Page 70 - KobiEfor Kasım 2024

UZMAN

Ayıp Oluyor Beyler!..

aşlık, günlük konuşma dilinde cin- ki 100 metre mesafede- şikayetçi olmanıza
siyet belirtmeyen, herkesi kapsa- rağmen yine de çözüm bulunamıyor ve o
B yan ve insanları kendi davranışlarını moloz yığınlarına bakarak yaşamak zorunda
kontrol etmeye ve farkına varmaya yönelik; kalıyorsunuz.
genelde birisi tarafından kurallara uymaya Buna benzer bir sürü şeyler sayılabilir
davet eden önemli, bir o kadar muhteşem ama bu küçük ve önemsiz gibi görünen şey-
Prof.Dr.Turgay Biçer sözlerden birisidir. İnsanda var olan ve olması ler artınca, “Yeter artık! ve Ayıp oluyor bey-
turgay@maramara.edu.tr gereken kendini kontrol etme, utanma ve far- ler!” diye haykırmak istiyorsunuz. İçinizde
kına varmayı kolaylaştırır. öfke kabarmaya başlıyor ve bu haksızlıkları
Ülkemizde
Hemen hemen herkes bazı şeylerden şi- hak etmediğinizi düşünüyorsunuz ama kime
birlikte kayetçidir ve insanı derinden etkileyen bu anlatacaksınız ki?.. Bir başıboşluk, umursa-
ve anlamlı küçük şeyler yüzünden çeşitli sıkıntılar yaşar. mama, kayıtsızlık, adam sendecilik, kontrol-
bireyler Örneğin; durakta otobüs, minibüs, metro vs. süzlük almış başını gidiyor. Biraz duyarlı
beklerken kişilerin sıraya girmek yerine gelen olmaya çalışıp, bazı değerler içinde yaşa-
ve vatandaşlar otobüse, minibüse, metroya binmek için itişip maya çalışınca adam yerine konmuyor,
olarak kakışarak binmeye çalışmaları canınızı sıkar dalga geçiliyorsunuz. Şikayetleriniz şımarık-
yaşayabilmek ve kızarsınız. Yolda yürüyorsunuz ve hemen lık olarak kabul ediliyor, “Burası Türkiye kar-
için, önünüzdeki birisi sigarasını tüttürmüş (sigara deşim” deniyor…
“Önce ve sonra sağlığa zararlıdır) siz, onun içtiği; bir arkada- Çağdaş ve uygar bir ülke ülküsüyle kurulan
şımın “kanser çubuğu” dediği meretin duma- güzel vatanımda ne yazık ki insanca yaşamak,
yine saygı”
nına maruz kalıyor ve kokusundan mideniz kurallara, çevreye, hayvana saygı duymak,
kültürünü bulanıyor. ATM’den para çekerken yanı başı- hata ve yanlışlarda utanabilmek, sanki müm-
geliştirmek nızdaki kişinin sigarasının dumanı, siz tütün kün değil bir ütopya imiş gibi algılanıyor. Üret-
ve bu kültürü mamülleri içmiyorsanız rahatsız oluyorsunuz mek yerine tüketmeyi, çalışmak yerine
ama içen kişi bunun farkında bile değil. Cesa- tembelliği, iri, diri ve bir olmak yerine ayrıştır-
yaşam biçimi
retle dumandan rahatsız olduğunuzu söyle- mayı, sevmek yerine nefreti, saygı yerine say-
haline getirmek diğinizde, “Burası açık hava kardeşim!” diyor gısızlığı, ötekileştirmeyi, emek vermek, çaba
her bireyin ve sizi umursamıyor hatta garip bakışlar fır- göstermek yerine kolaycılığı değer olarak be-
ülküsü olmalıdır latıyor. nimsemek ve benimsetmenin faturası ne
Sabah yürüyüşleri yapıyorsunuz, yürüyüş yazık ki her açıdan çok ağır oluyor… Ülke-
ve bu konuda
yapılan yerin kenarında sıklıkla içine çiş yapıl- mizde birlikte ve anlamlı bireyler ve vatandaş-
asla taviz mış pet şişeleri görmek zorunda kalıyorsunuz. lar olarak yaşayabilmek için, “Önce ve sonra
verilmemelidir. O da yetmiyor yerli yersiz demeden her tarafa yine saygı” kültürünü geliştirmek ve bu kül-
İnsan, insan çöpler atılıyor. Ya çocukların ve hayvan dostla- türü yaşam biçimi haline getirmek her bireyin
olamadıktan, rın bulunduğu yerde kırılmış şişe ve keskin ülküsü olmalıdır ve bu konuda asla taviz veril-
şeylere ne demeli?.. Yine futbol maçında memelidir. Eğitim önce insanın insan olma sü-
insani
sporcu burnunu milyonların gözü önünde sa- recini kavramasını, çevreye, doğaya, tüm
değerlerini haya sümkürüyor. Taraftar futbolun zevkini ya- canlılara ve onların yaşam haklarına saygı
yaşayamadıktan şamak ve eğlenmek yerine hakemin doğru ya duymayı; erdemli ve onurlu yaşamayı, hayatın;
sonra da yanlış bir kararında çileden çıkıyor, ağza davranışların sorumluluğunu almayı benim-
alınmayacak küfürler saçılıyor. Sık sık ne ol- semekle başlar… İnsan, insan olamadıktan,
hayatın duğu belli olmayan cep telefonlarından mal insani değerlerini yaşayamadıktan sonra ha-
bir anlamı veya hizmet satmaya çalışıyorlar. E postalara yatın bir anlamı kalır mı?..
kalır mı?.. gelen bahis, dolandırıcılık vesair e postaları Not: Kimsenin ne içtiğine, yediğine karışa-
yazmıyorum bile… mayız, ayıplayamayız ve kınamayız ama dav-
İstanbul’un merkezinde bir yerde yaşıyor- ranışlarımız başkalarına zarar veriyorsa orada
sunuz ama gece yarısı kamyonlar molozunu başka bir hukuk başlar; özgürlük canını iste-
gözünüzün içine baka baka evinizin karşısın- diğini canının istediği yerde yapmak değildir.
daki arsaya veya parka boşaltabiliyor. Moloz yı- Birlikte yaşama kültürünün temeli olan saygı
ğınları dev bir tepe oluşturuyor ve siz sadece ve empati olmadığında toplumların yozlaş-
kızmakla kalıyorsunuz. Kaç kere belediyeye - maya başlayacakları hakikattir.
70 KobiEfor Kas m 2024