Türkiye Bilişim Derneği (TBD) Yönetim Kurulu Başkanı Turhan Menteş, bilişimin dünyada her yıl ortalama yüzde 13-14 ile en hızlı büyüyen sektörlerden biri olduğunu söylüyor. Menteş, “Dünyada büyümeye devam eden bilgi ve iletişim teknolojileri (BİT) sektörünün, 2014 yılında 5 trilyon dolar seviyesine ulaşması beklenirken Türkiye’nin,1.2 trilyon dolar büyüklüğündeki Avrupa BİT pazarının yüzde 2’sini, 4.1 trilyon dolarlık global pazarın da yüzde 0.75’ini temsil etmesi öngörülüyordu” diyor.
Kalkınma Bakanlığı Bilgi Toplumu Dairesi’nin verilere göre, kamu bilişim yatırımlarında 2014 yılı için 3 milyar 684 milyon TL ödenek tahsis edildiği bilgisini veren Menteş, şunları ifade ediyor: “TÜBİSAD, 2014’te bilişim sektörü yüzde 13 oranında büyüyeceği tahminini açıklarken büyümede Ar-Ge ve inovasyon yatırımı, daha yüksek kurumsal yönetişim standartları, artırılmış teşvikler ve ihracatın en önemli faktör olacağını belirtti. Bilişim sektörünün istihdamı ise bu yıl da artarak 100 bin 500 oldu. Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, 2014 yılı Haziran ayı ihracatının 2013’e göre yüzde 6.6 oranında artarak 12 milyar 544 milyon dolar olarak gerçekleştiğini açıkladı. 2014 yılı Ocak-Haziran dönemi itibarıyla elektrik, elektronik, makine ve bilişim sektörü ihracatının ise 2013 yılına göre yüzde 10.3 artışla 6 milyar 3 milyon dolar olarak gerçekleştiği bildirildi.”
TBD olarak son birkaç yıldır büyüme oranı düşüşe geçen Türkiye’de BİT sektörünün büyüklüğünün 2013 sonunda 33 milyar doları bulacağını tahmin ettiklerini hatırlatan Menteş, ancak bilişim sektörünün 2013 yılı performansının istenilen düzeyde seyretmediği gibi kamuda sektöre yönelik beklenilen büyük alımlar yapılmadığını kaydediyor: “2013 Aralık ayının sonlarında yaşanan Türk Lirası’nın (TL) değer kaybı, 2014’ün ‘seçim yılı’ olması nedeniyle tüm sektörler için olduğu gibi BİT sektörü için de zor bir yıl oldu, sektörde bir büyüme olmadı, belirlenen hedefler tutturulamadı. 2014’te sektörümüz ciddi bir büyüme gösteremedi, büyüme oranı yüzde 3’lerin altına düştü. Türkiye’de enflasyonu, cari açığı ve ithalatı önlemeye yönelik alınan önlemler ve ‘seçim ekonomisi’ büyüme ve iç piyasayı yavaşlattı.”
Türkiye Bulut Kurumu kurulsun
Turhan Menteş’e göre; “mobilite, büyük veri ve bulut bilişim”, gelecek yıllarda önemli roller oynayacak üç ayrı kavram: “TBD olarak iki yıl önce (Mayıs 2012) geleneksel etkinliklerinden biri olan Kamu Bilgi İşlem Merkezleri Yöneticileri Birliği (Kamu-BİB), Kamu Bilişim Platformu’nda, kamu için hem ortak hem de özel çözümler geliştirebilecek, tek işi kamu bulutu olan ‘Türkiye Bulut Kurumu’ kurulmasını önermiştik. Kurum, kamudaki bilgi işlem harcamalarını azaltıp kaynakların daha verimli kullanılmasını sağlayacak, ortak ihtiyaçlar için ortak kullanım alanları yaratarak verimsizliği ortadan kaldıracak. İşgücü kaybı ve maliyetleri azaltmasının yanısıra yüksek verimlilik ve esneklik sağlayacak olan bulut bilişim, değişen çağa uyum sağlarken kamu kurumlarımızın düşünce şekillerini ve personel yapılandırmalarını değiştirecek.”
Öncelik; mobil teknolojiler,
Turhan Menteş, önümüzdeki yıllarda özellikle büyük bazı kuruluşlar tarafından yönlendirilen genel ve özel bulut hizmetleri için talebin artacağını gördüklerini aktarıyor: “Mobil internet hizmetlerinin hızla yaygınlaşmasıyla Facebook, Google, Skype, WhatsApp, Viber vb. OTT (OverTheTop) servislerinin cazibesinin artacağı da biliniyor. Önümüzdeki yıllarda da kurumsal kaynak planlaması, mobil teknolojiler, bulut bilişim, sosyal ağlar öncelikli yatırım alanları olarak öne çıkacak.”
