Page 50 - KobiEfor_Eylul_2018
P. 50
SÖYLEfi‹
5 ülke Hazar Denizi’nin
hukuki statüsünde anlaflt›
Dr. Akkan
Suver
Kazakistan’›n Aktau flehrinde ülkeler aras›nda uluslararas›
düzenlenen 5. Hazar Ülkeleri hukuk normlar›na uygun
Devlet Baflkanlar› Zirvesi’nde, paylafl›lmas›n›n
Azerbaycan, Türkmenistan, tamamlanmas›n› sa¤lad›k”
Kazakistan, ‹ran ve Rusya diye de¤erlendirdi¤i yeni statü
olmak üzere 5 ülke Hazar için Türkmenistan
Denizi’nin hukuki statüsünde Cumhurbaflkan› Gurbanguli
anlaflt›. Azerbaycan Berdimuhammedov,
Cumhurbaflkan› ‹lham Aliyev’in; “Hazar Denizi art›k bar›fl,
“Hazar’›n hukuki statüsünün iyi komfluluk, karfl›l›kl› anlay›fl ve
belirlenmesiyle deniz dibi ve yüzeyinin güven bölgesidir” dedi.
K azakistan’›n Aktau flehrinde, bu y›l›n
A¤ustos ay› içinde düzenlenen 5. Hazar
Ülkeleri Devlet Baflkanlar› Zirvesi’nde,
Hazar Denizi’nin hukuki statüsü belirlen-
di. Azerbaycan Cumhurbaflkan› ‹lham
Aliyev, Türkmenistan Cumhurbaflkan› Gurbanguli
Berdimuhamedov, Kazakistan Cumhurbaflkan›
Nursultan Nazarbayev, ‹ran Cumhurbaflkan› Hasan
Ruhani ve Rusya Devlet Baflkan› Vladimir Putin’in
imzas› ile belirlenen hukuki statüye göre bundan
böyle ekonomi, ulaflt›rma, güvenlik, çevre alanla-
r›nda ortak iflbirli¤i yap›lacak. ‹mzalanan bu önem- Befl ülkenin siyasi aç›dan yak›nl›¤›n›n yeni bir göstergesi
olarak nitelendirilen bu anlaflma ile Hazar Denizi bir bar›fl
li statü anlaflmas›yla ilgili olarak Marmara Grubu denizi oldu.
Vakf› Genel Baflkan› Dr. Akkan Suver’le konufltuk.
KobiEfor: Bu anlaflmay› önemsedi¤inizi
KobiEfor: Hazar Denizi’nin hukuki statüsü belirttiniz. Sizce bu anlaflma ile hangi
belirlendi. Bu önemli imza törenini nas›l hususlar öne ç›k›yor?
de¤erlendiriyorsunuz? Akkan Suver: Hazar Denizi’nde k›y›s› bulunan
Akkan Suver: Öncelikle belirtmek isterim ki art›k befl ülke, Rusya, ‹ran, Azerbaycan, Kazakistan ve
Hazar Gölü yoktur, resmi ad› ile Hazar Denizi’dir. Bu Türkmenistan, Sovyetler Birli¤i’nin da¤›lmas›ndan
dahi önemli bir merhaledir. Aktau flehrinde uzun y›l- sonra bu sular›n ekonomik ve askeri olarak hangi
lar›n semereli çal›flmalar›n›n ürünü olarak, dünya- statüde kullan›laca¤› konusunda anlaflam›yordu.
n›n gözü önünde bar›fl içinde gerçekleflen bu anlafl- Hazar Denizi’nin statüsüyle ilgili olarak fikir birli¤i-
ma önemlidir. Hazar Denizi’nin bu yeni statüsü ile ne varman›n kolay olmad›¤›n›, müzakerelerin nere-
Avrasya, bir istikrar merkezi olma yolunda ilerleme- deyse otuz y›la yaklaflt›¤›n› an›msarsak, bar›fl için-
sini sürdürdü¤ünün yeni bir iflaretini verdi. Bir Ku- de nihayete erdirilen bu anlaflman›n önemi kendili-
flak-Bir Yol Projesi ile Avrasya co¤rafyas›nda baflla- ¤inden ortaya ç›kar.
yan ekonomik, sosyal ve kültürel geliflmeler Avras- Bir Kuflak-Bir Yol Projesi ile bafllayan hareketli-
ya’n›n Hazar Bölgesi’nde de bar›fla hizmet alan›nda li¤in ve Türkmenistan’›n bitaraft›k siyaseti ile olu-
ümit verici oluflumlar ortaya koymaya bafllad›. Bu flan samimi havan›n uzun y›llard›r devam eden Ha-
ümit verici oluflumlar›n gerçekleflme faktörüne zar Denizi’nin paylafl›m› sorununun çözüme ulafl-
Türkmenistan’›n y›llard›r baflar›yla uygulamakta ol- mas›nda baflar›l› bir etken oldu¤unu da söyleyebili-
du¤u tarafs›zl›k siyasetini de ekleyebiliriz. riz. Hazar Denizi’nin k›y›dafl ülkeler taraf›ndan pay-
50 KobiEfor Eylül 2018