Page 65 - KobiEfor_Eylul_2014

En önemli ad›m verimli¤in art›r›lmas›
Türkiye’de birçok kesim taraf›ndan dile getirilen
yap›sal reformlar› hat›rlatt›¤›m›z Fatma Melek, ko-
nuya iliflkin en önemli reformun verimlilik art›fl›
oldu¤unu savunuyor. Verimlilik art›fl›n› 3 kalemde
detayland›ran Melek flöyle diyor: “Daha katmade-
¤erli üretim için teknolojide ilerleme sa¤lanmal›.
Yani; gerek özel gerek kamu taraf›ndan yürütülen
Ar-Ge çal›flmalar› a¤›rl›kl› ticari ürüne dönüflmeli.
‹kinci konu; kamu yönetiminde iyileflme sa¤lan-
mal›d›r. Kamu harcamalar› etkin ve verimli olmal›
Özel sektörün yurtd›fl› borçlanmalar›nda vadeler uzuyor.
ve gelirler art›r›lmal›. Üçüncü bölüm ise özel sek- Fatma Melek, “Önemli olan yabanc› para cinsinden
törün bekledi¤i reformlard›r. Dolay›s›yla bu re- borçlanma ivmesinin ciddi yükselmemesidir” diyor.
formlarda alt› çizilmesi gereken; insan kayna¤›na
yat›r›md›r. Örne¤in Güney Kore’de e¤itim ortala- selerini yerel veya elektronik borsalarda halka ar-
mas› 12 y›l iken Türkiye’de bu oran, yar›s›d›r.” zediyor. Türkiye’de ise risk sermayesi flirketleri ya-
t›r›mdan ç›kmak istediklerinde hisselerini yat›r›m
Türkiye, orta gelir tuza¤›na yapt›klar› gruplara devrediyor.”
dikkat etmeli Türkiye’de bu flu demek: Türkiye’deki KOB‹’ler
Fatma Melek, Türkiye’nin büyümesini 3’e bölü- için yerel KOB‹ borsalar› önemli bir finansman çe-
yor. Buna göre 1989-1997 y›llar› aras› yüzde 4.9 flidi olabilir. Gaziantep’teki bir vatandafl yine fleh-
büyüme. 1998-2003’te yüzde 1.7 büyüme oran› ve rindeki bir giriflimciye ortak olabilir. Böylece ta-
2003-2013 döneminde yüzde 5 büyüme. Bu orana sarruf modeli gelifltirilirken ayn› zamanda KO-
göre de kifli bafl›na milli gelir 3 bin dolardan 11 bin B‹’nin kurumsallaflmas›n›n da yolu aç›lm›fl olur.
dolara ç›km›fl bulunuyor. Ancak bu büyüme ra- Sermaye piyasalar›nda daha gidilecek çok yol ol-
kamlar› da gösteriyor ki; Türkiye’nin farkl› bir du¤unu dile getiren Melek, sözkonusu yöntemin
hamleye ihtiyac› var. Kendine yeni bir kulvar belir- Türkiye’de oturmas›yla banka ve KOB‹ iliflkilerinin
lemek zorunda olan Türkiye daha h›zl› büyüme, de daha verimli hale bürünece¤ini düflünüyor.
daha fazla ihracat, daha fazla tasarruf ve yat›r›m
sa¤lamal›. ‹leri teknoloji de bu hedeflere ulaflma- Tasarruf oranlar› art›r›lmal›
da kilit roldeki nokta. Ancak Fatma Melek, uyar›- Türkiye’nin temel sorununun tasarruf eksikli¤i
yor: “Orta gelir tuza¤›na düflmemek için büyüme oldu¤unun unutulmamas›n› isteyen Melek, yat›-
oranlar› ve ülkenin geliflimi yeterli de¤il. Çünkü ih- r›mlar›n yüzde 20’ler seviyesinde tasarrufun ise
racatta teknolojik ürünlerin pay› yüzde 15’lerden yüzde 10’larda kald›¤› zaman geri kalan kayna¤›n
yüzde 34’lere geldi ancak yüzde 50’lere ulafl›lmal›. yurtd›fl›ndan borçlanarak geldi¤ini, dolay›s›yla cari
Daha güçlü üniversite-sanayi iflbirli¤i ile araflt›r- a盤a neden oldu¤unu hat›rlat›yor. Y›l›n bafl›nda
malar sanayiye ticari ürün olarak yans›mal›. Gelifl- ekonomi kurmaylar›n›n tüketici kredilerini k›sma-
mifl ekonomilerde her 5 araflt›rmac›n›n 3’ü sanayi- ya yönelik tedbirlerini olumlu buldu¤unu aktaran
de çal›fl›yor. Türkiye’de bu oran çok düflük. Avrupa Melek, “Tüketime yönelik önlemler geldi, teflhis
ve ABD modeli benimsenmeli ve teknolojik üreti- do¤ru. Bunlar›n hepsi Türkiye’de k›r›lganl›klar›
me yönelik risk sermayesi yap›s› gelifltirilmeli.” azaltmaya yönelik tedbirlerdir” diyor.
Yurtd›fl› kaynakl› para bollu¤unun FED kaynakl›
Lokal KOB‹ borsalar›na ihtiyaç var azalaca¤›n›, ancak henüz tarih vermenin erken ol-
KOB‹’ler Türkiye’nin gelifliminde önemli bir lo- du¤unu dile getiren Fatma Melek, “FED’in çok dü-
komotif güç. Ancak KOB‹’lerin en önemli sorunu flük faiz politikas›ndan yavafl yavafl ç›kmas› bekle-
olan do¤ru finansmana eriflim bu noktada s›k›nt›l›. niyor. Ancak bu; zaman içinde olacakt›r. Halen pa-
Zira bankac›l›k sektörü KOB‹’leri önemli ölçüde rasal koflullar genifllemeci. Dolay›s›yla 2015 süre-
fonlasa da yeterli olmuyor. Dolay›s›yla KOB‹’lerin since de parasal koflullar bol. Türk flirketlerinin
rekabet gücü farkl› finansal yap›larla art›r›lmal›. yurtd›fl› borçlanma rasyolar›n› belirli seviyede tut-
Türkiye’nin orta gelir tuza¤› riskine karfl› KOB‹’lere mas› önemli” diyor.
yo¤unlaflmas› gerekti¤ini dile getiren Fatma Me- 2015 sonras›nda parasal s›k›fl›kl›¤›n kademeli
lek, yap›lmas› gerekenlere iliflkin ise flu öneriyi su- olarak bafllayaca¤›n› belirterek, Türkiye’nin de k›-
nuyor: “Türkiye’de KOB‹’lerin geliflmesi için giriflim r›lganl›klar›n› minimal seviyede tutmas› önerisin-
sermayesine ihtiyac› var. Türkiye’deki giriflim ser- de bulunan Melek, “Bu dönemde hükümetin bafl-
mayesi miktar› ise çok az. Bunun en önemli nedeni latt›¤› makro ihtiyati tedbirler özelinde tüketimin
ise risk sermayesi flirketlerinin flirketten ç›k›fl stra- azalt›lmas›, baz› sanayi teflviklerinin kesintisiz
tejisinin henüz çözülmemifl olmas›. ABD’ye bak›nca sürmesi, kamu maliyesine yönelik disiplinin bozul-
risk sermayesi gruplar› yat›r›mlar›n› tekrar nakde mamas›, borçlanman›n uzun vadeye yay›lmas›
çevirip yeniden ortak olmak istedikleri zaman his- önemlidir” diye konufluyor.
Eylül 2014 KobiEfor 65