Page 90 - KobiEfor_Temmuz_2010

Sa¤l›k

BOYUN FITI⁄I

Sa¤l›k Dan›flman›m›z ve Yazar›m›z
Gülsemin Gülo¤lu, Vehbi Koç Vakf›
Amerikan Hastanesi Nöroflirurji
Bölümü’nden Doç. Dr. Hakan Bozkufl
ile boyun f›t›¤›nda tedavi yöntemleri
Dr. Gülsemin Gülo¤lu
üzerine konufltu. guloglu_g@yahoo.com

Ne tür boyun kilenen sinir kökünde sinyallerin engellenmesinin saptan-
a¤r›lar›nda boyun mas› durumunda cerrahi tedaviye karar vermede de etkili
f›t›¤›ndan flüphelenmek olur. Günümüzde radyolojik tan› tetkiklerinden manyetik
gerekir? rezonans (MR), omur ve omurilik ile çevre yumuflak doku-
Boyun a¤r›s› ve boyun tutulmas›, boyunda hareket k›- lar›n görüntülenmesiyle boyun f›t›¤› tan›s›nda alt›n stan-
s›tl›l›¤› gibi flikâyetler özellikle uygun olmayan ergonomik dartt›r. Bilgisayarl› tomografi (BT), omur ve eklemlerin ke-
flartlarda masa bafl›nda çal›flanlarda ve uzun süre boynun mik yap›s›n› de¤erlendirmede önem tafl›r.
ayn› pozisyonda kalmas› sonucunda (mesela uzun süren
seyahatler veya koltukta uyuya kalma sonras›nda) s›kl›kla Cerrahi tedavi yöntemi nas›ld›r?
görülüyor. Genellikle boyun adalelerinin asimetrik spazm› Boyun f›t›¤›na cerrahi müdahale, mikroskop alt›nda
sonras›nda oluflan bu tür flikâyetler, basit bir a¤r› kesici disk dokusunun ç›kar›lmas› fleklindedir. Mikrodiskektomi
veya lokal s›cak uygulama sonras›nda birkaç saat veya olarak tan›mlanan bu teknik birçok olguda boyun ön tara-
gün içerisinde normale dönmektedir. Geçmeyen veya tek- f›ndan girilerek yap›l›r. Baz› özellik arz eden boyun f›t›kla-
rar eden boyun a¤r›lar› beraberinde kollardan birine veya r›nda (foraminal, ekstraforaminal) enseden yaklafl›m ile f›-
her ikisine yay›lan a¤r›, uyuflma ve güç kayb› gibi flikâyet- t›klaflm›fl disk dokusunun k›smi ç›kart›lmas› da mümkün.
ler ile birlikte oldu¤u durumlarda boyun f›t›¤› olas›l›¤›n› Mikroskop sayesinde cerrah daha ayd›nl›k ortamda, uygun
düflünmek gerekir. büyütmeyle ve de¤iflik aç›larda çal›fl›r. Boflalt›lan disk do-
kusu yerine hiçbir fley koymamak ve üst ve alt boyun
Boyun f›t›¤› nedir? omur kemiklerinin kendili¤inden kemikleflmesini bekle-
Boyun omurlar›ndan üçüncüsü ila yedincisi aras›ndaki mek bir tercihti.
herhangi bir bölgedeki disk dokusunun omurilik kanal›na Ancak bu tür giriflimlerde, uzun dönemde, sinir kökle-
taflmas› sonucunda, omurili¤i veya bu bölgeden ç›kan si- rinin ç›k›fl yollar›n›n zaman içerisinde darald›¤› ve ameliyat
nir köklerini fonksiyonel anlamda etkilemesiyle ortaya ç›- öncesi benzer flikâyetlerin tekrarlad›¤› görülebiliyor. Bu
kan durumdur. nedenle, boflalt›lan disk dokusu yerine iki boyun omuru
aras›ndaki yüksekli¤i idame ettirebilecek bir materyelin
Boyun f›t›¤›n›n tipik bulgular› nelerdir? kullan›lmas›, uzun dönemde daha olumlu oldu¤u gösteril-
Kol/önkolda geçmeyen a¤r›, uyuflukluk tarz›nda de¤i- di. Bu amaçla, hastan›n de¤iflik yerlerinden al›nabilecek
flik his kusurlar›, refleks azalmas›/kayb› ve/veya kuvvet kemik greftleri (otogreft), kadavra kemi¤i (allogreft), ke-
kayb›... Bu klinik bulgular, ani görülebilece¤i gibi zaman mik yerine geçebilecek materyel (hidroksiapatit ve di¤er),
içinde birbirleri üzerine eklenerek de ortaya ç›kabilir. Ayr›- de¤iflik materyellerden yap›lm›fl kafesler (karbon, titan-
ca, ay›r›c› tan›da düflünülmesi gereken di¤er hastal›klar yum, peek ve di¤er) kullan›l›yor. Di¤er bir alternatif yön-
flöyle: Omurilik kanal darl›¤›, sinir kökü inflamasyonu (ra- tem ise disk protezleridir.
dikulit, pleksit), demyelinizan hastal›klar (MS), motor nö-

ron hastal›¤› (ALS) ve eklem (omuz, dirsek, elbile¤i) kay- Cerrahi tedavinin riskleri nelerdir?
nakl› hastal›klar. Boyun f›t›¤›na ba¤l› sinir kök veya kökle- Boyun f›t›¤› cerrahisi genel anestezi alt›nda yap›l›r.
rinin etkilenmesini ve düzeyini, sinir ileti h›z› ölçme tekni- Boynun ön taraf›ndan yap›ld›¤›nda, disk dokusu tamama
¤i olan elektromyografi (EMG) ile saptamak ço¤u zaman yak›n› boflalt›labildi¤inden, ayn› yerden tekrarlama olas›l›-
mümkün. EMG sayesinde ay›r›c› tan›daki olas› hastal›kla- ¤› oldukça düflüktür. Boyun f›t›¤› cerrahisi sonras›nda has-
r›n da tan›lar› konulabilir. EMG tetkiki, boyun f›t›¤›ndan et- ta ayn› gün veya ertesi gün aktif hayata kat›labilir.

90 KobiEfor Temmuz 2010