Ticarette bakir hedeflerimizden KIRGIZİSTAN
İstenirse manüpilasyondan arınık ticari alanlar Türkiye için çok geniştir; KOBİ’lerimiz bu alanlarda büyümeyi stratejik ticari hedef haline getirmişlerse Kırgızistan onları beklemektedir.
Türkiye-Kırgızistan ilişkileri kısa vadede sıkılaştırılacak; bu ülkeyi tanımamız lazım. 6 milyon nüfuslu ülke tarım sektörü ağırlıklı bir ekonomiye sahiptir. Genellikle teknik uzmanlık isteyen meslekler Rus, Ukraynalı ve Koreliler tarafından yerine getirilmektedir. Dolayısıyla ülkede etnik farklılıkların kentli-kırsal; teknik-tarımsal ve bölgesel ayrımlara paralel şekillendiği görülmektedir.
İktisadi işletmelerin büyük bölümü, özelleştirilmiştir. İşletmelerin mülkiyetlerinin değişmesiyle organizasyon ve üretim yapıları da değişikliğe uğramış olup, yeni iktisadi ilişkiler ortaya çıkmış bulunmaktadır. Böylece küçük ve orta ölçekli işletmelerden oluşan bir sektör, kendini göstermiştir. Tarım sektörü, tamamen yeniden yapılandırılmıştır. Yeni ekonominin nihai hedefi, serbest piyasa ekonomisini oluşturmaktır.
Ekonominin en önemli sektörlerinden biri de imalat sektörüdür. Toplam sanayi üretimi içinde elektrik enerjisi üretiminin payı 1999 yılına kadar yüzde 16 oranında artış göstermesi, son yıllarda demir dışı metallerin üretiminde yüzde 42 oranında artışa yol açmıştır. Gıda endüstrisi alanlarındaki üretim, artış eğilimini sürdürmüştür. Kırgızistan’da işsizlik yüzde 2.7 Ülkenin Avrasya Ekonomik Birliği’ne üye olması nedeniyle ticaret ve ulaşım sektörlerinde orta vadede pozitif yönde hareketlilik beklenmektedir. Ancak sürdürülebilir bir büyüme için Kırgızistan’ın, daha fazla yapısal reformları gerçekleştirmek ve yatırım ortamını iyileştirmek zorunda olduğu söylenebilir.
Sanayi: Sanayi üretiminin en önemli alt sektörü gıda işleme sanayisidir. Gıda işleme sektörü ve konfeksiyon sektörleri aynı zamanda en cazip yabancı yatırım alanları olmuştur.
Kırgızistan’ın Dış Ticareti: İhracatı 1.55 milyar dolar, ithalatı 4 milyar dolar civarındadır. Türkiye’nin Kırgızistan’a ihracatı 266 milyon dolar, ithalatı ise 125 milyon dolar civarındadır.
Türkiye’nin Kırgızistan’a İhracat Ürünleri:
- Örme veya tığ işi kıyafetler ve giyim eşyaları
- Makine, mekanik cihazlar, kazanlar ve parçaları
- Çeşitli imalat eşyaları
- Plastik maddeler ve bunların parçaları
- Elektrikli makina ve cihazlar ve bunların parçaları; ses kayıt cihazları ve çoğaltıcılar, televizyon
- Halı ve diğer tekstil yer kaplamaları
- Ayakkabı, pantolon v.b.
- Şekerler ve şekerleme
- Mobilya; yatak takımları
- Çeşitli yenilebilir müstahzarlar.
Türkiye’nin Kırgızistan’dan İthalat Ürünleri:
Doğal veya kültürlü inciler, kıymetli veya yarı kıymetli taşlar, kıymetli metaller, metal kaplı olanlar...
- Pamuk
- Kurşun ve kurşundan eşyalar
- Ham deri ve deriler
- Cevher, cüruf ve kül
- Çinko ve mamul eşya
- Kâğıt ve mukavvalar
- Ağaç ve ahşap eşyalar; odun kömürü
- Muhtelif kimyasal ürünler.
YARARLI ADRESLER
Kırgızistan Bişkek Ticaret Müşavirliği
Turkish Embassy Office of the Commercial Counsellor Moskovskaya 89, 720040 Bishkek/KYRGYZSTAN
Telefon: +996-312-902934
Faks: +996-312-902935
E-mail: biskek@ekonomi.gov.tr