Page 145 - KobiEfor_Eylul_2011
P. 145
Sa¤l›k
Deri Bak›m
Ürünleri
Dan›flman›m›z ve Yazar›m›z Dr. Gülsemin
Gülo¤lu, Vehbi Koç Vakf› Amerikan Hastanesi
Dermatoloji Bölümü’nden Dr. Deniz Akkaya
Dr. Deniz ile deri bak›m ürünleri ve sa¤l›¤a etkileri Dr. Gülsemin Gülo¤lu
Akkaya
üzerine konufltu. guloglu_g@yahoo.com
Deri bak›m ürün içeriklerinin önemi nedir? eklenen koyucular›n s›k kullan›lan örneklerinden biri para-
Son zamanlarda kiflisel bak›m ürünlerinin içerisinde benlerdir. Parabenlerin, deri bak›m› ürünlerinin içinde kul-
bulunan çeflitli maddelerin, insan sa¤l›¤›na olas› zararlar› lan›lmas› sonucu ciddi bir sa¤l›k problemi geliflimini ispat
ile ilgili birçok iddia ortaya at›lm›flt›r. Bu iddialar›n bafl›n- eden herhangi bir bilimsel veri bulunmamaktad›r, ancak
da karsinojenik (kanser geliflimine yol açan) olabilecekle- hassas deriye sahip baz› kiflilerde temas alerjisi olufltura-
ri ve hormonlar›n etkilerini taklit ederek vücutta çeflitli bilir. Parabenler, deri bak›m ürünlerine ek olarak makyaj
olumsuz etkilere neden olabilecekleri say›labilir. Öncelikle malzemelerinde, difl macunlar›nda, damardan kullan›lan
deri bak›m› için kullan›lan bir ürünün, tahrifl veya alerji yo- baz› ilaçlarda ve hatta yiyeceklerde de koruyucu olarak
lu ile kontakt dermatit (temas ekzemas›) geliflimine neden kullan›l›r. Son zamanlarda gündeme gelmelerinin as›l ne-
olmamas› ve deriden emildi¤inde toksik etkilere neden ol- deni östrojen etkilerini taklit edebilmeleri ve meme kan-
mamas› gerekir. seri tümörlerinin içinde çok düflük konsantrasyonlarda da
olsa saptanm›fl olmalar›d›r. Ancak meme kanseri ve para-
Bu ürünlerin denetimi nas›l yap›l›yor? benler aras›nda nedensel bir iliflki gösterilememifltir.
Birçok ülkede kozmetik ürünler, piyasaya ç›kmadan
önce yo¤un denetim ve testlere tabi tutulmakta ve titiz- S›kça kullan›lan vazelin bazl› ürünlerde durum nedir?
likle haz›rlanmakt›r. Ancak etiketlerin üzerindeki ‘dermato- Ham petrolün distile edilmesi ile ortaya ç›kan vazelin
lojik olarak test edilmifltir’, ’koruyucu içermez’, ‘pH den- ve s›v› parafin, mineral ya¤lar olarak an›l›r. Kozmetik
geli’, ‘do¤al veya organik içeriklidir’ gibi tabirler, maalesef ürünlerin içinde 100 y›l› aflk›n süredir kullan›lmakta olan
her zaman bu ürünlerin, iddia edilen bu özellikleri tafl›d›- mineral ya¤lar›n, deride kanser yap›c› etkileri veya vita-
¤› veya kullanan herkes için güvenli oldu¤u anlam›na gel- minlerin emilmesini engelleyici etkileri gibi tehlikelerinden
memektedir. Do¤al içerikli birçok madde, hassas bireyler- bahseden yaz›lar›n bilimsel bir temeli bulunmamaktad›r.
de alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Bir ürüne koruyu- Aksine pek çok bilimsel çal›flma ile mineral ya¤lar›n deri
cu madde eklenmemifl olmas› her zaman avantajl› bir du- bak›m ürünlerinde güvenle kullan›labilece¤i ispat edilmifl-
rum de¤ildir, çünkü özellikle su bazl› ürünlere koruyucu tir. Renksiz, kokusuz ve tats›zd›rlar. ‹nert maddeler olduk-
maddeler eklenmedi¤inde, ürün bozulabilir, içinde mikro- lar›ndan deriye uyguland›klar›nda, tahrifl edici veya alerjik
organizmalar›n kolayca üremesine elveriflli hale gelebilir etkilere yol açmazlar. Yenido¤an bebeklerde dahi, ihtiyaç
ve deriye uygulanmas› ile kolayca enfeksiyon geliflebilir. oldu¤unda güvenle kullan›lan nemlendiricilerdir.
e
Hassas deriye sahip olan kifliler ne tür ürün Bitkisel ya¤lar›n deri bak›m›ndaki yeri nedir?
tercih etmelidir? Bitkilerin meyvesi, tohumu veya kendisinden çeflitli
Deri bak›m› ürünlerinde, kontakt dermatite en çok ne- yollarla ya¤lar›n ayr›flt›r›lmas› sonucu elde edilen ya¤lar,
den olan katk› maddeleri parfümler ve koruyucular oldu- bitkisel ya¤lard›r. Nemlendirici olarak s›k kullan›lan bitki-
¤undan, hassas deriye sahip kifliler, parfümsüz ürünleri ve sel ya¤lar aras›nda ayçiçe¤i ya¤›, zeytinya¤›, hardal ya¤›,
losyon gibi su bazl› ürünler yerine, koruyucu madde oran- soya ya¤›, badem ya¤› ve jojoba ya¤› say›labilir. Organik
lar› genel olarak daha düflük olan pomat, krem gibi ya¤ veya do¤al içerik iddias› ile sat›lan bitkisel ya¤ içeren ba-
bazl› ürünleri tercih edebilirler. z› ürünler, hatta zeytinya¤› bile baz› kiflilerde tahrifl veya
alerji oluflturma potansiyeline sahip olabilir. Son y›llarda
i
Son y›llarda çok tart›fl›lan paraben maddesi nedir? bilimsel çal›flmalar ile nemlendirici etkileri ve atopik ekze-
Deri bak›m› ürünlerinin bozulmas›n› ve içlerinde mik- mas› olan çocuklarda iyilefltirici etkileri kan›tlanm›fl olan
roorganizmalar›n üremesini engellemek için içeriklerine ayçiçe¤i ya¤›, güvenli bir seçenek olarak tercih edilebilir.
146 KobiEfor Eylül 2011