Page 83 - KobiEfor_Agustos_2012

Patent baflvurular›n›n
sektörel yap›s› Bir KOB‹’nin patent alma süreci
Habip Asan, s›nai mülkiyet ve gerekli ifllemler:
haklar› hakk›nda flu bilgileri ak-
Prof. Dr. tar›yor: “Patent S›n›fland›rma Patent, sanayinin her-
Habip Asan Sistemi’ni (IPC) dikkate alacak hangi bir alan›ndaki so-
olursak, 2011 sonuna kadar ya- runlar›n çözümüyle ilgili
p›lan yerli patent ve faydal› model baflvurular›n›n gelifltirilen fikri ürünle ilgi-
yüzde 13 oranla ‘Baflka Yerde S›n›fland›r›lmam›fl Ev li kifliye 20 y›ll›k süreyle
Aletleri ‹malat›’, yüzde 9’ar oranla ‘Makine’, ‘Mobilya’ verilen bir tekel hakk› ola-
ve yüzde 7 oranla ‘Motorlu Kara Tafl›t›, Römork ve rak tan›mlan›yor. Kifliler
Yar› Römork ‹malat›’ alan›nda yap›ld›¤› görülüyor. bu hak karfl›s›nda bilgisini
Marka baflvurular›nda baflvurular›n yap›ld›¤› Nice, en- bütün insanl›kla paylafl›yor. Kiflinin ilgili buluflu-
düstriyel tasar›m baflvurular›nda ise Locarno s›n›flan- nu bütün insanl›kla paylaflmas› karfl›l›¤›nda tica-
d›rma sistemleri esas al›narak bir da¤›l›m yap›labilir. rilefltirme ve devir hakk› dahil buluflunun her
Nice s›n›fland›rma sistemine göre 2011 y›l›nda en faz- türlü kullan›m haklar› yasal koruma ile kendisi-
la yerli marka baflvurusu ‘Hizmet’ s›n›f›nda yap›ld›. ne veriliyor.
‘Hizmet’ s›n›f›n›n tüm baflvurular içerisindeki oran› Bulufllar›n patentlenebilmesi için baz› kriterle-
yüzde 43 olarak gerçekleflti. Yerli marka baflvurula- re sahip olmas› gerekiyor. Bu kriterler; buluflun
r›nda ‘Hizmet’ s›n›f›n› s›ras›yla flu alanlar takip etti: yeni olmas›, tekni¤in bilinen durumunu aflmas›
‘G›da Ürünleri (yüzde 11)’, ‘Giyim Eflyalar› (yüzde 5)’, ve sanayiye uygulanabilir olmas›. Yap›lan kap-
‘Bilimsel Amaçl› Alet ve Cihazlar; Veri ‹fllem, Haber- saml› araflt›rma ve incelemeler neticesinde bu üç
leflme Cihazlar› (yüzde 4)’, ‘‹laçlar, T›bbi Amaçl› Ürün- kriteri sa¤layan bulufllara patent veriliyor.
ler (yüzde 3)’. Locarno s›n›fland›rma sistemine göre TPE, bulufl sahiplerine patent baflvurusunda
de 2011 y›l›nda en fazla yerli endüstriyel tasar›m bafl- bulunmadan önce, baflvuru yap›lacak konuda
vurusu yüzde 26 oranla ‘Grafik Semboller ve Logolar, bir ön araflt›rma yapmalar›n› öneriyor. Böylece
Yüzey Desenleri, Süslemeler’ alan›nda yap›lm›flt›r. ayn› konuda bir baflvuru olup olmad›¤› veya ne
Daha sonra s›ras›yla ‘Mefruflat’ yüzde 18, ‘Giyim ve tür baflvurular yap›ld›¤› ö¤renilebiliyor. Bu tür
Tuhafiye Eflyalar›’ yüzde 11, ‘Baflka Bir Yerde Belirtil- bir araflt›rma, internet arac›l›¤› ile TPE’nin web
memifl Olan Ev Eflyalar›’ yüzde 6, ‘Yap› Birimleri ve sayfas› üzerinden (www.tpe.gov.tr) ücretsiz ola-
‹nflaat Elemanlar›’ yüzde 5 gelmekte.” rak yap›labiliyor. Araflt›rma sonucunda bulunan
TPE tescil belgeleri, baflvuru sahiplerine Türkiye s›- baflvurular›n detaylar›na da yine internet üzerin-
n›rlar› içerisinde koruma sa¤l›yor. Ancak baflvuru sa- den eriflim sa¤lanabiliyor.
