Page 33 - KobiEfor_Agustos_2020

500 araştırmasına bu yıl ilk kez katılan Star Rafine-
ri de 20 milyar 831 milyon liralık üretimden satışla- İSO 500’de dikkat çekenler
rı ile listeye beşinci sıradan girdi. • İsmini açıklamak istemeyen şirketlerle bir-
2018’de de altıncı sırada yer alan “Arçelik” 18 mil- likte bu yıl 78 şirket ilk kez listede.
yar 618 milyon lira ile yine altıncı, “Tofaş”, 17 milyar • Bundan 30 yıl önce ihracat yapan firma sayı-
214 milyon lira ile yedinci, İskenderun Demir Çelik 16 sı 409 iken; son yıllarda bu rakam 450’ler bandı-
milyar 392 milyon lira ile sekizinci olurken; nı aşarak 2019’da 463 oldu.
isminin açıklanmasını istemeyen bir şirket dokuzun- • İSO 500’de sıralamanın ilk 50’sini oluşturan
cu sırada yer aldı. Onuncu ise 14 milyar 146 milyon li- kuruluşların toplam üretimden satışlar içinde al-
ralık üretimden satışları ile “Ereğli Demir ve Çelik” dığı pay yüzde 50’ler seviyesinde.
oldu. 1970 yılına ait Türkiye’nin en büyük şirketleri • Star Rafineri ilk kez yer aldığı İSO 500 Liste-
araştırmasında da bugün de Arçelik ve Ereğli Demir si’ne 5. sıradan hızlı bir giriş yaptı.
Çelik, Türkiye’nin en büyük 10 şirket arasında. • Sıralamada en çok yükselen firma İstikbal
Mobilya oldu. 2018’de 431. sıradayken bu yıl
147.’liğe yükseldi.
Büyüme Oranları (%)
• Erdemoğlu Holding, bu yıl 4 firmasıyla liste-
de. Holding bünyesindeki Adana’daki SASA Pol-
yester Sanayi A.Ş. 68., Gaziantep’teki Merinos
Halı 120., Çerkezköy’deki Dinarsu 281., Uşak’taki
Özerdem 438. sırada.
• Beyçelik Holding, iki şirketiyle listede. Bey-
çelik Gestamp Otomotiv Sanayi A.Ş., 124’ten 116.
sıraya yükselirken; Beyçelik Şasi Otomotiv A.Ş.
Kaynak: TÜİK 344 ile bu yıl ilk kez Liste’ye giriş yaptı.
• Son 10 yılda ilk defa Türkiye’nin 500 Büyük
Büyüme performansı yavaşladı: Sanayinin Sanayi Kuruluşu Listesi’nde İstanbul firmalarının
check-up’ı olarak nitelenen, sanayi sektörü başta sayısı arttı, ancak 2019 verileri Anadolu kentleri-
olmak üzere Türkiye ekonomisinin büyümesinden nin en fazla temsil edildiği yıl oldu. Türkiye’nin 50
ihracatına, finansmandan yatırım iklimine kadar kenti firmalarıyla devler liginde.
birçok alanda detaylı bilgiler içeren araştırmaya • Kent sayısı arttı. Listede tek firma ile temsil
göre, Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2018 edilen üç kent; Burdur, Isparta, Malatya; ilk
yılında 878 milyar lira olan üretimden satışlarını 500’den düşen firmalar nedeniyle listeden ismini
2019 yılında yüzde 16.4 oranında artırarak 1 trilyon sildirdi. Listeye bu yıl firmalarının başarıları ne-
liranın üzerine çıkardı. 2019 yılındaki artış, deniyle Afyonkarahisar, Düzce, Giresun, Kasta-
2017’deki yüzde 33.2 ve 2018’deki yüzde 34.5’lik monu dahil oldu.
oranlar ile kıyaslandığında, son üç yılın en düşük • Listede İstanbul 169, Kocaeli 36, İzmir 41,
artışı olarak dikkat çekti, büyüme performansı ya- Ankara 29, Bursa 29, Gaziantep 26, Kayseri 15,
vaşladı. Yüzde 16.4, son 3 yılın en düşük artışı ola- Adana 13, Manisa 12, Denizli 10, Kahramanmaraş
rak dikkat çekti. Üretimden satışların performansı- 10, Hatay 9, Sakarya 8, Mersin 8, Tekirdağ 8, Kon-
na bakıldığında 2019’da da reel büyüme eğiliminin
ya 7, Balıkesir 6, Antalya 5, Eskişehir 4, Aydın, Ka-
sürdüğü ancak yavaşladığı görülüyor.
rabük ve Samsun 3’er, Trabzon, Kırklareli, Bile-
Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu’nun fi- cik, Sivas, Uşak, Osmaniye, Yalova, Bolu, Zongul-
nansman yükü hafiflese de kaynak yapısındaki bozul- dak, Ordu, Trabzon, Sivas ve Muğla 2’şer, Edirne,
ma sürüyor. Veriler, sanayinin devlerinin artan finan- Çanakkale, Düzce, Kastamonu, Çankırı, Bilecik,
sal borçlarını kapatmakta zorlandıklarını gösteriyor.
Kütahya, Amasya, Giresun, Rize, Erzurum, Kırşe-
Katmadeğerdeki yüksek teknoloji payı, istihdam
hir, Afyonkarahisar, Nevşehir, Karaman, Elazığ,
ve Ar-Ge harcamalarıyla birlikte kaynak yapısında-
Siirt ve Şırnak 1’er firmayla temsil edildi.
ki bozulma ve borçlar da arttı: İSO 500’deki kuruluş-
• Anadolu’dan toplam firma sayısı: 323
ların ihracatı 73.5 milyar dolara ulaşarak yüzde 2.4 • 31 kentin listede adı yok.
artarken; katmadeğerdeki yüksek teknoloji yoğun-
• Listede kamudan 8 işletme bulunuyor.
luklu payı yüzde 6.9’a yükseldi. Listede 30 yıl önce ih-
racat yapan firma sayısı 409 iken son yıllarda bu ra- tı. Ar-Ge harcamalarının üretimden satışlara oranı
kam 450’ler bandını aştı ve 2019 yılında 463’e çıktı. yaklaşık binde 5’ten yüzde 1’e yükseldi. Ancak fi-
İSO 500’ün Türkiye sanayi ihracatı içindeki payı yüzde nansman giderleri karlılıkta belirleyici olmayı sürdü-
42 oldu. İstihdam yüzde 1, Ar-Ge harcamaları da 9.7 rürken kaynak yapısındaki bozulma da devam etti ve
milyar TL gerçekleşerek, yüzde 150’nin üzerinde art- toplam borçların payı 1.4 puan yükseldi.

A€ustos 2020 KobiEfor 33