Büyüme ve kalkınmanın ekosistemi yasalaştı

Yasa ileri teknolojili üretimi yoğunlaştırıyor; üniversitelerin yüzünü sanayiden yana çeviriyor. OSB’ler iyice tahkim ediliyor, Endüstri Bölgeleri cazibe kazanıyor. Özel Endüstri Bölgesi kurulabiliyor. OSB kurumsal faaliyetleri vergiden muaf. OSB gelirleri haczedilemeyecek. Organize Sanayi Bölgeleri’nin ve diğer sanayi yerleşkelerinin kuruluş süreçleri hızlandırıldı. Bilişim ve yazılım sektörü sanayi kapsamına alındı ve sanayi bölgelerinde emlak vergisi kaldırıldı. Sanayici artık TRT Payı ödemeyecek. Sağlık Bölgeleri kurulacak.
Kısacası her şey üretim için…

Üretim Reform Paketi, Haziran sonu yasalaşarak yürürlüğe girdi. Türkiye’de yatırımlar elbette bu yasanın çıkmasını beklemiyordu, ancak yasa üretim eksenli büyük bir cazibe yaratıyor ve yatırım eğilimini arkadan ittiriyor.

Üretim Reform Paketi’ni kapak konumuz olarak seçtik, bu nedenle üzerine birkaç söz daha edecek olursak şunları söylemek gerek: Avrupa ve dünya ekonomisi kriz sonrası nekahat döneminde tekleyerek ilerliyor. Ekonomik büyüme dinamiği kala kala, Türkiye’nin de dahil olduğu ‘Gelişmekte Olan Ülkeler’de kaldı. Türkiye ekonomisinin büyüme dinamikleri birkaç yıllık uykudan sonra 2017’de uyanarak yürümeye başladı. Üretim Reform Paketi ile birlikte Türkiye’nin yatırım potansiyelinin koşmaya başlayacağını bugünden söyleyebiliriz.

Yasayi okurlarımızın bilgisine ve dikkatine arzederken şu üç noktayı öne çıkardık:

1- Üniversiteler bütünüyle inovasyon kurumları oluyor, sanayi ve üretim eksenli bilgi üretimine yönlendiriliyor ve bizzat uygulamanın da parçası haline getiriliyor.

2- Organize Sanayi Bölgeleri’nin yıllar alabilen kuruluş ve işletmeye geçiş süreçleri engellerden ve pürüzlerden kurtarılarak hızlandırılıyor. Yatırımcının öncelikli tercihi, üretim maliyetlerinin en aza indirilebildiği OSB’ler olsun isteniyor. OSB’lerin lojistik merkezlerine erişimini organikleştiriyor.

3- Endüstri Bölgeleri yerli ve yabancı sermaye yatırımları için yükleri hafiletiyor. Yatırımın önemli bir kısmının toprağa ve betona gömülmesinin önüne geçiliyor. Özel Endüstri Bölgeleri kuruluyor.

Sanayiciye ve üreticiye destek ve teşvik mahiyetinde daha bir çok yenilikler, kolaylıklar ve muafiyetler getiren Üritem Reform Paketi’nin özet sunumunu aşağıda veriyoruz:

ÜNİVERSİTE-FABRİKA
FABRİKA-ÜNİVERSİTE
Üretim Reform Paketi’nin ‘Üniversiteleri’ üretimin ayrılmaz bir parçası haline getirmeyi amaçlayan düzenlemeleri ve YÖK bünyesinde oluşturacağı yeni kurumsal yapılar özetle şöyledir:

TEKNOLOJİ TRANSFER OFİSİ
Kanuna göre, yükseköğretim kurumları, Ar-Ge ve yenilikçilikle ilgili olarak kamu, özel sektör ile işbirliği yapmak, üretilen bilgi, yapılan buluşları fikri mülkiyet kapsamında koruma altına almak, uygulamaya aktarmak üzere sermaye şirketi statüsünde teknoloji transfer ofisi kurabilecek.
Devlet üniversitelerinde fiilen 6 yıl çalışan öğretim üyelerine, yurtiçi ve yurtdışında alanıyla ilgili Ar-Ge niteliğinde çalışmak üzere 1 yıl süreyle ücretli izin verilebilecek.
Devlet üniversitelerinin uygulama ve araştırma merkezlerinde, araştırma enstitülerinde sadece Ar-Ge faaliyetlerinde bulunmak veya öğretim üyelerinin yürüttükleri Ar-Ge kapsamındaki projelere yardımcı olmak üzere doktora ile tıpta, diş hekimliğinde, eczacılıkta ve veteriner hekimlikte uzmanlık veya sanatta yeterlik eğitimi sonrasındaki 7 yıl içinde kalmak kaydıyla en fazla 3 yıl süreyle sözleşmeli olarak doktora sonrası araştırmacı istihdam edilecek.

YÜKSEKÖĞRETİM KALİTE KURULU
- Yükseköğretim Kalite Kurulu (YKK) kurulacak. Kurul idari ve mali özerkliğe sahip, kamu tüzel kişiliğine haiz ve özel bütçeli olarak 13 üyeden oluşacak.

