Yeşil OSB ve KOBİ’ler

Ülkemizde üretim üsleri olarak tanımlanan OSB’ler yeşil mutabakat uygulamalarında önemli mecralar olarak görülmektedir. Yeşil OSB’ler çevreci özelliklerinin yanı sıra yönetimlerin paydaşlarıyla güçlü iletişim kurmalı, bulunduğu coğrafyaya değer katmalı, çalışanlara ve onların ailelerine daha fazla sosyal imkan ve özellikle fırsat eşitliği sunmalı, çalışma hayatında kadınların önündeki engelleri kaldırmalı ve kadınlara pozitif ayrımcılık yapılan yerler olarak tanımlanmalı.
Yeşil Mutabakat olarak anılan 2019 tarihli anlaşma, iklim kriziyle mücadele konusunda Avrupa Birliği’nin var olan taahhütlerini daha geniş ve etkili bir şekilde hayata geçirmeye odaklanıyor. Bu taahhütler için 2050 yılını işaret eden mutabakat, o zamana kadar Avrupa’yı karbon nötr hale getirmeyi amaçlayan bir dizi dönüştürücü politikayı kapsıyor. Bu hedefe ulaşmak için de Ar-Ge ve inovatif projeler üretmeyi amaçlıyor.
Avrupa genelinde yeşil bir standart belirlemesinin yanında AB’nin işbirliği içinde olduğu ülkelerden de bu kurallara uymasını bekleyecek olması bakımından öne çıkıyor.
Bu bağlamda ‘Yeşil Mutabakat Eylem Planı’; temiz, döngüsel bir ekonomiye geçerek kaynakların verimli kullanımını artırmayı, biyolojik çeşitliliği eski haline getirmeyi ve kirliliği azaltmayı öngörüyor. Türkiye’nin Paris İklim Anlaşması’nı imzalamasıyla tekrar gündeme gelen Avrupa Yeşil Mutabakatı, özellikle Avrupa Birliği’ne ihracat yapan firmalarımızı yakından ilgilendiriyor.
Ülkemizde üretim üsleri olarak tanımlanan OSB’ler yeşil mutabakat uygulamalarında önemli mecralar olarak görülmektedir.
Yeşil OSB olarak da tanım; “Sınırları içinde; çevresel, sosyal ve ekonomik açıdan maksimum seviyede sürdürülebilirliğe erişmek için üretim ve hizmet tedarik süreçlerinde kaynak verimliliği ve temiz üretim uygulamaları gibi yeşil performans önlemlerinin en yüksek düzeyde alınmasını, yeşil altyapı tesislerinin kurulması ve işletilmesini, endüstriyel simbiyoz gibi uygulamaları baz alarak kaynakların verimli kullanımını teşvik eden OSB” olarak kabul edilmektedir.

Yeşil OSB’nin faydaları olarak da;
“• Geliştirilmiş ve dinamik bir iş ortamı sağlamak
• İşletme maliyetlerini en aza indirgemek ve proses verimliliğini artırmak
• Verimliliği ve büyümeyi artırmak için artan talebe cevap vermek;
• Doğal kaynak kıtlığına maruz kalma riskini en aza indirgemek,
• Tüketiciler, yerel toplumlar, hükümet ve yatırımcı paydaşlarına çevresel ve sosyal yönetimle ilgili konularda güvence sağlamak,
• Ürünlerin ve OSB’nin piyasa değerinin arttırılması için kazanılan kurumsal sosyal sorumluluk avantajlarından faydalanmak,
• Yüksek kaliteli altyapıya ve iş dünyasının çıkarlarının toplu temsiline erişim sağlamak.”

Yeşil altyapı tesisleri:
“Yeşil OSB hizmetlerinin çevresel ayak izlerini azaltan, sosyal faydalarını artıran altyapı tesisleri. Bu tesisler bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla, aşağıdakileri içerir:
• Su, atık su, katı atık ve gaz emisyonları vb. ile ilgili optimum yönetim ve hizmet tedariki için tasarlanmış altyapı.
• Kantinler/restoranlar, kreşler, sağlık tesisleri, mesleki eğitim kurumları vb. sosyal hizmetlere erişimi en üst düzeye çıkarmak için tasarlanmış altyapı.” olarak sıralandı.
Yeşil OSB’ler çevreci özelliklerinin yanı sıra yönetimlerin paydaşlarıyla güçlü iletişim kurmalı, bulunduğu coğrafyaya değer katmalı, çalışanlara ve onların ailelerine daha fazla sosyal imkan ve özellikle fırsat eşitliği sunmalı, çalışma hayatında kadınların önündeki engelleri kaldırmalı ve kadınlara pozitif ayrımcılık yapılan yerler olarak tanımlanmalı.

KOBİ Yeşil Dönüşüm Destek Programı
KOBİ’lerin yeşil dönüşüm konusunda mevcut durumlarının tespit edilerek sorun ve ihtiyaçlarının belirlenmesi, gerekli stratejilerin oluşturulması, kapasitelerinin geliştirilmesi ve öncelikli ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla KOSGEB, geçtiğimiz günlerde KOBİ’lere yönelik KOBİ Yeşil Dönüşüm Destek Programı’nı başlattı. KOBİ Enerji Verimliliği Desteği’nden öncelikli olarak ‘Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin Kullanımında Verimliliğin Artırılmasına Dair Yönetmelik’ kapsamında destek alan işletmeler dışındaki KOBİ’ler yararlanabilecek.

Önce Etüt Sonra Değişim
Yıllık enerji tüketimi 500 TEP (Ton Eşdeğer Petrol) değerinin altında olan yaklaşık 100 bin işletme destekten faydalanabilecek. Rapor, KOBİ’nin kullandığı motorun değişimi yönünde olur ve işletme de bu değişikliği yaparsa KOSGEB’den 100 bin liraya kadar geri ödemesiz destek alacak. Programın ikinci modülü olan Verimlilik Artırıcı Destek’te ilk aşamada enerji etüdü yapılacak. Yetkilendirilmiş kişiler; işletmede kazanlardan fanlara, fırınlardan termal ölçüme kadar detaylı bir etüt yapacak. Rapor, KOSGEB sistemine girdikten sonra işletmeye 30 bin liraya kadar destek ödemesi gerçekleştirilecek. İşletme, rapordaki tespitlere uygun değişikliklere giderse KOSGEB’den 400 bin liraya kadar geri ödemesiz destek alacak. Destekle ilgili ayrıntılı bilgi;  www.kosgeb.gov.tr  adresinden alınabilir.