Türkiye Girişim Stratejisi ve Eylem Planı 2015-2018 Hedefi: Girişimci Ekosistemi
Türkiye, yenilikçiliğe dayalı ekonomik kalkınma dönemine geçiş yapmakta olan beş büyük ekonomiden biridir. 1 Temmuz’da yürürlüğe giren Türkiye Girişim Stratejisi ve Eylem Planı (GİSEP), 2015-2018 bu geçiş evresini yönetecek. Yeni girişimci tipi yetiştirecek bir ekosistem oluşturacak.
Konu önemli ve hepimizi ilgilendiriyor. Çünkü günümüzde girişimcilik sürdürülebilir kalkınmanın temel unsurlarından biri sayılmaktadır. Kişisel özellikleri ile fark yaratan girişimci; oluşturduğu fırsatları, kaynağını da bulup kullanarak üretime ve hizmete dönüştüren, iş kurmanın her aşamasında kendiliğinden inisiyatif alan lider özellikli, iş geliştirmede riskleri hesaplayıp önlemini alarak yoluna devam edebilen, sürekli yenilik arayan ve kendisi beklenti oluşturandır.
OECD girişimci tanımını şu şekilde sadeleştiriyor: “Girişimci, yeni ürün, süreç veya pazarları tespit edip bunları kullanarak yeni bir ekonomik faaliyet başlatan veya varolan bir ekonomik faaliyeti büyüterek değer yaratan kişidir.”
TÜRKİYE’DE GİRİŞİMCİ KİMDİR?
Türkiye GiSEP 2015-2018 ile ayrıntılı ve operasyonel girişimci tanımını benimsemiştir, şöyledir:
KOBİ: Girişimcinin faaliyet gösterdiği işletme; mikro, küçük veya orta ölçekli işletmedir.
Yasallık: Girişimci işletmesini, Türk Ticaret Kanunu, Borçlar Kanunu ve Esnaf ve Sanatkarlar Meslek Kuruluşları Kanunu ve ilgili diğer kanunlarda tanımlanan şekil ve türde kurar.
Potansiyel girişimci: Kendi işini kurma niyeti / ihtimali olan kişidir. Kuruluş aşamasındaki girişimci, yeni bir iş kurma eylemini başlatan kişidir.
Yeni girişimci: 42 aydan az bir süre için bir işletmenin sahip-yöneticisi olan kişidir.
Kadın girişimci: Tek başına veya en az yüzde 30 payla bir işletmenin sahibi olan kadın ve potansiyel kadın girişimcilerdir.
Genç girişimci: Tek başına veya en az yüzde 30 payla bir işletmenin sahibi olan 18-29 yaş arası kişiler veya 18-29 yaş arası potansiyel girişimcilerdir.
Engelli girişimci: Tek başına veya en az yüzde 30 payla bir işletmenin sahibi olan ve potansiyel, yeni, kadın ve genç girişimciler içinde doğuştan veya sonradan herhangi bir nedenle bedensel, zihinsel, ruhsal, duyusal ve sosyal yetenekleri bakımından engel durumuna göre tüm vücut fonksiyon kaybı oranının yüzde 40 ve üzerinde olduğunu, sağlık kurulu raporu ile belgeleyen kişidir.
Sosyal girişimci: Sosyal sorunların çözümünde sistematik değişimi hedefleyerek girişimcilik esaslı veya serbest piyasa temelli yöntemler benimseyen kuruluşlardır.
Yenilikçi girişimci: Yenilik (inovasyon), yeni veya önemli ölçüde değiştirilmiş ürün (mal ya da hizmet), veya sürecin; yeni bir pazarlama yönteminin; ya da iş uygulamalarında, işyeri organizasyonunda veya dış ilişkilerde yeni bir organizasyonel yöntemin uygulanmasıdır. Bu çerçevede yenilikçi girişimci ise bu faaliyetleri yerine getirendir.
Girişim sermayesi: Girişim sermayesi, girişim şirketlerine ortak olma veya borçlanma araçlarına yatırımdır.
Bireysel katılım yatırımcısı: Kişisel varlıklarını ve/veya tecrübe ve birikimlerini başlangıç veya büyüme aşamasındaki şirketlere aktaran gerçek kişiler, kişisel maddi varlıklarını ve tecrübelerini başlangıç aşamasındaki şirketlere aktaran gerçek kişilerdir.
TÜRKIYE GİRİŞİMCİLİK STRATEJİSİ VE EYLEM PLANI 2015-2018
Türkiye girişimciliğin geliştirilmesini planlı ve eylemli bir faaliyet olarak ele almaya, Avrupa’dan en az 150 yıl sonra başlamış bulunmaktadır. Dolayısıyla girişimcilik bizde eğitimin, iş yapmanın ve kaynak yaratmanın “bağımsız” bir konusu haline gelememiştir. Bunda, ekonominin devlet ağırlıklı, gümrükle korunarak rekabete kapatılmış bir yapıyla sürüp gelmesinin rolü vardır. Girişimciliğin önemi, serbest piyasa ekonomisine geçildikten ve küresel rekabete açıldıktan sonra farkedilmiştir.
Bugün artık elimizde, üç yıllık çalışmadan sonra Yüksek Planlama Kurulu’nun kabul ettiği ve 1 Temmuz 2015 tarihinde açıkladığı, Türkiye Girişimcilik Stratejisi ve Eylem Planı 2015-2018 adıyla bir belge bulunuyor. Belge girişimciliğin geliştirilmesine yönelik 6 adet sratejik hedef belirliyor. Bu stratejik hedeflere ulaşmak için 64 adet eylem planı saptanıyor. Türkiye olarak artık bugünden itibaren girişimcilik konusunda neler yapmamız gerektiğini biliyoruz. Bu konuda kamu, özel ve sivil kesimden herkese ve her kuruma, önemli görevler düşüyor. Bu amaçla yoğun kurumsal işbirlikleri zorunlu olacaktır. Kurumlar arası yeni ve kalıcı platformlar kurulması gerekecektir. Düşünüş tarzımızı, iş yapma şeklimizi, eğitim yapımızı ve engelleyici alışkanlıklarımızı derin bir restorasyona tabi tumamız kaçınılmazdır.
KobiEfor olarak her zaman önem verdiğimiz girişimcilik konusuna, Türkiye Girişimcilik Stratejisi ve Eylem Planı 2015-2018 Belgesi bağlamında yeniden dönüyoruz. Belgenin stratejik hedeflerini sırasıyla okurlarımızın dikkatine arzediyoruz.
1- STRATEJİK HEDEF
Girişimci dostu
Alan analizi: Düzenlemeler, modern iş hayatının önemli bir parçası olup, risklerden korur. Ancak düzenlemenin mikro ve küçük işletmeler için uyum maliyeti yüksektir, rekabet edebilirliği olumsuz yönde etkiler. Bu nedenle düzenleyici çerçeve girişimcilik destek politikalarının en önemli eksenlerinden biridir.
Düzenleyici çerçeve, işletmelerle ilgili idari mevzuat, iflas mevzuatı, sağlık, iş güvenliği ve çevre mevzuatı, ürün mevzuatı, işgücü piyasaları gibi alt bileşenleri içerir. Düzenlemelerin küçük işletmeler üzerinde oluşturacağı yüklerin önceden belirlenmesi ve bu işletmelerin gelişimini engelleyecek unsurların ortadan kaldırılabilmesi için düzenleyici etki analizi yapılır.
Düzenlemeden olumsuz etkileneceği belirlenen işletme grupları için geçici veya sürekli muafiyetler sağlamak, geçiş dönemleri belirlemek; özel standartlar (örneğin raporlama konusunda) tanımlamak, mevzuatı basitleştirmek gibi tedbirler almak gerekir.
Düzenleyici etkinin belirlenmesi sürecinde ilgili gruplarla yapılacak geniş katılımlı konsültasyon aşaması alacaklı, işçi, tüketici sıfatlarına sahip ve bu sıfatları gereği yasal olarak korunması gerekli diğer ilgili kişilerin haklarına ve çevreye zarar vermesini de engellemek için büyük önem taşımaktadır. GİSEP’de işletme devir ve tasfiye süreçlerinin kolaylaştırılması, konsültasyon aşamasının etkin hale getirilmesi, düzenleyici çerçeveye girişimcilik perspektifinden bakılması konularındaki eylemlere yer verilmiştir.
Eylem planı:
1- Girişimcilik desteklerinde ön ödeme yapabilmesi sağlanacaktır.
2- Yeni girişimlerin önündeki mevzuat engelleri ortadan kaldırılacaktır.
3- Tasfiye süreçleri kolaylaştırılacaktır.
4- İflas eden girişimcilere ikinci şans tanınması kolaylaştırılacaktır.
5- İşletme devri kolaylaştırılacaktır.
6- Girişimcilik politikalarına yönelik araştırmalar yapılacaktır.
7- Kuluçka merkezleri (inkübatörler) için düzenleyici çerçeve oluşturulacaktır.
8- Kuluçka ve hızlandırıcı merkezleri ağı oluşturulacaktır.
9- Girişimcilik portalı kurulacaktır.
10- Düzenleyici çerçeve kadın girişimciliği perspektifinden değerlendirilecektir.
11- Girişimcilikle ilgili düzenlemelerde ilgili tarafların görüşlerinin alınmasına yönelik istişare (konsültasyon) rehberi hazırlanacaktır.
2- STRATEJİK HEDEF
Yenilikçi Girişimciliğin Desteklenmesi
Alan analizi: Türkiye'nin yenilikçiliğe dayalı ekonomik kalkınma evresine geçiş aşamasındaki beş büyük ekonomiden birisi olduğu unutulmamalı. Yenilikçiliğe dayalı evreye geçiyor olmak, ülkenin geçmişte olduğundan farklı tiplerdeki girişim ve girişimcilere ihtiyaç duyacağına işaret eder.
Ekonominin büyüklüğü ise ülkenin girişimcilik potansiyelini arttıracak strateji ve eylemlerin belirlenmesinde dikkate alınır. Bu çerçevede yenilikçi girişimcilik konusu ayrı bir müdahale alanıdır, ayrıca tüm müdahale alanlarını çapraz kesen bir konu olarak değerlendirilmelidir. Bu kapsamda hızlı büyüyen ve küresel doğan firmaların, teknogirişimcilerin, desteklenmesi, tematik kuluçka merkezlerinin kurulması hedeflenir. Akademisyenler girişimciliğe özendirilir. İnternet girişimleri desteklenir. Türkiye bu çizgiyi benimsedi.
