Page 73 - KobiEfor_Haziran_2016

den kazanma stratejisine geçmezse inovasyonu öte- 4.6 milyar dolar› gayrimenkul sektöründen geldi.
lerse geçmifl olsun onlar›n sonu da hacizdir. ‘Gayrimenkul sektörünü daha fazla destekleyece¤iz’
diye faizleri düflürmek istiyorlar. E¤er MB faiz oran-
KobiEfor: Bu süreçte uluslararas› piyasalarda lar›n› düflürürse insanlar dövize gider ve döviz de yu-
yaflanan nedir, Türkiye için neden önemli? kar› do¤ru hareketini h›zland›r›r. Ama burada amaç
Sadi Uzuno¤lu: Dolar bizim için ‘baz parad›r’. konut de¤il de fluysa; ‘faizleri düflürelim, döviz kurla-
E¤er dünyada baz para s›k›fl›rsa TL s›k›flmas› oto- r›n› art›ral›m, ihracat› art›ran; ithalat› bezdiren bir
matikman ortaya ç›kar. Bu s›k›flma daha da yüksel- noktaya getirelim’ ise politikalar› yüzde 100 destekle-
meye devam ederse faizler üzerinde bask› olufltu- rim. Ama benim gördü¤üm Ak Parti iktidar›n›n eko-
rur. Dolay›s›yla dolar›n girmedi¤i ülkelerde; kay- nomi stratejisini üretimden ziyade; finans, inflaat, fle-
naklar›n da¤›lmas›, faiz oranlar›, döviz kurlar› be- hirleflme ve AVM sac ayaklar›na day›yor. Rant ve tica-
lirsizleflir. fiu anda Türkiye’de yaflanan, gelecekte ret a¤›rl›kl› bir yap› istiyorlar.
de yaflanacak olan da budur; belirsizlik. fiöyle bir
örnek vereyim: 2012 y›l›nda bizim de içinde bulun- KobiEfor: Belki üretim isteniyordur?
du¤umuz; merkez Avrupa ve do¤u Avrupa ülkeleri- Sadi Uzuno¤lu: Üretim olmad›¤›n› nereden anl›-
ne gelen sermaye ak›mlar›n›n GSY‹H’ya oran› yüzde yoruz biliyor musunuz? TL’nin sürekli de¤erli tutul-
6.5’tan 2015 y›l› itibariyle yüzde 2.5’a düflmüfl görü- mas›ndan. Türkiye ekonomisi Kemal Dervifl politi-
nüyor. Bu da gösteriyor ki; baz para azal›yor. Türki- kalar›yla birlikte bafllayan bir de¤erli TL politikas›
ye ekonomisinin buna haz›rl›k yapmas› gerekiyor. yürütüyor. TL’nin de¤erlili¤i her türlü üretimin
önünü keser. Sanayi üretimini tasfiye eden bir poli-
KobiEfor: Merkez Bankas› çok elefltiriliyor. tikad›r. Hiç kimse de yap›sal reformlar›n arkas›na
Nedeni bu süreç midir? s›¤›nmas›n. ‹stedi¤iniz yap›sal reformlar› yap›n
Sadi Uzuno¤lu: MB’nin elefltirilmesinde bu süreci e¤er siz de¤erli TL politikas›na devam ederseniz
iyi bilmek ve anlamak gerekir. Aksi halde dayan›lan Türkiye ekonomisi ithalata dayal› politikas›n› sür-
varsay›mlar eksik kal›r. ‘Faizleri düflürelim’ teziyle dürür. Çünkü bu kapitalist flunu düflünür; ‘maliyet
hareket etme lüksümüz yok. Çünkü faizler zaten dü- ve kar.’ Dolay›s›yla bunu ortadan kald›racak üreti-
flük. Tasarruf oranlar› yetersiz. D›fl kayna¤a ihtiyaç min yolunu açacak faktör de¤erli TL’den vazgeç-
var o da az. Likidite az. Net olal›m; MB haftal›k orta- mek ile olur. Popülizm denilen de¤erli TL politikas›
lama 100 milyar TL fonlayarak ekonomiyi ayakta tut- ile ayn› zamanda cari a盤›n yap›sallaflmas›na yol
maya çal›fl›yor. Türkiye’deki emisyon miktar› kadar aç›lm›flt›r. Cari a盤›n flu anda 29 milyar dolara
piyasaya fon sa¤l›yor. Siyasi iktidar›n 2013’ün May›s düflmesinin temel nedeni enerji ve hammadde fi-
ay›ndan bu yana Merkez Bankas›’na b›rak›n elefltiri- yatlar›ndaki genel gerilemedir. Yoksa biz yüzde 4
yi dua etmesi laz›m. MB e¤er o tarihten sonra faiz büyüme temposunda 60 milyar dolar havada kara-
art›r›m›na gitmeseydi ve döviz müdahalesi yapma- da cari aç›k veririz.
m›fl olsayd›; yerel yönetimler, genel seçimler ve
cumhurbaflkanl›¤› seçimlerinde Ak Parti bu baflar›y› KobiEfor: Üretime dönmek bu flartlarda
sa¤layamazd›. Dolay›s›yla bugün iktidara en yak›n en imkans›z m›?
çok hizmet eden yap›; T.C. Merkez Bankas›’d›r. Sadi Uzuno¤lu: Ekonomide de do¤al denge var-
d›r. Dolarda likiditenin azalmas› Türkiye ekonomi-
KobiEfor: Bu süreç ne kadar sürdürülebilir? sinde birçok fleyi de¤ifltirmek için f›rsat sunuyor bi-
Sadi Uzuno¤lu: Merkez Bankas› iktidar›n ve fi- ze. Büyük bir f›rsatt›r. Ben flu anlamda iyimserim;
nans sisteminin inan›lmaz destekleyicisi oldu. Bu- döviz kurlar›ndaki yükselme Türkiye’yi tekrar üreti-
gün azalan sermaye girifl ortam›nda bizim büyük me döndürecek. Bizi kendimize getirecek olan baz
projeler, MB’nin bankalara sa¤lad›¤› 100 milyar para dedi¤imiz döviz likiditesinin azalmas›d›r.
TL’ye yak›n fonla gerçeklefliyor. Ama MB’nin de k›- Umut edelim ki; FED daha da h›zl› flekilde faizini
s›tlar› var: ‘Baz Para’. Yani döviz eksikli¤i. Merkez artt›rs›n. Gerçekten dolar likiditesi azals›n ve Tür-
Bankas› döviz eksikli¤inde döviz basamayaca¤›na kiye ekonomisi yükselen kurla birlikte tekrar üreti-
göre flunu net görmek gerekiyor; MB’yi elefltire- me geri dönsün.
mezsiniz. MB’nin yapt›¤› cansiperane ekonomiyi Tabi bu süreç f›rsat do¤ururken y›k›m da getire-
savunmakt›r. cek. Türkiye’de devletin garanti verdi¤i projeler d›-
fl›nda bankac›l›k d›fl› reel kesimin yani özel sektö-
KobiEfor: Faizlerin düflürülmesi rün aç›k pozisyonu 150 milyar dolar. Bu kesim cid-
neden bu kadar isteniyor, temel nedeni nedir? di darbelere maruz kalabilir. Hem politik, hem eko-
Sadi Uzuno¤lu: Konut sat›fllar› y›ll›k 1 milyonu nomik risklerle karfl› karfl›ya oldu¤umuzu net gör-
buluyor. Türkiye’ye girdi¤i söylenen yabanc› paran›n memiz gerekiyor.
Haziran 2016 KobiEfor 73