Stratejik pazarlama ve yatırım raporu DİKKAT, İRAN!
İran’a küresel ambargo 37 yıl sonra son buldu. Bütün dünya ticaret ve yatırım için İran’a koşuyor. İran dünya açısından şurda burda olabilir, Türkiye açısından hep aynı yerdedir. Türkiye İran’ın yanında ve hatta içindedir; İran bizim içimizdedir. Türkiye İran’a, İran Türkiye’ye büyük fırsatlar sunmaktadır.
PAZAR/ÜLKE
01.02.2017, 08:49 30.01.2017, 15:33
9109
Türkiye-İran ticareti: İki ülke ticareti ilginç bir yapıdadır, politikaya paralel alçalıp yükselmektedir. Ticaretimiz 2012 yılında 22 milyar dolara yaklaşmış, 2016 yılında ise dibe vurmuştur. Ancak son bir yılda gerçekleşen karşılıklı girişimlerden sonra 2017 ve sonrasında ticaretimizin patlama yapacağı ve iki yıl içinde 30 milyar dolara çıkacağı (DEİK verilerine göre) öngörülmektedir.Türkiye’nin İran’a ihracatında önem arz eden başlıca ürün grupları; altın, çelik profil, otomotiv yan sanayi ürünleri, tütün ürünleri, sentetik iplik, inşaat aksamı, plastik levha ve elektrik motorları başta olmak üzere çok çeşitli sanayi ürünleridir. Önümüzdeki süreçte Türk ihraç ürünlerinin tamamı iki ülke ticaretinin kapsamına girebilecektir.
Pazar özelliği: Hiç tereddüt yok, Türk sanayinin bütün ürün standartları İran pazarında da geçerlidir. İran’a ihraç edilecek her nevi ambalajlı mamullerin üzerinde kolay okunabilir ve anlaşılabilir Farsça kullanım bilgilerinin bulunması yeterli sayılmaktadır. İran Merkez Bankası onaylı akreditif sistemi işlemektedir. Yürürlükte olan ihracat karşılığı ithalat uygulaması Türkiye için neredeyse hiç uygulanmamaktadır.
Dağıtım kanalları: İran’da ticari acenta ve distribütörlük aracılığı ile iş yapma biçimi yaygındır. Nakliye ucuz olduğu için firmalar kendi distribütörlük ağını kurmak yerine, kargo ve nakliye şirketleri ile çalışmaktadır. Ülke çapında süpermarket zincirlerinin ve alışveriş merkezlerinin sayısı hızla artmakta olup; Tahran'da bakkal ve butik gibi küçük ölçekli şirketler de oldukça yaygındır.
Tüketici tercihleri: Nüfusun yaklaşık yüzde 50’si 20 yaşın, yüzde 70’i 30 yaşın altında olduğu cihetle genç tüketici esas alınmalıdır. Yüksek işsizlik oranı ve enflasyon nedeniyle satın alma gücü düşüktür. Kırsal alanlardan kentlere yaşanan göç, çarpık kentleşme ve kayıtdışı ekonomi, Türkiye’nin profiline yakın düzeydedir. İthal mallara talep artmaktadır.
Yatırım ortamı: İran'ın 2016 sonuna kadar Avrupa, Rusya, Hindistan, Çin'le yaptığı anlaşmaların toplamı 250 milyar dolara yaklaşmıştır. Türk yatırımcının, finansman desteği alarak İran'a yönelmesi, İran'a marka çıkarması yapmanın tam zamanıdır. İran’da Türk malına ciddi bir talep vardır. Ticaretin yanısıra işbirliği, yatırım da fırsat alanıdır. Örneğin; Türkiye'nin ürettiği tekstil ürünlerinin İran'da 20 milyar dolarlık pazarı olduğu değerlendirilmektedir. Bugüne kadar kaçak olarak gönderilen mallar artık sistemli bir satın alma temelinde gönderilmektedir.
Pazarı tanımak: İran piyasasıyla çalışmak için İran’ı tanımalıyız. Türk işadamları, aracıyı kaldırıp İran'ı bizzat gidip gezmeli. İran halkının 3'te 1'i Türkiye'yi en az bir defa görmüş, tanımıştır. Türkiye ve İran, 150 milyon nüfuslu iki önemli komşu ülkelerdir. İran nüfusunun yüzde 40’ı Türkçe konuşmaktadır.
Teşvikler: İran'ın yabancı yatırımcılara yönelik teşvikleri geniştir; vergi teşvikleri, yatırım teşvikleri ve gümrük muafiyetleri yerli yatırımcılarla eşittir. Yüzde yüz yabancı sermayeli şirket kurabilme, şirket adına mülk edinebilme, yatırımcılar, müdürler, yabancı uzmanlar ve onların birinci derecede yakınları için 3 yıllık ikamet tezkeresi alabilme, bütün yabancı yatırım metotlarının geniş destek kapsamı içinde olması, hastane, otel, turizm ve konaklama merkezleri, sanayi ve maden alanlarındaki yatırımların 5 yıldan 13 yıla kadar KDV'den muaf tutulması, turizmin geliştirilmesine katkı sağlayacak tüm inşaat yatırımlarının ruhsat ve harçlardan muaf tutulması vb. imkanlar sunulmaktdadır.
Birbirini tamamlamak
İran’da bugün neredeyse yüzde 40’a yakın Türkçe konuşan var. Aynı tüketim kalıplarına, aynı dinamik genç nüfusa, aynı kültüre sahibiz. Birbirini tamamlayan iki ekonomiye sahibiz. İran, bütün dünyanın çok önem verdiği dünya enerji rezervlerinin önemli bir kısmının sahibi.
İran’ın doğusunda ve güneyindeki komşu olduğu ülkelerle güçlü bir lojistik ağı, ticari olarak iyi bir organik bağı var. Biz de aynı şekilde batımızdaki ülkeleri, AB ülkelerini değerlendirebilirsek işbirliği çok sağlıklı olabilir.
Dış ticaret hacmimiz 2012 yılında 22 milyar dolar
Bütün Avrupa ülkeleri 300-400 kişilik heyetlerle İran’ı ziyarete geldiler. Ama geliyorlarken portföylerinde ülke kredileri, proje kredileri, alım heyetleri, bankacılık, sigortacılık sistemi hepsini birlikte getirdiler.
YARARLI ADRESLER
Ticaret Müşavirliği
Adres: Ferdowsi Ave. No: 337 P.O.Box: 11365-8758 Tehran
Telefon: + 98 21 3391 3592 Faks: + 98 21 3392 4952
e-Posta: tahran@ekonomi.gov.tr
