İş Yapma Kolaylığı Raporu ve Orta Vadeli Program
Dünya Bankası Grubu’nun her yıl iş yapma kolaylığı ile ilgili olarak yayınladığı raporda iş ortamının verimliliğine ilişkin küresel ülke sıralamalarında birinci sırada Yeni Zelanda yer alırken Singapur ikinci sırada yer almakta.
Bu ülkeleri Danimarka; Hong Kong ÖİB, Çin, Kore Cumhuriyeti, Norveç, Birleşik Krallık, Amerika Birleşik Devletleri, İsveç ve eski Yugoslavya Cumhuriyeti Makedonya takip ediyor.
Gerçekleştirilen reformlara dayalı olarak belirlenen, dünyada en fazla iyileşme kaydeden ilk 10 ülke Brunei Darüssalam, Kazakistan, Kenya, Belarus, Endonezya, Sırbistan, Gürcistan, Pakistan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Bahreyn görülüyor.
Yeni İş Yapma Kolaylığı Raporu’nun ‘Herkes için Fırsat Eşitliği’ sıralamasında Türkiye geçtiğimiz yıl 55. sırada iken bu yıl 69. sıraya gerilemiş görünüyor.
Bu gerilemeyi Dünya Bankası Türkiye Ülke Direktörü Johannes Zutt, “Bu yıl Türkiye için çıkarabileceğimiz ana mesaj diğer ülkelerin Türkiye’ye göre daha agresif bir şekilde reform yaptığıdır. İş yapma kolaylığında sadece Haziran 2016’ya kadar tamamlanan reformları yansıtmaktadır. Türkiye’nin son birkaç aydaki reformlarını yansıtmamaktadır ve önümüzdeki yıl sıralamadaki yerini yükseltebilir” olarak yorumlamakta.
İş Yapma Kolaylığı Projesi Yöneticisi Rita Ramalho “İş Yapma Kolaylığı Raporu’nun en önemli hedefi özellikle düşük ve orta gelirli ülkelerde olmak üzere hem kadınlar hem de erkekler için girişimciliği sağlamaktır. Dünya genelinde hükümetlerin iş ortamını iyileştirmek ve istihdam yaratılmasını sağlamak için adımlar atması kutlanmayı hak eden bir gelişmedir.
Geçtiğimiz yıl gözlemlediğimiz bu başarıları önümüzdeki yıllarda da kaydetmeye devam etmeyi sabırsızlıkla bekliyoruz” değerlendirmesiyle hükümetleri daha çok reform yapmaya teşvik etmekte.
Rapordan alıntılarım özetle bunlar.
Türkiye’deki iş yapma kolaylığını, iş ortamını iyileştirmek ve istihdam yaratılmasını sağlamak için adımlar atma amacıyla;
- Türkiye’deki yatırımlarla ilgili düzenlemeleri rasyonel hale getirmek,
- Yatırım ortamının rekabet gücünü artıracak gerekli düzenlemeleri tespit ederek politika önerileri geliştirmek,
- İşletme dönemi de dahil olmak üzere yatırımın her safhasında, ulusal ve uluslararası yatırımcıların karşılaştığı idari engellere çözüm üretmek,
- Özel sektör faaliyetlerini güçlendirerek, iş ve istihdam imkanlarının yaratılmasını ve ihracat odaklı üretimin artırılmasını desteklemek,
- Kamu kurum ve kuruluşları ile çeşitli platformların gündeminde bulunan yatırım ortamıyla ilgili konuların kamu-özel sektör işbirliği çerçevesinde ele alınmasını sağlamak amacıyla 11 Aralık 2001 Tarihli Bakanlar Kurulu Prensip Kararı ile kabul edilen ‘Türkiye’de Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Reform Programı’ çerçevesinde oluşturulan Yatırım Ortamını İyileştirme Koordinasyon Kurulu (YOİKK) 04.01.2016 Tarih ve 2016/1 Sayılı Bakanlar Kurulu Prensip Kararı ile yapısı, çalışma usul ve esasları yenilenen Yatırım Ortamını İyileştirme Koordinasyon Kurulu (YOİKK), yatırım ortamını doğrudan ilgilendiren;
- Şirket İşlemleri ve Kurumsal Yönetim,
- İstihdam,
- Girdi Tedarik Stratejisi (GİTES) ve Sektörel Lisanslar,
- Yatırım Yeri, Çevre ve İmar İzinleri,
- Vergi ve Teşvikler,
- Dış Ticaret ve Gümrükler,
- Fikri, Sınai Mülkiyet Hakları ve Ar-Ge,
- Yatırım Ortamı Mevzuatı ve Hukuksal Süreçler,
- Finansmana Erişim,
- Altyapı
konularında, kamu kurum ve kuruluşları ile özel sektör temsilcilerinden oluşan 10 Teknik Komite aracılığıyla yatırım ortamını iyileştirmeye yönelik çalışmalarını sürdürmekte.
YOİKK, kurulduğu tarihten bugüne değin iyileştirici bir dizi kararlar almasına karşın istenilen hedeflenen konuma gelinememiştir.
Şubat 2015’te açıklanan; 25 Öncelikli Dönüşüm Programı ve her programın detaylı Eylem Planları, Haziran 2015’te gerçekleşen genel seçimler sürecinde yeterince etki yaratamamıştır.
Sayın Binali Yıldırım başkanlığında kurulan Hükümet, Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı, 15 Temmuz 2016 tarihli TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilerek yasalaştırdı.
Başbakan sayın Binali Yıldırım’ın, 2016-2019 Orta Vadeli Programda Yatırım Ortamını İyileştirme amacıyla oluşturulan 25 öncelikli dönüşüm programının etkin şekilde uygulanmaya devam edileceğini dile getirmiş olması, Dünya Bankası Grubu’nun her yıl iş yapma kolaylığı raporunda ülkemizin üst sıralara gelmesinde ciddi katkısı olacaktır.