Eylem planı:
1- Genç girişimcilere özel kuluçka merkezleri (inkübatörler) kurulması özendirilecek.
2- Hızlı büyüyen ve küresel doğan işletmeler geliştirilecek ve desteklenecek.
3- Yenilikçi girişimciler desteklenecek.
4- Üniversitelerde tematik kuluçka merkezlerinin /hızlandırıcıların açılması teşvik edilecek.
5- Teknogirişimciler desteklenecek.
6- Akademisyenler girişimciliği özendirilecek.
7- İnternet girişimleri geliştirilecek.
8- Öncelikli sektörlerde yenilikçi girişimciliği desteklemek amacıyla kuluçka merkezleri ve hızlandırıcıların kurulması desteklenecek.
9- Yenilikçi girişimcilik desteklerinin sağlanmasında mevcut hızlandırıcılarla yapılabilecek işbirliklerine yönelik bir analiz çalışması yapılacak.
10- TGB’Ierde hızlandırıcılar için, OSB’lerde ise hem hızlandırıcı hem de kuluçka merkezleri için yer tahsisi yapılarak girişimcilik geliştirilecek.
3- STRATEJİK HEDEF
Tematik ve Genel Destekler
Alan analizi: Sadece düzenleyici çerçevede yapılacak iyileştirmeler girişimcinin beceri ve yeteneklerini geliştirmeye yeterli değildir. Bu çerçeveyi tamamlayıcı nitelikte bir destek çerçevesine ihtiyaç vardır. Girişimcilerin bireysel performanslarını arttırmak, rekabet yeteneklerini ve pazarlara erişimlerini kolaylaştırmak böyle mümkün olabilir. Böylece, bilgi eksikliğinden (pazarlar, kanun ve düzenlemeler, standartlar vs alanlarında) ve hizmet yetersizliğinden (tedarikçi ağları, eğitim hizmetleri, fuarlar vs) kaynaklanan pazar kusurları da telafi edilebilir. Bu destekler, hedef kitle veya tema ayrımı yapılmaksızın genel destekler şeklinde tasarlanabileceği gibi sistemik önyargılar nedeniyle kaynaklara erişimde zorlanan özel hedef gruplarına (örneğin kadınlar) pozitif yaklaşımlar sağlayacak şekilde veya girişimcinin sofistikasyon düzeyine göre (yenilikçi, küresel girişimciler) çeşitlendirilebilir. GiSEP'de yenilikçi ve küresel girişimler ayrı bir başlık altında ele alınırken diğer özel hedef gruplarında girişimciliğin geliştirilmesi, (kadınlar, gençler, engelliler) ve sosyal girişimcilik, sorumlu girişimcilik, eko girişimcilik gibi kavramsal olarak ve uygulama düzeyinde geliştirilmesine ihtiyaç duyulan tematik konular "Tematik ve Genel Destekler" başlığı altında toplandı.
Eylem planı:
1- Sosyal girişimcilik tanımının ve kapsamının belirlenmesine yönelik çalışma yapılacak.
2- Üniversitelerde sosyal girişimcilik faaliyetlerinin geliştirilmesi için proje yarışmaları düzenlenecek.
3- Girişimciliğin desteklenmesi amacıyla özel sektör-kamu sektörü işbirlikleri geliştirilecek.
4- “Sorumlu girişimcilik” bilinçlendirme çalışmaları yapılacak.
5- “Kadın Girişimci Elçileri” projesi yaygınlaştırılacak.
6- Kadın girişimcilere yönelik eğitim ihtiyaç analizi yapılacak.
7- Kadın girişimcilerin sorunları konusunda araştırmalar yapılacak.
8- Girişimcilere yönelik mentörlük çalışması yaygınlaştırılacak.
9- AB genç girişimci programlarına katılım sağlanacak.
10- Eko girişimcilik özendirilecek ve desteklenecek.
11- Yeşil etiket uygulaması hayata geçirilecek.
12- Girişimcilerin yabancı yatırımcılarla temasları arttırılacak.
13- Engellilerin girişimciliği özendirilecek.
14- Destek izleme sistemi geliştirilecek.
4- STRATEJİK HEDEF
Girişimcilik kültürünün geliştirilmesi
Alan analizi: Değer sistemleri bütünü olan kültür girişimcilik alanıyla ilişkilendirildiğinde yaratıcılık ve yeni fırsatlara odaklanan iş yapma kültürü olur.
Farklı kültürlerde bireysellik, en iyi olmak, gücü kabullenmek ve belirsizlikten kaçınmak farklı olur. Bu boyutlar genel olarak girişimcilik kültürü üzerinde de etkili olur.
Bunun yanısıra eğitim sistemi girişimcilik kültürünün oluşmasında önemli etkiye sahiptir. Zira girişimci bireylerin sahip olması gereken birçok özellik eğitim sürecinde kazanılabilir (hata yapmaktan korkmamayı öğrenmek, bir problemin çözümü için birden fazla çözüm üretebilmek, ekip çalışması yapabilmek gibi). Diğer taraftan olumlu girişimcilik imajı oluşturulması ve başarılı girişimcilerin rol modeli olarak sunulmasında medyanın önemi büyüktür. Geniş kitlelere erişim imkanı olan TV ve diğer görsel-işitsel medya vasıtasıyla girişimcilikle ilgili bilgilerin öğretici ve eğlendirici biçimde sunulması da mümkündür.
Bu açıdan girişimcilik kültürünün ülkelerde yerleşmesinde medyanın rolü önemlidir. Girişimcilik ödül ve yarışmaları ile girişimcilik konusuna dikkat çekmek ve özellikle gençleri girişimciliğe özendirmek mümkündür. Bu nedenle eylem planında farkındalık arttırmaya yönelik eylemler, başarılı girişimcilerin rol modeli olarak öne çıkarılması, üniversitelerde girişimciliğin yaygınlaştırılması ve medya rolünün etkin kullanılmasına yönelik eylemler hedeflenmiştir.
Eylem planı:
1- İller ve bölgeler düzeyinde girişimcilik endeksi belirlenecek.
2- Girişimcilik konusunda kamu spotları hazırlanacak.
3- Girişimcilik konusundaki farkındalık arttırılacak.
4- Girişimcilik kültürünü artırıcı yayınlar yapılacak.
5- Avrupa düzeyinde girişimcilik farkındalığının arttırılması çalışmalarına katılım sağlanacak.
6- Gençlere yönelik girişimcilik eğitimleri yaygınlaştırılacak.
7- Çocuklarda girişimcilik algısı geliştirilecek.
8- Başarılı iş planları ödüllendirilecek.
9- Başarılı girişimci yarışmaları düzenlenecek.
10- Üniversite girişimcilik kulüpleri geliştirilecek.
5- STRATEJİK HEDEF
Eğitim ve Danışmanlık Hizmetleri
Alan analizi: Düşünme, algılama ve problem çözme yeteneği gelişmiş, özgüven ve sorumluluk duygusu ile girişimcilik ve yenilikçilik özelliklerine sahip, demokratik değerleri ve milli kültürü özümsemiş, farklı kültürleri yorumlayabilen, bilimsel gelişmelere, paylaşıma ve iletişime açık, sanat ve estetik duyguları güçlü, teknoloji kullanımına ve üretimine yatkın, bilgi toplumu gereklerine haiz, üretken ve mutlu bireylerin yetişmesi eğitim sisteminin temel amacı olmalı. Eğitim sisteminde bireylerin kişilik ve kabiliyetlerini geliştiren, fırsat eşitliğine dayalı, kaliteyi yükselten bir dönüşüm programı uygulaması heddeflenecek. Eğitim yönetimi, öğretmen yetiştirme süreçleri, müfredat, eğitim ortam ve araçları bu dönüşüm sürecini destekleyecek şekilde hayat boyu öğrenme yaklaşımı çerçevesinde güçlendirilecek.
Toplumun ve ekonominin ihtiyaçlarına duyarlı, paydaşlarıyla etkileşim içerisinde olan, ürettiği bilgiyi ürüne, teknolojiye ve hizmete dönüştüren, akademik, idari ve mali açıdan özerk üniversite modeli çerçevesinde küresel ölçekte rekabetçi bir yükseköğretim sistemi hedeflenecek.
Oslo Gündemi (Oslo Agenda 2006) girişimcilik eğitimini politika çerçevesi, eğitim kurumlarının desteklenmesi, eğitici ve öğretmenlerin desteklenmesi, okullarda gerçekleştirilecek faaliyetler, okulların diğer kurum/kuruluşlarla işbirliği yapması ve iletişim faaliyetleri olmak üzere 6 eksende ele almaktadır. Girişimcilik eğitiminin hem özgüven, yaratıcılık, hata yapmaktan korkmamak gibi genel yetkinlikler, hem de işletme becerisi yetkinliği kazandırması gerekir. Kısaca girişimcilik eğitimi, fikirlerin oluşumu ve eyleme geçirilmesini sağlamaya yöneliktir. Bu nedenle girişimcilik eğitiminin ilköğretim düzeyinden başlayarak yükseköğrenim dahil tüm eğitim aşamalarında müfredatın bütünleşik bir parçası haline getirilmesi gerekmektedir. Bunun için deneysel öğrenim yöntemlerinin ağırlık kazandığı, öğretmenin moderatör rolünün güçlendiği ve öğrenciyi pasif izleyicilikten çıkarıp bağımsız ve inisiyatif üstlenmesini sağlayabilecek eğitim yöntemlerine, öğrenciyi sınıf dışına çıkararak iş hayatını tanımasına imkan verecek uygulamalara ihtiyaç vardır. Bu çerçevede kritik başarı faktörü olarak öğretmenler/eğiticiler ortaya çıkmaktadır. Bu nedenle yeni müfredatı ve bunun gerektirdiği öğrenici merkezli pedagojik yaklaşımı kavramış, gerekli öğrenme ortamını oluşturabilecek becerilerle donanmış öğretmenlere ihtiyaç duyulmaktadır. Dolayısıyla öğretmenlerin kariyer hayatı boyunca desteklenmesi önem kazanmaktadır.
