Kadir Has Üniversitesi eğitim modelini değiştirdi: “Araştırma Üniversitesi” olacak

Türk iş dünyasında ‘duayen iş insanı’ olarak anılan Kadir Has’ın adıyla kurulan Kadir Has Üniversitesi, 2018 yılının Mart ayında göreve gelen Rektör Prof.Dr. Sondan Durukanoğlu Feyiz’ın vizyonu ve Kadir Has Vakfı’nın (HASVAK) tam desteğiyle yönünü ‘araştırma’ olarak belirledi. Tüm eğitim modelini değiştiren ve altyapı için de gerekli yatırımları hayata geçiren Feyiz, “Hedefimiz belli; araştırma alanında Türkiye’nin ilk 3 üniversitesinden biri olmak istiyoruz. Nihai olarak da 5 yıl içinde dünyanın en büyük 500 üniversitesi arasına girmek istiyoruz. Yarı ve tam zamanlı 250 öğretim üyemiz var. Lisans öğrenci sayımız 4 bin 500. Lisansüstü öğrenci sayımız ise 600. Hedefimiz; lisans öğrenci sayı mızı aynı tutarak yüksek lisans öğrenci sayımızı artırmak. 5 yıl içinde 1000 yeni doktora öğrencisine ulaşmayı amaçlıyoruz” dedi.
Araştırma üniversitesi olmanın sadece vizyon ile gerçekleştirilemeyeceğini ve gerek insan kaynağı gerek altyapı imkanlarının önemli olduğunu aktaran Feyiz, göreve geldikten sonra iyi öğretim üyelerini üniversiteye dahil etmeye çalışırken ikinci olarak da doktora öğrenci sayısını artırmaya odaklandığını kaydetti: “Araştırmanın itici gücü doktora öğrencileridir, o itici gücü çalıştıran da öğretim üyeleridir. Genç, dinamik ve insanlığın problemleriyle heyecanlanan gençleri üniversitemize kazandırmak dünyanın birçok üniversitesine gidip ‘beyin avcısı’ gibi hareket ediyorum. Özellikle doktora sonrası 1-2 araştırma üstlenmiş isimlerle görüşüyorum.” Göreve gelir gelmez ilk olarak üniversite bünyesinde Ar-Ge Kaynakları Direktörlüğü’nü kurduğunu hatırlatan Feyiz, “Bu bölümümüzün tek bir görevi var: Hocalara uluslar ve uluslararası araştırma fonu kaynaklarını tanıtmak ve nasıl proje yazılacağına ilişkin eğitimleri hazırlamak. Göreve geldiğimde üniversitenin Ar-Ge’ye ayırdığı fon 5 milyon TL iken destek mekanizmasını kurduktan sonra fon büyüklüğünü 1 Ocak 2019 ve 31 Aralık 2019 arasında 20 milyon TL’ye ulaştırdık. Aynı öğretim üyesi kapasitemiz ile bunu başardık” dedi. Öğretim üyelerinin araştırma yapması için ders yükünü hafişettiğinin altını çizen Feyiz, iki projeyi eş zamanlı yürüten öğretim üyesinin ders yükünü 1 ders indirdiğini, 4 projeyi yürüten öğretim üyesine ise hiç ders verdirmediğini açıkladı. Yürütülen projenin nitelikli olması gerektiğine dikkat çeken Feyiz, “Proje doktora, lisans ve mastır öğrencisini desteklemeli. Hocaların asıl görevi doktora öğrencisi yetiştirmek olmalı. Türkiye’nin Ar-Ge elemanı ihtiyacı var. Bir hocanın en az 2 projesi varsa en az 4 doktora öğrencisini yönetiyordur. Rektörlüğün görevi araştırma fonlarını bulmak değil. Bu hocalara doktora yaptıracağı kaliteli öğrencileri getirmenin ekosistemini kurmak. Bunun için devlet destek ve teşvikleri de bulunuyor. Örneğin TÜB‹TAK doktora öğrencisini desteklemek için 3500 TL veriyor, ben üzerine 1500 TL daha ekliyorum. Bu da doktora öğrencisinin İstanbul koşullarında normal yaşamasını sağlıyor. Doktora sonrası araştırma öğrencisine devlet 4500 TL veriyor ben üzerine 2000 TL daha ekliyorum” diye konuştu.

Yılda 200 makale hedeşeniyor
Ar-Ge’ye odaklandıktan sonra ilk patentlerini aldıklarını açıklayan Feyiz, öğretim üyesinin performans önergesini de değiştirdiklerini kaydetti. Yıllık maaş zamlarından, atama veya yükseltmeye kadar birçok değişiklik yaptıklarını dile getiren Feyiz, her fakülte için hoca başına yayın hedefi koyduklarını belirterek şunları anlattı: “5 yıl içinde her fakültemizden akademik yayın bekliyoruz. Örneğin Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi’nde öğretim üyesi başına 1.7 yayın düşüyor. Hukuk Fakültesi yılda 3 tane makale yayınlayacak. Geçtiğimiz yıla nazaran 25’ten fazla makale etki faktörü yüksek dergilerde yayınlandı. Hedefimiz 157 öğretim üyemizin yılda 200’e yakın makaleyi yayınlamasıdır.”

