Yeni Normal’de Türkiye’nin küresel rekabet gücü: İhracatta yeni çözümler ve hizmetler

Pandemi sonrası dünya, yeniden şekilleniyor. Dijital dönüşümün başdöndürücü bir hız kazandığı ‘Yeni Normal’de, ülke ekonomileri küresel rekabette öne geçmek için yarışmaya devam ediyor. Klasik yöntemler, yerini yeni iş yapış modelleri ve inovatif çözümlere bırakıyor. Küresel rekabette Türkiye ekonomisinin sıçrama yapmasını sağlayan “ihracatta yeni çözümler ve hizmetler” dikkat çekiyor. Türkiye, Ticaret Bakanlığı ve Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) öncülüğünde dijital platformları da kullanarak yeni nesil ticaret diplomasisi faaliyetleri yürütüyor. Türkiye ihracat rakamlarının rekor seviyelere ulaşması da ihracatta yeni çözümler ve hizmetlerin başarısının somut göstergesi niteliğinde.

İhracat türleri TİM İhracat Rehberi’nde ihracat türleri şöyle sıralanıyor:
• Ön İzne Bağlı İhracat
• Kayda Bağlı İhracat
• Konsinye İhracat
• İthal Edilmiş Malın İhracı
• Serbest Bölgelere Yapılacak İhracat
• Bedelsiz İhracat
• Ticari Kiralama Yoluyla Yapılacak İhracat.

Yeni nesil ihracat teknolojileri, yazılımlar ve çözümler
E-İhracat, E-Ticaret, akıllı ticaret çözümleri: E-ihracat, E-Ticaret, S-Ticaret (Sosyal medya platformları üzerinden ticaret), entegratör, muhasebe, SEO uyumu ve tasarım, raporlama ve gelişmiş raporlama yazılımları, Sanal Pos yazılımı, sanal ihracat fuarları, sanal mağazalar, bütünleşik çağrı merkezi çözümleri, E-İhracat ve İE-Ticaret web sitesinde lokasyon bazlı ziyaretçi tanıma, giriş yapılan ülkeye göre yayın, çoklu dil ve çoklu para birimi, SEO uyumlu E-İhracat yazılımı, çoklu dilde SEO altyapısı, akıllı müşteri karşılama, ödeme yöntemleri-ödeme modülleri, global GSM iletişimi, pazaryeri entegrasyonu, uluslararası kargo entegrasyonu, özel kargo yönetimi, mobil uygulamalar (Android App-hibrit, IOS App-hibrit, Google ADS yönetimi, SSL Sertifikası, alan adı, e-mail, trafik, web alanı), entegrasyon modülleri ve teknik destek.
• Bulut E-İhracat çözümleri
• ERP (Kurumsal Kaynak Planlama) Dış Ticaret Modülü
• Export Marketing (İhracat pazarlama)
• Dijital gümrük platformları
• İhracat E-Fatura
• İhracat Yazılım Programı
• İhracat Takip Programı
• Gümrük Yazılım Programları
• Geçiş Kontrol Sistemleri