AB düzeyinde yapılan araştırmalar yükseköğrenim düzeyinde girişimcilik eğitiminin genellikle işletme fakültelerinde yoğunlaştığını, işletme dışı bölümlerde yeterli düzeyde olmadığına işaret etmektedir. Oysa disiplinler arası bir yaklaşımla tüm öğrencilerin girişimcilik eğitimine erişimine imkan tanınmalı, farklı birimlerdeki öğrenciler biraraya getirilerek ekipler kurmaları sağlanmalı ve iş dünyasıyla yakın bir iletişim ve işbirliği oluşturulmalıdır. Bu çerçevede gerekli kaynakların ve fonların temini konusunda ülke düzeyinde çalışmalara ihtiyaç vardır.
Yaygın girişimcilik eğitimi örgün eğitimi destekleyen/tamamlayan nitelikte, genellikle iş kurma eğitimi {start-up training) şeklinde uygulanmaktadır. Profesyonel eğitmenler, danışmanlar, mentörler bu konudaki önemli kaynaklar olup girişimcilerle buluşmalarını sağlayacak programlar kamu kurumları, sivil kuruluşlar ve çeşitli meslek kuruluşları tarafından üstlenilmektedir.
Bu çerçevede eylem planında ilkokuldan başlayarak hayat boyu eğitim çerçevesinde girişimcilik konularının tüm eğitim programlarına eklemlenmesini sağlayacak hedefler belirlenmiştir.
Eylem planı:
1- Girişimcilik konusu ilk/orta öğretim programına yerleştirilecektir.
2- Girişimcilik konusu üniversite müfredatına yerleştirilecektir.
3- İlk/orta öğretim öğretmenlerinin girişimcilik konusundaki bilgi ve becerileri geliştirilecektir.
4- Eğitim fakülteleri müfredatına girişimcilik eğitimleri eklenecektir.
5- İlk/ortaokullarda girişimcilik projeleri gerçekleştirilecektir.
6- İlk/ortaokullarda "girişimci okul" kavramı yerleştirilecektir.
7- KOSGEB eğitimleri yaygınlaştırılacaktır.
8- Danışmanlık sistemi kurulacaktır.
9- İlk ve orta öğretim okullarında girişimcilik kulüpleri kurulacaktır.
10- Hayat boyu öğrenimde girişimcilik eğitimi yaygınlaştırılacaktır.
6- STRATEJİK HEDEF
Girişimcilerin finansmana erişiminin kolaylaştırılması
Küçük işletmeler, gerek kuruluş gerekse büyüme/yenilikçilik aşamalarında yapısal ve dönemsel nedenlerle finansmana erişimde zorluklarla karşılaşmaktadır. Avrupa Birliği'nin girişimcilerin finansmana erişimini kolaylaştırmaya yönelik eylem planı (2011) girişimcilerin ihtiyaçlarıyla yatırımcının korunması arasında ihtiyatlı bir denge oluşturacak düzenlemeler öngörmektedir. Bu çerçevede Eylem Planında, risk sermayesi mevzuatının yenilenmesi, risk sermayesi yatırımı için düzenleyici çerçevenin oluşturulması, vergi reformları ve muafiyetler, yatırımcıların, kota edilen firma bilgilerine erişiminin kolaylaştırılması, KOBİ'ler için muhasebe raporlama prosedürlerinin kolaylaştırılması, AB'nin Geç Ödemelerle Mücadeleye İlişkin Direktifi'nin uygulamasının hızlandırılması ve girişimcilerin 6102 Sayılı Yeni Türk Ticaret Kanunu Madde 1530 kapsamında düzenlenen mal ve hizmet tedarikinde geç ödemeye ilişkin hüküm ve bu hüküm kapsamında bilgilendirilmeleri gibi tedbirler öngörülmektedir. Ayrıca KOBi'lerin finansman kaynaklarıyla ilgili bilgilere erişiminin kolaylaştırılması hedeflenmektedir. Diğer taraftan bankalar tarafından KOBi'lere uygulanan standart değerlendirme metodlarının dışındaki kalitatif değerlendirme ve buna dayalı derecelendirme konusundaki iyi uygulama örneklerinin ortaya çıkarılması ve paylaşılması sağlanacaktır.
Eylem planı:
1- Bireysel katılım sermayesi sistemine ilişkin farkındalık artırılacak.
2- Girişim sermayesi sistemine ilişkin üst fonların kamu tarafından desteklenmesi sağlanacak.
3- Finansman eksiğinin en çok hissedildiği girişimciliğin erken aşamasına yönelik en az bir üst fon kurulması desteklenecek.
4-Yeni alternatif finansal araçların geliştirilmesine ilişkin araştırmalar yapılacak.
5- Yenilikçi girişimcilerin ticarileştirme projelerine yönelik destek sağlayabilecek kredi garanti mekanizması oluşturulacak.
6- Gelişen İşletmeler Piyasası mevzuatında girişim sermayesi fonlarına ve bireysel katılım sermayesine çıkış kolaylığı sağlanacak.
7- Girişimciler raporlama standartları ve uluslararası kredi kriterleri konusunda bilgilendirilecek.
8- Bankacılık sisteminde "Girişimci Bankacılığı" kavramı geliştirilecek ve uygulanacak.
9- Değişken sermayeli yatırım ortaklıklarına ilişkin ikincil mevzuat tamamlanacak.
TÜRKİYE’NİN GİRİŞİMCİLİK POTANSİYELİ ÇOK YÜKSEK
Türkiye girişimciliğe yatırım yaparsa hızlı sonuç alacağını gördü. Eğitime yatırım girişimcilik konusunda en verimli ve kestirme alan.
Örneğin; Türkiye’de üniversite mezunu girişimci oranı 2006 yılında yüzde 15.30 iken bu oran 2013'te yüzde 44'e yükseldi. Bu gelişme gençlerin artık girişimciliğe daha fazla ilgi gösterdiğini ve bunu alternatif bir kariyer olarak görmeye başladığını kanıtlıyor.
Girişimcilik faaliyetinin şu iki temel türü bulunuyor: a) Fırsata dayalı girişimcilik faaliyeti b) İhtiyaçtan dolayı girişimcilik faaliyeti. Eğitim düzeyi yükseldikçe birincisi artıyor, ikincisi azalıyor.
Türkiye’de kadın girişimcinin erkek girişimciye oranında artış eğilimi de gözleniyor. Örneğin; 2012 yılında erkek girişimci/kadın girişimci oranı 2,55:1 iken 2013 yılında bu oran 2,13:1 oldu.
Gelişmekte olan ülkelerde girişimcilik potansiyel olarak gelişmişlerden önde. Türkiye'de 2013’te potansiyel girişimcilerin oranı yaklaşık yüzde 32'dir, yani her 100 kişiden 32'si gelecek üç yıl içinde girişimcilik faaliyetinde bulunma niyetindedir. Bu oran, gelişmekte olan ülkelerde ortalama yüzde 29.09, gelişmiş ülkelerde ise yüzde 14.27'dir. Demek ki Türkiye ham haliyle önde giden genç girişimciler ülkesidir, yeter ki bu alanda koyduğu stratejik hedeflere yönelik yatırımlarda ikircikli davranmasın.
ERKEN DÖNEM GİRİŞİMCİLİK BÖLGESEL ORANLARI
Türkiye’de girişimci oranları bölgelere göre farklılıklar gösterir. Aşağıda bu oranları görüyoruz. Az gelişmiş bölgelerdeki yüksek oranı (ihtiyaçtan girişimcilik olarak) okuyalım:
- Batı Anadolu yüzde 13.00
- Güney Doğu Anadolu yüzde 11.30
- Akdeniz Bölgesi'nde yüzde 10.94
- Doğu Marmara yüzde 10.76
- Kuzey Doğu Anadolu yüzde 10.40
- Ege yüzde 10.37
- Orta Anadolu yüzde10.32
- Orta Doğu Anadolu yüzde 9.98
- İstanbul yüzde 8.22
- Batı Marmara yüzde 8.00
- Doğu Karadeniz yüzde 7.61
- Batı Karadeniz yüzde 7.23
- En erkek yoğun Batı Karadeniz, (3.31:1)
- En kadın yoğun Ege (1.81:1).
- 18-24 yaş gurubundaki girişimciler, Kuzey Doğu Anadolu, Orta Doğu Anadolu ve Güney Doğu Anadolu bölgelerinde yoğun; (yüzde 21).
TÜRKİYE’DE GİRİŞİMCİLİK ALANINDAN BAZI TESPİTLER
- Yenilikçi fınansman modelleri artıyor
Girişimci sayısının sürekli artmasına rağmen geleneksel finansman araçlarının ihtiyacı karşılayacak hızda gelişememesi nedeniyle yenilikçi finansman modelleri giderek yaygınlaşmaktadır. Bunlar arasında kitle finansmanı (crowd sourcing), akran finansmanı (peer to peer finance), on-line rehin mağazaları (pawn shop) sayılabilir.
- Bulut bilişim kullanımı yaygınlaşıyor
Bulut bilişim, teknolojik ihtiyaçlarını karşılamak isteyen ancak donanım ve yazılım için yatırım gücü olmayan firmaların internet bağlantısı üzerinden hizmet veren servis sağlayıcılarından bu hizmetleri belirli ücretler karşılığında temin edebilmelerine imkan tanımaktadır.
- Girişimcilik yaşı düşüyor
Bilişim temelli birçok uygulamanın, sosyal ağların, blogların henüz 15-16 yaşlarında, lise çağındaki girişimciler tarafından başlatıldığı görülmektedir. Bu da çocukların eğitimin erken dönemlerinden itibaren iş kurma konusundaki riskler ve fırsatlar konusunda bilinçlendirilmesi gerektiğini göstermektedir.
- Sosyal girişimcilik görünür oluyor
Ekonomik sürdürülebilirliğin yanısıra sosyal ve çevresel sürdürülebilirlik kavramlarının önem kazanmasıyla sosyal girişimcilik ve sosyal girişimcilerin desteklenmesi konuları politika ve stratejiler içerisinde yer almaktadır.
