Page 110 - KobiEfor_Agustos_2010
P. 110
UZMAN ‹flletmelerde de¤erler
sisteminin önemi
K ohlzberg’e göre insanlar›n geliflmesi demektir. Takipçileriniz sizin söylemenize
üç aflama ve alt› basamakta gerçek-
gerek kalmadan yönlerini bulabilecekler-
dir.
lefliyor.
2000 y›l›nda Davos’ta, Dünyan›n 70 ülke-
A. Geleneksellik Öncesi Aflama: sinden 1200 e¤itimcinin kat›ld›¤› toplant›-
TOPLUM ADETLER‹NE BA⁄LILIK larda, 21. Yüzy›l›n ilk on befl y›l›na damga-
l Basamak: ‹taat, Ceza Güdülü. Neyin yan- s›n› vuracak befl e¤ilim belirlenmiflti.
l›fl ya da do¤ru oldu¤u hangi davran›fl›n l Her türlü iflte daha çok B‹RB‹R‹N‹ TA-
cezaland›r›laca¤› ile belirlenir. Kiflinin ah- MAMLAYAN TAKIM ÇALIfiMASI yap›lacak.
lâk eylemi cezadan kaç›nma ile gerçekle- l Her düzeyde daha çok KOÇLUK ve L‹-
flir. DERL‹K davran›fllar›na ihtiyaç duyulacak.
l Basamak: Kendine Getiri Güdülü. Neyin l ‹fi AHLÂKI, DÜRÜSTLÜK ve TEMEL DE-
do¤ru ya da yanl›fl oldu¤u, hangi davran›- ⁄ERLER gibi soyut kavramlar daha çok
fl›n ödül (getiri) getirdi¤i, insanlar›n ne is- önem kazanacak.
tedi¤i ile belirleniyor. Kifli baflkalar›n›n ta- l Her ifl mutlaka, B‹LG‹ TEKNOLOJ‹LER‹ ile
leplerini, istek ve ihtiyaçlar› “bana ne fay- iliflkilendirilecek.
das› olacak?” düflüncesiyle de¤erlendiri- l Yap›lan her etkinli¤in ÖLÇÜLÜR ve DE-
yor. ⁄ERLEND‹R‹LEB‹L‹R olmas›, kazand›racak.
Araflt›rmalara göre iflletmelerde kullan›lan
MEM‹fi YILMAM B. Geleneksellik Aflamas›: yönetim araçlar› içinde en çok yararlan›lan
Uzman E¤itmen/ MUHAFAZAKARLIK yönetim arac› “De¤erler Sistemi”dir. De-
Yönetim Dan›flman› l Basamak: Kifliler Aras› Uygunluk ve ¤erler Sistemi, iflletme ortak de¤erlerinin
Uyum Güdülü. Ahenkli olmak, kendi ve önem s›ralamas›na dayanan de¤erler hiye-
memis@yilmam.com baflkalar›n›n gözünde iyi bir insan olmak. rarflidir. De¤erler sistemi, bir kuruluflun
Kifli bu basamakta ço¤unluk ne düflünüyor- karmafl›kl›kta dengesini korumak için tu-
sa o do¤rudur düflüncesiyle hareket eder. tundu¤u esas de¤erleri oluflturur.
De¤erler sistemi, l Basamak: Otoriteye ve Sosyal Düzene De¤erlerin önemli bir bölümü genetik ola-
‹taat Güdülü. ‹yi bir insan olmak, görevini
rak kal›t›msal yolla aktar›l›r. Aile, arkadafl-
bir kuruluflun yapmak, otoriteye sayg› göstermek ve lar, mahalle, okul, ö¤retmenler, sosyal ve
mevcut sosyal düzeni sürdürmek. Kifli bu ulusal kültür, iflyeri kültürü, globalizasyon
karmafl›kl›kta aflamada kurallar›, yönetmelikleri, prose- vb. çevresel faktörlerdir. De¤erler, jeneras-
dürleri ve kanunlar› sorgulamadan, itiraz yonlar aras›nda farkl›d›r. De¤erler, bölgeler
dengesini korumak etmeden kabul eder ve onlara itaat ederek aras›nda farkl›d›r. De¤erler, kültürler ara-
uygular. s›nda farkl›d›r.
