Page 60 - KobiEfor_Nisan_2010

UZMAN ‹nsan haklar›na sayg›

‹nsan haklar›na sayg›l› olabilmek için lü¤ü sa¤lar. Bu özgürlükler baflkalar›n›n
‹ öncelikle kendimize yap›lmas›n› iste- haklar›na sayg›l› olmak sorumlulu¤unu
da getirmektedir. ‹HEB’in 19. maddesine
mediklerimizi baflkalar›na da yapma-
ma temel ilkesini benimsemeliyiz. Dü-
flünce özgürlü¤ü dedi¤imizde, farkl› gö- göre “Herkesin düflünce ve anlat›m öz-
gürlü¤üne hakk› vard›r. Bu hak düflünce-
rüfl ve düflüncelerin özgürce tart›fl›labildi- lerinden dolay› rahats›z edilmemek, ülke
¤i bir ortam akla gelmektedir. Kendimiz- s›n›rlar› söz konusu olmaks›z›n, bilgi ve
den farkl› düflünenleri, d›fllay›p, ötekilefl- düflünceleri her yoldan araflt›rmak, elde
tirmek yerine onlar› aç›k yüreklilikle din- etmek ve yaymak hakk›n› gerekli k›lar.”
leyip anlayabilme becerisini gelifltirmeli- Birleflmifl Milletler Genel Sekreteri Kofi
dir. Ayd›nlanma felsefesinin temsilcisi Annan’›n Ocak 1999’da Davos’da düzen-
olarak tan›nan Frans›z düflünürü Voltaire, lenen Dünya Ekonomik Forumunda ifl
“Söylediklerinizin hiçbirinde sizinle ayn› dünyas›n›n liderleriyle paylaflt›¤› Küresel
düflüncede de¤ilim. Ancak onlar› söyle- ‹lkeler Sözleflmesi (K‹S), Türkiye’de ilk
me hakk›n›z› ölünceye de¤in savunaca- olarak 29 May›s 2002’de KalDer taraf›n-
¤›m” diyerek olmas› gereken düflünsel dan imzalanm›flt›r. Sözleflmede insan
ortam› en iyi flekilde tan›mlam›flt›r. haklar›, çal›flma standartlar›, çevre ve
Bireyler aras›nda sa¤l›kl› iletiflim için, yolsuzlukla mücadele ana bafll›klar› al-
karfl› taraf› do¤ru alg›layabilmek ciddi ça- t›nda toplam 10 evrensel ilke yer almak-
ba gerektirir. Aksi durumda zaman za- tad›r. Çal›flma standartlar› bafll›¤› alt›n-
AL‹ RIZA KAYLAN man yanl›fl alg›lamalarla, tart›flman›n öf- da sendikalaflma ve toplu sözleflme öz-
ke ve tepkiye dönüflmesi kaç›n›lmazd›r. gürlü¤ü, zorla iflçi çal›flt›rma uygulama-
KalDer Yönetim Kurulu
Tart›flma kültürümüzün yetersiz kalmas›, s›na son verilmesi, çocuk iflçilerin çal›fl-
Baflkan› sevgi, sayg› ve sorumluluk duygular›n› t›r›lmas›na son verilmesi, ifl gücünde ay-
kaylan@kalder.org köreltebilmektedir. r›mc›l›k yap›lmamas› fleklinde dört ilke
Ayn› resme bak›p farkl› fleyler görebil- belirtilmifltir. Çevreye iliflkin üç ilke ise,
mek, bu gözlemler paylafl›ld›¤› sürece bir ifl dünyas› çevre sorunlar›na karfl› ihti-
Ayd›nlanma zenginlik oluflturur ve bütünsel resmi ya- yati yaklafl›mlar› desteklemeli, çevresel
kalamakta katk› sa¤lar. Bir fille karfl›la- sorumlulu¤u art›racak her türlü faaliye-
felsefesinin flan üç körün öyküsünü bir ço¤umuz din- te ve olufluma destek vermeli, çevre
lemifltir. Filin kula¤›na, hortumuna ve ba- dostu teknolojilerin geliflmesini ve yay-
temsilcisi olarak ca¤›na dokunan körler, do¤al olarak fili g›nlaflmas›n› desteklemeli fleklindedir.
