Page 100 - KobiEfor_Eylul_2010
P. 100
Sa¤l›k
Saç dökülmesi
Dr.Ayfer Dan›flman›m›z ve Yazar›m›z
Ayd›n Dr. Gülsemin Gülo¤lu, Vehbi
Koç Vakf› Amerikan Hastanesi
Dermatoloji Klini¤i’nden
Dr. Ayfer Ayd›n ile saç
dökülmesi üzerine konufltu. Dr. Gülsemin Gülo¤lu
guloglu_g@yahoo.com
Saçlar›m›z neden dökülüyor? kenpilanopilaris dedi¤imiz çeflitli saçl› deriyi tutan hastal›k-
Saç kayb› do¤al bir süreç olabilece¤i gibi, stres kökenli lar saçlarda dökülmelere yol açabilir.
veya altta yatan baflka bir hastal›¤›n uyar›c›s› olarakta kar- Yüksek atefl, a¤›r enfeksiyon hastal›klar›: Saçlar›n din-
fl›m›za ç›kabilir. Saçlar›m›z büyüme, gerileme, dinlenme ola- lenme faz›na girip dökülmesine neden olabilir. Kal›c› bir ka-
rak üç fazdan oluflan bir döngüde ömrünü sürdürür. Dinlen- y›p yoktur hastal›k iyilefltikten bir süre sonra saçlar eski ha-
me aflamas›ndaki saç dökülür; ancak bu kal›c› bir kay›p de- line dönecektir.
¤ildir. Bu dökülen saç tekrar büyüme faz›na girerek büyüme- Do¤um sonras›:: Gebelik süresi boyunca saçlar büyüme
ye devam eder ve bu döngü bu flekilde devam eder. 50-100 aflamas›ndad›r ; dolay›s›yla saçlarda dökülme durur ,saçlar
tele kadar dökülmeyi do¤al karfl›l›yoruz. Daha yo¤un kay›p- gürleflir. Do¤um sonras› saçlar dinlenme faz›na girer ve bu
lar ise sorgulanmay› gerektir ve bir dizi analizle sebep bulu- aflamada saçlarda yo¤un bir dökülme görülür. Bu durum do-
nup sebebe yönelik tedavi yap›l›r. Saç dökülmesi nedeniy- ¤um sonras› 8 ay ile 1 y›la kadar devam eder ve tamamen
le gelen bir hastaya önce ç›plak göz ve elle rutin muayene- do¤al bir süreçtir tekrar saçlar eski sa¤l›¤›na kavuflacakt›r.
si yap›l›r. Bir sonraki aflamada ise e¤er altta yatan bir has- Bu dönem destek tedavilerle çok daha sa¤l›kl› atlat›labilir.
tal›k düflünülüyorsa çeflitli kan laboratuvar testleri, saçl› de- fiok diyetler: Saçlar›m›z köklerinden ve kan yoluyla bes-
ri muayenesi ile gerek görülürse deri biyopsisi, saç çekme lenir. Esas besini ise proteindir. Özellikle yaz mevsimine gi-
testi ile saç telinin yap›s› mikroskop alt›nda incelenerek ke- riflte h›zla kilo verdiren diyet programlar› tüm vücut sa¤l›¤›-
sin sebep tespit edilir. m›z gibi saç sa¤l›¤›m›z› da olumsuz yönde etkiler ve ciddi
saç kay›plar›na yol açabilir. Proteinden fakir beslenen veya
En s›k görülen saç dökülme nedenleri nelerdir? anormal beslenme al›flkanl›¤›na sahip kiflilerde de benzer
Erkek tipi saç dökülmesi: En s›k görülen saç kayb› ne- flekilde saçlar dinlenme faz›na tak›l›r ve dökülmeler görüle-
denidir.Genetik özellikler ve erkeklik hormonu nedeniyle gö- bilir. Beslenme al›flkanl›klar› de¤ifltirilip proteinden zengin
rülen do¤al bir durumdur. Bir hastal›k de¤ildir. Çok say›da diyet uyguland›¤›nda dökülmeler duracakt›r.
uygulanabilecek topikal tedaviler ve ilaçlarla durdurulabilen ‹laçlar: Baz› ilaçlar geçici bir süre saç dökülmesine ne-
ve baz› durumlarda tedavi edilebilen bu durum; radikal ola- den olabilir. Romatizmal, gut, depresyon, kalp hastal›¤›,
rak saç ekim yöntemi ile kesin olarak çözülebilir. yüksek tansiyon için reçete edilen ilaçlar ve yüksek doz A
Saçk›ran (Alopesi Areata): Bu tip saç kay›plar›nda düz- vitamini, sivilce ve sedef tedavisinde kullan›lan baz› ilaçlar
gün yüzeyli, para büyüklü¤ünde veya daha genifl yuvarlak da saç dökülmesi yapabilir.
yama tarz› kel alanlar oluflur. Nadiren tüm saç ve vücut k›l- Kanser tedavileri: Baz› kanser tedavileri saç hücrelerinin
lar›nda kay›p oluflabilir. Her yaflta görülebilr. Çeflitli topikal bölünmesini durdurabilir. Saçlar deriden ç›k›nca zay›flar ve
ve sistemik tedaviler ve yine psikolojik destekle tedavisi k›r›l›r. Bu durum terapiden 1-3 hafta sonra gerçekleflir ve
mümkün olan bir durumdur. hastalar saçlar›n›n yüzde 90’›n› kaybeder, terapi sona erdik-
Kans›zl›k(Anemi): Ens›k Fe eksikli¤ine ba¤l› geliflen kan- ten sonra saçlar tekrar büyüme gösterir ve eski haline geri
s›zl›k nedeniyle saçlar dökülür. B12 ve Folik asit eksiklikleri döner.
nedeniyle oluflan anemilerde saç dökülmesi görülür. Tespit Do¤um kontrol haplar›: Genetik yatk›nl›kla beraber do-
edilen eksiklik yerine konulunca saç dökülmeside düzelir. ¤um kontrol hap› kullan›m›nda saç dökülmesi görülebilir.
Tiroid hastal›klar›: Fazla (hipertroidi) ve az çal›flan tiroid Saçlar dinlenme faz›na tak›l›r. ‹laç kullan›m› b›rak›ld›¤›nda
r
(hipotroidi) saç kayb›na neden olabilir. Tiroid hastal›klar› la- dökülme durur.
boratuvar testleri ile araflt›r›labilir. Hastal›¤›n tedavisi ile saç Saç koparma al›flkanl››¤› (Trikotillomani): Tamamen ruh
dökülmesi de düzelir. sa¤l›¤› ile ilgili bir durumdur. T›rnak yeme al›flkanl›¤› gibi
Saçl› deriyi tutan hastal›klar: mantar hastal›klar› ve li- saçlar kopar›l›r. Psikolojik destek tedavisi ile düzelebilir.
100 KobiEfor Eylül 2010