Page 67 - KobiEfor_Mart_2013

Merkez Bankas› bu süreçte ciddi elefltiriliyor. AB içinde olmamak avantaj›m›zd›r
Siz bu elefltirilere kat›l›yor musunuz?
‹zlem Erdem: MB bir noktay› desteklese baflka bir AB, gerek ihracat gerek fonlama ile
noktadan sorun ç›kabilir. MB, birçok makro ekono- Türkiye’deki eski gücüne ulafl›r m›?
mik dengeyi gözönüne alarak kararlar veri- ‹zlem Erdem: AB’nin sorunlar› devam edi-
yor. Bir nevi risk yönetimi sergiliyor. yor. Olumlu yanlar› ise art›k birlikte hare-
MB’nin son dönem aç›klamalar› da ‘D›flar›dan fon ket etmeyi ö¤renmeleridir. Bizim BDDK
‘riskleri görerek yat›r›m yap›n’ uyar›- benzeri bir yap›lanmay› kurmaya ha-
s›ndan ibarettir. fiunu da net gör- bulunamayacak’ z›rlan›yorlar. 4-5 y›l daha AB’yi eski-
mek gerekir; global konjonktür ha- iddias› bofla ç›kt›. si gibi görmeyece¤iz. Türkiye de
len daha iyi durumda de¤il. MB bu Türkiye bölgesinde stratejisini buna göre yapmal›.
süreçte yeni bir para politikas› uy- en fazla sermaye AB’nin bu süreçte y›k›laca¤› söy-
guluyor. Bu politika ise bizlerin ve- lemlerini de gerçekçi bulmuyorum.
ya dünyan›n al›flmad›¤› bir strateji. çeken ülke oldu. Ama sorunlu ülkeleri bir süre d›flar›-
Ekonomiyi so¤utmada da bu politi- Neden? Burada bir da b›rakmak gibi yöntemler gelifltire-
kalar›n art›lar›n› görüyoruz. Bir inifl dinamizm var. bilirler. Dünyada güç dengeleri de¤ifli-
sa¤land› ama sonuçta çak›lacak veya yor. Avrupa’n›n yavafllad›¤› bir yüzy›l ya-
negatif büyüyecek bir durum olmad›. Hat- flayaca¤›z. Türkiye olarak bu dönem AB’nin
ta bu dönem s›k s›k dile getirilen ‘d›flar›dan içinde olmamam›z bana göre avantaj›m›zd›r.
fon bulunamayacak’ iddias› bofla ç›kt›. Geçti¤imiz
günlerde aç›klanan ödemeler dengesi raporunda gö- Yap›sal reformlar› gerçeklefltirme
rüyoruz; Türkiye bölgesinde en fazla sermaye çeken f›rsat›m›z var
ülke oldu. Neden? Burada bir dinamizm var.
Türkiye’nin bu avantaj›n› aç›klar m›s›n›z?
Ekonomide ‘Yumuflak inifl’ baflar›s› ‹zlem Erdem: Gerek ABD’nin gerek AB’nin s›k›n-
t›da oldu¤u dönemi Türkiye avantaj›na çevirebilir.
Bu süreçte Türkiye’nin en önemli art›s› ne Çünkü halen daha yap›sal reformlar hayata geçiril-
olmufltur? medi. Örne¤in kay›td›fl›l›k ve e¤itimde önemli
‹zlem Erdem: Sermaye ak›fl› olmas› ve bu ak›fl›n yö- ad›mlar at›lmal›. Kurumsal hesap verilebilirlik sa¤-
nünün farkl›laflm›fl olmas›. Daha önce ticari iliflkiler ne- lanmal›. Hukuk altyap›s›nda AB’nin uza¤›nday›z.
deniyle AB a¤›rl›kl› sermaye kayna¤› flimdi ise Asya’ya, Süreçlere güvenilmiyor. fiirket kurma prosedürleri
Afrika’ya, Ortado¤u’ya kay›yor. Bu kayma ise sadece halen daha uzun. ‹hracat rekoru k›r›yoruz ama kat-
çeflitlenme düzeyinde ama umut verici. Ticari iliflkilerin made¤erli üretim yapam›yoruz. Tüm bu süreçler bu
AB d›fl›na da¤›lm›fl olmas› bu hareketin en büyük ne- dönemde iyilefltirilebilir. Çünkü gerek AB gerek
deni. Zaten geliflmekte olan ülkelerin ticari hayat›m›z- ABD bu dönem geniflleyici para politikas› uygulu-
daki pay› art›yor. Bu, fonlamaya da yans›yor. Bu dö- yor. Türkiye bu politikalar de¤iflti¤i zaman yeni sü-
nemde, geçmiflte hiç ilgi gösterilmeyen ülkelerden rece haz›rl›kl› olmal›. Yap›sal reformlar bu haz›rl›-
flimdi yat›r›m yap›labilir tan›m›yla fon çekiyoruz. ¤›n omurgas›d›r.

TÜRK‹YEN‹N DIfi BORCU K‹M‹N BORCU
Özel sektörün ciddi borçlanma sorunu var m›? amaçl› Türkiye’ye gelmifltir, üre-
‹zlem Erdem: Yurtd›fl›ndan eskiden kamu borçla- tim ile bu borçlar ödenecektir.
n›yordu flimdi ise özel sektör borçlan›yor. Özel sek- Art›k bankalar da kredi kaynak-
törün içinde bankalar da var, banka d›fl› kesim de. lar›n› de¤ifltirdi. Eskiden oldu¤u
Bankalar›n yurtd›fl›ndan borçlanmas›, hem ekonomi gibi kredi kayna¤› üzerinden
hem iflletmeler için daha avantajl›. Çünkü bankala- borçlanmak yerine uzun vadeli
r›n yurtd›fl›ndan borçlanmas› ile iflletmelerin yurtd›- tahvil ihraç etmeye baflland›.
fl›ndan borçlanmas› aras›nda kalite ve risk yönetimi Bunu özel sektör de yapacakt›r.
aç›s›ndan fark var. Kural koyucular, bankalar üzerin- Böylece hem borcun vadesini
den borçlanmay› tercih ediyor. Çünkü bankalar ifl- uzat›yorsun hem de maliyetini
letmeleri dikkatle inceliyor. Teminat›na bak›yor. düflürüyorsun. Kayna¤› olma-
Dolay›s›yla evet özel sektörün borcu var ama bu yan, iç tasarrufu olmayan bir ül-
borç teminatl›. fiunu da söylemeliyiz; yurtd›fl›ndan keysek bu flekilde büyümeye
borçlanan kiflinin flahsi varl›¤› da var. Çünkü kredi mecburuz. Tabi bir di¤er s›k›nt›
al›n›rken bir varl›k gösterilerek kaynak sa¤lanm›flt›r. da, tasarruf oranlar›m›zd›r. Tür-
Karfl›l›¤› olmas› nedeniyle de s›k›nt› görmüyorum. kiye’nin orta ve uzun vadede tasarruf oranlar›n›
Bu borçlar orta ve uzun vadeli borçlard›r. Yat›r›m yüzde 12’nin üstüne ç›karmas› gerekmektedir.

Mart 2013 KobiEfor 65