OGS&HGS Sistemleri: OGS&HGS ürünleri ve yazılımları (OGS: Otomatik Geçiş Sistemi. HGS: Hızlı Geçiş Sistemi)
PTS Yazılımı (Plaka tanıma sistemleri yazılımı) ve PTS Ürünleri: Otopark Plaka Tanıma Yazılımı, Ticari Otoparklar İçin Plaka Tanıma Yazılımı, Otoyol Plaka Tanıma Yazılımı, Giriş-Çıkış Kontrolü, Abone Araç/ Otomatik Geçiş, Kara Liste Araç Kontrolü, Misafir (Ziyaretçi) Araç Girişi, Raporlama, Kullanıcı Yetkilendirme (Yetki Seviyesi Belirleme), PTS Kameraları.
PDKS Sistemleri (Personel Devam Kontrol Sistemleri): Geçiş Kontrol Panelleri, Kartlı PDKS Sistemleri, Parmak İzi Okuyucular, Yüz Tanıma Sistemleri, Kart Yazıcılar.
• Turnike Sistemleri
• Dedektör&XRay
• Bariyer sistemleri
• Kamera sistemleri
• GPS sistemleri
• Kapı kilit ve butonları
• Otomatik Tanıma ve Veri Toplama Sistemleri (OT/VT)
• Depo otomasyon çözümleri, TOD-Tam Otomatik Depo/ Akıllı Depo Sistemleri, WMS-Depo Yönetim Sistemi /Bulut Tabanlı Depo Yönetim Sistemleri
• E-Ticaret Depoloma teknolojileri
• Tedarik Zinciri Yönetimi yazılımları
• Büyük Veri-Big Data
• Yapay zeka
• Nesnelerin İnterneti (IoT)
• Otonom araçlar
• Mobil uygulamalar
• Dronelar
• Giyilebilir teknolojiler
• Yük optimizasyon sistemleri
• GPS sistemleri
• CMS-Konteyner Yönetim Sistemleri
• Stok yönetimi.

İhracatı kolaylaştıran uygulamalar
Kolay İhracat Platformu: Ticaret Bakanlığı’nın devreye aldığı platform, yapay zeka destekli. Yeni nesil teknolojiler, veri bilimi ve yapay zeka bileşiminden oluşan Platform, Akıllı İhracat Robotu, Pazara Giriş Haritaları, İhracat Kokpiti gibi modülleriyle dünyadaki benzerlerinden ayrışıyor.
Tek Pencere Platformu: Birleşmiş Milletler Ticaretin Kolaylaştırılması ve Elektronik İş Merkezi, tek pencereyi “ticaret yapan tarafların, belgeleri ve diğer alakalı bilgileri; ithalat, ihracat ve taşıma prosedürlerini tamamlamalarını sağlayan standart bir yöntemle, tek bir giriş noktasından göndermesine olanak tanıyan platform” olarak tanımlıyor.
Malların yeşil kanalla gümrüklenmesi: Gümrükten rutin muayeneler olmadan çekilmesi sürecidir. “Yeşil kanal” statüsü, yalnızca gümrük idarelerinin belirlediği uygunluk gereksinimlerini karşılayan belirli tüccarlara ve ürünlere(devlet onaylı şirket ve ürün listesi, vergi ödemeleri açısından başlıca ithalatçılar ve kusursuz bir sicile sahip tüccarlar) sağlanır.
• Konteyner ve Liman Takip Sistemi ve Liman Tek Pencere Sistemi
• Gümrük Eşya Takip ve Analitik Performans Projesi
• Varış Öncesi Gümrükleme Projesi
• Tek Durak Projesi
• Menşe İspat ve Dolaşım Belgelerinin Elektronik Ortamda Düzenlenmesi
• Uzlaşma İşlemlerinin Elektronik Ortamda Takibi
• Referans Kıymet Veri Bankasındaki Ürün Yelpazesinin Genişletilmesi
• Gümrük Müşavirleri Bilgi Sistemi
• TIR Sistemine Kabul İşlemlerinin Otomasyonu
• Transit Rejiminde Havayolu-Demiryolu ve Denizyolu Taşımaları için Basitleştirme Uygulamaları ve Transit Rejiminde İhracat Refakat Belgesi Kullanılması
• Posta İşlemlerinde Gümrük Beyan Sisteminin Devreye Alınması
• Özel Fatura Gümrük İşlemlerinin Elektronikleştirilmesi
• Gümrüksüz Satış Mağazaları İşlemlerinin Elektronikleştirilmesi
• Trafik Şahadetnamesi Verilerinin Elektronik Ortama Aktarılması
• Teminat Mektuplarının Elektronik Teyidi ve Takibi
• Kamu Laboratuvarlarında Mükerrer Analizlerin Önlenmesi Projesi
• Limanlardaki Uluslararası güvenlik standartlarına ilişkin uygulama olan ISPS (Uluslararası Gemi ve Liman Tesisi Güvenlik Kodu).