- YKK, yükseköğretim kurumlarının eğitim öğretim ve araştırma faaliyetleri ile idari hizmetlerinin kalite düzeylerine ilişkin ulusal ve uluslararası kalite standartlarına göre değerlendirmeler yapacak.

- YKK iç, dış kalite güvencesi, akreditasyon süreçleri ve bağımsız dış değerlendirme kurumlarının yetkilendirilmesi süreçlerini yürütecek.

- Yükseköğretim Programları Danışma Kurulu (YPDK) kurulacak. Kurul, yükseköğretim alanındaki istihdam odaklı politikaları oluşturacak, geliştirecek, buna bağlı yeni açılacak eğitim programları ve kontenjanların planlanmasına yönelik süreçlerde öneride bulunacak.

- Meslek Yüksekokulları Koordinasyon Kurulu (MYKK) kurulacak. Kurul, meslek yüksekokulları ve programların açılmasına yönelik standartların belirlenmesi, mevcut programların geliştirilmesi, izlenmesi, mezunların istihdamı ile lisans tamamlama süreçlerine ilişkin görüş ve önerilerde bulunacak.

MEZUNİYETTEN ÖNCE PROFESYONELLEŞME
- YÖK, 1 Ocak 2023’e kadar, devlet üniversiteleri fen ve mühendislik bilimleri lisans öğrencilerinin, öğrenimlerinin son yılında bir yarıyılı özel sektör işletmelerinde, teknoparklarda, araştırma altyapılarında, Ar-Ge merkezlerinde ya da sanayi kuruluşlarında uygulamalı eğitimle tamamlamalarını zorunlu kılmaya yetkili olacak. Öğrencilere, uygulamalı eğitimleri sırasında asgari ücretin net tutarının yüzde 35’i ücret olarak ödenecek.

- Mesleki Eğitim Kanunu’ndaki “staj” tanımı değiştirilerek, yükseköğretim kurumlarında verilen her düzeydeki alana özgü olarak belirlenen teorik ve uygulamalı ders staj kapsamında sayılmayacak. Yükseköğretim kurumlarında staj yapan öğrencilere de staj ücreti ödenecek.

ÖĞRETİM ÜYELERİNDE YAŞ SINIRI 75
Yükseköğretim Kurulu (YÖK), üniversitelerin ihtisaslaşmasına yönelik çalışmalar yapacak. Yaş haddini dolduracakları tarihten önce başvurmuş olup, sözleşme tarihi itibarıyla öğretim üyesi kadrolarında bulunanlardan yükseköğretim kurumlarınca belirlenen bölüm ve programlarda görevlerinde kalmalarında fayda görülenler, yükseköğretim kurumunun teklifi ve onayı ile emeklilik yaş hadlerini doldurdukları tarihten itibaren 75 yaşını geçmemek üzere emeklilik veya yaşlılık aylığı bağlanıncaya kadar birer yıllık sürelerle sözleşmeli olarak çalıştırılabilecek.
Organize Sanayi Bölgeleri’nde kurulan meslek yüksekokullarında öğrenim gören her bir öğrenci için YÖK bütçesine bu amaçla tahsis edilen ödenekten eğitim desteği verilecek.
Bilimsel araştırma projeleri kapsamında görevlendirilecek tezli yüksek lisans ve doktora programlarındaki öğrencilere, belirlenecek miktarlarda burs verilecek.

OSB’LER HIZ KAZANIYOR DİNAMİKLEŞİYOR
Türkiye’de yatırım yeri seçimi bugüne kadar bazı karar verme güçlükleri taşıyordu. Çünkü az sayıda OSB lojistik avantajları ve sair imkanları nedeniyle öne çıkarken diğer çoğunluk OSB yatırımcının ilgi ve dikkatinden kaçıyordu. Yasa OSB’lere odaklanıyor ve “Yatırım yapacağım” diyen yatırımcının önüne eşit cazibelerle çıkmaları için yeni düzenlemeler getiriyor. OSB’ler için yenilikleri aşağıdaki gibi özetledik:

Yer seçimi pürüzlerini Bakanlık çözecek: Organize Sanayi Bölgesi (OSB) yer seçimleri kararlarında, komisyondaki herhangi bir kurum, kuruluşun olumsuz görüş vermesi ve oy birliği sağlanamaması durumunda nihai kararı Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı verecek.

OSB içi kamu arazilerinin devri: OSB alanı içinde Hazine veya kamu kurum ve kuruluşlarına ait arazilerin bulunması halinde bu araziler, yatırımların ve istihdamın teşvikine dair kanun kapsamındaki illerde bedelsiz devredilecek. Diğer illerde ise harca esas değerleri üzerinden peşin veya taksitle OSB’lere satılacak.

OSB mücavir alanları: Yer seçiminin kesinleşmesinden sonra OSB sınırları dışında kalan alanların planlanmasını, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı veya ilgili belediye en geç 1 yıl içinde yapacak.