- Akıllı telefonlar kolaylaştırıcı oldu
Akıllı telefonlar yeni ürün keşfinden kişileştirilmiş hizmetlere, ürün ve hizmet ödemelerinin yapılmasına kadar tüm alışveriş aşamalarının ayrılmaz bir parçası haline gelmektedir.
- Kurum içi girişimcilik kültürü güçleniyor
Son yıllarda özellikle büyük firmalarda ve kamu kurumlarında girişimcilik kültürünün yerleştirilmesi konusu üst düzey yöneticilerin dikkatini çekmektedir.
- Hızlı büyüme tempolu firmalar (ceylanlar) ve hızlandırıcılar çoğalıyor
Hızlı büyüyen firmaların ekonomiye ve istihdama katkısı takdirle karşılanmakta, hızlandırıcılar hızlı büyümeye katkı sağlayan önemli araçlar olarak değerlendirilmektedir.
- Yeşil ekonomi, yenilenebilir enerji farkedildi
Çevreye duyarlı teknolojiler ve yenilenebilir enerji sürdürülebilir gelişmenin en önemli bileşenleri olarak görülmektedir.
TÜRKİYE’DE GİRİŞİMCİLİK HIZLANDIRICILARI
Kurdukları mikro girişimci ekosistemleri ile Türkiye’de model geliştiren, deneyim biriktiren, proje uygulayan “hızlandıcı” kurum ve platformların çalışmalarından bazı örneklerin konuya kafa yoranlara aktarılmasının yararlı olacağını düşünerek yaptığımız küçük araştırmayı okurumuzun dikkatine sunuyoruz:
TÜBİTAK ‘BİGG’ Programı: Daha önce genç girişimcilerin 1512 olarak bildiği Program, bu yıl yenilendi. BiGG Programı, Türkiye’de girişimcilik ekosisteminin gelişimini hızlandıracak şekilde, TÜBİTAK’la birlikte girişimcilere destek verecek başka kuruluşları da bünyesinde topladı. BiGG Uygulayıcıları olan bu kuruluşlar girişimcilere birçok ilde iş rehberliği, girişim kampları, eğitimler, ön kuluçkalık gibi hizmetler sağlayacak. İş fikirlerini bu hizmetlerden faydalanarak geliştiren girişimci adayları, hazırlayıp ön onay aldıkları iş planlarıyla TÜBİTAK’a başvuracak ve bu yıl 150 bin TL’ye yükseltilen hibe destekten yararlanmak için yarışacak.
Girişimcilerin şimdiye kadar destek alan projeleri arasında;
- Yüksek görüntü kalitesi sunan LED ekran tasarımı,
- Alerjik bireylere gıda seçiminde yol gösteren mobil uygulama,
- Ultrasonik (20 kHz ve üzeri) ses dalgalarıyla sera zararlısı haşereler ile mücadele için cihaz,
- Haberleşme ve elektronik taarruzda etkinlik mesafesini artıracak RF güç yükselteç,
- İnsan DNA’sının 10 bin kat daha ucuza analizini sağlayacak yeni nesil dizileme platformu gibi yenilikçi ürünler bulunmaktadır.
TÜBİTAK destekleriyle iş fikirlerini ürüne dönüştürmek üzere 349 mikro ölçekli şirket kuruldu. Bu şirketler kurulduktan kısa süre içinde, TÜBİTAK’tan aldıkları desteklerle önemli başarı hikayeleri çıkarabilmektedir. Başarılı şirketler arasında, 1 yıllık destek süresi içerisinde on devlet kurumuna geliştirdiği ürünü satan, proje süresi içinde 250.000 TL.’lik şirket hissesi satan, 460.000 dolar tutarında satış gerçekleştiren, henüz ön prototip aşamasındayken hastane ve laboratuvarlardan iş planı çıktısının siparişini alan şirketler bulunuyor.
Bu yıl daha da etkin sonuçlar almak için TÜBİTAK, BİGG Programı içinde, girişimcilere katkı sağlayacak diğer kuruluşlara da görev verdi. BiGG’in ilk aşamasını artık TÜBİTAK değil, TÜBİTAK’ın destekleyeceği 17 kuruluş yürütecek. Aralarında teknoloji transfer ofisleri, teknoparklar, bir bankanın da olduğu bu kuruluşlar, web sayfalarında ilan ettikleri yöntemle iş fikri başvuruları almaya başladı.
İş fikirlerinin iş planlarına evrilmesi için geçirilecek yoğun yaz döneminden sonra, BiGG 2. Aşama için iş planı başvuruları 1-15 Ekim 2015 tarihleri arasında TÜBİTAK’a yapılacak. Şirketleşmeye doğru en önemli basamak olacak iş planlarının bu yıl, daha nitelikli ve gerçekçi hazırlanması bekleniyor.
Arı Çekirdek: İstanbul Teknik Üniversitesi bünyesinde, mikro bir girişimcilik eko sistemi uygulamasıdır. Bir fikrin projeye/ürüne/hizmete dönüşebilmesi için genç girişimcilere öncelikle araştırmalarını yapabilecekleri altyapı ve üstyapı olanaklarını temin etmekte; fikirden projeye giden süreçte genç girişimcilere kimi zaman başarılı birer mühendis kimi zamansa yetenekli birer işadamı olmayı öğreten eğitim ve öğrenim imkanlarını bir KAMP süresince sunmakta ve projelerini hayata geçirilebilmek için genç girişimcilerin ihtiyacı olan finansal destekleri -aynı ticari hayatta olduğu gibi rekabet koşulları altında, sinerji ve işbirliği olanaklarını kullanarak elde edebilecekleri bir YARIŞMA modeli ile sağlamaktadır. Destekleyicileri arasında kamu ve özel sektör kurumları bulunmaktadır.
Enkuba: Garanti Bankası’nın öncülüğünde oluşan bir girişimci kuluçka merkezidir. Yenilikçi girişimcilerin mobil ve internet ürünleri geliştiren şirketler yaratmalarını hızlandırmak amacını taşımaktadır. Seçilen girişimcilere 3 aylık yoğun destek programı süresince ofis imkanı, mentörlük, sermaye ve networking hizmetleri sağlanmaktadır.
Embriyonix: Kar amacı gütmeyen bir kuluçka programı olup, ortakları, EGiAD (Ege Genç İş Adamları Derneği), ESiAD (Ege Sanayi iş Adamları Derneği), EBSO (Ege Bölgesi Sanayi Odası), iZTO (İzmir Ticaret Odası) ve İEU'dir (İzmir Ekonomi Üniversitesi). Embryonix'in temel amacı yeni fikirleri başarılı işletmeler haline getirmek ve onlara yatırımcı bulmaktır. Teknoloji temeli olan iş fikirleri için danışmanlık (mentörlük), ofis, finansal destek, eğitim ve kişisel gelişim hizmetleri verilmektedir.
E-tohum: Yeni ekonomi konusunda bilgi ve fikir sahibi, kendi internet şirketini kurmak isteyen girişimcilerle; şirketleri, yatırımcıları ve profesyonelleri biraraya getirmeyi amaçlayan pazar yeridir. Seçilen girişimciler E-tohum Girişimcilik Kampı’na katılabilmekte, iş planlarını hazırlarken koçluk ve yönlendirme desteği almakta, hazırladıkları iş planlarının bireysel, kurumsal yatırımcı ve şirketlere sunmaları sağlanmaktadır. İnternet konusunda yeni iş fikri olan henüz şirketini kurmamış, iş fikrini gerçekleştirmek için şirketini kurmak üzere olan, internet şirketini/girişimi kurmuş, sermaye, yönetim, pazarlama ve diğer desteğe ihtiyacı olan girişimciler E-tohum'a başvuru yapabilmektedir.
Endeavor: Küresel bir program olan Endeavor, iş dünyası liderlerinin de yeraldığı rehberlik ağı ile etkin girişimcilerin gerçek potansiyellerini ortaya çıkarmalarına katkıda bulunmak hedefini taşımaktadır. "Etkin Girişimci", en iddialı, hızlı ve güçlü büyüme planları olan, rekabet üstünlüğü ile icra becerisini biraraya getirebilen, başarıya ulaştığında tüm paydaşiarına yüksek katmadeğer yaratma potansiyeli sunan, kendi hayatının yanısıra bulunduğu topluluğu ve dünyayı değiştirme gücüne sahip olan kişiler olarak tanımlanmaktadır. Bu girişimcilere mentörlük, networking ve stratejik danışmanlık destekleri sağlanmaktadır.
Girişim Fabrikası: Teknoloji alanında yüksek potansiyelli, sürdürülebilir işler kurmak isteyen teknogirişimcileri fikir aşamasından ürün lansman aşamasına kadar destekleyen iş hızlandırma programıdır. Amacı; genç girişimcilerin bu yeni girişim maceralarındaki kaynak ve bilgi ihtiyacını karşılamaktır. Özyeğin Üniversitesi ve paydaşlarının işbirliği ile kurulmuş, kar amacı gütmeyen bir girişimdir.
Inovent: Türkiye'nin ilk teknoloji ticarileştirme/hızlandırıcı ve çekirdek fon şirketi olup 2006 yılında Sabancı Üniversitesi tarafından kurulmuştur. Inovent, özellikle akademi temelli girişimciliğe odaklanmak suretiyle henüz erken aşamada olan teknolojilerin ticarileştirilmesini yönetmekte olup, akademisyen ve/veya öğrenciler tarafından kurulan üniversite start-up şirketlerine odaklanmaktadır.
Inventram: 2010 yılında Koç Üniversitesi’nde erken aşama teknoloji yatırım şirketi olarak kurulmuştur. Girişimcilerin, buluşçuların ve şirketlerin projelerini doğru iş modelleri ile hayata geçirerek yenilikçi fikirlere finans ve yönetim desteği sağlamaktadır.
Metutech-ATOM: ODTÜ'de dijital oyunlar ve animasyon sektörleri üzerine kurulmuş ön kuluçka merkezidir. Amacı, oyun ve animasyon üzerine yaratıcı fikirlerin kaybolmasını önlemek ve bu fikir ve projelerin ticari değere dönüşmesini sağlamaktır.
Viveka: Teknoloji fikirlerini gerçekleştirmek isteyen girişimcileri zaman, maddi kaynak ve bilgi açısından destekleyerek projelerini hayata geçirmelerini sağlayan bir inkübasyon merkezidir. Ofis imkanı, mentörlük ve yatırımcı ağlarına erişim sağlamaktadır.
