Proje Bazlı Teşvik Sistemi kapsamında desteklenecek yerli üretimde; Öncelikli Ürün Listesi yayımlandı

Tebliğ kapsamında ilk olarak “Makine” sektörüne ilişkin belirlenen “Öncelikli Ürün Listesi”, Resmi Gazete’de yayımlandı. Yatırımlara Proje Bazlı Devlet Yardımı Verilmesi kapsamında yerli üretimde öncelik verilecek ürünler açıklanmaya başladı. Türkiye’de katmadeğerli yerli üretimin artırılması amacıyla belirlenen 6 odak sektör ve bunların gelişimi için kritik önemi bulunan diğer sektörlerde Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca “Öncelikli Ürün Listesi” yayımlanmaya başlandı. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın “Öncelikli Ürün Listesi Tebliği”, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Biz de “Yerli ve milli üretim” hedefleri kapsamında üretimi desteklenecek 1000 üründen ilk olarak yayımlanan “makine sektörü” yatırımlarıyla ilgili olan ürünlerin listesini okurlarımıza sunuyoruz.
Tebliğ ile Yatırımlara Proje Bazlı Devlet Yardımı Verilmesine İlişkin Karar hükümleri çerçevesinde “Öncelikli Ürün Listesi”nin tespit edilmesi amaçlanıyor. Buna göre, Türkiye’de katmadeğerli üretimin artırılması hedefine yönelik, 11. Kalkınma Planı’nda belirlenen orta-yüksek ve yüksek teknoloji seviyesindeki odak sektörlerde, yerli üretimin sağlanması veya üretim kapasitesinin artırılması için öncelik verilecek ürünler belirleniyor.
Bu kapsamda, orta-yüksek ve yüksek teknoloji düzeyine sahip sektörler olan “Kimya”, “Eczacılık ile Tıbbi ve Dişçilikle İlgili Araç Gereçler İmalatı”, “Bilgisayar, Elektronik ve Optik”, “Elektrikli Teçhizat”, “Makine”, “Ulaşım Araçları” sektörlerinde yer alan veya bu 6 sektörün gelişimi için kritik önemi olan diğer sektörlerden seçilen ürünler, sektörler bazında Tebliğe ekli listeler halinde Resmi Gazete’den ilan edilecek. Bu listelerdeki ürünlerin yerli üretimi desteklenecek.
Listeler, dış ticaret verileri, küresel rekabet koşulları, yerel ve küresel talep trendi, yurt içi üretim yetkinliği ve kapasitesi, sektörel ve sektörler arası teknolojik gelişime katkı gibi kriterler dikkate alınarak Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca belirlenecek. Ürünler, sektör özelindeki dinamikler de dikkate alınarak, farklı seviyelerde ürün kodları, ürün nitelikleri veya kullanılan teknolojiler şeklinde tanımlanabilecek.
Makine sektörüne ilişkin liste
Tebliğ kapsamında ilk olarak “Makine” sektörüne ilişkin belirlenen “Öncelikli Ürün Listesi”, Resmi Gazete’de yayımlandı. Listede “Armonize Sistem Koduna (HS6) Göre Ürünler” ana başlığı altında; demir-çelik makaralı zincirler, deniz taşıtları için kıvılcım ateşlemeli motorlar, dizel ve yarı dizel motorlar, pnömatik güç motorları, pompalar, kompresörler, klima cihazlarının aksam ve parçaları, eşanjörler, yağ ve yakıt filtreleri, arıtma cihazları, forklift ve yük arabaları, asansörler, skipli yük kaldırıcıları, elavatör ve konveyörler, yükleyiciler, kağıt ve karton kesme makineleri, örgü ve dokuma makineleri, otomatik üniteli dikiş makineleri, metal işleme merkezleri, yatay torna tezgahları, elle kullanılan elektro-mekanik aletler, kauçuk/plastik eşya imal makinelerinin aksam ve parçaları, rulmanlar, sinai robotlar olmak üzere çok sayıda ürün yer alıyor. Listede ayrıca “Yenilikçi Teknoloji Alanına Göre Ürünler” ana başlığı altında “servo teknolojileri”, “robotik ve otomasyon sistem bileşenleri”, “üç boyutlu yazıcılar”, “eklemeli imalat makineleri” ve “ileri döküm teknolojileri” başlıkları altında ürünler de bulunuyor.  
Proje bazlı destek alabilme kriterleri nelerdir?
Proje Bazlı Teşvik Sistemi, 7 Eylül 2016 tarihli ve 29824 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 6745 Sayılı “Yatırımların Proje Bazında Desteklenmesi İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”un 80’inci maddesi ile “Proje Bazlı Teşvik Sistemi” ne ilişkin usul ve esasları belirleyen 2016/9495 Sayılı “Yatırımlara Proje Bazlı Devlet Yardımı Verilmesine İlişkin Karar” kapsamında uygulanıyor.