OSB kamulaştırmaları: Tüzel kişilik kazanan OSB’lerden, kuruluş tarihinden itibaren 6 ay içinde kamulaştırma işlemlerine başlayıp 2 yıl içinde uzlaşılamayan tüm parseller için tespit ve tescil davası açmayan veya tüm parseller için açılan davalar neticesinde bedeli ödemeyen OSB’lerin tüzel kişilikleri, tasfiye süreci başlatılarak resen terkin edilebilecek.

OSB müteşebbis heyetleri: Organize Sanayi Bölgesi müteşebbis heyeti, OSB’nin kuruluşuna katılan kurum ve kuruluşların karar organlarınca, organlarında görevli olanlardan veya mensupları arasından tespit edilecek 15 asıl ve 15 yedek üyeden oluşacak.

OSB gelirlerine haciz olmayacak: OSB’lerin su, elektrik ve doğalgaz gelirleri haczedilemeyecek ve amacı dışında kullanılamayacak. OSB vermekle yükümlü olduğu hizmetlerle ilgili katılımcılardan bağış alamayacak.

OSB’lere proje kredisi: OSB’lere faaliyetleri için gerekli olan ve bakanlıkça uygun görülecek projeler için kredi verilebilecek. Finans kuruluşlarından kullanılan krediler için ise kredi faiz desteği sağlanabilecek.

OSB’lerde tahsisler ve geri almalar: Müteşebbislere tahsis edilen arsaların tapuları, katılımcı tarafından tahsis bedelinin tümüyle ödenmesi veya tahsis bedelinden kalan borç için teminat mektubu verilmesi, OSB’nin kesin olarak belirleyeceği arsa bedelleriyle yapılacak diğer yatırımlara itirazsız katılacağına ilişkin noter tasdikli taahhütname vermesi hallerinde tesisi üretime geçenlere geri alım hakkı şerhi konulmadan, tesisi üretime geçmeyenlere ise geri alım hakkı şerhi konularak verilecek.
Katılımcının yönetmelikte belirlenen süreler içinde üretime geçmemesi ve kredi sözleşmesinin sona ermesi durumunda, tahsis için ödenen tutar toplamının tahsis tarihinden sonraki yıllar için yeniden değerleme oranlarına göre güncellenmesiyle elde edilen tutarın ilgilinin banka hesabına yatırılmasını müteakip, parsel OSB adına tescil edilecek.

OSB’lerde elektrik üretmek: OSB’ler, Bakanlıktan izin almak kaydıyla, OSB alanı içerisinde öncelikle kendi ihtiyacı olmak üzere elektrik üretim tesisleri kurma ve işletme hakkına sahip olacak. OSB’deki katılımcılar elektrik üretim tesisleri kurmak ve işletmek için OSB’den izin alacak.

OSB’lerden hizmet alma yükümlülüğü:  OSB’de yer alan kuruluşlar altyapı ihtiyaçlarını OSB’nin tesislerinden karşılayacak. OSB’nin izni olmaksızın altyapı ihtiyaçları başka yerden karşılanamayacak, münferiden tesis kurulamayacak.

OSB işlemlerinde muafiyet: OSB tüzel kişiliği, kanunun uygulamasıyla ilgili işlemlerde her türlü vergi, resim ve harçtan muaf olacak.

Atık su bedeli: Atık su arıtma tesisi işleten bölgelerden, belediyelerce atık su bedeli alınmayacak.

Yönetici ve personel statüsü: OSB ve OSBÜK organ üyeleri ile personeli, kendi kusurlarından ileri gelen zararlardan sorumlu olacak. Bu kişiler işledikleri suçlardan dolayı devlet memurları gibi cezalandırılacak. Görevleriyle ilgili suçlamalardan dolayı haklarında soruşturmaya başlanan OSB ve OSBÜK organ üyeleri ile personeli, tedbiren 3 aya kadar geçici olarak görevden uzaklaştırılabilecek.

OSB’LERDE BEDELSİZ ARSA TAHSİSİ
- Bakanlar Kurulu kararı ile belirlenen il ve ilçelerdeki OSB’lerde yer alan parseller, tamamen veya kısmen bedelsiz tahsis edilebilecek.

- Bakanlık kredisi kullanan OSB’deki tahsis edilmeyen parseller, en az 10 kişilik istihdam öngören yatırımlara girişen gerçek veya tüzel kişilere tamamen veya kısmen bedelsiz tahsis edilebilecek. Bu durumda, tahsis edilen parselin değeri, Bakanlık tarafından OSB’ye verilen kredi geri ödemesinden mahsup edilecek. Düzenlemenin yürürlüğe gireceği tarihten önce gerçek ve tüzel kişilere bedelli tahsis edilmiş parseller için ödemeler durdurulacak ve kalan meblağ Bakanlık tarafından OSB’ye verilen kredi geri ödemesinden mahsup edilecek.

- Bakanlık kredisi kullanmayan ya da kredi borcunu ödemiş OSB’lerden de en az 10 kişilik istihdam öngören yatırımlara girişen gerçek veya tüzel kişilere, tamamen veya kısmen bedelsiz parsel tahsisi yapılabilecek. Bu durumda tahsis edilen parsel bedeli, OSB tüzel kişiliğine, Bakanlık bütçesine bu amaçla konulacak ödenekten ödenecek. Yatırımcının belirlenen şartlara uymadığının veya mücbir sebepler hariç öngörülen sürede yatırımını tamamlamadığının tespiti halinde parsel tahsisi iptal edilecek.

