusal imkânlar
Karatepe, Türkiye’nin öncelikle sorunlarını ka- dâhilinde üretilmesi için desteklerin sağlanması
bul ederek işe başlaması gerektiğinin uyarısını üretim sürekliliği açısından zorunludur.
yaparak, “Türkiye’nin ekonomin yanında bir de hu- • Turizm sektörünün yakın dönemde topar-
kukun üstünlüğü, insan haklarına saygı, ifade öz- lanması zor görünüyor. Bunlara sağlanacak des-
gürlüğünün korunması, eğitim sisteminin bilimin teklerin uzun vadeye yayılması gerekir.
ışığında düzenlenmesi gibi demokratik rejimlerde
olmazsa olmaz konularda da çok ciddi sorunları yelere çekilmesidir. Bu olmadığı sürece TL’ye ilgi
vardır. Sadece geçici ekonomik tedbirler uygula- sağlanamayacağından dolayı dövize olan ilginin
yarak Türkiye ekonomisini hak ettiği büyüme pati- önüne geçmek de mümkün olmayacaktır. Ekonomi
kasına sokmak ve vatandaşın refahını kalıcı olarak yönetiminin, hem kurları hem de faizleri baskıla-
artırmak mümkün olmayacaktır” dedi. maktan vazgeçmesi gerekir. Çünkü ikisini birden
Ekonomide uygulanan düşük faiz politikasının baskılamaya çalıştığınızda biriken enerji her ikisi-
olumsuz sonuçlarını kurlar ve enflasyon üzerin- nin birden patlamasına yol açar ki şimdi içinde bu-
de görüldüğünü hatırlatan Karatepe, “Yapılması lunduğumuz dönemde yaşadığımız tam da budur”
gereken faiz oranlarının reel olarak pozitif sevi- açıklamasını yaptı.
(\OÖO KobiEfor 57