İhracatı kolaylaştıran, yöneten hizmetler, teknolojiler ve çözümler:
• Dış ticaret yazılımları
• Dış ticaret danışmanlığı
• İhracat yönetimi yazılımları
• Elektronik belge yönetim sistemleri
• Elektronik doküman yönetim sistemleri
• E-Fatura, E-Arşiv, E-Defter, E-İrsaliye
• Kağıtsız ihracat
• Tedarik Zinciri mühendisliği.

İhracat sürecine aracılık eden faaliyet alanları:
• Havayolu taşımacılığı: Hava kargo, door to door servis (kapıdan kapıya servis), kargo uçak kiralama hizmeti (charter servis), mini kargo mikro ihracat hizmeti, tehlikeli madde taşımacılığı (akaryakıt, atık yağ, yanıcı ve kimyevi madde taşımacılığı), zati eşya taşımacılığı, soğutmalı hava taşımacılığı, ısı kontrollü havayolu taşımacılığı, canlı hayvan taşımacılığı, cross trade (çapraz işlem).
• Karayolu taşımacılığı: Parsiyel ve komple servis, proje yük taşıması, ağır ve gabari dışı yük taşımacılığı, fuar taşımacılığı, tehlikeli madde taşımacılığı, askılı taşıma servisi, soğutmalı kara taşımacılığı.
• Denizyolu taşımacılığı: Ro-Ro taşımacılığı, deniz konteyner taşımacılığı, dökme yük ve genel kargo taşımacılığı, endüstriyel madde taşımacılığı, tehlikeli madde taşımacılığı, kapıdan kapıya hizmet, e-Denizcilik hizmetleri, E-Tahsilat, deniz ticareti gözetim hizmetleri.
• Limanlar: Terminal ve liman hizmetleri, proje taşımacılığı, kontrat taşımacılığı, broker hizmetleri.
• Demiryolu taşımacılığı: TCDD işbirliği ile taşıma ve özel tren işletmeciliği ile taşıma. Uluslararası Intermodal ve demiryolu taşımacılığı, tehlikeli madde (akaryakıt ve atık yağ), çimento, endüstriyel madde, demir çelik taşımacılığı, proje taşımacılığı. konvansiyonel vagon yüklemeleri, konteyner, treyler, vagon grubu, blok yük treni taşımacılığı, blok tren organizasyonları, vagon tahmil, tahliye ve elleçleme, uluslararası multimodal taşıma çözümleri, multimodel kapıdan kapıya taşıma çözümleri. İsteğe bağlı yük sigortası. Uçtan uca görünürlük hizmeti, isteğe bağlı gümrük müşavirliği hizmeti. Kapalı vagon (her türlü ev eşyası, gıda maddesi, torbalı çimento, gübre canlı hayvan vb.), kayar yan duvarlı kapalı vagon (paletli eşya vb.), E tipi yüksek kenarlı vagon (açık vagon ile konteynır, kömür, her türlü maden cevheri, tuğla, kiremit, demir, boru, kum vb.), platform vagon (taşıt, iş ve tarım makineleri, beton, demir, ağaç direk vb.), çok amaçlı vagon (üzeri körüklü tenteyle kapatılabilen, platform tipi vagon ile taşıt, paletli eşya vb.), platform vagon (özel tip platform vagon ile konteynır, tank, ağır iş makineleri, tır vb.), F tipi yüksek kenarlı vagon (özel tip yüksek kenarlı vagon ile kömür ve her türlü maden cevheri) özel tip vagon (dökme hububat), sarnıçlı vagon (sıvı taşımaya mahsus, akaryakıt), ağır yük vagonu (trafo, jeneratör, reaktör gibi ağır ve havaleli yükler) ile taşıma.
• Proje taşımacılığı: Proje ve ağır yük taşımacılığı, deniz ve kara proje taşımacılığı, özel proje taşımacılığı.
• Depolar ve depolama hizmetleri: Depolama-antrepo hizmeti, depolama ve elleçleme, sipariş ve sevkiyat yönetimi.
• Dış ticaret firmaları
• Gümrük müşavirleri
• Gümrük firmaları
• Lojistik firmaları
• Yurtdışı yatırım danışmanlığı
• Turquality Danışmanlığı
• İhracat danışmanlığı: Firmaların ihracat yapabilmesi için onların ihracata hazırlık aşamasından başlayarak fiili olarak ihracat yapması için gerekli süreçlerin yönetimidir.
Firma analizi, rekabet analizi, hedef pazar analizi, oluşturulacak potansiyel müşteri listesi, hazır alıcı listesi, ihracat veri tabanının ihracat danışmanı tarafından hazırlanır. İhracat danışmanları, ihracat yapacak bir firmanın ihracat departmanının olmadığı ya da eksik olduğunu düşündüğü; ürünlerini ulaştırmak istediği hedef kitlenin tespiti, ilgili fuarlarda yer alması, tanıtım faaliyetlerinin düzenlenmesi, sektördeki rakiplerinin takibi gibi konularda firmalara destek sağlar.
İhracat danışmanı, firmalara uzmanlık tecrübesini, bilgi birikimini ve dış kaynaklı bir ihracat bölümü sunan ihracat uzmanıdır. Pek çok KOBİ, ihracat pazarına girmek için mevcut olasılıkların farkında değildir veya doğru yetkinliğe ve şirket içi gerekli kaynaklara sahip değildir. İşte bu noktada ihracat danışmanlık hizmeti, ihracat yapmak isteyen firmanın ihtiyacıdır.