METUTECH-BAN: Teknoloji Yatırımcıları Derneği- METUTECH-BAN, dünyada "İş Melekleri" olarak adlandırılan yapıların, ülkemizde de oluşması için hukuki düzenlemeler de dahil olmak üzere her türlü faaliyeti yürütmek, desteklemek ve geliştirmek amacıyla ODTÜ Teknokent bünyesinde kurulmuştur. Girişimcilerin finansman arayışını başarılı biçimde tamamlayabilmeleri için girişimcilere ön eğitim ve danışmanlıklar verir. Girişimcilere iş dünyasında deneyimli yatırımcılarla buluşma imkanı tanımakta; iş meleklerinin girişimcilere tecrübelerini aktarmalarına ve bu sayede piyasalar, yatırımcılar ve müşteriler hakkında bilgi desteği sunmalarına da aracılık yapmaktadır.
TOBB ETU Garaj: TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi bünyesinde girişimcilik projelerinin ulusal ve uluslararası pazarlara yönelik ticarileştirilmesi ve etkin çalışan bir girişimcilik ekosistemi yaratılması amacıyla kurulmuştur. GARAJ Girişimcilik Merkezi, 6 aylık dönemler halinde başlangıç veya erken aşamada bulunan ve bilgi-iletişim teknolojilerine yönelik projeleri olan girişimcilerin sürdürülebilir ve hızlı büyüyen şirketler yaratmalarını sağlar. GARAJ'ın girişimcilere verdiği en önemli katkı yazılım, dizayn, iş geliştirme, sunum ve kişisel gelişim gibi birçok alanda birebir mentörlük hizmeti ve ulusal ve küresel yatırım ağiarına erişim desteğidir. GARAJ girişimcilerin projelerine ücretsiz olarak katkı sağlarken girişimcilerin programdan sonra yatırım yapmaları halinde şirketlerine ortak olmaktadır.
Start-up Kitchen: Kendi içerisinde parlak iş fikirleri üreten, pazar araştırmalarını yapan, hayata geçirecek genç beyinleri teknoloji ve UX alanlarında eğiten, ilk yatırımı yapan ve projeyi şirketleştiren bir kuluçka merkezidir. Ayrıca hayata geçen projelere her zaman mentör desteği vermekte ve projeye yatırım yapmak isteyenler ile ilişkileri düzenlemektedir. Start-up Kitchen pek çok farklı alanda iş geliştirebilecek tecrübesini, yıllardır internet teknolojileri, mobil, oyun, fikir ve yenilikçilik yönetiminde sayısız projeye hayat vermiş olan uygulama ekibinden almaktadır.
İnovita İstanbul: İnovita Yaşam Bilimleri ve Teknolojileri İstanbul İşbirliği Platformu 2010 Yılı Bilgi Odaklı Ekonomik Kalkınma Programı kapsamında İstanbul Kalkınma Ajansı’ndan (İSTKA) aldığı destekle kurulmuş; Boğaziçi Üniversitesi Yaşam Bilimleri ve Teknolojileri Araştırma ve Geliştirme Merkezi önderliğinde; "Sabancı Üniversitesi Nanoteknoloji Araştırma ve Uygulama Merkezi (SUNUM)" ve "İstanbul Üniversitesi Biyomedikal ve Klinik Mühendisliği Birimi ve Sağlık Bilimleri Enstitüsü" ortaklığında yürütülmüştür.
İnovita İşbirliği Platformu, İstanbul içerisinde yaşam bilimleri ve teknolojileri alanında yürütülen bilimsel araştırmaların ve geliştirilen yeni teknolojilerin gerçek bir ekonomik değer haline getirilmesi amacıyla üniversite-sanayi işbirliklerinde bir arayüz olmayı hedeflemiştir. İnovita İşbirliği Platformu, İstanbul'da yaşam bilimleri ve teknolojileri konusunda faaliyet gösteren ilgili Ar-Ge merkezleri ile üniversiteler (ulusal ve uluslararası), ilgili STK kuruluşları ve özel sektör kuruluşlarını bir araya getirerek öne çıkan sektörel ihtiyaç ve beklentileri belirlemiş ve bu ihtiyaçlara cevap vermek üzere çalışmalar yapmaktadır.
NAFİZ KARADERE; Garanti Bankası Genel Müdür Yardımcısı
Girişimcilikte cesaret çok önemli
Garanti olarak, girişimcilere özel ürünler, kapsamlı finansman çözümleri, aracılık ettiğimiz kaynaklarla onların yanında olurken; fikirlerini verimli, şeffaf ve sürdürülebilir bir yapı içerisinde hayata geçirmeleri için de yönlendirmede bulunuyoruz.
Faaliyet gösterdikleri değişik sektörlere yönelik özel ürünler, kapsamlı finansman çözümleri, aracılık ettiğimiz kaynaklarla her koşulda girişimcilerin yanlarında olmayı hedefliyoruz. Genç girişimcilerle biraraya gelebileceğimiz, fikirlerini değerlendirebileceğimiz, bilgi paylaşımında bulunabileceğimiz olabildiğince çok platform yaratmak için çalışıyoruz. Örneğin;
- TOBB ile birlikte düzenlediğimiz Genç Girişimci Buluşmaları.
- Türkiye’nin ilk ve önde gelen melek yatırım organizasyonu Galata İş Melekleri’nin düzenlediği, İTÜ Girişimcilik Kulübü ve Koç Üniversitesi Girişimcilik Kulübü’nün desteği ve Garanti Bankası’nın ana sponsorluğuyla gerçekleşen GBA Mentor Clinic toplantıları.
- Boğaziçi Üniversitesi Mezunlar Derneği (BÜMED) tarafından hayata geçirilen “BUMED Business Angels” (BUBA), melek yatırımcılar ağı ile stratejik ortaklığımız.
- Yatırım alma ve büyüme potansiyeli olan her ölçekten ve sektörden erken aşama girişimlerin, KOBİ’lerin ve büyüyen girişimleri desteklediğimiz, projelere ivme kazandırdığımız; Garanti Partners platformu.
- Girişimcinin her aşamada ihtiyaç duyacağı bilgiye kolayca erişimi için; Girişimci El Kitabı’mız.
- Ulusal ve uluslararası desteklerle ilgili gerekli bilgi ve yönlendirmeyi tek bir çatı altında sunan Teşvikbul hizmetimiz.
- Girişimcilerin önemli sorularını yanıtlayan “ŞirketKur” hizmetimiz.
ERDAL ERDEM; Halkbank Esnaf ve KOBİ Bankacılığı Genel Müdür Yardımcısı
Yeni fikirleri krediyle destekliyoruz
Bankamız, Türkiye’de girişimcilik oranlarının artmasına büyük önem verdiği için Girişimci Kredisi ürününü geliştirdi. ‘Girişimci Kredisi’ ile girişimciliği teşvik etmeyi, istihdamı artırmayı, girişimcilerin yeni iş kurmalarını ve ekonomik hayata katılmalarını hedefliyoruz. Bu ürünümüzle girişimci ruha ve yeni iş fikirlerine sahip, özellikle yazılım, donanım geliştirme, mobil uygulamalar gibi teknolojik ürün ve uygulamalar alanında projesi olan, patenti alınmış her türlü buluş/icat/yeni fikri faaliyete geçirmek isteyen girişimcilere, ödemesiz dönem imkanı ile beraber 36 ay ve 48 aya kadar varan vadelerde kredi imkanı sağlıyoruz.
Üniversite mezunu olup, deneyim kazandığı ve eğitimini aldığı iş kolunda kendi işyerini açmak isteyen ‘cesur’ girişimciler ile teknokentlerde faaliyet gösteren, patenti alınmış her türlü buluş/icat/yeni fikri faaliyete geçirmek isteyen ‘mucit’ girişimciler ve KOSGEB, TÜBİTAK, TTGV gibi kurumlardan hibe almaya hak kazanmış girişimciler de bu krediden faydalanabiliyor.
Ayrıca üniversite mezunu, deneyimsiz, mezun olduğu bölümle ilgili kendi işini kurmak isteyen ‘genç’ girişimciler ile mesleki kuruluşlardan eğitim sertifika/belgesi bulunan, deneyimli ve kendi işyerini açmak isteyen ’usta’ girişimcilere de kredi kullandırıyoruz.
Türkiye’deki bankacılık sistemi girişimciyi finansal ürünler, eğitim ve danışmanlık hizmetleri yönünden desteklemek anlamında büyük bir yol kat etmiştir. Bugün sisteme baktığımızda bankaların girişimciler için özel olarak tasarladığı ürün ve hizmetler ile devlet teşviklerini de kapsayan pek çok ürün ve hizmet olduğunu görebiliriz.
GİRİŞİMCİLİK EKOSİSTEMİNİN UNSURLARI
DÜZENLEYİCİ ÇERÇEVE
- Pazar koşulları
- Finansa erişim
- İdari yük (iş kurma/büyütme)
- Rekabet mevzuatı
- Kredi piyasaları
- Dış pazarlara erişim
- İcra ve iflas mevzuatı
- İç pazara erişim
- Girişim sermayesi
- Sağlık ve çevre mevzuatı
- Kamu ihaleleri
- Yatırım melekleri
- Ürün ve iş piyasaları
- Kamunun rolü
- Sermaye piyasaları mevzuatı
- Pazarın kalitesi
- Adalet sistemi
- Vergi sistemi
- Sosyal güvenlik mevzuatı
BİLGİNİN OLUŞUMU YAYILIMI KÜLTÜR
- Ar-Ge yatırımları
- Eğitim ve deneyim, öğrenim
- Risk algısı
- Üniversite-sanayi işbirliği
- Girişimcilik altyapısı
- Girişimci algısı
- Firmalar arası işbirlikleri
- Danışmanlık/eğitim iş sahibi olma istekliliği
- Teknoloji, internet hizmetleri l Sosyal sermaye ve güven
- İşgücü hareketliliği ilişkileri.
METİN KARABİBER; Finansbank KOBİ ve Tarım Bankacılığı Genel Müdür Yardımcısı
Geleceğin patronları
Finansbank’ın, ilk işlerini kurma hayallerini gerçekleştirmek isteyen girişimci adaylarına finansman ve bilgi desteği sunmak için düzenlediği “Geleceğin Patronları” yarışmasının üçüncüsü için başvuruları başlattık.
