Page 130 - KobiEfor_Haziran_2020

UZMAN Yaflam›n K›sa Yolu Var M›d›r?

M atematikte hipotenüs yani Hayat›n, baflar›n›n, ustal›¤›n, olgun-
kestirmeler vard›r ve çö-
laflman›n, k›sa yolu yoktur; her ne
kadar matematiksel ifllemlerde k›sa
zümlere daha k›sa yoldan
gitmenin yolunu gösterir.
insan›n gelifliminin önündeki engel-
Belki bu baz› çözümlere ulaflmak yollar varsa da hayat›n k›sa yollar›
için fazla dolaflmaktansa k›sa yollar- lerden birisidir. Tecrübe denilen
la ifli daha kolaya ve ucuza yapma- fley bir sürü yanl›fl›n, hatan›n ve ya-
n›n yollar› vard›r, olmal›d›r; önemli- flant›n›n sonunda kifliye kalan ders-
dir de ama insanlar ölçüyü kaç›r›nca lerdir. ‹stesek de istemesek de her
ve yaflamda da k›sa yollarla gitmeyi insan kendi yaflam›nda say›s›z yan-
al›flkanl›k haline getirince iflte o za- l›fl denemeler yaparak ac›lar yafla-
man “istenmeyen olaylar” ad› alt›n- yarak yaflam›n birçok yönünü ö¤re-
da toplanan baz› olumsuz durumlar necektir. Tabii bunun için de uyku-
olmaya bafll›yor… suz geçen geceler, endifleler, kor-
Bunun en aç›k örne¤ini yiyecekler- kular, y›pranmalar bu süreçte yafla-
de görebiliriz. Hormon katarak ye- nan olgulard›r.
tifltirilen sebze ve meyveler; ne ta- ‹nsan gençken ve tecrübesizken
d› var ne de tuzu; herkes bir za- kendini dünyan›n en kudretli ve bil-
Prof. Dr. manlar a¤z›nda kalan tad› ar›yor ge insan› sanarken yafl ve deneyim-
TURGAY B‹ÇER do¤al olarak. Hormonlarla büyütü- lerle birlikte k›l› k›rk yaran, kolay
len sadece sebze ve meyveler de- karar veremeyen, iddial› olmaktan
turgay@marmara.edu.tr ¤il. Birisine yaslanarak yani torpille uzak, ayaklar› yere basan, daha
ifl bulmaya çal›flanlar, kap-kaçla ha- gerçekçi, ve bir o kadar da kendin-
yat›n› kazanmaya (!) çal›flan kap- den emin olmayan ama daha bilge,
kaçç›lar, yalan söyleyenler, aldatan- daha erdemli ve daha sevecen -
lar, insanlar› kand›rmay› meslek ha- emek vermifl olanlar- bir kiflili¤e
line getirenler, çal›flmak yerine çal- ulaflabiliyor. Yüzüne nur gelmifl in-
may›, yaflatmak yerine yok etmeyi, sanlar daha mutlu ve bir o kadar
var etmek yerine ezmeyi, çal›flmak da daha üretken olabiliyorlar.
yerine sömürmeyi, dost olmak yeri- Sadece mutlu olmakla kalm›yor bu
ne düflman olmay›, de¤er üretmek insanlar; kan›ksanan ad›yla duygu-
yerine vurkaç yapmay› v.s. al›flkan- sal zekalar› da (DZ) geliflmifl oluyor.
Hayat›n l›k haline getirenler kendilerine za- Ayaklar› yere basan, kamil, güngör-
kestirme yolu yok rar vermekle kalm›yor, hayat›, gele- müfl ve doymufl olabilmek ac›, kay-
ce¤i ve insanlar›n umudunu, güve- g›, endifle, yaflam mücadelesinin
k›saca, nini ve gelece¤ini de çal›yorlar… sonucunda ulafl›labiliyor bu duru-
uzun ve zorlu yolu ‹nsan olman›n yolu ö¤renmeden ge- ma. Baflkalar›n› anlayabilen, çok
çer. Suç bilerek yap›lan bir eylemdir genifl aç›dan düflünebilen, kendisi-
seçmek ve içinde bilinç ve irade vard›r. Hata ne istedi¤i veya istemedi¤ini bafl-
önceleri bir kay›p ve yanl›fl ise bilmeden, denemek için kas› için de isteyen ve istemeyen
yap›lan ve içinde iyi niyet olan dene- bir kamil insana dönüflebiliyorlar…
görünse de meleri kapsar genel olarak. ‹nsan ha- Hayat›n kestirme yolu yok k›saca,
uzun dönemde ta ve yanl›fl yaparak -normal koflul- uzun ve zorlu yolu seçmek öncele-
larda- ö¤renirler. Dolay›s›yla hata ve ri bir kay›p görünse de uzun dö-
insan için yanl›fllar kötü olmayan ama insanla- nemde insan için en de¤erli bir ya-
en de¤erli bir r›n ders ald›¤› birer yaflant›lard›r. flam deneyimi olabiliyor asl›nda…
yaflam deneyimi
olabiliyor
asl›nda…

130 KobiEfor Haziran 2014