Laboratuvar altyapısı kuruluyor
Araştırma üniversitesi olmanın elbette bazı şartları var. Bunlardan biri de; laboratuvar altyapısı. Yürütülen Ar-Ge çalışmalarının ticarileşebilir ürüne dönüşünün ancak bu fiziki altyapılar ile mümkün olduğuna inanan Feyiz, Kadir Has Üniversitesi’nin Merkez Kampüsü’nün arkasına denk düşen yerleşim alanında 2 bin 500 metrekare alanı üniversiteye kattıklarını duyurdu. Bunun için 5 milyon TL harcama yaptıklarını dile getiren Feyiz, 2 ay içinde 16 milyon TL’lik yatırımla ıslak ve kuru laboratuar kuracaklarını açıkladı. Burada çalışanlar için MIT, Harvard gibi dünyanın en iyi araştırma kurumlarının profesyonellerinden oluşan ‘Uluslararası Danışma Kurulu’ oluşturduklarını dile getiren Feyiz, yürütülen çalışmaları şöyle anlattı: “Uluslararası Danışma Kurulu, 6 ayda bir Türkiye’ye gelerek çalışmaları izleyecek. Ayrıca buradaki araştırmaların onların bilgi ağına girmesini sağlayacağız. Burada görev yapacak hocalarımızın ihtiyaç duyduğu laboratuvar malzemelerini projeler ile karşılaması için ders yükü vermeyeceğiz. AB kaynaklı fonlara başvuru sağlayacağız.”

Müfredatı farklı bir içerikle sunuyor
Hayalinin uluslararası standartlarda araştırma üniversitesi olduğunun altını çizen Rektör Feyiz, Yüksek Öğretim Kurumu’nun (YÖK) devlet üniversitelerinin bir kısmını ‘Araştırma Üniversitesi’ olarak tanımladığını hatırlattı. Vakıf üniversiteleri arasında da bu ayrımın yapılmasını isteyen Feyiz, “Buna ihtiyaç var. Araştırma üniversitesi unvanı olmayacak olsa bile üniversitenin anlamı bu olmalı. Çünkü araştırma yapmayan üniversite olmaz. Ar-Ge elemanı yetiştirmek zorundayız. Mezunlarımızın niteliği önemli. Bu alanda ise iş dünyasının kapısını çalarak ortak müfredatı oluşturmak istedik. Örneğin; inşaat mühendisliği için Avrasya Tüneli, 3. Köprü gibi dev projeleri inşa eden firmalara gittik ve ortak müfredatı oluşturmak için işbirliği oluşturduk. Ayrıca oradaki sorunların lisans öğrencilerinin problemi olmasını sağlayacağız. Her bir öğrenci akademi ve iş dünyasında mühendis mentörü olacak” açıklamasını yaptı.

Ortak Çekirdek Programı ve Proje Tabanlı Eğitim
Kadir Has Üniversitesi, 2019 ve 2020 eğitim öğretim yılında; İnşaat, Mekatronik ve Elektrik-Elektronik Mühendisliği’nde yeni müfredatı uygulayacak. Feyiz, yeni modele ilişkin; “Bu yıl açtığımız Mekatronik ve İnşaat Mühendisliği Bölümü’ne 20 burslu öğrenci aldık. Mevcutta var olan ama yeni müfredatı uyguladığımız Elektronik Mühendisliği Bölümü’ne ise yüzde 100 burslu 10, yüzde 75 burslu 20 öğrenci aldık. ‘Proje Tabanlı Eğitim’ adını verdiğimiz yeni müfredatımızı önümüzdeki dönem iletişim Fakültesi’nin tüm bölümlerine uygulayacağız. Sanat ve Tasarım Fakültesi’nin ise tiyatro hariç tüm bölümlerinde uygulayacağız. Bu çalışmaları yaparken 1. sınıfımıza dokundurmuyorum. İlk yıl ‘ Ortak Çekirdek Programı’ uyguluyoruz. Zira ilk yıl öğrencilerimizin ilk dünya vatandaşı olmasını istiyoruz. İlk yıl konuşabilme, kendini ifade edebilme, soru sorabilme, yazı yazabilme yetkinlikleri kazandırıyoruz. Bunun için; İnsanlık Tarihi, Problem Çözmede Hesaplamalı Düşünme, Kökenler ve Sonuçlar, İnsani Değerler ve Etik, Tasarım konularını kapsayan ders içerikleri oluşturduk. Sınav yapılmayacak. Fizik, kimya ve matematik dersi olmayacak. Bir tane dahi formül verilsin istemiyorum. Temel kavramları öğrenciye vermeden teorik kuramazsınız. 2., 3. ve 4. sınıfta ise dünya çapında kendini kanıtlamış firmaların Ar-Ge Müdürleriyle içerikler oluşturduk” bilgisini verdi. Yaz tatilinde değişikliğe gittiklerini ve sadece 2 hafta tatil süreci verdiklerini kaydeden Feyiz, geri kalan zamanda öğrencilerin ilgili Ar-Ge merkezinde staj yapmasına imkan tanıyacaklarını aktardı. Müfredat değişikliği sürecinde YÖK’ün tam destek verdiğini dile getiren Feyiz, “Kadir Has Üniversitesi gerçek bir ‘Bilim Üniversitesi’ olacak” dedi.

Silivri’de Teknopark kuruyor
Kadir Has Üniversitesi’ndeki tüm değişiklerin ortak hedefi; Ar-Ge çıktısını artırmak. Bunun için teknopark yatırımına da hız veren Üniversite Yönetimi, Silivri’deki Selimpaşa’da teknopark yatırımını hayata geçirecek. Meslek Yüksekokulu olarak faaliyet yürütülen alana bu yıl öğrenci almayarak teknoparka dönüştüreceklerini kaydeden Feyiz, “Bahar döneminde teknopark için başvuracağız. Doktora öğrencilerimize dönük bir alan oluşturacağız” dedi.