Page 147 - KobiEfor_Kasım_2019
P. 147
Orhan Turan: “Daha fazla verimlilik ve Türkiye’de “Tar›m-Ormanc›l›k-Bal›kç›l›k” sektö-
daha fazla katmade¤er üretmeliyiz” rü, 2018 y›l›nda, 6 milyar dolar ihracat, 9.5 milyar
Tar›m sektörünün ülke kalk›nmas› için stratejik dolarl›k ithalat yap›p 3.5 milyar dolar aç›k, buna
sektörlerden biri oldu¤unu vurgulayan TÜRKONFED karfl›l›k, sanayide “G›da-‹çecek-Tütün” sektörü 7
Yönetim Kurulu Baflkan› Orhan milyar dolar fazla verdi. Tükel, flunlar› ifade etti:
“Gönül ister ki 2018 y›l›nda her biri 10 milyar dolar
Turan, Gümrük Birli¤i Güncel-
lenmesi sürecinde de en kritik olmak üzere 30 milyar dolar fazla veren ‘Tekstil’,
konular›n bafl›nda “tar›m”›n ‘Giyim’ ve ‘Motorlu Araçlar’ sektörlerinin aras›nda
geldi¤ini vurgulad›: “Mevcut ‘Tar›m-Ormanc›l›k Bal›kç›l›k’ sektörü de bu boyut-
Gümrük Birli¤i anlaflmas›n›n ta bir fazlayla girsin. Ekonomik geliflmenin, ça¤dafl
kentli sanayi toplumu olman›n ölçüsü, tar›m kesi-
tar›m ve hizmetler sektörlerini
de içerecek flekilde geniflletil- Orhan minde çal›flan iflgücü pay›, sanayi ve hizmet sektör-
mesi önem tafl›yor. Hâlihaz›rda Turan lerinde çal›flan bafl›na katmade¤er düzeyi ve orta-
Gümrük Birli¤i kapsam›nda lama kifli bafl›na gelir gibi istatistikler... Bunlar›n
yer alan ürünler için kalan standart ve düzenlemele- hepsi elbette birbirine ba¤l› konular… Tar›mdan
sanayiye geçifl yapan bir çal›flan, tar›m kesiminde
re uyum sa¤lanmas› da bir o kadar zorunluluk. Bu
ödevlerin yerine getirilmesi, yap›lan ekonomik etki istihdam› azaltt›¤› için verimlilik art›fl›na neden olu-
analizlerine göre, Türkiye’nin GSY‹H büyümesini yor, çal›flan bafl›na katmade¤eri daha yüksek sana-
2015-2030 y›llar› aras›nda her y›l yaklafl›k 0.98 puan yi veya hizmet sektöründe istihdam edildi¤i için ül-
art›raca¤› öngörülüyor. AB’yle ‘Geniflletilmifl’ bir kede ortalama katmade¤er verimlili¤ini art›r›yor ve
çal›flan bafl›na katmade¤er art›fl› da do¤al olarak,
Gümrük Birli¤i’nin yol açt›¤› de¤iflimin en büyük be-
lirleyicisi g›da ve tar›m ürünleri olacakt›r. Kazan›m- ülkede kifli bafl› gelir düzeyini yükseltiyor. Tar›m
lar›n dörtte üçü, anlaflman›n bu ürünlere geniflletil- sektöründe reform ve verimlilik art›fl›, Türkiye’nin
mesi ile gerçekleflecektir. Ancak, kazan›mlar ile topyekûn kifli bafl› 15.000 dolar olarak tahmin edi-
uyum maliyetlerinin büyük bölümü de yine g›da ve len ‘Orta Gelir Tuza¤›’ efli¤ini aflmas›n› ve bu tuzak-
tan kurtulmas›n› sa¤layabilecektir.”
tar›m ürünlerinden kaynaklanmaktad›r.”
“Verimlili¤i art›rmak ve rekabet gücü yüksek bir
refah ekonomisine ulaflabilmek için sermaye ve ifl- “Tar›mda yeniden yap›lanma
gücümüzü daha verimli kullanmak, çal›flan bafl›na sosyolojik bir yeniden yap›lanman›n
daha fazla katmade¤er üretmek mecburiyetinde- hareket noktas› olacakt›r”
yiz” diyen Turan, tar›m sektörünün bu stratejik Türkiye ekonomisine 2018-2026 dönemi için bir
öneminden hareketle 2026’ya Do¤ru Büyüme ve büyüme perspektifi çizmeyi ve bu perspektif içinde
Tar›m Sektörü Raporu’nun konuya verimlilik ve bü- tar›m sektörünü irdelemeyi amaçlayan raporda,
yüme perspektifi ile yaklaflt›¤›n› söyledi. Türkiye ekonomisindeki mevcut e¤ilimler dikkate
al›narak ve sektörel yap›daki de¤iflimlere ba¤l› ola-
Haluk Tükel: “Önümüzdeki 10 y›lda rak 10 y›ll›k bir uzun dönem senaryosu üretildi. Ra-
tar›m›n hedefi; çal›flan bafl›na de¤eri porda flu ifadelere yer verildi: “Tar›m sektörünün
yükseltmek olmal›” yeniden yap›lanmas›, KOB‹’lerin rekabet gücü ka-
Tar›mda yaflanan verimlilik sorununa iflaret zanmas›, kad›n nüfusun iflgücüne kat›l›m›n›n art-
eden TÜRKONFED Ekonomi Dan›flman› ve rapor mas›, meflakkatli, uzun soluklu ve uzun vadeli sü-
yazar› Dr. Haluk Tükel, flu noktalar de¤iniyor: “Tür- reçler. Ancak, bu ekonomik yeniden yap›lanma, ay-
kiye’nin tar›m sektöründe, 1960’l› y›llarda iflgücü- n› zamanda sosyolojik bir yeniden yap›lanman›n da
nün yüzde 70’i, 1990’l› y›llarda ise yüzde 50’si çal›fl- hareket noktas› olacakt›r. ‘Orta Gelir Tuza¤›’n›n
maktayd›. Bugün yüzde 20’si, yani 5.5 milyon çal›- afl›lmas›, Türkiye’yi, geliflmifllik düzeyi itibariyle da-
flan›m›z hala bu sektörde çal›flmaya devam ediyor. ha ileri bir siyasi, ekonomik, toplumsal ve teknolo-
Bu nedenle verimlilik aç›s›ndan AB-28 standartla- jik yap›ya kavuflturacakt›r.”
r›n›n oldukça gerisindeyiz. Sabit 2010 dolar fiyatla-
r›yla Türkiye çal›flan bafl›na 15.308 dolar katmade- “Tar›m sektörünün rekabet gücü
¤er üretirken Euro Bölgesi 42.462 dolar, AB-28 kazanmas› için çal›flan bafl›na
32.007 dolar, ABD 79.108 dolar katmade¤er üreti- katmade¤er art›fl› flart”
yor. Bu düflük verimlilik düzeyinde tar›m sektörü- Çal›flman›n birinci bölümü; çal›flan bafl›na kat-
nün rekabetçi olmas› oldukça zor gözüküyor. Bu made¤er cinsinden büyümenin kaynaklar›n› teflkil
nedenle önümüzdeki 10 y›lda tar›m sektörünün he- eden “Verimlilik ve ‹flgücü” konular›na e¤iliyor.
defi, AB-28 düzeyini yakalamak olmal›d›r.” ‹kinci bölüm; sektörlerin 1998-2017 dönemi sabit
Kas›m 2019 KobiEfor 147