- OSB tüzel kişiliklerinin veya Türkiye’de yerleşik şirketlerin yetkili organlarınca karar alınması halinde yurtdışında OSB kurulmasına, kurulmuşlara ortak olunması ve bu OSB’lerin işletilmesine Bakanlar Kurulu’nca izin verilebilecek.

- OSB’ler, yönetim ve hisse çoğunluğu OSB tüzel kişiliğinde olmak ve bu bölgelerde faaliyet göstermek şartıyla gayrimenkul yatırım ortaklıkları kurabilecek.

- Geçerli plana göre yapılaşan sanayi tesislerinin bulunduğu alanlar, düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde yapılan başvuruların valilikçe uygun görülmesi halinde OSB olarak değerlendirilebilecek.

- Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten önce tüzel kişilik kazanan ve hiçbir taşınmaz mülkiyeti edinmemiş OSB’lere, kamulaştırma işlemlerine başlamayan ve uzlaşılamayan parseller hakkında tespit ve tescil davası açmaları için iki yıl süre tanınacak.

- Düzenleme yürürlüğe girmeden önce OSB olarak seçilen alan içinde kalan OSB tarafından katılımcıya devri gerçekleştirilen taşınmazların yatırım yapılmayarak boş kaldığının tespit edilmesi halinde, taşınmaz malikine yapı ruhsatını alması ya da OSB’nin uygun gördüğü yatırımcıya taşınmazı devretmesi için yürürlük tarihinden itibaren bir yıl süre tanınacak. Bu süre içinde taşınmazın OSB’nin uygun göreceği bir yatırımcıya devredilmemesi, yapı ruhsatı alınmaması, yapı ruhsatı alınmış ise yapı ruhsatı tarihinden itibaren iki yıl içinde üretime geçilmemesi hallerinde, tahsis için ödenen tutar toplamının, tahsis tarihinden sonraki yıllar için yeniden değerleme oranlarına göre güncellenmesiyle elde edilen tutarın ilgilinin banka hesabına yatırılmasının ardından OSB adına tescil edilecek.

- Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten önce maliki bulunduğu taşınmazı OSB olarak seçilen alan içerisinde kalan ve üzerinde yatırım yapmayarak boş halde bulunduran taşınmaz malikine, yapı ruhsatını alması ya da OSB’nin uygun gördüğü yatırımcıya taşınmazı devretmesi için yürürlük tarihinden itibaren bir yıl süre tanınacak. Bu süre içinde taşınmazın OSB’nin uygun göreceği bir yatırımcıya devredilmemesi, yapı ruhsatı alınmaması, yapı ruhsatı alınmış ise yapı ruhsatı tarihinden itibaren iki yıl içinde üretime geçilmemesi hallerinde taşınmaz, kamulaştırma yoluyla sahip olunacak.

- Her iki kapsamdaki taşınmazlar ile kamulaştırma yoluyla iktisap edilen taşınmazlar, öncelikli olarak orta yüksek ve yüksek teknolojili yatırımlara tahsis edilecek.

- Doğalgaz dağıtım şirketleri, Organize Sanayi Bölgeleri’nin talebi ve izniyle OSB’ler için şebeke ve bağlantı hattı yatırımları yaparak dağıtım faaliyeti gerçekleştirebilecek.

ENDÜSTRİ BÖLGELERİ ÖNE ÇIKARILIYOR
Üretim Reform Paketi ‘Endüstri Bölgeleri’ni özel bir yaklaşımla ele alıyor, bölgeler üzerindeki bürokratik vesayeti en aza indiriyor. Yatırımcının ‘Endüstri Bölgesi’ne angaje olmasını çabuklaştırıyor. Endüstri Bölgeleri’ne getirilen yeni düzenlemeler şöyledir:
Endüstri Bölgeleri’nin kurulması, yönetim ve işletilmesine ilişkin esasları düzenleyen kanun, Endüstri Bölgeleri Koordinasyon Kurulu’nun oluşumunu, endüstri bölgelerinin kuruluşunu, ilanını, yatırım izni sürecini, teşvik tedbirlerini ve yönetici şirketin görev ve yetkilerini belirleyen hükümleri de kapsıyor.

- Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, kurum ve kuruluşların veya yönetici şirketin başvurusuna istinaden veya resen yer seçimi yapmak suretiyle endüstri bölgelerinin kurulması önerisinde bulunabilecek.

- Bakanlığın önerisi üzerine kurulca belirlenen yerlerde, Bakanlar Kurulu’nca endüstri bölgelerinin kurulmasına izin verilebilecek. Endüstri bölgesi ilan edilen alanlardaki araziler kamulaştırılarak Hazine adına tescil edilecek, Maliye Bakanlığı, endüstri bölgesi olarak kullanılmak üzere Bakanlığa tahsis edecek.

