Page 9 - KobiEfor_Nisan_2017

ED‹TÖR

Ekonomide temel sorunumuz

B ir konufltu¤umuz ekonomi da sürdü.
var, bir de yaflad›¤›m›z
Ayr›ca Trump’›n gelifliyle ABD bor-
sas› cofltu¤u için FED’in Mart 2017
ekonomi.
Konufltu¤umuz ekonomi kötüm- karar› geliflmekte olan ekonomi-
serlik, yaflad›¤›m›z ekonomi iyim- lerde tansiyonu düflürdü. Gelifl-
serlik yarat›yor. mekte olan ülke ekonomilerine dö-
Yalç›n Sönmez
Gerçekçi olan, yaflad›¤›m›z ekono- nük finansal ak›mlarda genel bir
yalcinsonmez@kobiefor.com.tr
midir, konufltu¤umuz havada kal- canlanma yafland›.
maktad›r. Bu de¤erlendirmemi, Türkiye ekonomisinin bir baflka si-
gerçek verilere oturtay›m. lah› daha var ve hükümetler gerek-
Türkiye’de piyasa “dokunmatik” ti¤inde bu silah› kullanmas›n› bili-
önlemlerle canlanabiliyor. yorlar. Buna, “kimliksiz döviz giri-
Tüketici ve üretici bileflik endeksi fli” diyebiliriz. Bu kaynak ile KO-
fiubat 2017 verileri ayl›k de¤iflim ba- B‹’lere, inflaatç›lara ve istihdama
z›nda flöyle: Hizmet sektörü güven dönük geniflletici para ve maliye
endeksi yüzde 6.1 artarak 92.9 oldu. politikalar› izlemek kolaylafl›yor.
Perakende ticaret sektörü güven en- Bir di¤er endifle konusu da TL’deki
Türkiye
deksi yüzde 2.1 artarak 97.9 oldu. ‹n- de¤er afl›nmas›n›n borç külfetini
ekonomisinin
flaat sektörü güven endeksi yüzde art›raca¤› beklentisiydi. Yaflanan
bir silah› da
2.1 oran›nda artarak 76.4 oldu. tablo flöyledir:
hükümetlerin Bu sektörel iyileflmeler gelecek üç Resmi verilere göre 2015-2016 top-
gerekti¤inde ayl›k dönemde talebin artaca¤› lam›nda d›fl borçlar artm›fl fakat bi-
kulland›klar› beklentisini de içeriyor. leflimi düzelmifl, k›sa vadeli borçla-
“kimliksiz döviz Ve iyileflme, Hükümet’in piyasaya r›n pay› düflürülmüfltür. 2014 sonu
girifli”dir. yüzeysel dokunufllar› sayesinde el- ile Eylül 2016 aras›nda d›fl borç 15
Bu kaynak ile de ediliyor. Bu demektir ki ekono- milyar dolar artarak 402 milyar do-
KOB‹’lere, minin derinli¤inde ifller görece iyi lardan 417 milyara ç›km›flt›r. Fakat
inflaatç›lara ve gidiyor; oraya da bakal›m: yine bu dönemde uzun vadeli borç-
istihdama dönük Durgunlu¤un sebebi, 2016 y›l›nda, lar 270 milyar dolardan 313 milya-
geniflletici Türkiye’ye dönük yabanc› sermaye ra yükselirken k›sa vadeli borç 132
para ve maliye ak›mlar›nda yavafllama yaflanma- milyar dolardan 103 milyar dolara
politikalar› s›yd›. Türkiye’nin kredi puan›n›n inmifltir.
izlemek düflürülmesinin uluslararas› finans Özel sektörün ald›¤› k›sa vadeli
kolaylafl›yor. çevrelerini cayd›rmas›yd›. krediler de son yedi ayda 72 milyar
Trump’›n baflkan seçilmesinin tüm dolardan 66 milyar dolara azalm›fl-
geliflmekte olan ekonomilerden t›r. Demek ki önümüzdeki dönem
sermaye ç›k›fllar›na yol açmas›yd›. için gerçekçi iyimserlik, lafta ka-
Türkiye’de 2016’n›n ikinci yar›s›nda ramsarl›ktan daha iyidir.
yabanc› sermaye girifllerinin bir y›l Türkiye ekonomisinin bizlerden çö-
öncesine göre üçte iki oran›nda züm bekleyen temel sorunu ise ye-
düflmüfl olmas›yd›. terince istihdam yaratmayan büyü-
Buradan bir kriz ç›kmas› bekleni- me biçimidir. Bunun için ihtiyaç
yordu, ama ç›kmad›. TL de¤er yiti- duydu¤umuz yap›sal reformlar›
rince, ucuzlayan finansal varl›klar h›zla gerçeklefltirerek yüksek kat-
fiubat 2017’de spekülatif talep gör- made¤erli üretim yat›r›m›na odak-
meye bafllad›. Bu talep Mart ay›nda lanmal›y›z.
Nisan 2017 KobiEfor 9