Page 73 - KobiEfor_Aralık_2019

KobiEfor: Bu y›l için yüzde 5’lik bir büyüme bir araflt›rmayla daha etkin bir resim çekilmesi ge-
öngörülüyor. Bu beklentiler fizibil midir? rekiyor. Örne¤in; tekrar toparlanmada inflaat kesi-
Burak Salto¤lu: Bu beklentiyi normalde gerçek- mine alternatif bir sektör ya da sektörler neler ola-
lefltirmek çok kolay de¤il. Ama bu flartlarda yüzde 3 bilir? Bunun fizibilitesi önemli. Ciddi bir kaynak ak-
üstü büyüme mümkün ve daha sürdürülebilir. Geç- tar›m› ve vites de¤iflimi gerekecek. fiu anda al›nan
miflte oldu¤u gibi Türkiye ekonomisinde h›zl› ve kat- önlemlerin etkisini en iyi ihtimalde 2021, 2022 gibi
k›l› büyümeler genelde bir kaç y›l içinde ters tepmifl- dönemlerde görebiliriz. Özetle; bu tür bir yap›sal
tir. Yüzde 5'i de do¤al yollarla sa¤lamak biraz zor. Bu- dönüflüm gerekiyor ama bu çok uzun vadeli planlar
na sa¤lanacak katk›lar genelde olumsuz yan etkiler ve ciddi toplumsal ve ekonomik yat›r›mlar sonucu
do¤uruyor. Hem iflsizlik ve hem de bir olas› erken se- olabilir. Mevcut kriz ortam›nda tüm toplumu bu tür
çim nedeniyle bir an evvel büyümenin normalleflme- bir dönüflüme haz›rlamak çok kolay de¤il.
si istenebilir. Ama henüz kriz yaralar›n› tam sarmad›-
¤›m›z için bu dönem biraz temkinli olmakta yarar var. KobiEfor: Cari aç›k vermeden büyümeye
geçmek avantaj olarak görülse de bunun
KobiEfor: Ekonomide ciddi bir iflsizlik sorunu sürdürülebilirli¤i konusunda soru iflaretleri
ile karfl› karfl›yay›z. Bu alanda yap›lmas› var. Sizin görüflünüz nedir?
gerekenlere iliflkin sizin öngörünüz nedir? Burak Salto¤lu: Bu çok kolay de¤il. Belki yerli
Burak Salto¤lu: Önce konunun nedenini iyi anla- enerji üretimi gibi bir süreçte pozitif bir sürpriz olur-
mak laz›m. Geçmiflte en çok istihdam çeken sek- sa bir nebze mümkün. Ya da AB ülkelerinin ekonomi-
törlerin inflaat ve benzeri sektörler oldu¤unu öngö- si daha iyi gitse biraz h›zl› ihracat art›fl› sa¤layabilir-
rebiliyoruz. Bu sektörün dipten dönmesi nedeniyle dik. Ancak bunlar›n d›fl›nda al›nan önlemlerin cari
belki biraz toparlanma olacak. Ama bu da zaman aç›k yaratmayacak kadar etkin oldu¤unu iddia etmek
alacak. Ekonomide güvenin tekrar tesis edilmesi çok zor. En az›ndan bir y›l sonra büyüme biraz artt›-
önemli. ‹stihdama verilen çok say›da teflvik var. ¤›nda tekrar bakmak laz›m. Son ayki ithalat art›fl› ve
Bunlar›n olumlu etkisini gördük mutlaka ama mak- tüketim mallar›na olan talep art›fl›ndan bu sorunun
ro dengelerde baz› sorunlar bu toparlanmay› kolay tamamen çözüldü¤üne iliflkin bir sinyal almad›k.
sa¤lam›yor. Mikro seviyede çok farkl› ifller yap›l-
mal›. Çok etkin ve kaliteli yetenek gelifltirme kurs- KobiEfor: Ekonomide yap›sal reformlara
lar› sertifikalar› gerekebilir. Üniversite ve meslek öncelik isteniyor, bu alanda bir yol haritas›
yüksek okullar›na entegre uzaktan e¤itim ve serti- sunsan›z, neleri yazard›n›z?
fika kanallar›n› açmam›z laz›m. Öncelikle reel kesi- Burak Salto¤lu: Öncelikle mevcut konunun ve so-
min daha fazla yat›r›m yapmaya ikna olaca¤› bir gü- runlar›n toplu olarak çok daha iyi incelenmesi gerek-
ven ortam›n›n tesisi sanki en önemlisidir. ti¤ini düflünüyorum. Mevcut sorunun röntgeninin çe-
kilmesi bile oldukça zor ve çok kat›l›ml› bir süreci ol-
KobiEfor: Enflasyonda, faizde ve döviz kurunda mal›. ‹kincisi, bu tür dönüflümlerin do¤ru yap›lmas›
2019 ve 2020 y›l› öngörünüz nedir? durumunda bile etkilerini görmek y›llar al›r. Toplu-
Burak Salto¤lu: 2020 ilk çeyre¤i ve ortas›na ka- mun burada beklentisi biraz aceleci gibi. Dönüflüm
dar tüm bu parametreler daha sakin gidebilir. Son- gereken alanlar sadece iktisat ve teknoloji de¤il.
ras›nda tekrar oynakl›k olmamas› önemli. Kur tah- Bunlar› uygulayacak insan kayna¤›n›n say› ve niteli¤i-
mini zor asl›nda TL dünya flartlar›na göre hala de- nin de yeterli olmas› flart. Bunlar zaman da alacak bir
¤ersiz. Ama biraz de¤erlenmesi için yabanc› yat›- fley ve 70’lerden, 80’lerden gelen sorunlar› birden
r›mc›n›n girifli gerekiyor. çözmek çok iddial› olur. Ama sürece, tüm bu dönüflü-
mü ileriye tafl›yacak genç neslin global rakiplerinden
KobiEfor: Ekonominin fabrika ayarlar›na çok daha iyi yetifltirilmesiyle bafllanmas› gerek.
dönmesi ça¤r›s› içinde yer alan ‘üretim
ekonomisi’ne geçifl ve bu alanda yürütülen KobiEfor: D›fl konjonktür parlak gözükmüyor.
çal›flmalar› de¤erlendirir misiniz? Dünya ekonomisi büyüyemezse ne olur?
Burak Salto¤lu: Burada yap›lan ve al›nan çabala- Burak Salto¤lu: Dünya ticareti daral›nca bizim
r›n ço¤u olumlu. Ancak benim düflüncem bunun ihracat performans›m›z düflüyor. fiu anki kur sevi-
tüm paydafllarla çok net ve koordine bir yol harita- yesi asl›nda çok iyi bir f›rsat bizim ihracatç›ya ama
s›na ba¤l› yap›l›p yap›lmad›¤›na iliflkin kayg›lar›m keflke baflta AB olmak üzere ihracat müflterilerimiz
mevcut. Öncelikle, reel sektörün çok farkl› ve de¤i- daha yüksek büyüyebilse. Bu biraz zor görünüyor.
flik dinamikleri var. Tüm bunlar› üretime dönüfltür- Tek tesellimiz son dönem büyümede iç talep etkisi
mek zor. Bu yeniden yap›lanman›n flirket teflvikleri de olaca¤› için bize olumsuz etkisi yine de s›n›rl› ka-
d›fl›nda da taraflar› olmal›. Öncelikle çok daha derin lacak olmas›d›r.
Aral›k 2019 KobiEfor 73