- Endüstri Bölgeleri’nde yatırım yapmak isteyen yerli ve yabancı gerçek ve tüzel kişilerin Bakanlığa başvurusu üzerine ön yer tahsisi yapılacak. Ancak altyapı ile ilgili giderlerin yönetici şirket tarafından karşılandığı endüstri bölgelerinde yer alacak yatırımcılar, ön yer tahsisi için yönetici şirkete başvuracak. Yönetmelikte düzenlenen esaslar çerçevesinde yönetici şirket tarafından belirlenen yatırımcılara Bakanlıkça ön yer tahsisi yapılacak.

- ÇED mevzuatına tabi faaliyetlerden "ÇED Olumlu" kararı veya "ÇED Gerekli Değildir" kararı verilerek yatırımı kabul edilen faaliyetler hakkında gerekli izin, onay ve ruhsatlar verilmeden önce başvuruda bulunan yatırımcının, yatırımda kullanacağı sabit yatırım tutarının binde beşini geçmemek üzere belirlenen oran dahilinde yatırdığı tutarı, özel endüstri bölgelerindeki yatırımcı ödemeyecek.

- Yönetici şirket veya yatırımcı tarafından hazırlattırılacak imar planları, altyapı ve üstyapı projeleri ve bunlarla ilgili ruhsat ve izinler ile işyeri açma ve çalışma ruhsatları Bakanlık onayı ve denetimine tabi olacak.

- "ÇED Olumlu" kararı veya "ÇED Gerekli Değildir" kararı verilen faaliyetler hakkında ilgili kurumlarca başkaca hiçbir işleme gerek kalmaksızın 15 gün içinde gerekli diğer tüm ruhsat, izin ve onaylar verilecek.

- Atık su arıtma tesisi işleten endüstri bölgelerinden belediyelerce atıksu bedeli alınmayacak.

ÖZEL ENDÜSTRİ BÖLGELERİ GELİYOR
Kanunla, özel endüstri bölgeleri de kuruluyor.

Alanlar: Üzerinde kurulu sanayi tesisi bulunan, arazi alanı 150 bin metrekareden büyük, kurulduğu dönemde geçerli olan imar planları uyarınca gerekli izinleri alarak faaliyete geçmiş ve yeni yapılacak yatırım yeri için en az 50 bin metrekare tevsi imkanı sağlayan alanlar veya üzerinde kurulu sanayi tesisi bulunmayan, 200 bin metrekareden büyük alanlar, Bakanlar Kurulunca Özel Endüstri Bölgesi olarak ilan edilecek.

Kuruluş taahhütleri:  Özel endüstri bölgesi ilan edilecek alanlarda gerçekleştirme süresi 5 yılı geçmemek üzere belirlenen yeniden değerleme oranına göre güncellenme kaydıyla en az 400 milyon lira tutarında yeni yatırım taahhüdünde bulunulması gerekecek.

Kuruluş önşartları: Başvuru sahibi gerçek veya tüzel kişilerin, önerilen alanın en az yüzde 51'inin mülkiyetine veya varsa süreleri ile sınırlı olmak kaydıyla irtifak hakkına veya kullanma iznine sahip olması, yeni yatırıma ilişkin ''ÇED Olumlu" kararı veya "ÇED Gerekli Değildir" kararının alınmış olması şartları da aranacak.

Satılabilecek, kiraya verilebilecek: Özel endüstri bölgesi olarak ilan edilen alan sınırları içerisinde kalan, başvuru sahibinin mülkiyetindeki araziler, parseller halinde veya işletme binaları da yapılmak suretiyle satılabilecek, kiraya verilebilecek. Verilen 5 yıllık taahhüt süresi içerisinde yatırımın gerçekleşmemesi durumunda gecikmenin gerekçeleri kurulca değerlendirilecek, gerekirse bu süre bir defaya mahsus olmak üzere bir yıl uzatılabilecek. Verilen ek süre içerisinde taahhüdün gerçekleşmemesi halinde, özel endüstri bölgesinin kaldırılmasına karar verilebilecek.

Yönetici şirket:  Bölgenin yönetimi ve işletmesinden sorumlu yönetici şirkete, TOBB'a bağlı odalar, yerel yönetimler, bankalar ve finans kurumları, bölgede sınai faaliyet yürüten yerli ve yabancı özel hukuk tüzel kişileri, konuyla ilgili vakıf, kooperatif ve dernekler, ilgili kamu kuruluşları ve ihracatçı birlikleri, kurucu ya da sonradan ortak olabilecek. Yabancı özel hukuk tüzel kişileri, yönetici şirkete katılabilecek.

Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce ilan edilen endüstri bölgeleri, en geç bir yıl içinde belirlenen hükümlere uygun hale getirilecek. Mevcut endüstri bölgelerinin işletme müdürlükleri, yönetici şirketin kurulduğu tarihe kadar görevlerini sürdürecek.