Turhan Menteş, TBD olarak son birkaç yıldır büyüme oranı düşen Türkiye’de BİT sektörünün büyüklüğünün 2015 sonunda 40 milyar doları bulacağını tahmin ettiklerini açıklıyor: “2015’in de ‘seçim yılı’ olması nedeniyle zor bir yıl olacağı ve ciddi büyüme olmayacağını öngörüyoruz. Büyüme oranının da yine yüzde 3’lerde olmasını bekliyoruz.”
Sektörün sorunları ve
BT sektörünün yalnız ekonomik kalkınmanın değil, sosyal kalkınmanın da motoru olduğuna değinen Menteş, Türkiye’nin 21. yüzyılda etkin bir dünya gücü olarak varolabilmesinin ancak ve ancak kendi teknolojilerini üreterek uluslararası rekabet edebilen konumda bir bilişim sektörüne sahip olmasıyla mümkün olduğunu vurguluyor ve şu sorun başlıklarını sıralıyor:
- Sektörle ilgilenecek ‘tek muhatap’ bulamamak.
- Yazılımda yüksek olan vergi yükü.
- Kamunun özel sektörle rekabet etmemesi.
- Kamu İhale Kanunu’nun revizyonu.
- Ar-Ge ve girişimcilik desteklerinin yetersizliği.
- Sektördeki nitelikli işgücü eksikliği
Bilişim stratejik sektör olmalı, Bilişim İhracatçı Birliği kurulmalı
Turhan Menteş, “Türkiye’yi geleceğe hazırlamak için katmadeğerli hizmetler üretip bunları planlı bir şekilde uygulamaya geçirmeliyiz. Minimum 30 yıllık hedefler ve Türkiye’ye özgü bilişim modeli belirlenip planlama, organizasyon, üretim, eğitim, standart, istihdam, lojistik ve uygulamalar ona göre geliştirmeli” diyor ve 2023 bağlamında konuyla ilgili hedefleri şöyle çiziyor:
- Her yıl GSYİH’sının yüzde 6.7, ihracatının yüzde 12.1 ve bilişim sektörünün ise yüzde 13.8 büyümesi ve tüm bunların dışında da ortalama yüzde 6.5’tan az olmamak üzere büyüme hedefini yakalaması gerekiyor.
- Devletimiz, bilişim sektörünü stratejik sektör olarak tanımlamalı ve ölçülebilir hedeflerini belirlemeli.
- Bilişim İhracatçı Birliği kurulmalı.
- Güçlü alanlarda hedef odaklı, ivme kazanılması gereken alanlarda ihtiyaç odaklı hareket edilmeli.
- Yenilikçi ürünlerin ticarileştirilmesi ve pazarlanmasının desteklenmesi.
- Acil çözüm gerektiren ihtiyaçların karşılanması için çekirdek yapısında kullanıcı yönlendirmeli bir açık inovasyon eko sistemi olan çözüm yaklaşımı getirilmeli.”
Türkiye bilgi ve iletişim teknolojileri sektörünün büyüklüğü 61.6 milyar TL
Bilişim Sanayicileri Derneği (TÜBİSAD), bilgi ve iletişim teknolojileri sektörüyle ilgili kamuoyuna güvenilir ve doğru bilgi sağlama misyonuyla üç yıldır düzenli olarak hazırladığı “Bilgi ve İletişim Teknoloji Sektörü Pazar Verileri”ni 2013 yılı için açıkladı. TÜBİSAD Başkanı Prof.Dr. M. Kemal Cılız ve Türkiye Bilişim Vakfı Başkanı Faruk Eczacıbaşı’nın açılış konuşmalarını gerçekleştirdiği toplantıda proje ortağı TOBB Telekomünikasyon Meclisi’nin Başkanı Yusuf Ata Arıak ve proje danışmanı Deloitte Türkiye’nin Ortağı Tolga Yaveroğlu da birer konuşma yaptı. TÜBİSAD Bilgi Merkezi Komisyonu Başkanı Mustafa Çağan da proje detaylarıyla ilgili bilgi verdi. Toplantıda, TÜBİSAD Yönetim Kurulu Başkanı Prof.Dr. Kemal Cılız, 2013 yılının zorlu ekonomik konjonktür, döviz kurlarındaki artış gibi nedenlerle tüm sektörler için olduğu gibi bilgi ve iletişim teknolojileri sektörü için de zor bir yıl olduğunu ancak sektörde gerçekleşen büyümenin Türkiye ekonomisinin büyümesine katkı sağlayacağının altını çizdi.
Bilgi ve iletişim teknolojileri sektörü 2013 yılı pazar verilerini paylaşan TÜBİSAD Bilgi Merkezi Komisyonu Başkanı Mustafa Çağan, önemli paydaşlarla işbirliği yaparak, 2555 firmanın bilgileriyle oluşturulan çalışmanın çok daha kapsamlı hale geldiğini belirtti.