Tebliğ; 15 Haziran 2012 tarihli ve 2012/3305 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar ile 17 Ekim 2016 tarihli ve 2016/9495 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Yatırımlara Proje Bazlı Devlet Yardımı Verilmesine İlişkin Karar’a dayanılarak hazırlandı.
Yatırım değerlendirme kriterleri
Bu projeye başvurularda şu değerlendirme kriterleri dikkate alınmaktadır:
1) Milletler arası, Bakanlık tarafından bu Kararın amacı ve;
a) Ülkemizin mevcut durumda veya gelecekte ortaya çıkabilecek kritik ihtiyaçlarını karşılayabilme
b) Ülkemizde üretim kapasitesi yetersiz olan ürünlerde arz güvenliğini sağlayabilme
c) Ülkemizin teknoloji açığı olan alanlarda teknoloji kapasitesini geliştirme
ç) Dış ticaret açığı verilen alanlarda ithalat bağımlılığını azaltma
d) Yüksek katmadeğerli olma
e) Ülkemizde üretimi olmayan yeni nesil teknolojiler kullanılarak üretim yapılmasını sağlayabilme
f) Farklı sektörlerde ülkemize rekabet gücü kazandırabilme
g) Etkileşimde olduğu sektörlerde teknolojik dönüşümü hızlandırma ve bu sektörlerin gelişimine katkı sağlayabilme
ğ) Yenilikçi ve Ar-Ge’ ye dayalı yatırım olma
h) Cari işlemler dengesini olumsuz etkileyen ve hammadde sıkıntısı yaşanılan sektörlerde gerçekleştirilecek yüksek katmadeğerli işlenmiş ürünlerin üretimine yönelik yatırım olma
ı) Ülkemizin hammadde potansiyelinin değerlendirilmesine olanak sağlayan entegre üretime yönelik yatırım olma nitelikleri dikkate alınarak değerlendirmeye tabi tutulur.
2) Projelerin bu Karar kapsamında değerlendirmeye tabi tutulabilmesi için asgari sabit yatırım tutarının, bu Kararda belirtilen amaç ve kapsam doğrultusunda Öncelikli Ürün Listesi’ndeki ürünlerin üretimine yönelik olan ve Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı kapsamında desteklenmesine karar verilen yatırımlar için elli milyon Türk Lirası, diğer yatırımlar için ise beşyüz milyon Türk Lirası olması gerekir.
3) Birinci fıkra çerçevesinde yapılacak değerlendirme sonucunda uygun bulunan proje veya projeler, Bakanlık tarafından Cumhurbaşkanı’na sunulur.
4) Cumhurbaşkanı tarafından desteklenmesine karar verilen projeler için Destek Kararı yayımlanır.
5) Bu Karar kapsamında desteklenmesi uygun görülmeyen müracaatlar, yatırımcının talep etmesi halinde Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar kapsamında değerlendirmeye alınabilir.
6) Yatırım tutarı elli milyon Türk Lirası ile beşyüz milyon Türk Lirası arasında olup, bu Karar kapsamındaki desteklerden yararlanmak isteyen Öncelikli Ürün Listesi’ndeki ürünlere yönelik yatırım projeleri, Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı kapsamında değerlendirilir. Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı, Bakanlık tarafından belirlenecek çağrı planları dahilinde yürütülür. Programa yapılan başvurular, Program Değerlendirme Komitesi tarafından birinci fıkra çerçevesinde ve pazar doygunluğu, destek ihtiyacı gibi kriterler dikkate alınarak değerlendirme ve önceliklendirmeye tabi tutulur. Bu değerlendirmeye göre uygun bulunan öncelikli projelerin, çağrı planındaki destek bütçesi ve benzeri kısıtlar dahilinde, Program Değerlendirme Komitesince desteklenmesine karar verilebilir.
7) Program Değerlendirme Komitesi, Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı kapsamında, Öncelikli Ürün Listesi’ndeki ürünlerin üretimine ilişkin olan yatırım projelerinden uygun gördüklerinin, 15/6/2012 tarihli ve 2012/3305 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar kapsamında “stratejik yatırım” olarak desteklenmesine karar verebilir.
Verilecek destekler
Bu Karar kapsamında proje bazlı olarak desteklenmesi uygun bulunan yatırımlara, aşağıdakilerden uygun görülen destek veya destekler sağlanabilmektedir:
a) Gümrük vergisi muafiyeti
b) KDV istisnası
e) KDV iadesi
ç) Vergi indirimi veya istisnası
d) Sigorta primi işveren hissesi desteği
e) Gelir vergisi stopajı desteği
t) Nitelikli personel desteği
g) Faiz veya kar payı desteği
ğ) Sermaye katkısı
h) Enerji desteği
ı) Hibe desteği
i) Yatırım yeri tahsisi
j) Altyapı desteği.