SAĞLIK BÖLGELERİ VE ÖZGÜN ENDÜSTRİ  BÖLGELERİ
Trabzon ve Zonguldak’ta, Bakanlar Kurulu kararıyla kıyı dolgu alanlarda; mevcut en iyi teknikleri kullanan endüstri bölgesi ile Hususi Hastaneler Kanunu kapsamında kalan sağlık tesisleri hariç olmak üzere Sağlık Bakanlığı’nın önerisi ve Bakanlar Kurulu’nca alınacak kamu yararı kararı doğrultusunda Sağlık Bölgeleri kurulabilecek.
Kıyı dolgu alanlarda doldurma veya kurutmayı yapacak ilgili idarenin valiliğe iletilen teklifi, valilik görüşüyle birlikte Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na gönderilecek. Bakanlık, ilgili kuruluşların görüşünü de alarak teklifi inceleyecek. Uygun bulunması halinde ilgili idare tarafından uygulama imar planı hazırlanacak.
Bu yerler için yapılacak planlar hakkında İmar Kanunu hükümleri uygulanacak ancak Turizmi Teşvik Kanunu ile Endüstri Bölgeleri Kanunu kapsamında kalan alanlardaki planlar söz konusu kanunlara göre onaylanacak. Doldurma ve kurutma işlemleri yürürlükteki mevzuat hükümlerine göre yapılacak. Bu araziler devletin hüküm ve tasarrufu altında olacak, özel mülkiyet konusu olamayacak.

SANAYİ SİCİLİ
Sanayi Sicili Kanunu’ndaki sanayi tanımı kapsamına, bilişim teknolojisi ve yazılım üreten işletmeler de alınacak.
Sanayi işletmeleri, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nda tutulacak sanayi siciline kaydedilecek. Üretim faaliyetine başlamadan önce sanayi siciline ön kayıt yaptırılacak. Sanayi sicilinde kaydı olmadığı tespit edilen sanayi işletmelerine, süresinde sanayi siciline tescil ettirmeyenler için verilen idari para cezası kesilecek.
Sanayi işletmelerinden, faaliyette olup olmadığına bakılmaksızın sanayi siciline kaydolmayıp, 1 yıl içinde sanayi siciline kaydolup sanayi sicil belgesi alanlar hariç, bu tarihe kadar kaydolmayanlar hakkında idari para cezası uygulanacak.

FARUK ÖZLÜ; Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Sanayide sıçrama olacak
“Üretim Reform Paketi ile sanayicinin mali yüklerini azaltıyoruz, yeni teşvikler getiriyoruz, kent içinde kalan sanayi sitelerini taşıyoruz, yüksek parsel fiyatlarına düzenleme getiriyoruz, sanayi parseli arzını hızlandırıyoruz.
OSB'lerin altyapı ve lojistik ağını geliştiriyoruz, OSB uygulamalarını yaygınlaştırıyoruz, üretime hazır sanayi parselleri oluşturuyoruz. Özel endüstri bölgesi kurmanın önünü açıyoruz ve imkanı getiriyoruz. Üretime hazır sanayi alanları oluşturuyoruz, üniversitelerin araştırma geliştirme kapasitelerini artırıyoruz, sanayi sektörüne yönelik eğitim programları oluşturuyoruz, nitelikli işgücü istihdamını artıyoruz, yerli üretim yapanları destekliyoruz.
Planlı sanayi alanlarındaki satışlarda damga vergisi ve harçları kaldırıyoruz. Üniversite öğrencilerinin, işyeri eğitimlerini destekliyoruz. Teknoloji geliştirme bölgelerinde, temel bilimler mezunlarının istihdamına destek getiriyoruz.
OSB'lerdeki tüm projeler için kredi ve kredi faiz desteği veriyoruz. Sanayi sitelerini şehir dışına taşıyoruz. 135 sanayi sitesi ve 63 bin 649 işyeri taşınacak. Kamu ihalelerinde yerli üreticilere fiyat avantajı sağlıyoruz. KOSGEB desteklerine avans ödemesi getirdik. OSB'lerde mülk edinen sanayiciler, tapularını teminat olarak gösterebilecekler. Faaliyete geçmeyen sanayi parsellerini geri alacağız. OSB'lere, gayrimenkul yatırım ortaklığı şirketi kurma hakkı tanıdık.
Doğalgaz dağıtım lisansı kapsamında yer alan OSB'lerin talebi halinde, doğalgaz altyapı ihtiyaçlarının lisans sahibi dağıtım şirketleri tarafından OSB alanları içinde karşılanmasının önünü açıyoruz. Üretime hazır sanayi alanları oluşturacağız. Bakanlığımız OSB, endüstri bölgesi, teknoloji geliştirme bölgesi, serbest bölge ve sanayi siteleri kurma yetkisi aldı. Orta ve yüksek teknolojili yerli üretilen ürünlere yüzde 15 fiyat avantajı sağlanmasını zorunlu hale getirdik. Sanayicilerin elektrik tüketimlerinde ödediği TRT payını kaldırdık. Sanayi sicili almış her sanayici için emlak vergisini kaldırdık. Gerçekleştirdiğimiz Üretim Reformu’nun Türkiye’de üretim ekonomisine çok büyük katkılar sağlayacağını umuyoruz.”