hipleri koruma alan›n› Türkiye d›fl›nda da koruma sa¤- E-devlet uygulamalar› kapsam›nda hizmete
layacak flekilde genifl tutmak isterlerse bunu, yaban- sunulan online hizmetler ile ayda ortalama iki
c› ülke patent ofislerine yapacaklar› baflvurular ya da milyon patent, marka ve tasar›m araflt›rmas› on-
Enstitü’nün üye oldu¤u Dünya Fikri Mülkiyet Teflkila- line olarak yap›l›yor. TPE’ye yap›lacak bir patent
t›, Avrupa Patent Ofisi gibi uluslararas› kurulufllara baflvurusunda internet sayfas›ndan temin edile-
TPE vas›tas›yla baflvuruda bulunarak sa¤layabiliyor. bilecek baflvuru formu, buluflu k›saca anlatan
özet, buluflun ayr›nt›l› olarak anlat›ld›¤› tarifna-
Çinliler patentte Türk firmalar›n peflinde me, buluflun korunmas› istenen teknik özellikle-
Çin, son 5-6 y›ld›r taklitçili¤i terk ederek, tescilli rinin ifade edildi¤i istemler bulunmal›. Zorunlu
mal üretimine odakland›. Son dönemde Çinli firma- olmamakla birlikte buluflun anlafl›lmas›na katk›
lar, tasar›m konusunda Türk firmalar›n› mahkemeye sa¤layacaksa resimler de verilebiliyor. Bu say›-
vermeye bafllad›. Adres Patent Genel Müdürü Ali lan belgeler eksiksiz bir flekilde TPE’ye teslim
Çavuflo¤lu, Çinli firmalar›n taklitçilikten kurtulmak is- edildikten sonra tescil süreci Enstitü nezdinde
tedi¤ini belirterek, Türk firmalar›n›n fuarlarda görüp, bafllat›lm›fl oluyor. Bu aflamadan sonra patent
üretme al›flkanl›¤›n› ‘uyan›kl›k’ olarak tan›ml›yor ve baflvurular› için araflt›rma ve inceleme aflamalar›
Çinliler’in tescil ata¤›n›n bu duruma son verece¤ini bulunuyor. Patent korumas› üçüncü kiflileri de
kaydediyor. Türk firmalar›n›n tescil ve patent konu- do¤rudan ilgilendirdi¤inden baflvurular belirli bir
sunda yeteri kadar atak olmad›¤›n› aktaran Çavu- sürenin sonunda yay›nlan›yor. Burada üçüncü ki-
flo¤lu, en çok Çin fuarlar›n› flilerin bu baflvuruyu görerek, gerek duyduklar›
gezdikten sonra yeni bir ürün takdirde itiraz etmelerine imkan tan›yan bir sis-
bulmufllar gibi tescil ettirmeye tem söz konusu. Baflvuru sahiplerine yapt›klar›
çal›flt›klar›n› ama uzun vadede her bir patent baflvurusu için bir baflvuru numa-
fayda getirmedi¤ini ve en çok ras› veriliyor. Patent baflvurusu yay›nland›ktan
beyaz eflya, mobilya ve ayd›n- sonra, baflvuru sahipleri elektronik olarak inter-
latma sektöründe bunun gö- net üzerinden baflvurular›yla ilgili bütün ifllemle-
rüldü¤ünü ifade ediyor. ri takip edebiliyor.

A¤ustos 2012 KobiEfor 83