Geleceğin patronu olmak isteyen girişimciler, yatırımcılarla buluşmak için 16 Ağustos’a kadar projeleriyle birlikte www.geleceginpatronlari.com adresinden başvuru yapabilirler. Yarışma, Türkiye’nin her yerinden, iş fikrine ilişkin somut adım atmış ve işini büyütmek isteyen üniversite ve yüksekokul mezunlarına açıktır.
Sağlıklı bir girişimcilik ekosisteminin kurulması, sürdürülebilir ekonomilerde kritik role sahiptir. Bu sebeple Türkiye’nin Finansçısı olarak yenilikçi iş fikri ile kendi işinin patronu olarak ekonomiye değer katmak isteyen yeni girişimcileri önemsiyoruz.
Bu sene European Fund For Southeast Europe (EFSE) katkısı ile gerçekleştireceğimiz yarışmada ön elemeden geçen 50 projenin sahibi Koç Üniversitesi Kuluçka Merkezi tarafından verilecek olan “İş Modeli Eğitimi”ne katılmaya hak kazanacak. Bu projeler arasında yapılacak elemeden geçen ilk 20 girişimci ise yine Koç Üniversitesi tarafından verilecek “Geleceğin Patronları Akademisi Eğitimi”ne ücretsiz katılabilecek. Projeler, Akademi eğitimi sonrasında yeniden değerlendirilecek ve en başarılı 10 proje 11 Kasım’da Finansbank Kristal Kule’de düzenlenecek finalde melek yatırımcıların da aralarında bulunduğu jüri karşısında yarışacak.
Finansbank, 1’inciye 50 bin liralık sermaye desteği ödülü verirken finale kalan ilk 10 projeye de sıfır faizli, ödeme ertelemeli 50 bin TL’lik finans desteği sunacak.
TURGUT BOZ; TEB KOBİ Bankacılığı Kıdemli Genel Müdür Yardımcısı
Girişimciye 500 bin TL teminatsız kredi
Türkiye’nin en kapsamlı Girişim Bankacılığı’nı hayata geçirdik.
- Girişimcilere özel olarak İstanbul Ataşehir’de hayata geçirdiğimiz TEB Girişim Evi’nde ‘iş fikrim var’ diyen herkese ücretsiz eğitim, danışmanlık ve mentorluk hizmeti sağlıyoruz.
- TEB Kuluçka Merkezi’nde ‘Ticari Hızlandırılmış Büyüme Programı’ndan yararlanan girişimcilerimizin ihtiyaçlarına yönelik düzenli eğitimler gerçekleştiriyoruz.
- TÜBİTAK, 1512 Teknogirişim Sermaye Desteği Programı-BiGG 1. Aşama Uygulayıcı tek banka TEB olduk.
- TİM işbirliğimizle TİM-TEB Girişim Evleri’ni Anadolu’ya yaymaya başladık.
- TİM ve ODTÜ Teknokent ile birlikte ABD’de Silikon Vadisi’nde TEB Girişim Evi Noktası’nı açtık.
- Bankamız bünyesinde kurulan TEB Özel Melek Yatırım Platformu ile de işbirliğimiz var.
- ODTÜ Teknokent başta olmak üzere, birçok üniversiteyi kapsayan geniş bir işbirliği ağı kurduk.
- KOSGEB ile işbirliği yaparak, dünyanın en kapsamlı Girişimcilik Endeksi’ni ülkemize kazandırdık.
- eOfis firması işbirliğiyle Yeşilköy, Bakırköy, Gayrettepe, Maslak, Taksim, Ataşehir ve Kartal’da olmak üzere İstanbul’un 7 farklı bölgesinde TEB Girişim Evi noktaları açtık.
- ‘Ticari Hızlandırılmış Büyüme Programı’nı uyguladığımız; pek çok teknokentte, teknokent girişimcilerine özel eğitimler düzenliyoruz.
- TEB Girişim Bankacılığı olarak girişimcilerimize; 100 bin TL, KGF ile yapmış olduğumuz işbirliğiyle 500 bin TL’ye kadar teminatsız kredi kullandırabiliyoruz.
SANEM OKTAR; KAGİDER (Türkiye Kadın Girişimciler Derneği) Yönetim Kurulu Başkanı
Kadın girişimciliğine kadını güçlendirmek temelinde bakıyoruz
2015-2018 dönemi için öngörülen Türkiye Girişimcilik Stratejisi ve Eylem Planı’nda da “toplumdaki ataerkil bakış açısı” kadın girişimciliği önündeki bir tehdit olarak ifade ediliyor.
KAGİDER olarak planda sorumluluk verilen kurumlar arasında yeralıyoruz. Bu bağlamda, ekonomik ve hukuki çerçeve başta olmak üzere ekosistemin tüm unsurlarının yeniden ele alınması ve iyileştirme önerilerimizi sunacağımız raporu hazırlayacağız. Planda belirtilen bir başka görevimiz ise başarılı kadın girişimcilerin rol model olarak yeraldığı, kadınları girişimciliğe motive etmek üzere başlatılan Kadın Girişimci Elçileri projesini yaygınlaştırmak.
KAGİDER olarak kadın girişimcilere rehberlik ve eğitim desteği sunmak, geliştirdiğimiz ve süreklileştirdiğimiz projelerimizle onları güçlendirmek için çalışıyoruz.
- Genç kadınların iş hayatına kazandırılması için Geleceğin Kadın Liderleri Programımız
- Üniversitelerdeki seminerlerimiz
- Kurulduğumuzdan beri gerçekleştirdiğimiz “İşimi Kuruyorum Eğitim Programı”
- Rol model kadınları çoğaltmak için Garanti Bankası ve Ekonomist Dergisi ile Türkiye Kadın Girişimci Yarışması
- İşlerini kuran ve büyütmek isteyen kadınlar için mentorlük projeleri, iş günleri ismi ile networking toplantıları
- WEConnect projemiz ile girişimci iş kadınlarını hizmet ve ürünlerini satmaları için özel sektör satın almacıları ile biraraya getirmek
- Girişimci kadınların birbirleri ile iş yapmaları için kurduğumuz platformlar
- Türkiye Vodafone Vakfı ve Soma
Çelikel Eğitim Vakfı Alev Topları Programı
Kendini bilen, değer bilgisine dayanarak değerlendirebilen, değerli amaçlar için yaratıcı, sorumluluk sahibi insanların yetişmesine katkıda bulunmak amacıyla, eğitimin niteliğini arttırmaya yönelik programlar geliştirme ve bunları uygulama misyonuyla çalışmalarını yürüten Çelikel Eğitim Vakfı, Alev Topları Programı ile 2015-2016 eğitim öğretim yılının yeni kıvılcımlarını belirleyecek. Başvuru sürecinin 30 Ağustos tarihine kadar devam edeceği Alev Topları Programı, grup ve bireysel mülakatlar ile sürdürdüğü yoğun bir değerlendirme sürecinin ardından yeni kıvılcımlarını açıklayacak.
2015-2016 eğitim-öğretim döneminde programa dahil olacak öğrencilere, Program kapsamında, hayatlarında önemli değişimler yaratacak kişisel ve sosyal gelişim eğitimleri düzenlenecek, kendi alanlarında uzman kişiler aile vizyon buluşmaları gerçekleştirilecek, Anel Grup’ta staj yapma ve sosyal sorumluluk projelerinde gönüllü olarak yeralma imkanı sağlanacak. Öğrenciler kendilerine hediye edilen Müze Kart ve kitaplarla da özel bir programa dahil olmanın ayrıcalığını yaşayacak.
Turkcell Akademi’den Sorumlu Grup Başkanı Banu İşçi Sezen
Turkcell Dijital Akademi’de Pazarlamanın duayenleri
Turkcell’in bilgi ve gelişim alanlarındaki uzmanlığını tüm Türkiye ile paylaşmak üzere hayata geçirdiği Turkcell Dijital Akademi, kullanıcılarına bu kez kendi sisteminde en çok aranan programı sunuyor. “Pazarlama Sertifika Programı”, Turkcell Dijital Akademi üzerinden zamandan ve mekandan bağımsız tamamlanabilen, ücretsiz ve herkese açık bir eğitim programı. Turkcell Dijital Akademi “eğitimde fırsat eşitliği” ilkesiyle herkese zamandan ve mekandan bağımsız kendini geliştirme, kariyerini bir üst noktaya taşıma imkanı sunuyor.
Pazarlama Programı için online platformda biraraya gelen pazarlama duayenleri kendi deneyimleri ile besledikleri derslerle kullanıcılara yepyeni bir dünyanın kapılarını aralıyor. Dersler; Arzum Yönetim Kurulu Başkanı Murat Kolbaşı, Coca Cola-Türkiye, Kafkasya ve Orta Asya Bölgesi Başkanı Galya Molinas, Big Chef’s Kurucu Ortağı Gamze Cizreli, Yıldız Holding Pazarlama Genel Müdürü Başak Kluznick gibi sektörün önde gelen isimlerinin yeraldığı 53 yöneticiden oluşan güçlü bir kadro tarafından veriliyor.
Eğitimleri tamamlayanlara Turkcell Akademi sertifikası verilecek.
Bilgi: www.turkcellmedya.com
GİRİŞİMCİ İÇİN MİKRO EKOSİSTEMLER
“Girişimci için mikro ekosistem” kavramı çok önemli. KobiEfor olarak kavramın altını şu nedenle çiziyoruz: Türkiye’nin tümden “girişimci ekosistemi”ne dönüşmesi sratejik bir vizyonla orta vadeli hedef olarak belirlendi.
Bu kamusal düzenleme, yıllara yayılan ve yukarıda “eylem planları” olarak okurun dikkatine sunduğumuz bir dizi reformların yapılmasını da gerektiriyor. Oysa Türkiye’de ekonomik gelişme dinamikleri kamunun değil, özel kesimin ve sivil toplumun elindedir. Özel kesim ve sivil toplum kendi yapısı içinde gerçekleştireceği reformlarla “hızlandırıcı” olabilir ve olmaktadır. Bu çalışmaların “girişimci için mikro ekosistem”ler olarak dizayn edilmesi ve uygulanması önem taşımaktadır. Dergimizin bu yaklaşımını aşadığa verdiğimiz kurumsal örnekler çerçevesinde somutlamak istiyoruz.
