Nörolojik Hastalıklarda Uyarıcı İşaretler
MedAmerikan Tıp Merkezi, Nöroloji Bölümü’nden Doç.Dr. Demet Yandım Kuşcu ile nörolojik hastalıklarda uyarıcı işaretler üzerine konuştuk.
Başağrısı ne zaman uyarıcı olmalıdır?
- Ani başlayan çok şiddetli başağrısı varsa,
- Pozisyonel başağrısı (sadece yatınca veya kalkınca) varsa,
- Varolan ağrıların sıklığı ve şiddeti artıyorsa veya şekli değiştiyse,
- Tek/iki taraflı, tedaviye cevapsız, devamlı ağrı varsa,
- Travma sonrası başlayan ağrılar,
- Kan sulandırıcı ilaç kullananlarda yeni başlayan ağrılar.
Kişi ne gibi değişiklikler gösteriyorsa demanstan şüphelenmeliyiz?
- Her yaşta insan bazı şeyleri unutabilir, bu gayet normaldir. Ama unutkanlık sürekli gündeme geliyor, günlük yaşamı etkiliyor, sinsice ilerliyor ve kişinin başka becerileri de bozuluyorsa, dikkat edilmelidir.
- Genellikle kişi kendisi yakınmaz, yakınları farkeder. Kişi aşağıdaki değişiklikleri gösteriyorsa şüphelenilmeli:
- Günlük yaşamı etkileyecek düzeyde unutkanlık
- Günlük işleri yerine getirmede güçlük (alışveriş, basit alet kullanma)
- Kelime bulmada güçlük
- Tarihleri ve bilinen yolları unutma;
- Basit konularda karar verme güçlüğü
- Hesap yapma ya da planlama yapmada güçlük
- Eşyaları yanlış yerlere koyma
- Ruh hali ve davranış değişiklikleri
- Kişilik değişiklikleri
- Her zaman kolaylıkla yürüttüğü sorumluluklardan kaçınma.
Baş dönmesi yakınması ne zaman uyarıcı olmalıdır?
- Ani başlayan, çift görme, konuşmada peltekleşme, yutma güçlüğü, dengesizlik gibi yakınmalardan bir veya birden fazlasının eşlik ettiği baş dönmeleri,
- Özellikle hareketten bağımsız baş dönmeleri,
- Ara ara tekrarlayan, düşmelerin eşlik ettiği baş dönmeleri,
- İşitme kaybı ve/veya yüz felci ile beraber olan baş dönmeleri.
Gelip geçici nörolojik yakınmalar önemli midir?
- Özellikle 65 yaş üstü, bilinen damar sertliği (ateroskleroz) öyküsü olan veya hipertansiyon, şeker hastalığı, yüksek kolesterol, sigara gibi risk faktörleri olan kişilerde 24 saatten kısa süren güçsüzlük, dengesizlik, konuşmada bozulma, tek gözde görme kaybı vb. nörolojik bulgular geçici beyin damar hastalıkları açısından önemli olabilir.
- Genç erişkinlerde sık tekrarlayan, kısa süreli, uyuşma, karıncalanma, yanma gibi müphem şikayetler bazı hastalıkların belirtisi olabilir.
- Her yaşta kısa süreli, stereotipik bir şekilde olan, bilinç kaybının eşlik ettiği veya etmediği ani başlayıp ani biten yakınmalar nöbet açısından değerlendirilmelidir.
