TMB, sektör analizini açıkladı

“Yapı Müteahhitlerinin Sınıflandırılması ve Kayıtlarının Tutulması Hakkında Yönetmelik”te yapılan değişikliğe dikkat çekilen raporda, salgın ortamında küçük ve orta ölçekli firmalara kolaylık sağlanmak istendiği değerlendirildi. Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB), Ekim 2020 İnşaat Sektörü Analizi Raporu’nu yayınladı. “Küresel Ekonomide ‘Kas Kaybı’ Artıyor; Yeni Normal Ne Olacak?” başlıklı analizde, küresel ve ulusal ekonomi ile inşaat sektörüne ilişkin veriler kapsamlı biçimde değerlendirildi.
Yasal çerçeve ve uygulama adımlarıyla sektörün yurtiçinde yapılanmasının tamamlanması ve sürdürülebilirliğin sağlanması ihtiyacının sürdüğüne dikkat çekildi. Pazarlık usulüyle yapılan ihalelerin azaltılması gerektiğine işaret edilen raporda, “Kamu İhale Kurumu’nun Kamu Alımları İzleme Raporu’na göre; yılın ilk 6 ayında 4734 Sayılı Kanun kapsamında yapılan ihalelere ait sözleşme bedeli toplamı 67.7 milyar TL olmuştur. Bu bedel kapsamında pazarlık usulü ile yapılan alım tutarı 13.9 milyar TL’dir. Salgın koşullarında gerileyen kamu alımlarında pazarlık usulüyle yapılan ihalelerin aldığı pay halen yüksektir. Yılın ilk yarısında bu oran, tutara göre yüzde 20.6, miktar olarak yüzde 25.5’tir. Aynı dönemde kanunun 21/b maddesi kapsamında ihale edilen 465 adet yapım işinin sözleşme bedeli ise toplam 7.1 milyar TL (pazarlık usulü ile yapılan kamu alımlarının yüzde 51’i) olmuştur” denildi.

Salgın ortamında kolaylık sağlanması olumlu
Raporda dikkat çekilen bir diğer konu ise TMB’nin de içinde yer aldığı çalışmalar çerçevesinde 3 Ekim 2020 tarihinde “Yapı Müteahhitlerinin Sınıflandırılması ve Kayıtlarının Tutulması Hakkında Yönetmelik”te yapılan değişiklik oldu. İnşaat Sektörü Analizi Raporu’nda şu değerlendirme yapıldı: “Projelerin gerektirdiği teknik ve mali yeterliklere sahip olmayan müteahhitlerin iş üstlenmekte olduğu ve mevcut denetim mekanizmasında bazı eksikler bulunduğu izlenirken, bu çerçevede sektörde etkin bir yeterlik sınıflandırmasına ihtiyaç olduğu ortadadır. TMB, bu görüşü ilgili tüm platformlarda dile getirdiği gibi söz konusu mevzuat değişikliği ile ilgili çalışmalar sırasında da Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na iletmiştir.”

“İnşaat, ekonominin lokomotifidir”
Türkiye Hazır Beton Birliği (THBB), sektörün büyüme hızını ortaya koyma açısından önemli bir veri olan ‘Hazır Beton Endeksi’nin 2020 Eylül Ayı Raporu’nu yayınlandı. THBB Yönetim Kurulu Başkanı Yavuz Işık, Temmuz-Ağustos-Eylül döneminde inşaat sektörünün Türkiye ekonomisinin büyümesinde halen itici güç olduğunu belirterek, “TÜİK tarafından 3. çeyrek büyüme rakamları Kasım sonunda açıklandığında inşaat sektörünün büyümede diğer sektörlerin açık ara önünde gittiği görülecektir. İnşaat sektörü barındırdığı potansiyeli, 200’den fazla alt sektörü ve 2 milyona yakın kişiye istihdam sağlayan ekosistemi ile her zaman olduğu gibi Türkiye ekonomisinin lokomotifidir” açıklamasını yaptı.

“Konut piyasasına halen daha talep var”
Konutder Yönetim Kurulu Başkanı Z. Altan Elmas, 2020 Eylül ayı konut satışlarının Türkiye’de bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 6.9 azalarak 136 bin 744 olduğunu, konut satışlarında İstanbul 25 bin 399 konut satışı ve yüzde 18.6 ile en yüksek paya sahip olduğunu açıkladı.
Ağustos ayı başından itibaren konut kredi faizlerinin yüzde 1’in üzerine çıkmasıyla bu rakamları beklediklerini kaydeden Elmas, “Geçen aylarda 200 binlerden 170 binlerden gelen rakamlardan söz ediyoruz. Satışların her ay aynı bantta gitmesini zaten bekleyemeyiz. O dönemde kamunun sağladığı teşvik paketinin etkisi çok büyüktü. Buna rağmen yine de bu rakamlar bize konut piyasasında ciddi bir talep olduğunu gösteriyor” dedi.
Elmas, şunları söyledi: “En büyük kayıp ipotekli satışlarda yaşandı; ipotekli satışlar, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 38.5 azalışla 35 bin 576 olarak gerçekleşirken toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı ise yüzde 26 oldu. Buradaki kaybın nedeni ise faizdeki artışlardır; faizde kabul edilen yüzde 1’lik psikolojik sınır bu kesimi çok etkiliyor.”

