Page 82 - KobiEfor_Eylul_2013
P. 82
SEKTÖR/BANKA KRED‹LER‹-F‹NANS OLANAKLARI
seldi. Akyüz, toplanan fonlarda ve aktifteki paylar›-
n›n son 10 y›lda 3 misli artt›¤›n›n alt›n› çizdi.
Kat›l›m bankalar› finansmanda daha ziyade KOB‹
a¤›rl›kl› olarak çal›fl›yor. Akyüz, bankac›l›k sektörü-
nün toplam kredileri içinde kat›l›m bankalar›n›n pa-
y›n›n yüzde 6.2 iken KOB‹ kredilerindeki pay›n›n bu-
nun iki misli civar›nda oldu¤unu hat›rlat›yor.
Kat›l›m bankalar›nda kurallar
Kat›l›m bankalar›n›n finansman sa¤lama yönte-
minde 3 temel flart› bulunuyor
1- Müflteriye nakit kredi verilmez,
2- Ödeme müflteriye de¤il ona mal satan sat›c›ya Leasing:
yap›l›r,
3- Sadece mal veya hizmet al›m›n›n finansman›na Yasal düzenlemeler gerekli
ve kar–zarar ortakl›¤› yat›r›mlar›na yönelik fon kul- 1994 y›l›nda kurulmufl
land›r›l›r. Yani herhangi bir al›flverifl ya da ekonomik olan Finansal Kiralama
faaliyet olmaks›z›n fon kulland›r›lmaz. Derne¤i (F‹DER) halen
Bu üç temel flarttan sonra yat›r›mc›–giriflimciye üyelerine hizmet vermeye
sa¤lanan finansman olanaklar› flunlard›r: devam ediyor. 13 Aral›k
a) Kurumsal finansman deste¤i: Giriflimcilere mal 2012 tarihli Resmi Gaze-
al›m›n›n finansman› yoluyla daha ziyade k›sa vadeli tede yay›mlanm›fl olan Fi-
finansman ( iflletme sermayesi) ihtiyac›n›n karfl›lan- nansal Kiralama, Fakto-
mas›nda kulland›r›lmaktad›r. ring ve Finansman fiirket-
b) Bireysel Finansman Deste¤i: Konut, iflyeri, ta- leri Kanununun 40, 41 ve
fl›t, dayan›kl› tüketim, elektronik aletler gibi tüketi- 42 inci maddelerinde ta-
ciye yönelik mal ve hizmetlerin al›m›n›n finansma- n›mlanan Finansal Kirala-
n›nda kulland›r›lmaktad›r. ma, Faktoring ve Finans-
c) Finansal Kiralama: Daha ziyade sanayici firma- man fiirketleri Birli¤i’nin Bülent
lar›n makine ve ekipman gibi yüksek tutarl› yat›r›m faaliyete geçmesi ile mis- Taflar
mallar› ihtiyaçlar›n›n orta ve uzun vadeli finansma- yonunu Birli¤e devretmifl
n›nda kulland›r›lmaktad›r. olacak.
d) Kar ve Zarar Ortakl›¤› Yat›r›mlar›: Banka ve gi- F‹DER’in 26’s› finansal kiralama flirketi, 2’si kat›-
riflimcinin ortaklafla gerçeklefltirece¤i projelerin (halk l›m bankas› olmak üzere 28 üyesi bulunuyor. F‹DER
aras›nda mudarebe ve müflareke diye bilinen) fi- üyesi flirketlerin aktif büyüklü¤ü sektörün aktif top-
nansman›nda kulland›r›lmaktad›r. lam›n›n yüzde 99.2’sini temsil ediyor.
e) Ortak Yat›r›mlar: Ad›na risk sermayesi (venture Finansal Kiralama Derne¤i (F‹DER) Yönetim Kuru-
capital) de denilen, sermaye ihtiyac› olan ve yüksek lu Baflkan› Bülent Taflar, Birli¤e üyeli¤in kanun gere-
kazanç potansiyeli tafl›yan iflletmelerin sermayesine ¤i zorunlu oldu¤unu, halen faaliyet iznine sahip 33
ifltirak suretiyle yap›lan finansman türüdür. finansal kiralama flirketinin tamam›n›n Birli¤e üye
olaca¤›n› söylüyor.
Kat›l›m bankalar›nda Makina yat›r›mlar› finansman›: Finansal kiralama
finansal harçlar sorun sektörünün faaliyet konusu özel kesimin makine ya-
Osman Akyüz sektörün önündeki halen devam t›r›mlar›n›n finansman›d›r. Özel kesim makine teçhi-
eden s›k›nt›lar›n tüm sektörü ilgilendiren s›k›nt›lar zat harcamalar› cari fiyatlarla flöyle bir seyir izledi:
oldu¤unu söylüyor. Akyüz sözkonusu s›k›nt›lar›n da • 2007 y›l›nda 92.9 milyar TL
a¤›rl›kl› mali s›k›nt›lar oldu¤unu aktar›yor: “Sektör • 2008 y›l›nda 92.1 milyar TL
üzerinde fazlaca mali yük bulunmaktad›r. Bunlar›n • 2009 y›l›nda 80.4 milyar TL
bafl›nda geleni flube bafl›na al›nan finansal harçlar- • 2010 y›l›nda 108.8 milyar TL
d›r. Di¤er bir mali yük ise son y›llarda bir hayli yük- • 2011 y›l›nda 158.0 milyar TL
seltilen TCMB’de bloke tutulan zorunlu karfl›l›klara • 2012 y›l›nda 150.4 milyar TL
hiçbir getiri ödenmemesidir. Bu mali yükler do¤ru- Finansal kiralaman›n belirleyici özelliklerini s›rala-
dan sektörün maliyetlerini etkileyerek sonunda sa- mak gerekirse flöyledir:
nayici ve tüccar kanal›yla halka yans›t›lmaktad›r. • Uzun vadeli,
Bankalar›n bir di¤er sorunu da ‹cra ‹flas Kanunu’na • Sabit ödemeli,
sonradan eklenen ve bankalar›n alacaklar›n›n tahsi- • Düflük teminatl›
lini güçlefltiren “‹flas›n Ertelenmesi” müessesesidir. Bülent Taflar ayr›ca ilave ediyor: “Sektörümüz yu-
Bu sorunun çözümü için ‹cra ve ‹flas Kanunu’nda de- kar›da belirtilen özelliklerde yat›r›m kredisi kulland›-
¤ifliklik yapmak gerekmektedir.” r›rken fiyatlamad›¤› çok önemli hizmetler de vermek-
80 KobiEfor Eylül 2013