2013 Bilgi ve İletişim Sektörü Pazar Büyüklüğü
Çağan’ın verdiği bilgilere göre, Türkiye bilişim sektörünün 2013 yılında büyüklükleri şu şekilde sıralandı:
- Bilgi ve iletişim teknolojileri toplam sektör büyüklüğü yüzde 11.3’lik büyüme ile 2013 yılında 61.6 milyar TL’lik hacme ulaştı.
- Toplam sektör büyüklüğünü, 43.7 milyar TL ile iletişim teknolojileri, 17.9 milyar TL ile bilgi teknolojileri oluşturdu.
- Bilgi teknolojileri donanım - 10 milyar TL
- Bilgi teknolojileri yazılım – 4.9 milyar TL
- Bilgi teknolojileri hizmet- 3 milyar TL
- 2012 yılına göre en yüksek büyüme yüzde 15.1 ile bilgi teknolojileri yazılımda gerçekleşti. Böylece bilgi teknolojileri alanında arzu edilen dağılıma yaklaşılarak yazılım sektörünün toplam bilgi teknolojilerindeki payı yüzde 27.1’e yükseldi.
- 43.7 milyar TL büyüklüğe sahip iletişim teknolojileri sektörünün alt kategorilerindeki büyüklükler ise şöyle oldu.
- İletişim teknolojileri donanım – 11.4 milyar TL
- İletişim teknolojileri elektronik haberleşme – 32.3 milyar TL
- Sektörün istihdamı bu yıl da artarak 100.500 oldu.
- Sektörün, toplam ihracat rakamı 1.3 milyar TL’ye ulaştı.
- Toplam ihracatın yarısından fazlası 721 milyon TL ile yazılımdan geldi. Bu rakam, yazılımdan elde edilen cironun yüzde 14.8’lik kısmına denk geliyor.
- En çok sayıda firmanın ihracat yaptığı ülkelerin başında Almanya geliyor. Almanya’yı, Amerika, Hollanda, İngiltere ve Azerbaycan takip ediyor.
- 2014 yılında sektörde yüzde 11 ile 15 arasında büyüme bekleniyor ve büyümede Ar-Ge yatırımı ve inovasyon en önemli faktör olacak.
Türkiye e-ticaret pazarı
Toplam perakende içerisindeki online harcamaların tutarı yaklaşık olarak yüzde 1.3. Bu oran gelişmiş ülkelerle kıyaslandığında önümüzdeki dönemde önemli bir büyüme potansiyelinin olduğunu gösteriyor.
Bilişim Sanayicileri Derneği (TÜBİSAD) tarafından bu yıl ilk kez, Elektronik Ticaret Derneği (ETİD) proje ortaklığı ve Deloitte Türkiye proje yönetimi ile hazırlanan “Türkiye e-Ticaret Pazarı-2013” raporu kamuoyu ile paylaşıldı.
TÜBİSAD Yönetim Kurulu Başkanı M. Kemal Cılız’ın paylaştığı e-ticaret pazarı verileri şöyle:
- e-Ticaret Pazarı Toplam Büyüklüğü: 14.0 milyar TL
- Tatil-Seyahat: 5.1 milyar TL
- Sadece Online Perakende: 5.0 milyar TL
- Çok Kanallı – Diğer: 0.5 milyar TL
- e-Ticaretin Türkiye Perakende Pazarı içinde payı: yüzde 1.3
- Gelişmiş Ülkeler Ortalaması: yüzde 5.5
Bilişim 500’e göre;
İnterpromedya tarafından düzenli olarak gerçekleştirilen ve şirketlerin belgelerle onaylı net satış gelirlerine bağlı olarak cirolarına göre sıralandığı Bilişim 500’de öne çıkan bilgileri, İnterpromedya Genel Müdürü Murat Göçe paylaştı:
Bilişim 500 kataloğunda Türkiye bilişim sektörüne dair yer alan önemli bilgilerden bazı örnekler şöyle sıralanıyor:
- Bilişim 500 sonuçlarına göre 300 şirket 2013 yılını büyümeyle kapattı. Yüzde 100’ün üzerinde büyüyen şirket sayısı 19, yüzde 50 ile 99 arasında büyüyen şirket sayısı 56.
- Bilişim 500 sonuçlarına göre Türkiye bilişim sektörünün önümüzdeki yıl yüzde 12 büyüyeceği öngörülüyor.
- KOBİ’lerin yıllık BT bütçeleri önceki yıllara göre yüzde 50’nin üzerinde arttı. Öncelikli yatırımları arasında ise bilgisayar halen ilk sırada yer alıyor.
- Akıllı telefon satışları ve internet, iletişim teknolojileri pazarını büyüten unsurlar olarak dikkat çekiyor.
