Konut satışları ‘V’ tipi çıkışı yakaladı

TÜİK verilerine göre konut satışları, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 124.3 artarak 229 bin 357 oldu. 2020’nin ilk yarısında yüzde 40, aylık bazda ise yüzde 20 oranında artış yaşandı.  İpotekli konut satışları da bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 900 artarak 130 bin 721 olarak gerçekleşti. Ocak-Temmuz döneminde ipotekli konut satışı yüzde 313.9 artarak 397 bin 95 adet oldu. Toplam konut satışları içindeki ipotekli satışların payı da ilk 7 ayda yüzde 57’ye yükseldi. Diğer yandan Türkiye genelinde ilk defa satılan konut sayısı bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 74.5 artarak 67 bin 937 olurken toplam konut satışları içinde ilk satışın payı yüzde 29.6 oldu.
İkinci el konut satışları ise yüzde 155 artış göstererek 161 bin 420 oldu. Böylece ilk el satışlar, ikinci elin gerisinde kalmaya devam etti. Oysa geçen yılın ilk yedi ayında birinci elin oranı yüzde 40, 2013’ten 2017 yılına kadarki dönemde de ortalama yüzde 45 seviyesindeydi. Önceki yıllarda 1 milyonun üzerinde alınan yeni ruhsatın aksine 2020 yılının ilk altı ayında alınan ruhsat sayısı tüm Türkiye’de 212.231 olarak gerçekleşti.
Konutder Yönetim Kurulu Başkanı Z. Altan Elmas, iki ayda 420 bin civarında konut satıldığını hatırlatarak, “Sektörde yaşanan V şeklindeki yükseliş böylece zirve yaparak tarihi rekor kırdı. Bu artışlarda en önemli etki şüphesiz kredi oranlarının düşmesi, ödemelere bir yıl sonra başlama, 180 ayı bulan vadelerin olması ve sektör temsilcilerinin de kendi bünyelerinde başlattıkları kampanyalar oldu” dedi. Elmas, faizlerin yükselmesinin her sektörde olduğu gibi konutta da hem üretimi hem de satışı etkilediğini kaydetti: “Aylık yüzde birin altında bir faiz olduğu zaman satışlar hızlanıyor. Konut alıcılarının uzun vadeli borçlanabilmeleri ve satışların devam edebilmesi için faizlerin 1’in altında kalması gerektiğine inanıyoruz. Şu anda geldiğimiz noktada piyasa faizleri 1.05’ler ve 0.99’lar civarında. Kamu bankaları ise birinci el için faizleri 0.87’de tutmaya devam ediyor. Nispeten birinci el biraz daha avantajlı. Birinci el konutlardan faizin 1’in altında kalması durumunda Ağustos ayında da 140-150 bin civarı bir satış rakamı bekliyoruz. Yılsonuna kadar da konut satışlarının belli bir ivmeyle devam edeceğini öngörüyoruz. Özellikle birinci el satışlarda yılsonuna kadar konut kredisinin aylık 0.70’li seviyelerde olmasını sektör olarak talep ediyoruz. 250’den fazla sektöre öncülük eden ve ciddi istihdam kaynağı bir sektör olarak üretimlerin devam etmesi için bu desteği hükümetimizden bekliyoruz.”

İnşaat sektörü, Temmuz’da da hız kesmedi
Türkiye Hazır Beton Birliği’nin (THBB) Hazır Beton Endeksi’ne göre sektörün yükseliş trendi Haziran’dan sonra Temmuz’da da sürdü. THBB Yönetim Kurulu Başkanı Yavuz Işık, “Konut kredi faizindeki düşüş konuta olan ilgiyi üst seviyeye çıkardıktan sonra inşaatlar hız kesmeden yoluna devam ediyor. Beklenti Endeksi’nin pozitif tarafta yer aldığı görülüyor ancak Güven Endeksi’nde bir önceki ay gördüğümüz yükseliş Temmuz’da yerini düşüşe bıraktı. Faaliyet ve Beklenti Endeksleri’nin eşik değerin üzerinde olması, temmuz ayının her anlamda inşaat sektörü açısından olumlu geçtiğini ortaya koymaktadır” diye konuştu.
Işık, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın paylaştığı kredili konut satış verilerinin de sektördeki hareketliliği gösterdiğini söyledi: “Bakanlık verilerine göre, 2020 Temmuz ayında ülke genelinde kredili konut satışları geçen yılın Temmuz ayına göre 10 kat artarak toplamda 141 bin 434 konut kredili olarak satılmıştır. Kredi faizlerinin düştüğü 1 Haziran’dan itibaren gerçekleşen kredili konut satışı ise 250 bin 792’ye ulaşmıştır. Önümüzdeki dönemde konut satışlarının devam etmesini beklemekle birlikte pandemiyle mücadelede yeni alınabilecek tedbirler gibi ekonomiyi etkileyebilecek belirsizlikler Güven Endeksi’mizde aşağı yönlü bir harekete neden olmuştur.”
İnşaat sektöründeki yükselişin ekonomiye katkısına dikkat çeken Işık, “600 bin kişilik ilave istihdam kapasitesi ile birlikte düşünüldüğünde inşaat sektöründeki ivmenin devam etmesi yalnızca sektör açısından değil Türkiye ekonomisinin genelindeki büyüme ve istihdam açısından da önemlidir” dedi.
Hazır Beton Endeksi Temmuz Ayı Raporu’ndaki bütün endekslerde geçen yıla kıyasla olumlu bir tablo söz konusu. İnşaat faaliyetlerinde Haziran’da görülen zirveden sonra Temmuz ayında da geçen yılın aynı dönemine göre yükseliş görülüyor. Bununla birlikte geçen yıla göre Güven Endeksi’nde görülen artış yüksek olmasına rağmen endeks değerinin eşik değerin altında olduğu dikkat çekiyor. Beklenti Endeksi ise önümüzdeki döneme ilişkin beklentinin olumlu olduğunu ortaya koyuyor.