YEKTA SARAÇ; Yükseköğretim Kurulu Başkanı Sessiz devrim
“10 civarındaki YÖK kanunu ile ilgili madde teklifi Üretim Reform Paketi’ne dahil oldu. Reform  üniversitelerimizi her düzeyde daha rekabetçi bir ortama yöneltecek, kaliteyi yükseköğretimdeki büyümenin merkezine oturtacak.
Kanun insan kaynağı yetiştirme süreçlerini teşvik edecek, üniversitelerimiz ile iş dünyası, dış paydaşlar ile arasındaki ilişkileri geliştirecek, bu şekilde yükseköğretimde bir sıçrama meydana getirecektir.
Yeni düzenleme kapsamında Yükseköğretim Eğitim Programları Danışma Kurulu oluşturulacak. Kurul ile YÖK diğer paydaşların da görüşünü alarak daha rasyonel ve katılımcı bir kontenjan planlaması  yapacak.
Bu yasal düzenlemeyle fen ve mühendislik programlarında bir yarıyıl süresince işyerinde eğitim yapması teşvik edilecek. Bu şekilde beceri yetkinliği yüksek mezunlar iş dünyasına kazandırılacak.
Yeni yasal düzenleme ile ‘Bilimsel Araştırma Projeleri’nde görev alacak tezli yüksek lisans ve doktora öğrencilerine burs verilebilecek.
Bu yasal düzenleme ile üniversitelerimiz, sermaye şirketi statüsünde teknoloji transfer şirketi kurabilecekler, bu şekilde üniversitelerimizin başta sanayi olmak üzere iş dünyası ile işbirliği geliştirme sürecine önemli katkı sağlayacak.
Düzenleme ile getirilen post-doc uygulama süreci ülkemiz üniversitelerinde de uygulanabilecek. Bu şekilde yükseköğretim kurumlarımızın araştırma kapasitesi artırılacak.”

AR-GE DESTEĞİ
- Yükseköğretim kurumlarının matematik, fizik, kimya ve biyoloji bölümleri temel bilimler mezunları, teknoloji geliştirme bölgelerinde destek kapsamına alınacak.

- Temel bilimler alanlarında en az lisans derecesine sahip Ar-Ge personeli istihdam eden Teknoloji Geliştirme Bölgeleri firmalarının, bu personele ödedikleri aylık ücretin o yıl için uygulanan asgari ücretin aylık brüt tutarı kadarlık kısmı, iki yıl süreyle Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı bütçesine konulacak ödenekten karşılanacak. Destek, ilgili ayda Teknoloji Geliştirme Bölgesi firmasında istihdam edilen toplam personel sayısının yüzde 10’unu geçemeyecek. Bu destek, Teknoloji Geliştirme Bölgeleri yönetici şirketlerinde istihdam edilen temel bilimler mezunu Ar-Ge personeline de aynen uygulanacak.

BÖLÜM İÇİNDE YENİ ÜNİVERSİTELER KURULUYOR
Kanunla yeni üniversiteler kurulurken bazı üniversitelerin de ismi değiştiriliyor.

- İlke Eğitim ve Sağlık Vakfı’nca Nevşehir’de Kapadokya Üniversitesi,

- Ortadoğu Sanayi ve Ticaret Merkezi Araştırma Geliştirme Eğitim Kalkınma ve Dayanışma Vakfı’nca Ankara’da Ostim Teknik Üniversitesi,

- Ankara Güzel Sanatlar Üniversitesi kurulacak.

- Yüzüncü Yıl Üniversitesi’nin adı Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi,

- Acıbadem Üniversitesi’nin adı Acıbadem Mehmet Ali Aydınlar Üniversitesi,

- Ömer Halisdemir Üniversitesi’nin adı Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi,

- İstanbul Kemerburgaz Üniversitesi’nin adı Altınbaş Üniversitesi,

- Uluslararası Antalya Üniversitesi’nin adı Antalya Bilim Üniversitesi olacak.

KOSGEB AİDATLARI
Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB), işletmelere verilecek destekler için belirlenen usul ve esaslar doğrultusunda erken ödeme yapacak.
KOSGEB hesaplarına yatırılan aidat tutarları yıllık safi gelir üzerinden alınacak. Ödenen aidat tutarlarının tespitine ilişkin kanıtlayıcı belgeler, ilgili kurum ve kuruluşlarca KOSGEB’e gönderilecek. Kanıtlayıcı belgeleri zamanında göndermeyenlere, 10 bin liraya kadar idari para cezası uygulanacak.

İŞLETMELERE VERGİ MUAFİYETİ
- İşletmelerin Organize Sanayi Bölgeleri, serbest bölgeler, endüstri bölgeleri, teknoloji geliştirme bölgeleri ve sanayi sitelerinde yapacakları yatırımlarda bu bölgelerdeki arsaların tahsisine ilişkin sözleşme ve taahhütnamelerden damga vergisi alınmayacak.

- Söz konusu bölgelerde bulunan arsaların tahsisi nedeniyle şerhi gerektiren işlemleri, arsa ve üzerine inşa edilen binaların tahsis sözleşmeleri uyarınca tahsis edilenlere devir ve tescil işlemleri, arsa üzerine inşa edilen binaların cins değişikliği işlemleri, harçlardan muaf olacak.

- İşletmelerin bu alanlardaki binaları, emlak vergisinden istisna tutulacak.

