Page 112 - KobiEfor_Kasim_2010
P. 112
Sa¤l›k
Grip hastal›¤› ve afl›
ile korunma
Dan›flman›z ve Yazar›m›z Dr. Gülsemin Gülo¤lu, Vehbi Koç
Vakf› Amerikan Hastanesi ‹ç Hastal›klar› Uzman› Dr. Bülent
Yard›mc› ile grip hastal›¤› ve afl› ile korunma üzerine
Dr. Gülsemin Gülo¤lu
konufltu. guloglu_g@yahoo.com
Grip hastal›¤›n›n toplum sa¤l›¤› aç›s›ndan olanlar (Omurilik felçlileri, kas ve sinir sistemi hastal›¤› olan-
önemi nedir? lar), huzurevi ve bak›mevinde kalanlar, hamileli¤inde 3 ay›
Grip (‹nfluenza) ciddi sa¤l›k sorunlar›na yol açabilen cid- tamamlayan tüm hamileler, grip sezonu (sonbahar ve k›fl)
di bir viral solunum sistemi hastal›¤›d›r. Fakat üst solunum hamile kalma olas›l›¤› olanlar, 50 yafl üstü eriflkinler, sa¤l›k
yolu enfeksiyonu belirtileriyle bafllad›¤› ve ço¤unlukla daha personeli ve itfaiye polis gibi önemli, yayg›n kamu hizmeti
hafif bir tablo olan nezle ile kar›flt›r›ld›¤› için toplumca yete- yapanlar. Liste her geçen gün genifllemekte ve toplumda ko-
ri kadar önemsenmemektedir. Amerika Birleflik Devletle- runma amac›yla nüfusun kalabal›k oldu¤u yerlerde neredey-
ri’nde her y›l 200 bin kiflinin hastaneye yat›r›lmas›na, 36 bin se toplumun tümünü afl›lamaya do¤ru bir gidifl oldu¤u göz-
kiflinin ölümüne neden olmaktad›r. Benzer oranlar bir çok lenmektedir.
ülke için geçerli olup, bazen ciddi salg›nlarla toplumu önem-
li ölçüde etkileyebilmektedir. Grip afl›s› virüsün kendisini mi içeriyor?
Piyasada ölü virüslerle yap›lan ‘Split, inaktif’ denilen afl›
Hastal›¤›n belirti ve bulgular› nelerdir? ? yayg›nd›r ve güvenle yap›labilir. Zay›flat›lm›fl virüslerle yap›-
Hastal›k atefl, kas a¤r›lar›, bafla¤r›s›, halsizlik, kuru ök- lan ve burundan sprey fleklinde verilen canl› afl›lar ise dok-
sürük, bo¤az a¤r›s› ve burun t›kan›kl›¤›-akmas› ile bafllar. tora dan›fl›lmadan yap›lmamal›d›r.
Normal seyrinde 3-7 günde iyileflir. Fakat yafll›, çocuk ve di-
renci k›ran ek hastal›¤› olanlarda daha ciddi tablolara dönü- Grip afl›s› kimleree yap›lmamal›?
flür. Sinüzit, zatürree, orta kulak iltihab› veya tüm vücuda Bu afl›lar baz› gruplara yap›lmamaktad›r. Bu gruplar flu
yay›lmas› ile kalp dokular›n›n bile iltihaplanabilece¤i ciddi flekilde s›ralanabilir: Yumurtaya ciddi allerjisi olanlar, daha
tablolara dönüflebilir. Ayr›ca fleker hastal›¤›, kalp hastal›¤› önce grip afl›s›na allerjik reaksiyon gösterenler, grip afl›s›n-
ve kronik akci¤er hastal›¤› olanlarda, bu hastal›lar› alevlen- dan 6 ay sonraya kadar olan dönemde Guillan Barre deni-
dirip, kötülefltirebilir. Hastal›k en çok küçük çocuk ve yafll›- len kas hastal›¤› geçirmifl olanlar, 6 aydan küçük çocuklar,
larda a¤›r seyreder. ateflli hastal›k geçirenler (Ateflli hastal›k tamamen düzelene
kadar afl› yap›lmaz)
Grip afl›s› kimlere yap›lmal›?
Hastal›¤›n toplumda yay›lmas›n› önlemek ve risk grubu Afl›n›n koruyuculu¤u nas›ld›r?
olarak adland›r›lan insanlar› korumak için her y›l grip afl›s› Afl› sa¤l›kl› insanlarda grip oluflumunu yüzde 70-90 ora-
yap›lmas› önerilmektedir. Grip afl›s›n›n›n önerildi¤i gruplar: 6 n›nda önler. Afl›n›n ço¤unlukla hafif seyreden 1-2 gün süren
ay-18 yafl aras› çocuklar ve gençler, kronik akci¤er hastal›¤› yan etkileri görülebilir. Bunlar atefl, halsizlik, titreme, yor-
olanlar (kronik bronflit, ast›m vb.), bütün kalp damar hasta- gunluk, bafla¤r›s› ve afl› yap›lan yerde bölgesel flifllik, k›za-
lar› (Yaln›zca hipertansiyonu olan hastalarda mutlak zorun- r›kl›k gibi reaksiyonlard›r. Nadiren ciddi yan etkiler olur.
lu de¤ildir), kronik böbrek, karaci¤er hastal›¤› ve fleker gibi
metabolik hastal›¤› olanlar, vü- Grip afl›s› ne zaman yap›lmal›?
Dr. Bülent cudu savunma sistemini zay›f- Afl› her y›l dünya sa¤l›k örgütü ve bulafl›c› hastal›klar ko-
Yard›mc› latan kortizon veya immunsup- misyonunun önerilerine göre bölgesel olarak haz›rlan›r. Bu
resif denilen ilaçlar› kullanan- nedenle her y›l yeniden olmak gerekir. Eylül- Aral›k aylar›
lar, AIDS, kanser gibi vücud di- aras›nda tek doz afl› yeterlidir. Çocuklarda 9 yafl›na kadar
rencini düflüren hastal›¤› olan- olan grupta 1 ay sonra ikinci doz afl› yap›lmas› önerilmekte-
lar, solunum sistemi çal›flmas›- dir. Afl›n› koruyuculu¤u ortalama 10 gün sonra bafllar ve 3
n› bozan akci¤er d›fl› hastal›¤› hafta sonra koruyucu etkisi en üst düzeye ulafl›r.
112 KobiEfor Kas›m 2010