Dünyanın en hızlı büyüyen kıta ekonomisi, gideni büyüten AFRİKA

Afrika kıtası’nın, 21. yüzyılda, küresel sahnede ağırlığı artıyor. Afrika, dünyanın en büyük ikinci kıtası. 30 milyon kilometrekarelik alanı, zengin doğal kaynakları ve insan kapasitesi ile  21. yüzyılın ikinci yarısından itibaren uluslararası sistem içerisinde daha etkin rol oynaması ve uluslararası arenadaki gelişmeleri daha fazla etkilemesi bekleniyor. Son on yıl içinde dünyanın en hızlı büyüyen on ekonomisinden altısı bu kıtada. Dünya Bankası verilerine göre, son beş yılda Kıta’da petrol gelirlerine dayalı olmayan yıllık ortalama büyüme oranı yüzde 5.4. Afrika ülkelerine yönelik doğrudan yabancı yatırımlar son 10 yılda beş kat arttı.
Afrika Kalkınma Bankası, 2016-2060 yılları arasında kıtada kişi başına düşen gelirin 1.700 dolardan 5.600 dolara, orta sınıfın yüzde 34’ten yüzde 42’ye, 56 yıl olan ortalama yaşam süresinin de 70 yıla yükseleceğini öngörüyor. Afrika nüfusu 1 milyarı aştı, 2030’da 1.6 milyarlık nüfusa ulaşacak.
2060 yılına kadar kent nüfusu oranı yüzde 65’e çıkacak. Kıta ekonomik entegrasyon açısından önemli bir potansiyele sahip.
Türkiye-Afrika ticareti:  2014 yılında Türkiye ile Afrika arasındaki ticaret hacmi, 23.4 milyar doların üzerine çıktı. Söz konusu tutarın 13.7 milyar dolarlık bölümünü ihracatımız, 9.6 milyar dolarını ise ithalatımız oluşturdu.
Afrika ile ticaretimizden Kuzey Afrika 15 milyar dolarlık pay alırken Sahra altı Afrika’nın payı 8.4 milyar dolara ulaştı. Bir önceki yıla göre, Kuzey Afrika ile ticarette 700 milyon dolarlık bir kayıp yaşanırken Sahra altı Afrika ile ticarette yaklaşık 800 milyon dolarlık artış kaydedildi.
Türkiye’nin Afrika’daki başlıca ticaret ortakları değişmezken  Mısır, 4.8 milyar dolar ile ilk sıradaki yerini muhafaza etti. Söz konusu ülkeyi sırasıyla Cezayir (4.7 milyar dolar), Nijerya (2.5 milyar dolar), Libya (2.3 milyar dolar), Fas (2 milyar dolar), Güney Afrika Cumhuriyeti (1.7 milyar dolar) ve Tunus (1.1 milyar dolar) takip etti.
2014 yılında en dikkat çekici artışlar, Nijerya ve Cezayir ile yapılan ticarette görüldü. Nitekim Nijerya ile ticaret 900 milyon dolar artarken Cezayir ile de 440 milyon dolarlık bir artış kaydedildi. Buna karşın Libya ile 1.3 milyar dolarlık bir kayıp yaşanırken Güney Afrika Cumhuriyeti ile ticaretimiz 360 milyon dolar azaldı, Mısır ve Tunus ile ise kayda değer bir değişim görülmedi.
Rakipler: 2003-2014 yılları arasında Çin’in Afrika’ya ihracatı yıllık bazda ortalama yüzde 24.5; Hindistan’ın yüzde 23.4; ABD’nin yüzde 12.7; Fransa’nın ise yüzde 6.2 artış gösterdi. Sahra altı ile ticaretimiz: SAA ülkeleriyle 2000 yılında 742 milyon ABD doları olan ticaret hacmimiz, 2014 yılında 8.4 milyar ABD dolarına yükseldi. 2015 yılında SAA’nin toplam dış ticaretimizdeki payı yüzde 1.7 oldu. 
Afrika’dan ithalatımız: Afrika'nın genel ithalatımızdan aldığı yüzde 2'lik pay 2003-2015 arasında değişmezken 2015 yılında Afrika'nın ihracatımızdan aldığı pay 2003'te yüzde 5 iken 2015'te yüzde 8.7'ye çıktı.
Afrika’ya yatırımlarımız: 2003 yılında çok düşük düzeyde olan Türkiye’nin Afrika kıtasındaki doğrudan yatırımları 2015’te 6.2 milyar dolara ulaştı. Ekim 2015’te yayınlanan bir rapora göre (Financial Times) Afrika’daki doğrudan yabancı yatırımlar arasında en fazla istihdam yaratanın Türk yatırımları olduğu kaydedildi (2014’te 16.593 kişilik).
Yurtdışı müteahhitlik hizmetleri: Sektörde büyük bir yükseliş süreci yaşanmaktadır. Bugüne kadar kümülatif olarak Afrika’da üstlenilen 1.152 projenin toplam değeri de 55 milyar dolara yaklaşmıştır. Bu proje değeri miktarının yaklaşık olarak 9 milyar doları SAA ülkelerine aittir. SAA’da üstlenilen 170’i aşkın projenin bedeli yurtdışında üstlenilmiş olan toplam müteahhitlik bedelinin yüzde  2.7’sini oluşturmaktadır. Bu bakımdan, yurtdışı müteahhitlik firmalarımızın bu bölgedeki varlığının henüz gelişme aşamasında olduğu söylenebilir.
Finansal yakınlaşmalar: Türkiye 2013 yılı itibariyle Afrika Kalkınma Bankası’na üye olmuştur. Bu üyelikle birlikte Türk firmalarının ve gerçek kişilerin Afrika Kalkınma Bankası, Afrika Kalkınma Fonu ve Nijerya Güven Fonu tarafından finanse edilen proje ve programlar kapsamında açılan ihalelere katılmaları imkanı doğmuştur. 
2015 yılında SAA’nin toplam dış ticaretimizdeki payı yüzde 1.7 oldu. 
Lojistik ilişkilerin gelişimi: THY Afrika’da 31 ülkede 50 noktaya seferler düzenlemektedir. 
2006 yılında ülkemizi 210 bin Afrikalı (tüm Afrika) ziyaret etmişken bu rakam 2015 yılında 885 bini aşmıştır.
Eğitim işbirliği: 1991-2014 döneminde Afrika ülkelerine, askeri eğitim ve kurslar hariç, toplam 4380 burs kontenjanı açılmıştır. 2015-2016 eğitim yılında Afrika ülkelerine tahsis edilen toplam burs sayısı ise 1239’dur. Halen ülkemizde yüksek öğrenim gören Afrikalı öğrenci sayısı 5437’dir. Afrika ülkelerinden 116 öğretim görevlisi de Türkiye üniversitelerinde misafir öğretim görevlisi olarak görev yapmaktadır. 2014 sonu itibariyle 22 Afrika ülkesinden toplam 2.202 askeri personele; TSK eğitim ve öğretim kurumlarında eğitim verilmiştir. 2014 yılında eğitim verilen Afrikalı askeri personel sayısı 570’tir. Halen 249 Afrikalı askeri personelin eğitimi devam etmektedir. 
2013 yılında toplamda 4 milyar 347 milyon dolar gerçekleşen Afrika’ya resmi kalkınma yardımları yıllık yüzde 30 mertebesinde artırılmaktadır.