Page 90 - KobiEfor_Subat_2018

SA⁄LIK

Egzersiz

MedAmerikan T›p Merkezi’nden Kardiyoloji Uzman› Dr. ‹lham
Dr. ‹lham Tokatl› Dilmen ile “egzersiz” üzerine konufltuk. Tokatl› Dilmen

T›bbi anlamda egzersiz nedir? tempolu yürüyüfl olacakt›r. Bunun için nab›z say-
Egzersiz, kiflinin yafl ve fiziksel özelliklerine uy- maya da çok gerek yoktur. Yan›n›zdaki ile konufla-
gun olarak ‘düzenli’ yapt›¤› sportif aktivitelerin tü- mayacak tempoda yürüyüfl, afla¤› yukar› orta flid-
müdür. 2 tipi vard›r: Aerobik yani oksijen tükete- det anlam›na gelir.
rek ve kalp h›z›n› belli oranlarda artt›rarak yap›lan
egzersiz ki buna örnek olarak yürüme, hafif koflu, Egzersize bafllamadan önce doktor
yüzme ve bisikleti verebiliriz. muayenesi gerekli midir?
Anaerobik egzersiz ise daha fliddetli, k›sa süre- Çocuklar› gruptan ç›kar›rsak, çünkü onlar za-
li, kalp h›z›n› belirli limitlerin üstüne ç›karan eg- ten okul ya da kulüplere kabul edilirken bir rapor
zersizdir. Buna da örnek; a¤›rl›k kald›rma ve almak zorundalar. Eriflkinlerde ise özellikle kalp
sprint kofluyu verebiliriz. hastal›¤› oldu¤u bilinenlerde egzersiz öncesi dok-
tor muayenesi flartt›r. Ama herhangi bir kalp has-
Egzersizin faydalar› nelerdir? tal›¤› olmayanlarda, özellikle ailesinde erken yafl-
Birçok faydas›n› sayabiliriz. Özellikle kalp aç›- ta ani ölüm varsa ya da kalp hastal›¤› riskleri yük-
s›ndan düflünecek olursak, yap›lan çal›flmalarda sekse egzersiz öncesinde doktor, tercihen kardi-
düzenli, orta fliddette yap›lan aerobik egzersizin yolog muayenesi gereklidir. Muayeneye ek olarak
uzun dönemde kalp ve damar hastal›klar›na ya- doktor gerekli görürse EKG, Eforlu EKG, Ekokar-
kalanma riskini düflürdü¤ü gösterilmifltir. Egzer- diografi, BT Anjiografi isteyebilir.
siz dokular›n kandan oksijen kapma kapasitesini
(aerobik kapasite) artt›rarak uzun vadede nab›zda Egzersizin zararlar› da olabilir mi?
ve tansiyonda düflüfl sa¤layarak kalbin iflini azal- Bilinçsiz yap›lan egzersizin elbette zarar› vard›r
t›r. Kalp hastal›klar›n› önlemede ve bizzat hasta- ve hatta ölümcül de olabilir. Özellikle do¤uflsal ya
l›¤›n tedavisinde kullan›lmaktad›r. Örne¤in; hi- da edinsel kalp hastal›¤› olanlarda risk daha faz-
pertansiyonu olanlarda düzenli egzersizle ner- lad›r. Ancak hiçbir kalp hastal›¤› olmayan sa¤l›kl›
deyse tek ilaç tedavisine eflde¤er bir kazan›m insanlarda da düzensiz yap›lan, a¤›r fliddetli eg-
sa¤lanabilir. Koroner damar hastal›klar› ve kalp zersiz risklidir.
yetmezli¤i tedavisinde de art›k egzersizin yeri Kalp de bir kast›r. Egzersizle beraber duvarlar›
tart›fl›lmaz. kal›nlaflmaya bafllar. Atlet kalbi dedi¤imiz bu olay
asl›nda bir noktaya kadar fizyolojik olan bir sonuç-
Nas›l bir egzersiz bize bu faydalar› sa¤lar? tur. Ancak baz› genetik yatk›nl›¤› olan kiflilerde bu
Dünya Sa¤l›k Örgütü’nün önerdi¤i; haftal›k en kal›nlaflma limitleri afl›p hipertrofik kardiyomiyo-
az 150 dk, orta fliddette, aerobik egzersiz. Bu sü- pati dedi¤imiz hastal›¤a dönüflebilir. Bu da spor-
reyi 3-5 güne bölerek yapmak uygundur. Anaero- cuyu aritmi, ani ölüm aç›s›ndan riskli duruma so-
bik egzersizi de haftada 2 gün eklemek, özellikle kabilir. Özellikle uzun mesafe koflucular›n›n y›ll›k
kas gücünü artt›r›c› oldu¤undan tavsiye edilmek- kontrollerinin düzenli yap›lmas› önemlidir.
tedir.
Orta fliddetten kastetti¤imiz kalp h›z›n› (nab›z) Son olarak ne önerirsiniz?
yafla göre hesaplanan maksimum hedef h›z›n› Egzersiz yapmaktan korkmay›n. Düzenli yapaca-
yüzde 70-85’e ç›karan egzersizdir. ¤›n›z egzersizin faydalar› saymakla bitmez. Kendi
Tabii ki yafla ve imkanlara göre ne tür egzersiz durumunuzu bilerek, belli ölçüler içinde yapaca¤›-
yap›laca¤› de¤iflebilir. Ancak ileri yafl gruplar›nda, n›z orta fliddette bir egzersizden yeterli fayday›
en kolay› ve sakatlanmalar aç›s›ndan en masumu sa¤lars›n›z, daha fazlas›na da gerek yoktur.

90 KobiEfor fiubat 2018