Barış, diyalog ve kalkınma yolunda; Kuşak ve Yol on birinci yılında

Geride bıraktığımız Ekim ayında Pekin’de 3. Kuşak ve Yol Forumu düzenlendi. 150 ülkenin Cumhurbaşkanlarına, önceki Cumhurbaşkanlarına, Başbakanlarına, önceki Başbakanları ile sayısız düşünce insanına evsahipliği yapan 3. Kuşak ve Yol Forumu’nda Marmara Grubu Genel Başkanı Dr. Akkan Suver, Türkiye’yi sivil toplum kimliği ile temsil etti.
Çin Halk Cumhuriyeti Devlet Başkanı Şi Çinping’in on yıl önce tarih sahnesinden indirdiği İpek Yolu Girişimi’nin günümüze uyarlanan çalışmaları Pekin’de tertiplenen 3. Kuşak ve Yol Forum’unda ele alındı. Kuşak ve Yol Forumu’na Türkiye’den katılan ve Forum’da da bir de konuşma yapan Marmara Grubu Vakfı Genel Başkanı Dr. Akkan Suver’le konuştuk.

KobiEfor: Sayın Suver, 10. yılını idrak eden Kuşak ve Yol’un Forumu’na katıldınız. Bize katılımınızı ve alakanızı özetler misiniz?
Dr. Akkan Suver: Pekin’de tertiplenen 3. Kuşak ve Yol Forumu’nda ülkemi sivil toplum adına konuşmacı olarak temsil ettim. Ben bu forum öncesi yapılan iki büyük Forum’da da hazır bulunmuştum. 3. Kuşak ve Yol Forumu samimiyetle başladı, başarı ile nihayete erdi.
Başkanlığını yaptığım Marmara Grubu Vakfı on yıl önce ortaya konan bu görüşü, gerçekleştirdiği Avrasya Ekonomi Zirveleri’ne sağladığı yüksek uyumdan ötürü hemen benimsemişti. Zira, o günlerde bizler bu girişime bir barış, bir diyalog projesi olarak bakmıştık. Elbette ticaret, ekonomi, endüstri ve kalkınmanın her türlü aracı bu proje içinde yer alacaktı. Ama bizce önemli olan küresel barışa ve diyaloğa hizmet anlayışı idi.
Ve bunu böyle benimsediğimiz için geride bıraktığımız yıllarda tertiplediğimiz Avrasya Ekonomi Zirvelerinde özel oturumlarla da Kuşak ve Yol’u ele aldık ve değerlendirdik. Ayrıca yurt dışında da katıldığımız çeşitli uluslararası etkinliklerde de Kuşak ve Yol’u anlattık ve tanıttık.
3. Kuşak ve Yol Forumu’nda ben de hem Forum’da hem de Remnin Üniversitesi ile Şangay Zhejiang Üniversitesi’nde ayrı ayrı konuşmalar yaparak Kuşak ve Yol’un 10. yılını ve Türkiye ile Çin Halk Cumhuriyeti ilişkilerini ayrı ayrı dile getirdim. Bu arada önemle belirtmeliyim ki, 3. Kuşak Yol Forumu’nu ben, Çin Halk Cumhuriyeti’nin inisiyatifi olduğu kadar insanlığın bir projesi olarak değerlendiriyorum.

KobiEfor: Forum’un katılım ve organizasyonunu nasıl değerlendiriyorsunuz?
Dr. Akkan Suver: 10 yıl önce, Başkan Şi Cinping, insanlığın geleceği için fikirlerini ortaya koymuştu. ‘Kalıcı barış, evrensel güvenlik, ortak refah, açıklık ve kapsayıcılık, temiz ve güzel bir dünya’ inşa etme hedeflerini içeren söz konusu konsept, insanlığın ortak değerleri peşinde olan ve yeni tip uluslararası ilişkilerin inşası temelinde Kuşak ve Yol girişimini ilan etmiş ve uluslararası işbirliği için güçlü bir yol haritası çizmişti.
10 yıl sonra gerçekleşen Forum’da adeta geride bırakılan yılların müzakeresi yapıldı ve gelecek on yılın da hedefleri ortaya kondu. Katılım yüksekti. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Macaristan Başbakanı Viktor Orban, Şili Cumhurbaşkanı Gabriel Boric, Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed Ali ve yüzün üzerinde ülke temsilcisi Forum’da bir araya geldi.