çok farkl› flekillerde yorumlayacaklard›r. Görüldü¤ü gibi K‹S, çevre duyarl›l›¤›yla,
tan›nan Frans›z Fili do¤ru olarak tan›mlayabilmek için gelecek nesillerin haklar›n› da güvence
düflünürü Voltaire, toplanan veri ve deneyimler birlefltirilme- alt›na almaktad›r.
li, parçalar aras›ndaki etkileflim ortaya ç›-
K‹S’in web sitesi (www.unglobalcom-
“Söylediklerinizin kart›lmal›d›r. Gerçek hayatta yaflad›¤›m›z pact.org/participants/search) incelendi-
bireysel, kurumsal ve toplumsal sorunlar ¤inde, kat›l›mc› say›s›n›n Mart 2010’da
hiçbirinde sizinle da bu fili an›msatmaktad›r. Gözlem ve 130 ülkeden 7972’ye ulaflt›¤› görülmek-
deneyimlerimize dayal› olarak toplad›¤›- tedir. Türkiye’den ise 168 kat›l›m vard›r.
ayn› düflüncede m›z veriler bütünsel resmin tamam›n› Tamam›yla gönüllülük temelli olan kat›-
yans›tmayabilir. l›mda, Birleflmifl Milletler’deki K‹S mer-
de¤ilim. Erkek, kad›n ve çocuk, tüm insanlar›n te- kezi, kurulufllardan dönemsel rapor ala-
Ancak onlar› mel hak ve özgürlüklerinin belirlendi¤i rak kurumsal geliflmeleri izlemektedir.
‹nsan Haklar› Evrensel Bildirgesi (‹HEB)
Türkiye’deki 168 kurumdan 33’ünün ge-
söyleme hakk›n›z› 1948 y›l›nda Birleflmifl Milletler taraf›n- liflme raporunu göndermedi¤i ilgili site-
dan benimsenmifltir. Otuz madde içeren de görülmektedir. Öncü ve örnek kuru-
ölünceye de¤in ve ‹nsan Haklar›n›n Anayasas› olarak ta- lufllar›n yerel ve küresel sorun ve çö-
n›mlanan bu bildirge birçok ulusal ve zümleri tart›flt›¤› ve iyi uygulamalar›n›
savunaca¤›m” uluslararas› yasan›n temelini oluflturmak- paylaflt›¤› sürece K‹S giriflimi güç kaza-
tad›r. Bildirgenin birinci maddesine göre nacakt›r. Ülkemizden çok daha fazla
diyerek olmas› “Bütün insanlar özgür, onur ve haklar kurumun K‹S’e etkin kat›l›m› ve baflar›l›
gereken düflünsel bak›m›ndan eflit do¤arlar. Ak›l ve vicda- uygulamalar›n uluslararas› platformlar-
da paylafl›lmas›yla ülke itibar›m›z da
na sahiptirler, birbirlerine karfl› kardefllik
ortam› en iyi anlay›fl›yla davranmal›d›rlar.” olumlu yönde etkilenecektir.
‹nsan haklar›, ›rk, din, dil ve cinsiyet ay- KalDer, K‹S çerçevesinde “Yönetimde
flekilde r›m› gözetmeksizin tüm insanlar›n hak ve Kad›n Erkek Eflitli¤i” konusunda bir dizi
sayg›nl›k aç›s›ndan eflit ve özgür olarak çal›fltay düzenlemifl, “Yönetim Kad›n›n
tan›mlam›flt›r. do¤du¤u anlay›fl›na dayan›r. Her insan›n Hakk›d›r” temas›yla bir bildirge haz›rla-
yasa önünde eflit oldu¤unu, iflkenceye, m›fl ve bu alanda kurumsal karnenin
kötü muameleye ve onur k›r›c› cezalara belirlenmesi için bir taslak model gelifl-
tabi tutulamayaca¤›n› vurgular. ‹nsan tirerek anket çal›flmas› gerçeklefltirmifl-
haklar›, her bir bireye ba¤›ms›z seçim tir. Bu projeyle ilgili çal›flmalar devam
yapma ve yeteneklerini gelifltirme özgür- etmektedir.
60 KobiEfor Nisan 2010