İhracat seferberliği başladı: İhracat yapmayan firma kalmasın
Ticaret Bakanlığı, ihracat atağını “81 İlde İhracata İlk Adım” Programı ile sürdürüyor. Program kapsamında Bakanlık, Türkiye genelinde sahaya inerek potansiyeli olduğu halde ihracat yapamayan firmaları ihracata yönlendirecek. Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, Cumhurbaşkanlığı Dolmabahçe Çalışma Ofisi’nde “81 İlde İhracata İlk Adım” Programını tanıttı. Program ile ihracat potansiyeli olduğu halde hiç ihracat yapmamış ya da son 10 yılda bir kez ihracat yapıp bırakmış firmalara danışmanlık hizmeti verilecek, böylece alanında uzman mentorlarla firmaların bir araya getirilmesi ve firmalara mentorluk hizmeti verilmesi hedefleniyor. Bugüne kadar 40 ilde 7 bin 277 firmayı tespit eden Ticaret Bakanlığı, uygulamaya ilk etapta Adana, Kahramanmaraş, Konya, Manisa, Samsun olmak üzere 5 pilot ilde başlayacak, ardından 81 ile yayılacak. Pilot illerde 6 bin 882 firmanın 2 bin 773’ü, 40 ilde ise 16 bin 570 firmanın 7 bin 277’si potansiyel ihracatçı konumunda.
“İhracat sefeberliği başlatıyoruz”: Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, Ticaret Bakanlığı olarak 81 ilden henüz ihracat yapmamış firmaları keşfetmek, onların ufkunu açmak ve onlara ihracat yapmaları için ihtiyaç duydukları cesareti ve yönlendirmeyi yapmak amacıyla yola çıktıklarını söyledi. İhracat Seferberliği başlattıklarını duyuran Pekcan, “81 ile bu projemizi yaygınlaştırarak il ve ilçelerimizde yeşeren yeni üretim ve ihracat hikayelerini paylaşıyor olacağız. Tüm çalışma ve projeleri tamamlandı ve doğrudan sahaya inerek firma bazında işleyecek 81 İlde İhracata İlk Adım Programı’nı başlattık” açıklamasını yaptı.
Bakan Pekcan, 5 ilde pilot uygulamasına başladıkları, sonrasında 81 ile yaygınlaştıracakları programla Türkiye’nin yüksek katmadeğerli ihracatını artıracakların söyledi: “Yereldeki firmalarımızla birebir çalışarak onların ihtiyaçlarını birebir çözümleyerek onlara yetkinlik desteğinde bulunacağız. Program ile ihracat ailemize, Türkiye genelinde çeşitli sektörlerde yepyeni üyeler kazandırmış olacağız. İhracat ailemizi genişletmiş olacağız. Türkiye ihracatla büyümeye devam edecek.” İhracatı artırmak ve tüm ülke geneline yaymak istediklerini vurgulayan Pekcan, Türkiye’de ihracat yapmayan firma kalmasın diye çalıştıklarını, ihracat potansiyelini tespit ettikleri firmalara ilk kez ihracat yaptırmayı hedeflediklerini, ihracatın sürdürülebilir olmasına önem verdiklerini vurguladı.
“81 ilde potansiyeli olan firmalar araştırılacak”: Firmaların özelliklerini bütüncül yaklaşımla incelediklerini, firmalarla konuşarak 5 pilot ilde ve 40 pilot ilde ihtiyaçları analiz ettiklerini anlatan Pekcan, çalışmanın ikinci aşamasında 70 il için potansiyel ihracatçı pozisyonunda 11 bin 444 firmayla ilgili analizlerin tamamlandığını, 81 il için de analizlerini süratle tamamlayacaklarını söyledi.

