İnternetteki Telefon Numaralarımız
Twitter kapanma sürecinde kişilerin tekrar Twitter sistemine bağlanmaları ile DNS isimleri son günlerin en popüler konusu haline geldi. Bu sayımızda DNS ne anlama gelir ve çalışma prensibi nedir konusu üzerinde duruyor olacağız.DNS- (Domain Name System) Türkçe Alan Adı Sistemi olarak isimlendirilmektedir. İnternet uzayını bölümlemeye, bölümleri adlandırmaya ve bölümler arası iletişimi organize etmeye yarayan bir sistemdir.
İnternette bulunan her cihazın ve etkileşime girmiş olduğu her bir sunucunun aynı telefon numaraları gibi bir IP yani internet adresi olması gerekir. DNS, İnternetteki Alan adları, kurumsal kimlik ve marka ile özdeşleştirebileceği, insanlar tarafından kolay anlaşılır ve hatırlanır olan alan adlarıyla bilgisayarların anlayabileceği sayısal adresleri (IP adreslerini) eşleştiren bir sistemdir. Başka bir anlamda bilgisayarlar için değil, insanlar için yaratılmış bir sistemdir.
Örneğin poldy.net alan adı ile 207.142.131.210 şeklindeki IP nosu ile bağlantıyı Alan Adı Sistemi sağlar. DNS sunucuları ise bu internet adreslerinin karşılığının tutulduğu sunuculardır. Yoğun talep gören alan adlarında (yahoo.com, google.com), ‘alan adı sistemi’nin yarattığı ilişkiler birebir ilişkide olmak zorunda değildir. Bir alan adına birden fazla IP adresi atanabilir.
DNS sunucular hangi hiyararşik yapıya göre alan adlarını bulurlar?
Tüm DNS hiyerarşisi bir root domain yapısına bağlıdır ve bu root domainler tüm dünyada ticari kuruluşların, kamu ve eğitim kuruluşlarının yönettiği 13 ayrı sunucuda tutulur.
İnternet adresleri, ilk önce ülkelere göre ayrılır. Adreslerin sonundaki tr, de, uk gibi ifadeler adresin bulunduğu ülkeyi gösterir. Örneğin tr Türkiye’yi, de Almanya’yı, uk İngiltere’yi gösterir. Ülkemizde tr uzantılı alan adları ODTÜ tarafından yönetilmektedir. ABD adresleri için bir ülke takısı kullanılmaz çünkü DNS ve benzeri uygulamaları oluşturan ülke ABD’dir. Öte yandan, ABD’ye özel kuruluşlar için us uzantısı oluşturulmuştur. İnternet adresleri ülkelere ayrılıdıktan sonra com, edu, gov gibi daha üst bölümlere ayrılır. Bu ifadeler DNS’te üst düzey (top-level) domain’lere karşılık gelir.
com: Ticari kuruluşları gösterir.
edu: Eğitim kurumlarını gösterir.
org: Ticari olmayan, hükümete de bağlı bulunmayan kurumları gösterir.
net: Internet omurgası işlevini üstlenen ağları gösterir.
gov: Hükümete bağlı kurumları gösterir.
mil: Askeri kurumları gösterir.
İnternete bir alan adı sorduğumuzda ilk önce bilgisayarımızda tanımlı olan DNS adresine bağlanarak alan adına karşılık gelen IP numarasını arar. Bulamaz ise alan adının uzantısına göre dünyadaki 13 tane kök sunucunun bulunduğu DNS sunucularına sorar. Buradan aldığı IP numarasını soran sunucu vasıtası ile bize IP numarasını gönderir ve biz de ilgili alan adının olduğu web sayfasına bağlanmış oluruz.
Twitter örneğinde, internete bağlantımız, internet sağlayıcılarının omurgalarını kullandığımız için bu sağlayıcıların DNS sunucuları üzerinden alan adlarına ulaşılmaktadır. Nitekim bu DNS sunucularda Twitter alan adına karşılık gelen IP numaraları bloklandığı için Twitter sitesine ulaşılamamıştır. İnternet ortamında kişilerin paylaştıkları farklı DNS sunuculara ait IP numaraları bilgisayarda tanımlanarak Twitter sitesine bağlantı sağlanmıştır. Aynı mantık cep telefonlarında da geçerli olduğu için, cep telefonlarında tanımlı olan DNS adresleri yerine indirilen uygulamanın yönlendirdiği DNS adresleri üzerinden bağlantı gerçekleştirilmiştir.
İstediğimiz alan adlarına, bu adların bulunduğu DNS sunucu IP numaraları ile bağlanmak mümkündür. İnternet büyük bir hazinedir. Nasıl kullanmak istiyorsanız amacınıza göre hizmet edecektir.