'Türkiye İMSAD 36. Gündem Buluşmaları' gerçekleşti
Türkiye İMSAD’ın geleneksel hale gelen ‘Gündem Buluşmaları’ toplantısının 36’ncısı, pandemi nedeniyle beşinci kez internet üzerinden gerçekleştirildi. “Pandeminin Gölgesinde 2021: Değişen Para Dinamiğinde Talep Nasıl Şekillenecek?” başlığı altında yapılan toplantıda katılımcılara seslenen Türkiye İMSAD Yönetim Kurulu Başkanı Tayfun Küçükoğlu, “Para maliyetinin önümüzdeki dönemde daha da artmasını bekliyoruz. Ayrıca kışa doğru artan pandemi etkisi, her gün değişen coğrafi ve global etkiler ile 2021’de bizi neler bekliyor? Bunu gerçekten doğru tespit edebilmek gelecekteki başarımız için fevkalade önemli olacak. Önümüzdeki döneme bakarken tehditleri ve fırsatları son derece rasyonel değerlendirmemiz ve çok farklı bakış açılarıyla geleceği tahmin etmeye çalışmamız gerektiğine inanıyorum” diye konuştu.
Türkiye İMSAD Başkan Vekili Ferdi Erdoğan, şunları söyledi: “İnşaat malzemeleri sanayisinin üretiminde maliyetin üçte biri kullanılan enerjiden oluşur. Üçte biri de ithal girdi gibi görünür. Sene başından bugüne baktığımızda döviz sepeti yüzde 34, son bir yılda da yüzde 40 arttı ama üretici enflasyonu, yani maliyet yüzde 25-26 yükseldi, tüketici biraz daha geriden geldi. Bizim beklentimiz bu oranların doğru bir açıya yerleşmesidir.”
İstanbul Medipol Üniversitesi İYBF Dekanı Prof.Dr. Kerem Alkin, “Covid-19, dünya ekonomisinde 1950’li yılların sonlarından bu yana yaşanan pek çok siyasi, askeri ve ekonomik krizler dikkate alındığında, küresel açıdan en büyük zarar ve en olumsuz etkiye yol açan kriz olarak değerlendiriliyor. Aşı sürecinin başlamasıyla en geç Nisan ayından itibaren yeni bir sürece gireceğimizi öngörüyorum.” dedi.

İnşaatta beklentiler pandemi gölgesinde
Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği (Türkiye İMSAD) tarafından yayınlanan İnşaat Malzemeleri Sanayi Bileşik Endeksi’nin Eylül 2020 sonuçları açıklandı: Yaz ayları boyunca ve Eylül’de önemli bir toparlanma gösteren Bileşik Endeks’te hızlı toparlanmaya karşın güven ve beklentilerde iyileşme daha yavaş ve temkinli gerçekleşti. Bu da toparlanmanın halen kırılgan olduğunu gösterdi. Rapora göre Beklenti Endeksi’nde artış Eylül ayında önemli ölçüde yavaşladı. Önümüzdeki üç ayın üretim beklentisi Eylül ayında durağanlaştı. İhracat siparişlerindeki artışlar üretim beklentilerini destekledi. Beklentilerde temel belirleyici Covid-19 salgınının yanı sıra ekonomi ve diğer alanlardaki mevcut riskler oldu.

Taşınmaz ticaretinde yeni dönem
Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan Taşınmaz Ticareti Hakkında Yönetmelikte Değişiklik yapılmasına Dair Yönetmelik Resmî Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girdi. Yeni yönetmeliğe göre lise mezunu olmayan emlak işletmesi açamayacak. Yeni bir emlak işletmesi açmak isteyenler için mesleki yeterlilik belgesi dışında ayrıca eğitim ve staj şartları aranacak.
Yeni yönetmelik hakkında bilgi veren Tüm Girişimci Emlak Müşavirleri Derneği Başkanı Hakan Akdoğan, “Taşınmaz Ticareti Hakkında Yönetmelikte uzun zamandır beklediğimiz değişiklikler yeninden düzenlendi. Gerek mevcut işletmeler gerekse de yeni açılacak işletmeler için birçok düzenleme söz konusu oldu. Artık emlak aracılık faaliyetleri sadece Yetki Belgesi alan işletmeler tarafından yapılabilecek. Emlak işletmelerinde taşınmaz ticaretine konu hizmetler dışında ticari faaliyette bulunulamayacak. Müteahhitler kendi adlarına kayıtlı taşınmazlar dışındaki yerlerin satış ve kiralamalarına aracılık edemeyecekler” dedi.
Yeni yönetmelik çerçevesinde emlak işletmeleri alım satım veya kiralamasına yetkili olmadığı taşınmaza yönelik ilan veremeyecek. İşletmeler taşınmazın satılması veya kiralanmasına yönelik ilanlarında yetki belgesi numarasına ve iletişim bilgilerine yer verecek.