Markalı konutlarda stoklar eriyor
‘REIDIN-GYODER Yeni Konut Fiyat Endeksi’ Temmuz 2020 sonuçları açıklandı. Endekse göre Temmuz ayında fiyatlar, bir önceki aya göre yüzde 1.06, geçen yılın aynı dönemine göre ise yüzde 7.13 oranında arttı. Konut alımında banka kredisi kullanımının 44.16 oranında olduğu Temmuz ayında, 11.78 seviyesi ile endeksin başlangıcı 2010 yılından bu yana en yüksek ikinci stok erime hızı gerçekleşti.
GYODER Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Kalyoncu, “Haziran ayında, bir önceki ayın oranı 3.79’dan 11.96 seviyesine yükselen stok erime hızının, Temmuz ayında da 11.78 seviyesini koruması, beklemede olan konut alıcılarının birinci el konuta ilgisinin devam ettiğini gösteriyor. Yeni konut satışlarındaki ödeme yöntemlerini incelediğimizde, düşük faizin direkt etkilediği banka kredisi kullanımının 44.16 oranıyla peşinat ve senet kullanımının üzerinde olduğunu görüyoruz. Düşük faiz oranının devam etmesi halinde yeni konut satışlarında hareketlilik sürecektir” dedi.
REIDIN Genel Müdürü Alp Çapa ise satışlardaki konut bedeli ödeme yöntemleri incelendiğinde Haziran ayına göre Temmuz ayında banka kredisi kullanım oranlarının yaklaşık 3 puan düşerek yüzde 44.16, peşinat kullanım oranlarının ise 5 puan yükselerek 37.51 seviyesine ulaştığını kaydetti.
Markalı konut projeleri kapsamında yabancı yatırımcılara yapılan satışların oranı Temmuz ayında yüzde 5.88 düzeyinde gerçekleşti ve bu satışlarda yüzde 44.12’lik tercih oranı ile 2+1 özellikteki konutlar öne çıktı. Stok erime hızı ise Haziran ayına benzer seyrederek Temmuz ayında yüzde 11.78 olarak ölçümlendi. Kamuoyunda ‘markalı projeler’ olarak adlandırılan, ağırlıklı olarak kurumsal gayrimenkul şirketlerinin ürettiği konutlar üzerinden geliştirilen ‘REIDIN-GYODER Yeni Konut Fiyat Endeksi’ sonuçlarına göre; Temmuz ayında, bir önceki aya göre yüzde 1.06, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7.13 ve endeksin başlangıç dönemi olan 2010 yılı Ocak ayına göre ise yüzde 99.90 oranında nominal artış gerçekleşti.
Temmuz ayında markalı konut projeleri kapsamında gerçekleştirilen satışların yüzde 5.88’lik (son 6 aylık ortalama yüzde 7) kısmının yabancı yatırımcılara yapıldığı gözlendi. Bu satışlarda yüzde 44.12 oranında 2+1 özellikteki konutlar tercih edildi. Markalı projelerden konut satın alan müşterilerin peşinat, senet ve banka kredisi kullanım oranları incelendiğinde, Temmuz ayında peşinat kullanım oranı yüzde 37.51, banka kredisi kullanım oranı yüzde 44.16 ve senet kullanım oranı yüzde 18.33 olarak gerçekleşti. Haziran ayında peşinat kullanımı yüzde 32.50, banka kredisi kullanımı yüzde 47.03, senet kullanımı yüzde 20.47 olarak gerçekleşmişti.

