Page 9 - KobiEfor_Aralik_2012

ED‹TÖR

Türkiye’nin geçici pozisyonu

Dünya ekonomisi için 2008-2012 dönemi ‘tad› kaçm›fl’ y›llar ol-
du. “Tats›z y›llar”, hala finansal konsolidasyon arayan Avrupa Av-
ro Bölgesi nedeniyle henüz bitmifl de¤il; 2013-2014-2015 y›llar›n›
da eklemek gerek. Geliflmifl ekonomiler iç pazarlar›n› bugünkü dur-
gunlu¤a yak›n durumda tutmaya çal›flacaklar› için, sadece dünü ve
bugünü ile de¤il, ayn› zamanda vizyonu ile de Bat›’n›n geliflmifl
ekonomilerine ba¤›ml› olan Türkiye de önümüzdeki üç y›l› s›k›fla-
rak yaflayacak.
Gerçi Türkiye son 5 y›lda Bat› ekonomilerinden kopmad› –kopa-
mad› ve kopamaz da– ama iki aç›dan fakl›laflt›. Bunlardan biri ka-
musal borçlulu¤unu makul s›n›rda tutmas›, di¤eri de Bat›’da kay-
YALÇIN SÖNMEZ betti¤ini dünyan›n kalan k›sm›nda aramay› ö¤renmesi ve k›smen
yalcinsonmez@kobi-efor.com.tr
de bulmay› baflarmas› oldu.
Ne var ki Türkiye’nin farkl›laflmas› bununla s›n›rl› ve bu da “iki
arada bir derede” gibi, sadece yüksek cari aç›k sorunundan dola-
y› de¤il, gerçeklefltirmek zorunda oldu¤u reformasyon ve yenilefl-
mede do¤acak olas› kaymalar nedeniyle de oynak ve k›r›lgan bir
pozisyon oluflturuyor.
Türkiye ekonomisi Türkiye’nin hassas pozisyonu hem kazan›md›r, hem de risk. ‘Ka-
zan›m’ olmas›, yeni bir perspektif kazand›rmas› ve moral afl›lama-
yeterince s›, ‘risk’ olmas› ise, yap›ya temas eden flu iki problemi içermesiyle
finansallaflmam›flt›r. ilgilidir: Türkiye ekonomisi geliflkin ekonomiler düzeyinde finansal-
laflmam›flt›r. Türkiye teknolojik düzey ve verimlilik aç›s›ndan gelifl-
Tasarruf oran› mifl ekonomilerin bir hayli gerisindedir.
düflüktür ve Bu durumda Türkiye geçici olmas› gereken ve “farkl›laflma” de-
bu düflük di¤imiz bugünkü ara pozisyonuna “kriz bölgesinin d›fl›nda” bulun-
ma rahatl›¤›yla saplan›p kal›rsa bu hiç iyi olmayacak. Buna baz›la-
tasarrufunu dahi r› ‘orta gelir çukuru’ demektedir; Türkiye’nin buradan h›zla ç›kma-
sermayeye s› gerekir. Bunu nas›l yapacak?
‹ki yolu var ve Türkiye ikisini birden yürümek zorunda. Birincisi
dönüfltürmekte yenileflme ve reform çizgisini h›zland›rmakt›r. Bu da reform çizgisi-
yetersiz ni ‘parti siyaseti’ olmaktan ç›kar›p ‘devlet siyaseti’ne dönüfltürmek-
kalmaktad›r. le olur. Türkiye’yi dönüfltürücü nitelikteki reformlar›n AB’ye –ve
üyeli¤ine– dönük 80 y›ll›k devlet siyasetinden cay›larak baflar›labi-
Geliflmesinin ana lecek bir ifl olmad›¤› unutulmamal›d›r.
gücünü oluflturan Yürünecek yolun ikincisine bu say›m›z›n kapak konusunda bak›l-
KOB‹’leri sermaye m›flt›r: Türkiye ekonomisi yeterince finansallaflmam›flt›r. Tasarruf
oran› düflüktür ve bu düflük tasarrufunu dahi sermayeye dönüfl-
piyasalar›na dahil türmekte yetersiz kalmaktad›r. Geliflmesinin ana gücünü oluflturan
edememifltir. KOB‹’leri sermaye piyasalar›na dahil edememifltir. Finansal okur ya-
zarl›¤› marjinal kalm›flt›r. Üretimde ve ihracatta küresel bir aktör ol-
ma yolunda kaydetti¤i parlak baflar›y› finansal baflar›larla taçland›-
ramam›flt›r.
Demek ki, kamu borçlulu¤u düflük ülkelerden biri olmakla yaka-
lad›¤› f›rsat› Türkiye e¤er, “finansal okur yazarl›¤›n›” art›rabilir,
“halka arz”da bafllatt›¤› seferberli¤i hedefine ulaflt›rabilir, ‹MKB pi-
yasalar›n› güçlendirebilir ve ‹stanbul Finans Merkezi projesi (‹FM)’ni
gerçekli¤e dönüfltürebilirse tarihi bir kazan›ma imza atabilecektir.

Aral›k 2012 KobiEfor 9