BİLKENT CYBERPARK
100 aday girişimciye ücretsiz iş planı kampı
Cyberpark; Cyberpark BİGG M.A.R.K.A. (Bireysel Genç Girişimci Mentör Destekli Araştırma Kapasitesi Artırma) projesi ile girişimci adaylarına hazırlık desteği sunuyor.
Destek, TÜBİTAK’ın bu yıl faaliyete geçen yeni uygulaması ile 1512 Bireysel Genç Girişim Programı’na başvurmak isteyen tüm girişimci adaylarını kapsıyor. Önce “Uygulayıcı Kuruluş”lara başvurmak gerekiyor. Çetin bir eleme sürecinden geçerek belirlenen Uygulayıcı Kuruluşlar, bu yaz boyunca girişimci adaylarının iş fikri başvurularının başarılı bir girişime dönüşmesi için onlara iş planı hazırlama desteği veriyor. TÜBİTAK 1601 Programı Bilkent CYBERPARK’ın BİGG MARKA ismi ile duyurduğu Ağustos ve Eylül aylarında gerçekleşecek eğitim ve mentöring kampı projesini destekliyor.
Programa kabul edilen girişimci adayları, tüm kamp boyunca Cyberpark tarafından misafir edilecekler ve her bir girişimci adayı piyasa ederi yaklaşık 10.000 TL tutarında olan bireysel danışmanlık ve koçluk hizmetinden ücretsiz yararlanacak.
Bilkent CYBERPARK, kurguladığı bu program ile girişimci adaylarının yola hazırlıklı çıkarak, iş fikirlerinin iyi hazırlanmış planlar doğrultusunda hayata geçmesini ve başarılı girişim oranının artmasını hedefliyor.
Başvuru için: http:// biggmarka.cyberpark.com.tr
İSTANBUL TİCARET ÜNİVERSİTESİ
Teknoloji Melekleri Proje Pazarı
Teknoloji ve bilişim projesi olan gençleri projelerini hayata geçirmek için yatırımcılarla biraraya getiren, “Teknoloji Melekleri Proje Pazarı” etkinliği İstanbul Ticaret Odası’nda (İTO) gerçekleşti. İstanbul Kalkınma Ajansı desteği ile İstanbul Ticaret Odası’nın düzenlediği etkinlikte 15 genç girişimci projelerini akademisyenlere ve melek yatırımcılara sundu. Başarılı olan girişimciler Silikon Vadisi’ne gönderilerek projelerini dünya çapında tanıtma fırsatı bulacak.
Kadın istihdamına yönelik hayata geçirilen “Teknoloji Melekleri” projesi en önemli katmadeğer unsuru olarak, gelişme potansiyeli yüksek olan teknoloji/bilişim sektörüne yönelik nitelikli insan kaynaklarının ve yaratıcı iş fikirlerinin geliştirilerek sektör tarafından ticarileşmesini sağlıyor. Proje kapsamında düzenlenen eğitim programlarına katılan öğrenciler, sektöre yönelik ürettikleri uygulamaları ve dijital iş fikirlerini düzenlenen proje pazarı dahilinde işletmeler ile paylaşabilme imkanına sahip oluyorlar. Böylece üretilen fikirlerin ticarileşmesi, sektörün ise yenilikçi fikirleri tanıması sağlanıyor.
TURKCELL VE GARANTİ BANKASI
Ortak Kurum İçi Girişimcilik Programı
Turkcell ve Garanti Bankası, yeni ürün ve hizmet geliştirme faaliyetlerini hızlandırmak amacıyla güçlerini birleştirdi ve “Ortak Kurum İçi Girişimcilik Programı”nı hayata geçirdi. İki kurumun çalışanlarından gelen iş fikirlerinin, yine çalışanlar tarafından gerçeğe dönüştürülmesini amaçlayan inovatif program; Silikon Vadisi’nde doğan ve dünyanın dört bir tarafında yaygınlaşan Lean-Startup (Yalın Girişimcilik) yöntem ve araçlarını kullanıyor. Program, iki kurumun çalışanlarından oluşan karma ekiplerin kontrolünde yürütülüyor ve bu yönüyle bir ilk olma özelliğini taşıyor.
Turkcell bir teknoloji şirketi olarak girişimci ekosistemiyle işbirlikleri gerçekleştiriyor, bu alanı kendi çalışanlarına da açıyor. Programda, yalın girişim metodolojileri kullanılıyor. Müşteriye sunulacak değer teklifi tanımlandıktan sonra saha çalışmalarıyla hedef kitleden geri bildirim alınıyor. Ardından prototip oluşturuluyor ve bunun üzerinden sürekli iyileştirme yapılarak ürün haline dönüştürülüyor. Çalışma Garanti Bankası ile ortak yürütülüyor. Banka çalışanlarının girişimcilik kültürünü içselleştirmesini sağlayarak, kendi işlerini başlatıp yönetebilecekleri bir ortam yaratmış oluyor.
E-TOHUM
Yeni dönem başvuruları başladı
Girişimciler için Etohum 2015-2016 dönemi başvuruları başladı. 31 Ekim 2015’e kadar sürecek olan başvuru süreci sonunda başarılı olan girişimler, Startup Turkey etkinliğine katılma hakkı kazanmanın yanısıra San Francisco ve Londra’da yatırımcılarla buluşma şansını elde edecekler.
Etohum 2008’den bu yana teknoloji ve internetle ilgili şirket kuran girişimcileri hızlandıran ve erken aşama yatırımlarını yapan bir kurum. İnternet, mobil, oyun ve yazılım alanında kendi işini kurmak isteyen ya da kendi şirketini kurmuş, fakat sermaye, yönetim, pazarlama ve diğer konularda desteğe ihtiyacı olan daha fazla girişimciye şans tanımayı hedefliyor.
Etohum'un başlattığı başvuru süreci Ekim ayına kadar sürecek. Aralık ve Şubat ayları arasında sürecek olan hızlandırma programında girişimciler, Ocak ayında Etohum Yatırımcı Kulübü’ne sunumlarını yapacaklar. Süreç sonunda seçilen girişimler ise Startup Turkey’de yatırımcılarla buluşacak. Bu yıl seçilen girişimler ayrıca Temmuz 2016’da San Francisco’da ve Kasım 2016’da Londra’da yatırımcılarla buluşacaklar.
Başvuru için: http://basvuru.etohum.com
İTÜ ARI TEKNOKENT
Küresel girişimciye ABD yolu
İTÜ ARI Teknokent’in girişimcileri yurtdışına taşıyarak uluslararası birer markaya dönüşmeleri adına desteklediği ITU GATE programının 3. dönemi için başvurular başladı. Halihazırda bir iş planı doğrultusunda faaliyetlerini yürüten firmaların katıldığı ITU GATE’e 7 Ağustos’a kadar başvuruluyor. Seçilen firmalara özellikle ABD pazarına giriş stratejileri, pazar araştırması, ürünün rekabetçi avantajlarını konumlandırma, hikayeleştirme, fiyat ve gelir modeli gibi pek çok konuyu kapsayan 2 aylık bir eğitim sunuluyor. Ardından 1 ay ABD kampı...
ABD serüveni boyunca firmalara iş geliştirme faaliyetlerinde danışmanlık hizmeti sunuluyor. Girişimciler Amerika’da Chicago ve San Francisco’da kuluçka merkezlerine giderek burada uluslararası yatırımcılarla, akademisyenlerle ve girişimcilerle tanışma imkanı yakalıyor.
Teknoloji alanında faaliyet gösteren firmaların global birer marka haline gelmeleri adına çalışmalarını yürüten İTÜ ARI Teknokent, ITU GATE projesinin yanı sıra dünyanın en önemli girişimcilik ekosistemlerinden Chicago 1871’de açtığı ofisle de Türkiye’deki firmaların uluslararası markalara dönüşümüne ön ayak oluyor. İTÜ ARI Teknokent’in hedefinde dünyanın önemli kuluçka merkezlerinde ofisler açmayı sürdürerek Türkiye’nin ihracatına katmadeğer sağlayacak firmaları desteklemek bulunuyor.
Başvuru için: (http://itugate.com/tr
İTÜ ÇEKIRDEK
Teknoloji tabanlı girişimlere destek
Türkiye'nin Ar-Ge ve inovasyona dayalı teknolojik altyapısını güçlendirmeyi hedefleyen İTÜ Çekirdek, TÜBİTAK 1601 programı kapsamında “1512 Teknogirişim Sermaye Desteği Programı Bireysel Genç Girişim (BİGG )1. Aşama Uygulayıcısı” oldu. TÜBİTAK 1512 Teknogirişim Sermayesi’ne giden yol İTÜ Çekirdek’ten geçiyor.
İTÜ Çekirdek, girişimcilerden gelen fikirleri somut iş sonuçlarına dönüştürme misyonuyla teknoloji tabanlı proje sahiplerini eğitimlerle mentorluk ve network ağı ile destekleyecek. Başvuru formu hazırlama, iş modeli, iş planı, gelir modeli gibi pek çok alanda eğitim imkanı girişimcilere sunulacak. Başlangıç aşamasındaki teknoloji tabanlı girişimlere destek verecek TÜBİTAK 1512 programından faydalanmak isteyen girişimciler, 1 Temmuz’dan itibaren İTÜ Çekirdek’e online olarak başvurabiliyor.
SABANCI VAKFI
Girişimci projelerine hibe
Sabancı Vakfı toplumsal değişime katkı sağlayan projeleri hibe ile destekliyor. Ayrımcılıkla mücadeleye öncelik veriyor. 2015 yılında başvuru yapan 399 projeden aşağıdaki 10’u desteklenecek.
1- Tarlabaşı Toplumunu Destekleme Derneği “Genç Ses” projesi. Genç kadınlara üreme sağlığı, toplumsal cinsiyet eşitliği konularında eğitim.
2- S.S. Yaşam Kadın, Çevre, Kültür, İşletme Kooperatifi’nin “Van’da Çocuk Evlilikleri ile Mücadele” projesi.
