Page 9 - KobiEfor_Eylul_2012

ED‹TÖR

Yerinden oynat›lmam›fl tafllar

Türkiye 1930’lardan beri oluflturdu¤u “Milli” ekonomik do¤rultusu-
nu 60’larda “Karma”, 80’lerde “Liberal” ve 2000’lerde de küresel flek-
le dönüfltürmüfl, 2012 y›l›na gelmifltir. Bu yolculukta kifli bafl› zengin-
li¤ini sürekli art›rm›fl, bugünkü 13.464 dolar seviyesine ç›karm›flt›r. Ye-
tiflmek istedi¤i zenginlik ne Çin ne Rusya, sadece Avrupa zenginli¤idir.
Ancak bu 90 y›lda baz› çok temel sebeplerden dolay› Avrupa’ya yetifl-
mek flöyle dursun, ara gittikçe aç›lm›flt›r.
Kifli bafl› gelirde geldi¤imiz nokta 1o bin-25 bin dolar aras›d›r; lite-
ratürde ad› Orta Gelir Seviyesi’dir. Ülkelerin bu gelir seviyesindeki yol-
culu¤u, istisnalar›yla ortalama 30-50 y›l aras›nda sürmüfltür. Türkiye
2023 y›l›nda G. Kore, Japonya, ‹srail gibi istisnalar›n bir yenisi olmay›
hedeflemifl, 11 y›l sonra kifli bafl› geliri 25 bin dolar›n üstüne ç›kar›p
Yüksek Gelir Grubu’na geçmeyi amaçlam›flt›r. Yapabilir mi, yapamaz
m›? Bugün “Orta Gelir Tuza¤›” diyerek tart›flt›¤›m›z budur. Tart›flmaya
Cumhurbaflkan›’ndan hükümet üyelerine, ekonomiyi yöneten TÜS‹AD,
YALÇIN SÖNMEZ TOBB, MÜS‹AD gibi kapsay›c› örgütlere, ekonomistlere ve teorik ikti-
yalcinsonmez@kobi-efor.com.tr satç›lara kadar uzanan genifl bir kesimin kat›ld›¤›na bakarak, yak›n za-
manda meslek örgütlerinden sendikalara, ö¤rencilerden ev kad›nlar›na
ve soka¤›n do¤al sakinlerine kadar herkesin bu tart›flmaya kat›laca¤›
söylenebilir.
fiu nedenle: Amaçlad›¤›m›z bir ekonomik sonuçtur ama tart›flt›¤›m›z
Amaçlad›¤›m›z sorun toplumsald›r, siyasald›r. Orta Gelir’den Yüksek Gelir’e s›çrayabil-
mek için bugüne kadar hiç dokunmad›¤›m›z baz› tafllar› yerinden oy-
bir ekonomik natmak zorunday›z. Üstelik bunu istisnalar›ndan da yüksek bir h›zla,
sonuçtur örne¤in 10 y›lda yapmaya niyetliyseniz, de¤ifltirmedi¤iniz hiçbir alan
kalmayacak.
ama tart›flt›¤›m›z Yayg›n kabul gören bilimsel analize göre Yüksel Gelir’e giden yolu
açmak için kald›raca¤›m›z tafllar flunlard›r. Yenilikçi de¤iliz. Verimlili¤i-
sorun toplumsald›r, miz düflük. Yüksek teknoloji üretemiyoruz. E¤itimimiz az ve olan› da
siyasald›r. kalitesiz. ‹fl hayat›nda kad›n say›m›z çok çok az ve kad›n-erkek eflitli-
¤i konusunda ça¤›n gerisindeyiz. Bunlar Cumhuriyet’ten bugüne do-
Orta Gelir’den kundu¤umuz, tekmeledi¤imiz ve fakat sistemli bir çabam›z olmad›¤›
Yüksek Gelir’e için y›kamad›¤›m›z, bu nedenle defalarca tak›l›p düfltü¤ümüz geliflme
engellerimizdir.
s›çrayabilmek için Bu engellerden herhangi birine odaklansak ve y›ksak önümüz aç›l-
mayacak, çünkü öteki engeller kalacak. Engellerin tümü birbirine ba¤-
bugüne kadar hiç l›. Hepsini birden y›kacak politikalar› keflfetmemiz gerekiyor. 12 y›l sü-
dokunmad›¤›m›z ren ve hala bafllad›¤›m›z yerde duran AB üyelik sürecimiz aç›kça gös-
terdi ki, geliflmemizin engellerini d›flar›dan esecek bir tayfun y›kamaz.
baz› tafllar› Engeller kendimizdedir ve onlar› ancak biz y›kabiliriz.
yerinden oynatmak Son on y›lda ekonomimiz iyi gitti. Milli has›lam›z ve kifli bafl› geliri-
miz h›zla artt›. Tamam da, ülkemizde gerçekleflen bu gelirin ne kada-
zorunday›z. r› Türkiye’de kald›, ne kadar›n› yabanc›lar al›p kendi ülkelerine götür-
düler, bunu hesaplad›k m›? Hesaplamaya kalkarsak huzurumuz bozu-
lur. Evet, yakalad›¤› ‘siyasi istikrar’ Türkiye için bir flanst›, bundan so-
nuna kadar yararlanmas›n› da bildi. Orta Gelir band› üzerinde baflar›l›
bir t›rman›fl gösterdi. Ama buraya kadar. Önemli olan ise bundan son-
ras›. Gene siyasi istikrara gereksinmemiz olacak. Ama hangi tür bir si-
yasetin istikrar›na! Sorun da, çözüm de burada.
Konuyu tart›flanlar özellikle ‘Yeni ve Özgürlükçü’ bir anayasaya olan
ihtiyac› vurguluyorlar. TOBB Baflkan› say›n Hisarc›kl›o¤lu döne döne
bunun alt›n› çiziyor. Kanaatimce hakl›d›r. Böyle bir anayasa toplumun
siyasi alg›lar›n› de¤ifltirebilecektir. Mevcut siyaset(ler) ise toplumun ye-
ni siyaset alg›s›na uyum sa¤lamak için kendilerini de¤ifltirmek zorun-
da kalacaklard›r.
Orta Gelir tart›flmas›n› derinlefltirmek için herkes katk›s›n› sunmal›d›r.
Eylül 2012 KobiEfor 9