KobiEfor: Nedir çizilen yol haritası ve hedefler?
Dr. Akkan Suver: Arz edeyim. Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, 10. yılında Kuşak ve Yol Girişimi’ni güncelleyerek ileriye taşımaya yönelik 8 maddelik eylem planını duyurdu. Pekin’de düzenlenen 3. Kuşak ve Yol Forumu’nun açılış konuşmasını yapan Şi Çinping, Çin’in tarihi İpek Yolu güzergahında Doğu-Batı ticaretini yeniden canlandırma amacıyla başlattığı girişimi yenileyerek yüksek kalitede işbirliği haline getirmek amacıyla atılması planlanan adımlara dair bilgi verdi.
İlk olarak, kara ve deniz yolları ile başlayan girişimi çok boyutlu bir bağlantılılık ağına dönüştürmeyi planladıklarını ifade eden Şi Çinping, bu kapsamda kara güzergahlarından “Çin-Avrupa Demiryolu Ekspresi” olarak adlandırılan hattı geliştirmeyi sürdüreceklerini, ayrıca Hazar geçişli uluslararası ulaştırma koridorları oluşturmak ve Avrasya kıtasında kara ve demir yollarıyla bağlantılı yeni bir lojistik koridoru inşa etmek için ortak çabalara katkı sağlayacaklarını bildirdi.
Şi Çinping, “Deniz İpek Yolu” olarak adlandırılan deniz güzergahını yeni limanlar ve gemicilik ile ticaret hizmetlerini entegre ederek büyüteceklerini, yeni uluslararası kara-deniz ticaret koridoru ve hava İpek Yolu’nun oluşturulması çabalarına hız vereceklerini kaydetti.

KobiEfor: Başkan Şi Çinping’in konuşması hakkında fikirlerinizi paylaşabilir misiniz?
Dr. Akkan Suver: Çin Halk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Şi Cinping’in konuşması Kuşak ve Yol’un on yıllık macerasını özetlemekle kalmadı aynı zamanda Şi Cinping, Kuşak ve Yol’un geleceğinin yol haritasını da çizdi. Bunları şöyle özetleyebiliriz; Dışa açılma ve reform, küçük ama akıllı işbirliği programları, yeşil kalkınma, bilim ve teknoloji ve inovasyon, insanlar arası etkileşim, dürüstlük temelinde işbirliği ve kurumlaşma. Ayrıca Forum için bir sekreteryanın kurulacağını da Başkan, konuşmasında açıkladı.

KobiEfor: Kuşak ve Yol Forumu’ndan elde ettiğiniz en güçlü izlenimi nasıl yorumlarsınız?
Dr. Akkan Suver: Başarılı ve sonuçları itibarıyla verimli geçen 3. Kuşak ve Yol Forumu, barışa giden yolda güçlü bir alan oluşturmuştur. Bu güçlü alan, yabancı yatırımcılara daha fazla erişim, finansman desteği ve ticaret fırsatları sunacak, bu girişimin uluslararası boyutta daha da genişlemesine katkıda bulunacaktır. Forum, farklı ülkelerin ve liderlerin bu girişimi nasıl değerlendirdiğini ve Çin’in küresel altyapı projelerinin geleceğini nasıl şekillendirebileceğini ortaya koymuştur. Bu forumun uluslararası ilişkilerde ve küresel ekonomide önemli etkiler yarattığı gerçeğinden yola çıkarsak görürüz ki; Kuşak ve Yol Girişimi herhangi bir tarafın sahip olduğu özel bir yol değil, herkese açık bir yoldur.

KobiEfor: Son söz olarak neler söylemek istersiniz?
Dr. Akkan Suver: 3. Kuşak ve Yol Forumu ikinci on yılına girdi. Şimdi bize düşen ikinci on yılı daha başarılı, daha verimli kılmanın çalışmalarına başlamaktır. Şimdiden açıklamak isterim ki, Marmara Grubu Vakfı olarak 21-22 Şubat 2024 günleri tertipleyeceğimiz 27. Avrasya Ekonomi Zirve’sinde Kuşak ve Yol inisiyatifi 11 yaşında başlığıyla bir oturum düzenleyeceğiz. Bunu da aracılığınızla duyurmak isterim.