3- Muş Kadın Çatısı Derneği “Çocuk İstismarına Dur De” projesi. 18 yaş altındaki kız çocuklarının çocuk hakları, çocuk evliliklerinin zararları konularında bilgilendirilmesi.
4- Down Sendromu Derneği “Bağımsızım Çünkü Çalışıyorum” projesi.
5- Eğitimde Görme Engelliler Derneği “Engelli Üniversite Öğrencileri İnisiyatifi” projesi.
6- Toplumsal Haklar ve Araştırmalar Derneği “Engelli Hakları İzleme Grubu” projesine destek.
7- Gündem Çocuk Derneği “Büyüteç: Ayrımcılıkla Mücadelede Etkili Araçlar” projesi ile ayrımcılıkla hukuk sistemi içinde mücadele.
8- Mardin Kültür Derneği “Tiyatro Hepimiz İçin” projesi ile gençlerin tiyatro aracılığı ile toplumsal katılımlarının sağlanması.
9- Mehmet Paşa Ortaokulu Okul Aile Birliği “Aynı Toprağın Farklı Ezgileri” projesi ile gençlerin sanat aracılığı ile toplumsal katılımlarının sağlanması.
10- ALS MNH Derneği “Yaşamak Yetmez Yaşatmak da Lazım” projesi ile ALS hastalarına yönelik sürdürülebilir bir bakım modeli oluşturulması.
Bilgi için: www.sabancivakfi.org
TBAA- Melek Yatırımcılar Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Baybars Altuntaş:
Geçen yıl dünyada; Avrupa’da 275 bin melek yatırımcı, 5.7 milyar Avro yatırım, ABD’de 300 bin melek yatırımcı, 20 milyar dolar yatırım yaptı. Türkiye’de 15 melek yatırım ağı ve toplamda 1000’in üzerinde melek yatırımcı var. Bu melek yatırım ağlarının 10 tanesi derneğimizin tam üyesi. Derneğimiz sektörün yüzde 80’ini temsil ediyor. TBAA - Melek Yatırımcılar Derneği; Türkiye'de melek yatırımcılık sisteminin tanıtımına yönelik faaliyetler yürütüyor. Melek yatırımcılık sertifika programlarının yanısıra girişimcilerin yatırımcılarla buluşmasını sağlamak amacıyla Girişimci Günleri düzenliyor.
TBAA bünyesinde yeralan 600 civarında melek yatırımcı nedeniyle önümüzdeki 2 yıl içinde harekete geçirdiğimiz toplam melek yatırımın 500 milyon Avro’yu bulacağını düşünüyoruz. Hazine’den melek yatırım yapma yetkisine sahip resmi olarak 300 melek yatırımcı sözkonusu. Her biri yıllık 1 milyon TL yatırım yapma kapasitesine sahip. Bu verilere dayanarak, 2 yılda Türkiye’de melek yatırımların 5 misli artacağını öngörüyoruz.
TBAA- Melek Yatırımcılar Derneği Yönetim Kurulu Başkanı olarak Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Barack Obama ile bir görüşme gerçekleştirdik. Türkiye’nin melek yatırımcılık konusunda pilot ülke olmasını talep ettik. Borsa İstanbul özel pazarı, Hazine Müsteşarlığı’nın verdiği yetkiyle yatırım yapabilen melek yatırımcılar ve TBAA Melek Yatırımcılar Derneği’nin oluşturduğu özel bir ekosistem var Türkiye’de. Dünyanın hiçbir yerinde bu ekosistem yok. Pilot ülke olarak seçilirsek ve bu çalışmalar verimli olursa Türkiye’deki ekosistem; tüm dünyada rol model teşkil edecek. Bu uygulamanın başarısından sonra ikinci 5 yılda da devletlerin melek yatırımlar konusunda ortak bir ekosisteme gitmesi konusunda bir farkındalık yaratılmasını talep edeceğim.
Biz TBAA Melek Yatırımcılar Derneği olarak girişimciye yatırım yapıyoruz, girişimci projenin de önünde geliyor. Önceliğimiz girişimci. Mutlaka bir demosu olmalı. İş planına bakmıyoruz, iş modeli hazır olmalı ve proje globalleştirilebilir olmalı. Girişimci, globalleşme, demo ve iş modeli; 4x4 unsur varsa yatırım alır. Bu unsurlardan biri eksikse tamamlanıp tamamlanamayacağına bakıyoruz. Biz dört dörtlük girişimciye yatırım yapıyoruz.
Bize günde 60-70 başvuru geliyor. OECD verilerine göre; 100 girişimciden 1.2’si yatırım alabiliyor. Melek yatırım almış olan her 10 girişimciden yalnız 1 tanesi başarılı oluyor. Melek yatırımcılar yatırım geri dönüş riskini düşürmek adına melek yatırım ağlarına üye olup yatırım yapıyorlar. Dünyadaki yeni trend; melek yatırım ağları. 100 bin doları bir girişimciye yatırmaktansa 10 melek yatırımcı biraraya gelerek 1 girişimciye 10 bin dolar yatırıyor. Melek yatırımcı 100 bin dolara 10 farklı girişimciye yatırım yaparak riski dağıtıyor.
Eğitim sisteminde girişimcilik
Türkiye’de girişimcilik eğitimi uygulaması şu kapsamdadır:
- 1-8. sınıflarda öğretim programlarında "girişimcilik" bir ara disiplin olarak belirlenmiştir.
- Mesleki gelişim dersinde girişimci fikirler üretme, girişimci fikri geliştirme ile iş kurma ve geliştirme modüllerine yer verilmiştir.
- Mesleki ve teknik eğitim okul ve kurumlarında "Girişimcilik ve işletme Yönetimi" dersi okutulmaktadır.
- 7-8. sınıflarda uygulanan teknoloji ve tasarım dersinde öğrencilerin yaratıcı fikirler geliştirerek bir ürüne dönüştürmeleri teşvik edilmektedir.
- Genel ortaöğretim okullarında seçmeli olarak "girişimcilik" dersi uygulanmaktadır.
- Öğretmenlere girişimci eğitimi verebilecek formasyon kazandırılması için Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı (BSTB) ve TÜBiTAK arasında "Girişimciliğin Geliştirilmesi İşbirliği Protokolü" imzalanmıştır.
- Yurtdışı girişimcilik eğitimi içerik standartları araştırılarak Türkçe'ye çevrilmiştir.
- Üniversite düzeyinde 20 üniversitede 56 saatlik girişimcilik derslerinin açılması sağlanmıştır.
- KOSGEB Uygulamalı Girişimcilik Eğitimleri’nden 2010-2014 yılları arasında yaklaşık 300 bin girişimci adayı sertifika almıştır.
Üniversitelerde girişimcilik
TÜBİTAK tarafından, üniversitelerin girişimcilik ve yenilikçilik performanslarına göre sıralandığı ‘Girişimci ve Yenilikçi Üniversite Endeksi’ 2015 yılı sıralaması Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Fikri Işık tarafından açıklandı.
Bakan Işık’ın verdiği bilgiye göre;
2002’de 28 bin 964 olan Ar-Ge personeli sayısı 2013’de 112 bin 969'a yükseldi. Son 13 yılda; 76 olan üniversite sayımız 193’e, 2 olan teknopark sayımız 61’e, Ar-Ge merkezi sayımız 192’ye Teknoloji Transfer Ofisi sayımız 34’e ulaştı. 2002 yılında 74 bin olan akademisyen sayısı 2014 yılında 142 bine yükseldi. 2002 yılında 8 bin 995 olan bilimsel yayın sayısı 2013 yılında 26 bin 259'a çıktı. 2002 yılında 414 olan patent başvuru sayısı, 2014 yılında 4 bin 869’a yükseldi.
2015’in en girişimci ilk 10 üniversite sıralaması şöyle:
1- Sabancı Üniversitesi (88.40)
2- Ortadoğu Teknik Üniversitesi (85.96)
3- Boğaziçi Üniversitesi (79.66)
4- Bilkent Üniversitesi (78.10)
5- Koç Üniversitesi (76.44)
6- İstanbul Teknik Üniversitesi (74.94)
7- Özyeğin Üniversitesi (73.47)
8- İzmir Yük. Teknoloji Üniversitesi (70.49)
9- TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi (66.56)
10- Yıldız Teknik Üniversitesi (63.93)
Türkiye katmadeğer üretmeye odaklandı
Destek Patent Yönetim Kurulu Başkanı Kemal Yamankaradeniz, Türk Patent Enstitüsü verilerine göre 2014’te gerçekleşen patent başvuru sayısı bir önceki yıla oranla yüzde 2’lik artışla yaklaşık 16 bin adete ulaştığını söyledi. 2015’in ilk 4 ayında ise yine 2014’ün aynı dönemine göre yüzde 5.2’lik bir artışın sözkonusu olduğunu aktaran Yamankaradeniz, “TÜBİTAK’ın açıkladığı ‘Girişimci ve Yenilikçi Üniversite Endeksi’ne göre de buluş geliştirme ve inovasyon konusunda üniversitelerimiz oldukça mesafe katetmişler. Dolayısı ile mevcut göstergeler Ar-Ge’ye gereken önem verildiğinde katmadeğer üretiminin gerçekleştiğini bize anlatıyor” dedi. Sözkonusu artışın umut verici fakat yenilikçi üretimin temel alınacağı bir ekonomi için bu oranın artırılmasının şart olduğunun aktaran Yamakaradeniz, şunları aktardı: “Günümüzde gelişmişliğin en somut göstergeleri arasında yeralan markalaşma, patent başvuruları ile doğrudan ilişkilidir. Patent başvurularındaki artış ise Ar-Ge ve inovasyonda yaşanan gelişmelere bağlıdır. Türkiye mutlaka bilgi ve teknoloji üreten bir ülke olmalı, bunun için başta üniversitelerimiz ve akademisyenlerimizin desteklenmesi, girişimci, yenilikçi genç bir kuşağın oluşturulması ve desteklenen her bir üniversitenin bir uzmanlık alanına sahip olması gerekiyor. Bir üniversitemiz sağlık medikal alanda uzmanlaşırken bir diğeri otomotiv, bir diğeri ise iletişim bilişim teknolojileri alanında uzmanlaşmalı. Ancak bu şekilde odaklanarak organize olabilirsek somut ilerleme kaydetmemiz mümkün olacaktır.”
