Page 45 - KobiEfor Haziran 2024
P. 45
oturtulabileceğinin mümkün olabileceğine inanıyo-
ruz” açıklamasını yapıyor.
“Aslında finansmanda çok zorluk yok”: GES yatı-
rımlarının, ilk yatırım maliyetlerinin, işletmeye geç-
tikten sonraki operasyonel maliyetleri ve gelirleri-
nin son derece tahmin edilebilir olmasından ötürü,
bankaların ilk kredi vermek istediği yatırımlar ol-
duğuna dikkat çeken Turhan, buna, net karbon sıfır
hedeflerini gerçekleştirmek amaçlı, yeşil enerjiyi
destekleyen dış kaynaklı uluslararası fonların gitgi-
de artan varlığı da eklenince aslında finansmanda
çok zorluk olmadığını vurguluyor: “Burada ülkemizi
geri bırakan en önemli husus, GES ekipmanlarının
“GES yatırım süreçlerine standart ithalatında gümrükte uygulanan gözetim ve anti-
getirilmeli” damping vergileri. Bunlar bitmiş, yarı mamul ya
Solar3GW Yönetim Kurulu Başkanı Yusuf Ba- da hammaddelerin hemen hepsinde uygulanıyor.
hadır Turhan, güneş enerjisi pazarının büyümesi Amaçları yerli üretimi desteklemek olsa da şunun
önündeki sorunların üç ana gözden kaçırılmaması gerekli: Bunlarla yaptığımız
başlıkta toplandığını belirterek, GES’ler bir yandan bizim kömür ve doğalgaz itha-
“Yeni GES’ler için trafo mer- latımızı azaltacak yerli enerji üretecek. GES’leri bu
kezlerinde tanınacak kapasite- vergilerle pahalılaştırdığımız zaman gerçekte cari
ler, GES’ler geliştirilmesindeki açığımızın büyük kısmına neden olan enerji ithalatı-
izinler sürecindeki bürokrasi, mızın azalmasını da geciktirmekteyiz. Biz Solar3GW
finansman” diyor. Özellikle ba- olarak, yerli üretimin, sınırda gümrük koruma ted-
Yusuf tarya depolamanın GES’lere birleriyle değil, YEKDEM Cetvel-2 gibi yatırımcıyı
Bahadır
Turhan eklenmesi ve böylece GES’lerin sattığı elektriğe sağlanacak ek gelirlerle yerli ekip-
şebeke geriliminde yaratacağı man kullanmaya teşvik edecek uygulamalarla des-
gerilimin bunlar tarafından düşürülecek olmasıyla teklenmesi gerektiğine inanıyoruz.”
şebeke işletmecisi olan TEİAŞ’ın, kapasite açma ko- YüzerGES ve TarımGES’ler geliyor: Dünyada Yü-
nusunda eski muhafazakarlığını bırakarak mevcut zerGES ve TarımGES’lerin her geçen gün daha fazla
uygulamaların hayata geçmesiyle artık bu sorunun uygulama alanı bulduğunu aktaran Turhan, özellikle
daha da azalacağını öngören Turhan, “Buradaki TarımGES’in, aynı alanda
en önemli konu, tanınan bu kapasitelerin gerçek hem daha verimli şekilde
yatırımcı elinde bir an önce hayata geçmesi. İşte tarım yapılırken hem de
burada da izinler sürecindeki bürokrasi karşımıza elektrik üretimine imkan
çıkıyor. Bir GES tesisini sıfırdan hayata geçirene ka- sağlaması açısından öne-
dar yerelde ve Ankara’da yaklaşık 30 kadar kamu mine işaret ediyor: “Su
kurumuyla muhatap olunuyor. Süreçlerde standart üzerlerine yapılacak YüzerGES’ler de bir yandan as-
getirilmediğinden, çok zaman bölgesel bazlı farklı lında atıl olan bu su üstlerinin elektrik üretimi amaçlı
uygulamalarla karşılaşılıyor ve bu uygulamalar ba- kullanılmasını sağlarken bir yandan da buharlaşmayı
zen son derece mantıksız zeminde tezahür edebili- azalttığından çok önemli olan su kaynaklarını koru-
yor” diye konuşuyor. mamıza fayda sağlıyor. YüzerGES’ler konusunda son
Bunun da çoğunlukla bu izinleri verecek kamu çıkan kanun, içme ve kullanma suyu amaçlı rezervu-
personelinin konu hakkındaki yetersiz bilgisi ve arları kapsam dışında bıraktı. Biz aslında en öncelikli
devletin tüm kamuyu yenilenebilir enerji kapasi- kapsamın bu tesislere tanınması gerektiğine inanı-
temizi arttırma yolunda kanalize eden bir politika yoruz. Nitekim, bu rezervuarlar yerleşim yerlerine
gütmemesinden kaynaklandığını ifade eden Turhan, yakın olduklarından, bu üretim tesislerinin tüketime
“Bugün izinler sürecinde, bu 30 kurumdan birinde yakın yerlerde kurulmasına olanak sağlayıp iletim-
olmasa bir diğerinde mutlaka süreç tıkanıyor. Bu- deki kayıpları minimize ederken; buharlaşma ka-
nun için biz Solar3GW olarak, Enerji ve Tabi Kaynak- yıplarından en fazla etkilenecek bu rezervuarlardaki
lar Bakanlığı bünyesinde ve liderliğinde, özellikle kaybımızı azaltacak. Ciddi hiçbir bilimsel makalede
GES’leri yerel yönetimler ve ilgili tüm bakanlıkların biz böyle bir etkinin dünyada yapılmış örneklerinden
Ankara ve taşra teşkilatlarına anlatılacağı semi- raporlanmamışken, kamuoyunda da yüzerGES’lerin
nerler düzenlenmesi gerektiğine inanıyoruz. Bun- su kalitesine kötü etki edeceğini algısını yaratacak
lar sonucunda aktarılacak bilgiyle izinler sürecinin olması sebebiyle bu rezervuarların kapsam dışı bıra-
Türkiye genelinde yapılabilir ve standart bir zemine kılmasını ayrıca yanlış buluyoruz.”
Haziran 2024 KobiEfor 45