- Organize Sanayi Bölgeleri, serbest bölgeler, endüstri bölgeleri ve sanayi sitelerinde yer alan binalara halen uygulanan geçici muafiyetler kaldırılacak.

SANAYİ BÖLGELERİNE DEMİRYOLU BAĞLANTISI
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Altyapı Yatırımları Genel Müdürlüğü; kamu kurum ve kuruluşları, özel sektör ya da tüzel kişiler tarafından tamamlanan ve devam eden projeler de dahil olmak üzere ulaştırma altyapılarının inşaatı ve işletmesinin sağlanması amacıyla kamu ve özel sektör işbirliği modelleri geliştirerek gerekli gördüğü hallerde özel sektör gerçek ve tüzel kişilerle müzakerelerde bulunacak, katkı payları belirleyecek, kiralayacak, kiraya verecek, işletecek, özel sektörün katılımını sağlayacak. Böylece limanlar, barınaklar, kıyı yapıları, hava meydanları, sanayi siteleri, fabrikalar, rafineriler, endüstriyel tesisler, Organize Sanayi Bölgeleri, endüstri bölgeleri, teknoloji geliştirme bölgeleri, maden ocakları, lojistik köy veya üsler, sanayi kuruluşları ve benzeri tesislerin demiryolları ile bağlantısı sağlanacak.

ÜRÜN TOPLATMA
- AB mevzuatı enerji verimliliği kriterlerine uygun olmayan ürünler, Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanun kapsamında piyasaya arzı yasaklanabilecek ya da ürün piyasadan toplatılabilecek. Yapılan kontrol sonucunda ürünün güvenli olmadığının tespit edilmesi halinde yetkili kuruluş ürünün piyasaya arzının yasaklanmasını, arz edilenlerin toplanmasını, kısmen ya da tamamen bertaraf edilmesini, ürünlerin içerdiği risklerle ilgili bilgilerin duyurulmasını yapacak.

- Üretici bu duyuruyu yetersiz görürse ülke genelinde dağıtımı yapılan iki gazete ile yayın yapan iki televizyon kanalında ilan ederek risk altındaki kişilere duyurulmasını sağlayacak.

- Piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetleri sonucunda uygunsuz olduğu tespit edilen ürünler için 4 bin ile 250 bin lira arasında değişen çeşitli idari para cezaları verilecek.

- Orta ve yüksek teknolojili yerli ürünlere yüzde 15 oranında fiyat avantajı sağlanarak bu konuda kamu kurumlarınca yapılacak farklı uygulamalar engellenecek.

- Yerli yazılım ürünü teklif eden istekliler lehine de yüzde 15 oranında fiyat avantajı sağlanması zorunlu olacak.

SANAYİDE TRT PAYI KALKIYOR
Türkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT) Gelirleri Kanunu’nda yapılacak değişiklikle, bandrolsüz cihaz satışı yapanlara kesilen cihaz bedeli tutarındaki idari para cezası, bandrol ücretinin iki katına düşürülecek, bu cihazları satın alanlara kesilen idari para cezaları kaldırılacak.
Cep telefonları, bilgisayarlar ve tablet bilgisayarlar, taşıtlar, uydu alıcıları ve set üstü medya kutuları için tek tek olmak üzere Bakanlar Kurulu kararına istinaden yapılan bandrol uygulamasına da kanunla açıklık getiriliyor. Bandrol oranları; cep telefonları için yüzde 6, bilgisayar ve tablet bilgisayarlar için yüzde 2, taşıtlarda yer alan bandrole tabi cihazların ayrı ayrı tevsik (belgeyle kanıtlama, belgeleme) edilememesi halinde, imalatta taşıtın satış faturasındaki KDV matrahı, ithalatta ise gümrük giriş beyannamesindeki KDV matrahı üzerinden kara taşıtları için yüzde 0.4, diğer taşıtlar için yüzde 0.01, video görüntü veya ekranına bağlantı yapılmak üzere tasarlanan televizyon alıcıları için yüzde 10, bu cihazların dışında kalan ve görsel, işitsel yayınları alabilen her türlü cihazlar için yüzde 10 olacak.
Sanayi siciline kayıtlı işletmelerin maliyet yüklerinin azaltılması amacıyla üretime yönelik elektrik kullanımlarından TRT payı alınmayacak.

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ
50’den az çalışanı bulunan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde; (işe giriş, periyodik muayeneler ve tetkikler hariç) iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri, işverenler veya işveren vekilleri tarafından yürütülebilecek. 50’den az çalışanı olan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri de 10’dan az çalışanı olan işyerleri gibi, aile hekimleri ve kamu sağlık hizmeti sunucularından hizmet alabilecek, yönetmelik çıkarma yetkisine sahip olacak.
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun, “iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri” ile “iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin desteklenmesi” hükümleri, 1 Temmuz 2017 yerine 1 Temmuz 2020’de yürürlüğe girecek.

HAFTA SONU ÇALIŞMA RUHSATI ALINMAYACAK
Sanayi işletmelerinin hafta tatillerinde çalışabilmek için belediyelerden hafta sonu çalışma ruhsatı alma zorunluluğu kalkacak.