Sakarya Tarımsal Ürünler Üretim Mükemmeliyet Merkezi

Doğu Marmara Kalkınma Ajansı (MARKA) Genel Sekreteri Doç.Dr. Mustafa Çöpoğlu, 3.8 milyon TL’si ajans desteği olmak üzere toplam 6.7 milyon TL bütçeyle hayata geçirilen Türkiye’de tarım sektöründe yapılmış örnek projelerden biri olan; Sakarya Ticaret ve Sanayi Odası’nın başvuru sahibi ve Sakarya Büyükşehir Belediyesi’nin ortağı olduğu Sakarya Tarımsal Ürünler Üretim Mükemmeliyet Merkezi projesini anlattı.

Ajansımız faaliyete başladığı 2009’dan bu yana Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu ve Yalova illerinden oluşan TR42 Doğu Marmara Bölgesi’nde faaliyetlerini geniş bir yelpazede ve niş alanlara odaklanarak yoğun bir şekilde sürdürmektedir.

Dünya nüfusu her geçen gün artmakta ve yapılan tahminlere göre yaklaşık 8 milyar olan dünya nüfusunun 2060’lı yıllarda 10 milyara ulaşması beklenmektedir. Bu nüfus artışına rağmen tarıma elverişli araziler tüm dünyada azalırken temel gıda ürünlerine olan ihtiyaç da artmaktadır. Bu durum mevcut tarımsal üretimin iki katına çıkarılması gerekliliğini ortaya koymakta ve bu üretim için gerekli hazırlıkların ivedilikle yapılmasının önemini göstermektedir. Bu hazırlıklara temel teşkil edecek teknoloji, insan kaynağı, tohum, fide, fidan, anaç üretimi, verimlilik ve yüksek kalite gibi unsurlar öne çıkmaktadır. Bu nedenle ülkemizin bu alanda yapılacak yatırımlar ve projelerle rekabet gücünü artırması ve ülkemizin ihtiyacını karşılaması gerekmektedir. Tüm dünyayı etkileyen pandemi özellikle gıda değer zincirinde yaşanan sağlıklı gıdaya erişim, gıda temini gibi sorunlar bu alanda yapılacak her türlü yatırımın önemini bir kez daha ortaya koymuştur.

Sakarya Ticaret ve Sanayi Odasınca (SATSO) geliştirilen ve ajansımız tarafından desteklenen projemiz ile Hendek ilçesindeki 2. Organize Sanayi Bölgesi’nde 1550 metrekaresi kapalı 7 bin metrekarelik alanda tüm dünyaya hizmet edebilecek ‘Tarımsal Ürünler Üretim Mükemmeliyet Merkezi’ kurulmuştur. Bu merkezde doku kültürü yöntemi ile aseptik şartlarda (bakteri, virüs, mantar, parazit gibi hastalık yapıcı maddelerin olmadığı), yapay bir besin ortamında bütün bir bitki, hücre, doku veya organ gibi bitki kısımlarından yeni bitki veya bitkisel ürünler üretilecektir. Böylece en yüksek verim ve kalitedeki fide/fidan kısa sürede hastalıktan ari olarak çok sayıda çoğaltılarak üreticilere sunulacaktır. Bu merkez, başta Türkiye’nin dış mekân süs bitkisi üretiminin yarısını karşılayan Sakarya’ya ve katmadeğeri yüksek sebze ve meyvelerin fide ve fidanları ile ülkemizdeki tüm üreticilere hizmet verecek, kalite ve verim artışı ile büyük bir boşluğu dolduracaktır.

Öte yandan ülkemizde ceviz, antep fıstığı, fındık ve çay gibi birçok ürüne ait plantasyonlarda, bahçelerde yaşlanmaya bağlı olarak gençleştirme çalışmaları kaçınılmaz hal almaktadır. Merkez bu alanda da ihtiyaç duyulan fidanların çok hızlı bir şekilde çoğaltılmasını sağlayabilecektir.

Eczacılıkta ve kimya sanayisinde kullanılan katmadeğeri yüksek farklı çeşitlerde bitkiler de üretilebilecek bu laboratuvar, Türkiye’nin bu alandaki en büyük doku kültürü laboratuvarlarından biri olacaktır. Yılda yaklaşık 10 milyon kapasiteli bir üretim planlanmaktadır. Bu kapasite önümüzdeki yıllarda 30 milyona kadar çıkabilecektir.

Ülkemizde dış mekân süs bitkisi yetiştiriciliği sektörünün ihtiyaç duyduğu çoğaltım materyalleri (fide ve fidan) Hollanda ve İtalya gibi ülkelerden karşılanmaktadır. Kurulan bu merkezde aynı materyaller, hastalıktan ari olarak daha yüksek verim, daha hızlı ve daha düşük maliyetle üretileceğinden hem ithalat önlenecek hem de yüzde otuz kapasite ihracata kullanılacağından döviz girdisi sağlayacak ve ülkemizin rekabet gücünü artıracaktır.