30.04.2017, 08:00
6289
Sigara ile ilgili güncel bilgiler
Danışmanımız ve Yazarımız Dr. Gülsemin Güloğlu, Vehbi Koç Vakfı Amerikan Hastanesi Check-up Bölümü’nden Dr. Burak Hızlan ile sigara ile ilgili güncel bilgiler üzerine konuştu.
Bunca bilinçlendirme çabası ve kampanyanın sonucu olarak dünyada sigara kullanımı azalma gösteriyor mu?
Tütün kullanımı yüksek gelir düzeyli ülkelerde sabit kalır ya da hafifçe azalırken düşük gelirli bir çok ülkede -ve bazılarında hızlı şekilde- artmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü raporlarında belirtildiğine göre yeni bir strateji olarak tütün firmaları, düşük-orta gelir düzeyi olan ülkelerdeki özellikle kadın ve genç nüfusu hedef almaktadır.
Sigarayı bırakmak için nasıl bir yol izlenmeli ve nelere dikkat edilmeli?
Bütün yardımcı araçlara rağmen sigara bırakmada halen en önemli kriter kişisel motivasyon ve en büyük tehlike de bırakma sonrası tekrar başlamalardır. Yapılan farklı çalışmalarda sigara kullanımını bırakan kişilerde ilk bir yıl içinde tekrar başlama oranları yüzde 60 ile yüzde 90 arasında değişmektedir. Sigara içilmeyen sürenin uzaması durumunda ise bu tekrar başlama oranları dramatik olarak düşmektedir. İlk 2 yıl içinde sigaraya başlamamış olanların başlama riski bundan sonra yılda yüzde 2-yüzde 4 aralığına kadar düşmekte hatta 10 yıldan sonra yıllık yeniden başlama oranı yüzde 1’in altına inmektedir. Multidisipliner yaklaşımla hastaların, sigara bırakmaya yardımcı ilaçların kullanımıyla beraber sağlık kontrollerini, psikolojik yönden desteklenmelerini içeren, özellikle tekrar başlama riskine karşı bilinçlenme sağlayan programlar en yüksek başarı oranlarına sahiptir.
Son zamanlarda kullanımı hızla artan e-sigaralar zararlı mıdır?
E-sigaralarda tütün yanması ile ortaya çıkan bir çok zararlı madde ya hiç bulunmamakta ya da çok az oranlarda bulunmaktadır. Bunların sonucu olarak e-sigarayı savunan taraflar klasik sigaranın ciddi zararlı sonuçları olan akciğer kanseri, amfizem ve kalp damar hastalıklarının uzun süreli e-sigara kullanımıyla oluşmayacağını savunmaktadırlar.
İngiltere Halk Sağlığı Departmanı tarafından yayınlanarak hekim örgütleri tarafından kabul gören görüşe göre, e-sigara normal sigaraya karşı tahmini olarak yüzde 95 daha güvenlidir. Yine de kalp damar hastalıkları üzerinde olumsuz etkisini göstermiş çalışmalar ve içerdikleri çekinceler bulunmaktadır. Genel kabul gören yaklaşım sigara bırakmada etkili olabilecek bir yardımcı yöntem olduğu, genel olarak sağlık zararlarının sigara ile karşılaştırıldığında çok daha az olduğu ancak ayrı bir bağımlılık haline getirilerek çok uzun ve yoğun kullanımının önerilmediğidir.
Bunca bilinçlendirme çabası ve kampanyanın sonucu olarak dünyada sigara kullanımı azalma gösteriyor mu?Tütün kullanımı yüksek gelir düzeyli ülkelerde sabit kalır ya da hafifçe azalırken düşük gelirli bir çok ülkede -ve bazılarında hızlı şekilde- artmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü raporlarında belirtildiğine göre yeni bir strateji olarak tütün firmaları, düşük-orta gelir düzeyi olan ülkelerdeki özellikle kadın ve genç nüfusu hedef almaktadır.
Sigarayı bırakmak için nasıl bir yol izlenmeli ve nelere dikkat edilmeli?
Bütün yardımcı araçlara rağmen sigara bırakmada halen en önemli kriter kişisel motivasyon ve en büyük tehlike de bırakma sonrası tekrar başlamalardır. Yapılan farklı çalışmalarda sigara kullanımını bırakan kişilerde ilk bir yıl içinde tekrar başlama oranları yüzde 60 ile yüzde 90 arasında değişmektedir. Sigara içilmeyen sürenin uzaması durumunda ise bu tekrar başlama oranları dramatik olarak düşmektedir. İlk 2 yıl içinde sigaraya başlamamış olanların başlama riski bundan sonra yılda yüzde 2-yüzde 4 aralığına kadar düşmekte hatta 10 yıldan sonra yıllık yeniden başlama oranı yüzde 1’in altına inmektedir. Multidisipliner yaklaşımla hastaların, sigara bırakmaya yardımcı ilaçların kullanımıyla beraber sağlık kontrollerini, psikolojik yönden desteklenmelerini içeren, özellikle tekrar başlama riskine karşı bilinçlenme sağlayan programlar en yüksek başarı oranlarına sahiptir.
Son zamanlarda kullanımı hızla artan e-sigaralar zararlı mıdır?
E-sigaralarda tütün yanması ile ortaya çıkan bir çok zararlı madde ya hiç bulunmamakta ya da çok az oranlarda bulunmaktadır. Bunların sonucu olarak e-sigarayı savunan taraflar klasik sigaranın ciddi zararlı sonuçları olan akciğer kanseri, amfizem ve kalp damar hastalıklarının uzun süreli e-sigara kullanımıyla oluşmayacağını savunmaktadırlar.
İngiltere Halk Sağlığı Departmanı tarafından yayınlanarak hekim örgütleri tarafından kabul gören görüşe göre, e-sigara normal sigaraya karşı tahmini olarak yüzde 95 daha güvenlidir. Yine de kalp damar hastalıkları üzerinde olumsuz etkisini göstermiş çalışmalar ve içerdikleri çekinceler bulunmaktadır. Genel kabul gören yaklaşım sigara bırakmada etkili olabilecek bir yardımcı yöntem olduğu, genel olarak sağlık zararlarının sigara ile karşılaştırıldığında çok daha az olduğu ancak ayrı bir bağımlılık haline getirilerek çok uzun ve yoğun kullanımının önerilmediğidir.
