Page 185 - KobiEfor_Nisan_2011
P. 185
Aksaray’da
UFO gördüm
sahici!... Nurdan Sönmez
Ç ocuklu¤umun Aksaray’›nda, siyasal, kültürel nan ve as›l ad› Buruflhanda olan, Yavuz Sultan Se-
ve sadece tar›msal nitelikli ticari ekonomik ifl-
lim’in ‹ran’ n›n Hoy kentinden getirip eteklerine yer-
levler egemendi. Y›llar sonra gidip gördü¤üm
de k›sada olsa ikamet etmiflli¤inden dolay› ad›
flimdi ki Aksaray’da ise günümüzün gelifl- lefltirdi¤i , O¤uz Türkleri’nin ‹ran Azerbaycan illerin-
mekte olan toplumlar›na özgü, a¤›rl›kl› olarak tar›ma “Acem Höyük” olan tarihi Buruflhanda…
dayal› sanayi yat›r›m› h›zl› kentleflmeye yol açm›fl. Bir zamanlar, babam Ali Uslu’nun da koruma alt›-
Aksaray, 3. OSB’ye kadar yol alm›fl. Peflinden oto- na al›nmas› ve kültür turizmine aç›lmas› için müca-
motiv yan sanayi dal›nda ‹htisas OSB kurma proje- dele verdi¤i, Anadolu uygarl›klar›n›n üç büyü¤ünden
leri gelecekmifl. De¤iflim ve geliflim süreçlerinde sa- birine baflkentlik etmifl (Buruflhanda) “Acemhöyük”,
nayi ile kentleflme aras›nda ne iliflki yaflan›yorsa hala do¤an›n ac›mas›z koynunda korumas›z. Günü-
kentte de flimdi o yaflan›yor. müz uygarl›¤›na k›yas teflkil edecek kadar organize
Elbette, hiçbir uygarl›kta, kent yaflam› ticaret ve bir toplumsal yaflama iliflkin birçok örnek kal›nt›larla
sanayiden ba¤›ms›z olarak geliflmemifltir. Kentlefl- bu yer, turizm ekonomisine kat›lamam›fl, hatta nere-
me, sanayileflmenin do¤al türevi oldu¤u kadar ta- deyse unutulmufl.
r›msal geliflmeyle de iliflkilidir. Endüstriyel etkinli¤in Gene babam Ali Uslu’nun verimli k›l›nmas› için
yo¤unlaflmas› sonucu kentlerin büyümesi ve tar›mda patentini almak ve kasabaya amblemini koydurtma-
verim art›fl›, tarihi, turistik kültürel zenginli¤in mo- ya u¤raflt›¤›, kaliteli yoncalar›n fiahman bu¤daylar›n,
dernleflmeye dönük ekonomiye kat›lmas› sonucunu ve pancarlar›n f›flk›rd›¤› bu yörelerde tar›m ve hay-
yarat›r. vanc›l›k gerilemifl. Kültürel ve sportif faaliyet alanla-
Aksaray’da sanayileflme olgusu öne ç›km›fl. Kal- r› daralt›lm›fl, sanayi yat›r›m› ve giriflimcilik neredey-
k›nma kavram› egemen olmufl. Evrim süreci nitelik se hiç yok… Teflvik de yok, destek de… Zaten nufus
de¤ifltirmifl, kentsel dönüflüm projelerinin etkisiyle da azalm›fl.
ve mimari, çevresel düzenlemelerle fiziki olarak kent Güzelyurt ilçesi ise turizm ile ekonomik büyüme
kente dönüflmüfl, güzelleflmifl… Ama kentleflme sü- aras›ndaki pozitif iliflkiyi k›smen de olsa çözmüfl ve
recinin sosyal aya¤› olan kültür, spor, e¤lence eko- s›n›rlar› içinde bulunan Ihlara Vadisi ve Manast›r Va-
nomisi yeterince f›flk›ramam›fl… ‹yi olan yan› Aksa- disi’nin eflsiz güzelli¤ini, tarihi ve turistik önemini
rayl›’n›n bu eksi¤in bilincinde olmas›. Bu yönde ekonomik katk›ya çevirmifl… Hasan Da¤›, Melendiz
ad›mlar›n› atm›fllar. Ovas› da bu de¤erlere eklenmifl. Aksaray’›n köklü
Aksaray’›n çevresinde ve baz› bölgelerinde, ve- yerel de¤eri, A¤açl› Tesisleri ise turizm tesisleri ko-
rimlilik art›fl›na paralel olarak tar›msal yap› de¤iflime nusunda, hizmette kalite anlay›fl›nda evrensel kalite
u¤rarken di¤er baz› yörelerinde istihdama dönük sa- ölçülerini neredeyse yakalam›fl.
nayi ve hizmetin pay› artarken tar›m›n pay› da azal- Konufltu¤um her Aksarayl›’y›, bilgi toplumuna ge-
m›fl. Bu nedenle k›rsal hayat›n asude yaflayanlar› çildi¤inin fark›nda gördüm. Rekabetçili¤in, ileri tek-
flehre ak›n etmifl. Aksaray muazzam göç ald›kça ar- nolojinin, yenilikçili¤in önemini kavram›fllar. Giriflim-
kada mahzun kalan k›rda tar›msal geliflim durmufl. cili¤in gelifltirilmesinde ve yayg›nlaflt›r›lmas›nda acil
Örne¤in, yörenin tar›m ve hayvanc›l›kta verimlili¤ini projeler üretilmesi ihtiyac›n› hissediyorlar. Bu konu
art›rmak, bu konuda yeni giriflimciler ç›karmak, nite- da illeri için, “reel ve stratejik ekonomik planlama”
likli elemanlar yetifltirmek ve yöre halk›na istihdam lar yapma zorunda olduklar›n› dile getiriyorlar.
sa¤lamak için kurulan halk›n, ekmek, ifl, afl teknesi, “fiehrimiz, co¤rafi konumu itibariyle Ortado¤u paza-
gözbebe¤i KOÇAfi Devlet Üretme Çiftli¤i, yerinde r› için ideal bir sanayi ve ihracat üssü olma potansi-
saym›fl. yeline sahiptir bu resmi iyi okumal›y›z” diyorlar… Bir
Aksaray’da, Kad›n giriflimci neredeyse yok gibi. de Akdeniz’e ulafl›m›n k›salmas› için acil tren yolu is-
Gençler iflsiz. Üniversite bu konuya henüz yeni el tiyorlar… Hristiyanl›¤›n ilk dönemlerinde tarihi s›¤›-
atm›fl. naklar›n Aksaray’da yo¤unlaflmas› hac turizmi yara-
Aksaray tarihi ve do¤al zenginliklerini ekonomik t›yor, ziyaretçiler geliyormufl. Bir de Avrupa ülkeleri-
geliflmesinin bir parças› haline getirememifl ama iyi ne en çok göç veren il’mifl. Bu yüzden yaz›n gurbet-
ki yok da etmemifl. Oldu¤u gibi korumufl. Talan yok. çi ak›n› çok oluyormufl. UFO’lar› bile çokmufl da!,
Örne¤in, Aksaray’›n, Yeflilova kasabas›nda bulu- uçaklar› yokmufl.. Havaalan› istiyorlar.
Nisan 2011 KobiEfor 183