İhracatçılara yeni finansman müjdesi
Eximbank’tan 561 milyon dolarlık finansman: Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, ihracat kredilerinin yüzde 50’sini tek başına kullandıran Türkiye’nin resmi destekli ihracat finansman kuruluşu Türk Eximbank’ın ihracatçılara yönelik uluslararası piyasadan 561 milyon dolar tutarında ve 1 yıl vadeli yeni bir sendikasyon kredisi sağladığını açıkladı. Pekcan, Türk Eximbank’ın imzalanan anlaşmayla Mizuho Bank, Ltd. koordinatörlüğünde bir bankalar konsorsiyumundan 397.9 milyon avro ve 99.8 milyon ABD doları olmak üzere toplam 561 milyon ABD doları tutarında 1 yıl vadeli yeni finansman sağladığını kaydetti.
Eximbank tarafından sağlanan toplam 561 milyon ABD doları tutarındaki krediye  Avrupa, Uzak Doğu, Körfez bölgesi ve Türkiye dahil olmak üzere geniş bir coğrafyadan toplam 23 bankanın katılım sağladığını belirten Pekcan, Eximbank’ın pandemi döneminde sağladığı bu sendikasyon kredisinin, ihracatçıların ve ihracat odaklı KOBİ’lerin finansmana erişimi konusunda son derece önemli, kredinin ayrıca uluslararası sermaye piyasalarının Türkiye ekonomisine duyduğu güvenin bir göstergesi olduğunu ifade etti.
2020 sonuna kadar 350 milyon dolarlık ilave kaynak sağlanacak: Eximbank’ın sendikasyon işlemi dahil olmak üzere yılbaşından bu yana 2.5 milyar dolar tutarından fazla fon kaynağını ihracatçıların hizmetine sunduğuna dikkati çeken Pekcan, “Ekonomik büyümeye etki edecek katmadeğeri yüksek ihracatın desteklenmesine yönelik çalışmalarını hız kesmeden sürdürecek olan Eximbank, 2020 yılsonuna kadar uluslararası piyasalardan yaklaşık 350 milyon ABD doları daha ilave kaynak sağlamayı planlıyor. Desteklerimizle ihracatçılarımızın yanında olmaya devam edeceğiz” dedi.