Çimento sektöründe iç satışlar düşüyor, ihracat artıyor
Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği (TÇMB), Türk çimento sektörünün 2020 yılının 7 aylık ihracatı ile üyelerinin 2020 Ocak-Mayıs üretim ve satış rakamlarını açıkladı.
2020 yılı Ocak-Mayıs döneminde, Türk çimento sektörünün üretimi geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 2.8 artarak 22.4 milyon tona çıktı. Aynı dönemde iç satışlar ise bir önceki yıla göre yüzde 5.8’lik düşüşle 16.4 milyon tona geriledi. 2020 yılının ilk 7 ayında sektörün toplam ihracatı yüzde 42.2  artarak 18.8 milyon ton, ihracat geliri ise yüzde 26.5 artışla 652 milyon dolar oldu. Yine bu dönemde çimento ihracatı yüzde 47.5 artarak 9.4 milyon tona, klinker ihracatı ise yüzde 37.2 artarak 9.4 milyon tona yükseldi.
Bu dönemde, çimento ve klinker ihracatının en çok arttığı ülkeler Libya ve Ukrayna oldu. İhracattaki en büyük üç pazar ise ABD, Gana ve İsrail oldu.
TÇMB Başkanı Dr. Tamer Saka, 2020 yılının ilk 7 ayındaki ihracat ve 5 aylık iç pazar satış rakamlarını şöyle değerlendirdi: “Tüm dünyayı etkisi altına alan COVID-19 pandemisi sebebiyle iç satışlarda yaşadığımız gerileme devam ediyor. Haziran ayından itibaren normal hayata dönüş ve inşaat sektöründe yaşanan canlanma ile, satışların tekrar artacağını tahmin ediyoruz. Bununla birlikte yılın ilk yarısında ihracatta yaşadığımız artış da devam ediyor. Gerek iç satışlardaki düşüşü durdurmak gerekse ihracattaki üstünlüğümüzü korumak adına çimento sektörünü de kapsayan ekonomik önlemler ülkemiz için önem arz ediyor.”

Türk müteahhitleri yine dünya ikincisi oldu
“Dünyanın En Büyük 250 Uluslararası Müteahhidi Listesi”nin 2020 yılı sonuçları açıklandı. Türk müteahhitleri, uluslararası inşaat pazarında geçen yıl yaşanan yüzde 2.9’luk daralmaya rağmen listede Çin’den sonra yine 44 firma ile ikinciliği korumayı başardı.
Sektörün yurtdışı başarısı Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) ev sahipliğinde 25 Ağustos 2020 tarihinde düzenlenen basın toplantısıyla Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan tarafından duyuruldu.
Bakan Pekcan, 1972 yılında Libya’da liman projesi ile başlayan yurtdışı müteahhitlik hizmetleri kapsamında bugün itibariyle dünyanın 127 farklı ülkesinde 407.2 milyar ABD Doları değerinde 10.274 proje üstlenilmiş olduğunu kaydetti.
Bakan Pekcan, Covid-19 salgınının birçok ülkede proje yapımını yavaşlattığını ve sürecin, proje üstlenilen ülkelerin yatırım programlarını tam olarak nasıl etkileyeceğinin önümüzdeki günlerde daha net görülebileceğini belirterek, “Bu aşamada en önemli hususlardan biri, firmalarımızca sürdürülen mevcut projeler üzerindeki olumsuz etkiyi en aza indirmektir. Bu bağlamda, salgının etkilerine rağmen müteahhitlik ve teknik müşavirlik sektörümüzün daha fazla proje üstlenmesine yönelik ticari diplomasi kanallarını etkin bir şekilde kullanmaya devam ediyoruz” dedi.
TMB Başkanı Mithat Yenigün de “Her geçen gün zorlaşan rekabet şartlarına ve yaşanan ekonomik sıkıntılara rağmen, ‘dünya devler ligi’nde 39’u Türkiye Müteahhitler Birliği üyesi olmak üzere toplam 44 müteahhitlik firmamız ile Çin’in ardından dünya ikinciliğimizi muhafaza ettik. Yaşanan salgın ve salgınla birlikte alınan önlemler, sektörümüz için de bu yıla ve 2021 yılına dair tahminleri güçleştirmektedir. Bu yıl salgın öncesinde öngördüğümüz 20 milyar ABD Dolar’ı tutarında yeni proje hedefimiz için yoğun biçimde çalışıyoruz. Bununla birlikte bu hedefe ulaşmak mevcut şartlarda güç gözüküyor. Tüm dünyanın içinden geçmekte olduğu bu sıkıntılı dönemi ve belirsizlikleri fırsata çevirmek ve küresel inşaat pazarından aldığımız yüzde 4.6’lık payı, orta vadede yüzde 7’ler seviyesine çıkarmak için de çabalıyoruz” diye konuştu.