Page 67 - KobiEfor_Temmuz_2017

UZMAN

‹hracat›n Kritik Faktörü:

Konsantrasyon!

D ünya Ticaret Örgütü verileri- noktada toplanmas›n› dikte eder.
ne göre küresel ihracat›n
Bilinçli olarak ‘ihracat konsantras-
yonu’ sa¤lamadan ihracat›m›z› an-
son iki y›l itibar› ile daralma
trendinde oldu¤unu biliyo- laml› bir flekilde artt›rmam›z çok
Haluk Ünald› ruz. Ayn› dönemde Türkiye ihracat› da zor, hatta imkans›zd›r. O halde; ‘bir
dünyadaki geliflmelere benzer flekil- ülkenin ihracat konsantrasyonu na-
haluk@paradigmam.com
de daralmas›n› sürdürmüfl ve 2016 y›- s›l artt›r›labilir?’ sorusuna cevap
l› ihracat› 143 milyar USD civar›nda arayal›m.
gerçekleflmifltir. Di¤er taraftan, 500 Öncelikli olarak ihracat yapt›¤›m›z
milyar USD gibi büyük bir ihracat he- bütün ürün gruplar› baz›nda küresel
defimiz için sadece alt› sene kald›. pazar analizleri yapmak sureti ile
Ülke olarak Ülke olarak bu ihracat hedefine büyük ithalatç› ülkeler, ithalat› h›zl›
ulaflmam›z istatistiki olarak müm- büyüyen ülkeler ve ithalat› h›zl› bü-
ihracat hedefine
kün görünmese de bu büyük hedefe yüme potansiyeli olan ülkeler liste-
yaklaflabilmemiz için
en az›ndan yaklaflabilmemiz için ‘ez- lenmelidir. Daha sonra belirlenen
‘ezber bozan’ ber bozan’ stratejilere ihtiyac›m›z ol- kritik faktörler do¤rultusunda ‘Ülke
stratejilere du¤u aç›kt›r. Üstelik bu ‘ezber bo- Cazibeleri (Attractiveness)’ ile ülke-
ihtiyac›m›z oldu¤u zan’ stratejilerin ‘küresel boyutta’ miz ihracat›n›n listelenen bu ülke-
aç›kt›r. olmas› ve etkin bir flekilde uygulan- lerdeki ‘Rekabet Gücü (Competitive-
Üstelik bu ‘ezber mas› da gerekmektedir. ness)’ belirlenmelidir. Bu veriler her
bozan’ stratejilerin 2023 y›l› ihracat hedefimize bizi en bir ürün grubu için oluflturulduktan
az›ndan yaklaflt›racak politika ve sonra, stratejiler ve pazarlama gücü
‘küresel boyutta’
stratejileri üretebilmemiz için önce- ‘Rekabet gücümüz yüksek, cazip it-
olmas› ve etkin bir
likli olarak ‘ihracat konsantrasyonu’ halatç› ülkeler’ üzerinde yo¤unlaflt›-
flekilde uygulanmas› kavram›na odaklanmam›z gerek- r›lmal›d›r.
da gerekmektedir. mektedir. Çünkü ülkemiz 0.05 ‘ihra- Burada en kritik faktör; ülke cazibe-
2023 y›l› ihracat cat konsantrasyonu’ de¤eri ile ilk 50, lerinin ve o ülkeler üzerindeki reka-
hedefimize bizi hatta ilk 100 ihracatç› ülke içinde en bet gücümüzün nas›l belirlenece¤i-
en az›ndan düflük de¤ere sahiptir. dir. Bu konunun bir modelleme ça-
Tan›m olarak ihracat konsantrasyo- l›flmas› oldu¤unu söylemek müm-
yaklaflt›racak politika
nu; ülkelerin ihracat›n›n önemli bir kündür. Akademik bu çal›flma zor bir
ve stratejileri
göstergesi olup, o ülkenin ihracat çal›flmad›r ama imkans›z da de¤ildir.
üretebilmemiz için
yapt›¤› ülkelerdeki pazar hâkimiyeti- Ancak ihracat konsantrasyonunu
öncelikli olarak nin bir ölçüsüdür. Yüksek ihracat do¤rudan etkileyece¤inden, analizin
‘ihracat konsantrasyonlu ihracat yapan ülke- hatas›z gerçeklefltirilmesi ‘Hayati’
konsantrasyonu’ nin baz› ülkelere daha yüksek oran- önem tafl›r.
kavram›na da ihracat yapt›¤›n›, dolay›s› ile kendi ‹hracat› artt›rma kapsam›nda di¤er
odaklanmam›z ölçe¤inde ‘hakimiyet sa¤lad›¤›n›’ önemli bir faktör de ülke stratejileri-
gösterirken düflük konsantrasyonlu ni oluflturma ile pazarlama gayretle-
gerekmektedir.
ihracat yapan ülkenin kendi ölçe¤in- rini yönlendirme faaliyetleri, müm-
de hiçbir ülkede önemli bir hakimi- kün oldu¤unca, ürün baz›nda tek el-
yet oluflturamad›¤›n›n önemli bir den gerçeklefltirilmelidir.
göstergesidir. K›saca düflük konsan- K›saca; stratejiyi eldeki veriler do¤-
trasyon; da¤›n›k bir ihracat görüntü- rultusunda ‘komutan’ oluflturur ve
sü anlam›na gelmektedir. sonra askerlerini harekat sahas›na
Benzer kavram, Askeri doktrinde yönlendirir. Küresel ihracatta bu
Kuvvet Konsantrasyonu (Siklet Mer- ‘Askerler’, ihracatç› flirketlerimiz
kezi) olarak ifade edilir ve bu temel olup, küresel stratejilere ve uygun
prensip gere¤ince büyük gücün bir yönlendirmelere ihtiyaçlar› vard›r!
Temmuz 2017 KobiEfor 67