E-ticaret arttı
TİM verilerini derleyen B2B e-ihracat platformu TradeValley’e göre; Ekim’de e-ihracat platformlarının daha etkin kullanımı, ihracatçı ailesini genişletti.
Aileye yeni katılan bin 742 firma, Ekim’de 114 milyon 158 bin dolarlık ihracat gerçekleştirdi. Toplamda ise 42 bin 559 firma, 208 ülkeye Türk ürünlerini gönderdi.
B2B e-ihracat platformu TradeValley’in Kurucusu Yusuf Yenitürkoğulları, bu yılın gözdesinin ise Almanya olduğunu söyledi: “E-ihracatın yarattığı potansiyel doğru şekilde kullanılırsa Almanya’ya ihracatta rekor artışlar görebiliriz.”

İhracatçı, Cumhuriyetin 97’inci yılını rekorlarla kutladı
Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan ve TİM Başkanı İsmail Gülle’nin Ankara’da açıkladığı 2020 yılı Ekim ayı ihracat rakamlarına göre; Türkiye’nin ihracatı 17 milyar 333 milyon dolara ulaşarak, Cumhuriyet tarihinin en yüksek aylık ihracat rakamı oldu. Genel Ticaret Sistemi’ne (GTS) göre; Ekim’de ihracat bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 5.6 arttı.
TİM Başkanı İsmail Gülle, “Ekim ayında ihracatımız, geçtiğimiz yılın aynı ayına göre, yüzde 5.6’lık artışla 17 milyar 333 milyon dolar oldu. Bu sayede yeni bir Cumhuriyet tarihi rekoruna hep birlikte imza attık. Ekim ayı ihracat rakamımız, yalnızca Ekim ayı rekoru değil; aynı zamanda hem bu yılın en yüksek aylık ihracat rakamı, hem de Cumhuriyet tarihi aylık ihracat rekoru olarak, tarihe geçti. Hazırgiyim, mobilya ve halı sektörlerimiz; tarihlerinin en yüksek aylık ihracatını gerçekleştirdi” dedi. Bin 742 firmanın ilk kez ihracata katılımıyla yılbaşından bu yana aylık bazda ihracat ailesine katılımda da bir rekor kırdıklarını aktaran Gülle, katmadeğer odaklı üretim ve ihracat bilinciyle, 214 milyar dolarlık 2023 yılı ihracat hedeflerine ulaşacaklarını söyledi.

TİM, ihracata yeni yol haritası sundu
TİM, ekonomide reform süreci başlatan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a yeni ihracat seferberliğine ilişkin yol haritasını ve eylem planını sundu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, TİM Başkanı İsmail Gülle ve TİM Yönetim Kurulu ve Sektörler Konseyi başkanlarından oluşan heyeti, Vahdettin Köşkü’nde kabul etti.
Görüşmede Gülle, TİM Sektörler Konseyi olarak Cumhurbaşkanı Erdoğan’a, dış ticaret fazlası veren Türkiye vizyonu kapsamında yeni normal ve yeni reform döneminde ihracatta seferberlik başlatarak tam destek verdiklerini, ihracattaki yeni yol haritalarını, eylem planını ve TİM’in projelerini detaylı bir sunumla paylaştı.
Hedeflerinin dış ticaret fazlası veren Türkiye olduğunu kaydeden TİM Başkanı İsmail Gülle, “Türkiye ihracat macerasına Cumhurbaşkanımız ile beraber, 35 milyar dolar ile başladı. Bugün 200 milyar dolarlık ihracat hedefine ilerliyoruz. Türkiye’yi ihracatla yükselttik, yükseltmeye de devam edeceğiz. Zorlu dönemlerde sorumluluktan kaçmadık, önümüzdeki dönemde de asla kaçmayacağız” dedi.
Gülle, ayrıca hedeflerinin dünyada en çok ihracat yapan ilk 10 ülkeden biri olmak olduğunu da sözlerine ekledi.