Tasarım Ekonominin Artı Değeridir
Günümüz rekabet dünyası, teknolojiyi piyasaya sürmenin tek başına yeterli olmadığını kavramaya başladı. Özellikle yüksek bilgi aktarımı sayesinde tüm firmaların çalışmaları neredeyse aynı doğrultuda ilerliyor. Kullanım ve fayda açısından aynı işlevi gören ürünlerde önplana çıkartılması gereken ise ürünü farklılaştırmak oluyor.
Ben özellikle tasarım konusuna vurgu yapmak istiyorum. Bugün geldiğimiz noktada dünya artık gerçekten de küresel bir pazar haline geldi. Pek çok malın üretim tekniği, hammaddesi ve dolayısıyla da maliyeti dünyanın neresine giderseniz gidin birbirine çok yakın. Hal böyle olunca farklı fiyata satmak da gittikçe zorlaşıyor. Bu noktada genelde fikri mülkiyet; özelde de tasarımın yani mal ya da ürünün görünüşünün tüketicinin satın alma kararına olan etkisi öne çıkıyor. Özellikle de gelişen trendlerin fonksiyonel tasarım yönünde ilerlediğini, bu tür tasarımlar yapan firmaların daha kolay ürün sattığını düşünüyorum.
Bu noktada “yeni ürün” kavramı eskisine oranla hayatımızda daha fazla yer kaplayan bir olgu. Tasarım terminolojisi açısından baktığımızda, önceden hiç bilinmeyen ya da bilinen bir çözüm üzerinde çalışılarak, değişik yorumlar, yaklaşımlar ve detay çözümlemeleri ile farklı bir ürünün ortaya konulması yenilik olarak değerlendirilir. Yenilik değerlendirilmesinde, ortak özellikler öncelikle ele alınır ve küçük ayrıntılarda farklılık yenilik olarak değerlendirilemez. Yeniliğin belirlenmesinde, sözkonusu tasarımın daha önce hak sahibi tarafından ya da başkaları tarafından kamuya sunulmuş olup olmadığına bakılır. Yenilik, mutlak anlamda ele alındığından, bir tasarımın benzeri daha önce dünyanın herhangi bir yerinde kamuya sunulmuşsa sözkonusu tasarımın yenilik özelliği ortadan kalkıyor.
Sınai mülkiyet hakları gibi tasarım konusunda da araştırma ciddi şekilde önem kazanıyor. Tasarım araştırmaları firma bazında yapılıyor ve Türk Patent Enstitüsüne başvuru yapılmış tasarımları içeriyor. Tasarım doğası gereği görsellik içerdiği için, tek tek ürün bazında araştırma oldukça uzun ve zahmetli bir süreç olup çoğu zaman da sonuç vermiyor. Bu yüzden TPE yayını olan “Tasarım Bültenleri”ne abone olmak büyük önem taşıyor. Düzenli olarak yapılan bülten taramaları hem sektörel anlamda hak sahibine bilgi sağlamakta hem de tasarım izlemesi konusunda yardımcı oluyor. Bütün bir sektörü hatta diğer sektörleri de takip edebilmek tasarım bültenleri ile mümkün. Böylece hangi firmanın hangi çalışmaları yaptığını ya da hangi tasarımcıların öne çıktığını görme şansı da doğuyor.
Güzel günler dileklerimle.