için tutundu¤u De¤erler belli nitelikleri arzulan›r k›lan, de-
C. Geleneksellik Sonras› Aflama: rinlerde saklanan inançlar›m›zd›r.
esas de¤erleri ÖZERK ‹LKELER
l Basamak: Sosyal Sözleflme Güdülü. Bi- AB Anayasas›’n›n ilk üç temel maddesi
oluflturur. William reyler farkl› fikir ve de¤erlere sahip olarak Avrupa Birli¤i’nin Hedefleri: Birlik, içinde
görülürler. Kanunlar, kurallar kat› ve dikte ortak de¤erlerin gelifltirildi¤i ve kültürel
James’in dedi¤i edilen fleyler olmaktan ziyade, sosyal kon- çeflitlili¤in zenginli¤ine sayg› gösterilen bir
tratlar olarak görülürler. Kanunlara ve ku- özgürlük, güvenlik ve adalet alan› meyda-
gibi “‹nsanlar rallara sayg› duyulmal›d›r, ancak bu ka- na getirir.
nunlar ya da kurallar çok k›s›tlay›c› ya da Avrupa Birli¤inin Kuruluflu: Birlik, halklar›
davran›fllar›n› y›k›c› hale gelirlerse bireysel haklar bu ka- ayn› de¤erleri paylaflan, bu de¤erlere say-
nunun üstüne ç›kmal›d›r. g› duyan ve destekleme yükümlülü¤üne
de¤ifltirerek, l Basamak: Evrensel Etik ‹lkeler Güdülü. giren bütün Avrupa ülkelerine aç›kt›r.
hayatlar›n› Kiflinin ahlâkl› davran›fl› kendi iç bilinci ta- Avrupa Birli¤i’nin De¤erleri: Birlik, üye ül-
kelerin ortak de¤erleri olan; ‹nsan hakla-
raf›ndan belirlenir. Kifli kamunun görüflü,
de¤ifltirebilirler.” toplumun ya da iflletmenin kurallar›na r›na sayg›, Özgürlük, Demokrasi, Hukuk
uyabilir, uymayabilir de. Ahlâk mant›¤› ev-
düzeni, Üstüne kurulmufltur.
O halde rensel ilkeleri kullanan soyut bir mant›¤a Birli¤in amac›; Hoflgörü, Adalet ve Daya-
dayan›r. Etik de¤erler baflka bir fley için bir
n›flma yoluyla Bar›fl içinde bir toplum ya-
“iflletmeler araç ya da yol de¤il, kendileri bafll› bafl›na ratmakt›r.
bir araçt›r.
Türk toplumu olarak bu de¤erleri benimse-
de¤erlerini Bir lider oarak takipçilerinizi Özerk – Ev- yip uygulad›¤›m›zda, ancak o zaman bir
AB ülkesi olaca¤›z. Temel de¤erler arac›l›-
rensel ‹lkeler (Ortak Temel De¤erler) etra-
de¤ifltirerek, f›nda toplamal›s›n›z, çünkü eski yönetim ¤›yla ülkeler birlefltirilebiliyorsa, biz neden
tarz› art›k ifle yaram›yor. Rekabet somut aile bireylerini, iflletmemizdeki insanlar›
geleceklerini kavramlardan soyut, elle tutulmayan, göz- “ortak dava” (ortak misyon, ortak vizyon,
le görülmeyen kavramlara geçti. Takipçile- ortak temel de¤erler) etraf›nda birlefltirme-
yaratabilirler.” rinizi; Ortak bir V‹ZYON, ORTAK B‹R AMAÇ, yelim?
YÖNET‹M ‹LKELER‹ VE ORTAK TEMEL DE- William James’in dedi¤i gibi “‹nsanlar dav-
⁄ERLER bütünü etraf›nda toplayabiliyor ve ran›fllar›n› de¤ifltirerek, hayatlar›n› de¤iflti-
Bunlar› içlerinde hissetmelerini sa¤layabili- rebilirler.” O halde “iflletmeler de¤erlerini
yorsan›z liderlik amac›n›za ulaflm›fls›n›z de¤ifltirerek, geleceklerini yaratabilirler.”
110 KobiEfor A¤ustos 2010